بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
طراحی آزمون درآموزش علوم پزشکی
اسلاید 3 :
از جمله فنون تعلیم وتربیت که هیچ معلمی از آن بی نیاز نیست ، آشنایی با فنون ارزشیابی و سنجش نوین می باشد . ارزشیابی از یک سو به عنوان عامل کنترل کننده تمامی عناصر تعلیم وتربیت مانند هدف ، برنامه ،روش و وسایل آموزشی و از سوی دیگر به عنوان روشی برای شناخت وهدایت فعالیت های تحصیلی دانش آموزان به شمار می رود.
اسلاید 4 :
سنجش وارزشیابی یکی از ارکان اصلی وجدایی ناپذیر آموزش علوم پزشکی است .بنابراین یکی از صلاحیت های فردی برای احراز شغل معلمی داشتن دانش نظری ومهارت عملی در زمینه ارزشیابی است .
یکی از تخصص های مورد نیاز دست اندرکاران تعلیم و تربیت در سطوح مختلف سازمانی و اجرایی بر خوردار بودن از دانش ، مهارت سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی می باشدکه فقدان آن در عرصه عمل و اجرا ناکارآمدی فر آیند یاددهی- یادگیری را به دنبال خواهد داشت.
اسلاید 5 :
ارزشیابی Evaluation))اصطلاح ارزشیابی یا ارزیابی به طورساده به تعیین ارزش Value) ) برای هرچیز یا داوری ارزشی Value judgement کردن گفته می شود.
ارزشیابی به یک فرآیند نظام داربرای جمع آوری، تحلیل وتفسیر اطلاعات گفته می شود به این منظور که تعیین می شود آیا هدف های موردنظر تحقق یافته اند یادرحال تحقق یافتن هستند وبه چه میزانی؟
کرونباخ cronbach ارزشیابی را جمع آوری و به کار گیری اطلاعات در جهت اتخاذ تصمیم برای یک برنامه آموزشی تعریف می کند.
بی بای Beeby ارزشیابی را فرایند جمع آوری و تفسیر منظم شواهدی که در نهایت به قضاوت ارزشیابی نظر به این که به اقدام شخصی بیانجامد ، می داند. ابعاد این تعریف : جمع آوری شواهد ، تفسیر ، قضاوت و تصمیم گیری است.
استا فل بیم : ارزشیابی رافرایند، تعیین کردن Delineating ، به دست آوردن Obtaining و فراهم ساختن Providing اطلاعات مفیدی برای قضاوت در تصمیم گیری ها تعریف کردند.
تعریف ارزشیابی:
اسلاید 6 :
1-ارزشیابی پایانی summative Evaluation ارزشیابی که در مدارس و دانشگاه ها متداول است و شامل ارزشیابی آخر سال یا دوره دانش آموزان / دانشجویان برنامه یا روند آموزشی است.
مهمترین نقص ارزشیابی پایانی ماهیت مقطعی بودن آن است ، لذا قادر نیست اصلاحات یا تغییرات ضروری را در طول سال یا برنامه در جهت بهبودی و بهسازی فعالیت ها ایجاد کند.
2-ارزشیابی تکوینی یا مستمر Formative Evaluation در این ارزشیابی اطلاعات به طور مداوم جمع آوری و مورد استفاده قرار می گیرد و نیاز به بازخورد های فردی – محیطی دارد تا بتواند تصمیم گیری های لازم را در جهت افزایش اثر بخش برنامه ها یا فعالیتهای آموزشی اتخاذ کند.
این نوع ارزشیابی بیشتر به فراهم آوردن اطلاعات برای بهبودی کار تاکید دارد.
3-ارزشیابی تشخیصی Diagnostic Evaluation در ابتدای تدریس برای بررسی آگاهی ، حدودو توانایی دانشجویان انجام می شود .
بر اساس ان دانشجویان طبقه بندی می شوند.
انواع ارزشیابی:
اسلاید 7 :
الف ) ارزشیابی معیار مدار criterion -referenced( وابسته به معیار یا ملاک / معلم ساخت) : میزان پیشرفت دانشجو با حدود انتظارات برنامه درسی ( اهداف اموزشی ) و مدرس مقایسه می شود .مانند آزمون های آخر ترم تحصیلی و .توزیع نمرات در این ازمون از کم به زیاد است.
ب) ارزشیابی هنجارمدار norm - referenced ( وابسته به هنجار/: معیار آموزشی ، عملکرد دانش آموز/فراگیر در مقایسه با سایر دانش آموزان/فراگیران است.مانند کنکور ، آزمون ارتقاء دستیاری و استخدامی. توزیع نمرات در این ازمون نرمال است.
ج) ارزشیابی دانشجومدارstudent -referenced : مدرس با مقایسه وضعیت فعلی و قبلی دانش آموز به ارزشیابی او می پردازد و معلم دانش آموز را با خودش مقا یسه نموده و از تشویق کمک می گیرد و اعتماد بنفس او را تقویت کرده که باعث پرورش تفکر منطقی و خلاقانه دانش آموز می شود . کوییز و سوالات شفاهی سر کلاسی و ..
انواع ارزشیابی ها بر اساس معیار و ملاک مقایسه
اسلاید 8 :
لطفا یک موضوع علمی مورد علاقه خود را انتخاب کرده و در ذهن مرور نمایید سپس در مورد آن سوالات زیر را طرح نمایید.
1- دو سوال صحیح- غلط
2- دو سوال جای خالی
3-یک سوال جور کردنی
4-چهار سوال چند گزینه ای
5-یک سوال کوتاه پاسخ
6-یک سوال تشریحی
7- یک سوال تداعی (تشخیصی)
8-بارم سوالات را برای 20 نمره تنظیم کنید
کار عملی مرحله اول:
اسلاید 9 :
Log book کتابچه ای است که دانشجویان تجربیات آموزش خود را در آن ثبت می کنند .
Essay آزمون تشریحی : دراین نوع آزمون ، فراگیر پاسخ سوالات را به صورت توضیحی نگارش می کند .
Multiple choice question (MCQ) سوالات چند گزینه ای : سوالی که فراگیران ملزم به انتخاب پاسخ صحیح از میان گزینه های پیشنهادی است .
نظر استاد Tutor reportدر آموزش های عملی به صورت کارآموزی یا کارورزی استاد در طول دوره آموزشی فعالیت و دستیابی دانشجو به اهداف آموزشی را ثبت می کند . این نظرات بصورت جمع شده یک شیوه سنجش کیفی دانشجو است
روش هاي مختلف ارزشيابي در علوم پزشکی
اسلاید 10 :
(OSCE )objective structural clinical Examination آزمون بالینی عینی ساختارمند :فراگیر در آزمون ایستگاهی شرکت می کند که در آن از ایستگاههای متعددی با زمان معین و محدود عبور کرده در هر ایستگاه با یک بیمار روبرو شده و باید به سوالات طراحی شده پاسخ گوید .
True /False صحیح ، غلط :در این نوع سوالات تعدادی جمله در اختیار آزمون شونده گذاشته می شود و او صحیح یا غلط بودن آن را تعیین می کند .
Matching جور کردنی :در هر سوال دو ستون است یک ستون معرف پرسشها و یک ستون معرف پاسخهاست وظیفه ازمون شونده آن است که پاسخ ها را باید با پرسش های مربوط جور کند .
آزمون شفاهی Oral Exam : این نوع آزمون در حقیقت نوعی آزمون تشریحی است که در آن فراگیر پاسخ سوال را برای استاد توضیح می دهد .
اسلاید 11 :
مشاهده همراه با چک لیست یا مقیاس درجه بندی observation with checklist or rating scale : زمانی که عملکرد فراگیر توسط استاد مشاهده می شود و کیفیت فعالیت مورد نظر توسط ابزارهایی مانند چک لیست انجام دادن ندادن یا مقیاس درجه بندی (کیفیت رفتار ) بررسی می گردد .
سنجش یادداشت های دانشجوClinical record assessment :زمانی که اساتید بالینی یادداشت های کارآموزان ، کارورزان یا دستیاران را در پرونده بیمار مطالعه و دقت و صحت آن را بررسی می کنند از این شیوه سنجش استفاده می کنند.
خود سنجی self assessment: در این نوع سنجش خود فراگیر درباره میزان یادگیری موضوعات آموزشی و یا تبحر در انجام مهارت ها اظهار نظر می کند .
سنجش توسط همتایان peer assessment: زمانی که قسمتی از ارزشیابی دانشجو بررسی نظرات سایر فراگیران هم کلاس و هم گروه باشد ، این شیوه سنجش در آموزش در گروه کوچک و آموزش مسئله محور خصوصا زمانیکه پویایی و دینامیک گروه در دستیابی به اهداف آموزشی موثر است مورد استفاده قرار می گیرد .
اسلاید 12 :
سنجش توسط موارد بالینی کوتاه hort case assessment : s موارد کوتاه بالینی در قالب آزمون تشریحی یا شفایه بیان می شود و دانشجو بالینی سوالاتی که بر اساس آن موارد کوتاه مطرح می شود را پاسخ گوید . این نوع سوالات اغلب در مطقع کارآموزان و کارورزان بالینی طراحی می شود .
سنجش توسط موارد بالینی مفصل long case assessment : موارد بالینی مفصل قسمتی از آزمون راگیران در مقاطع دستیاری است گاه این نوع سوالات در مقطع کارآموزش و کارورزی هم استفاده می شود در این نوع سوالات یک case بالینی بطور کامل و دقیق توضیح داده شده و سپس براساس آن سوالاتی طراحی شده که باید پاسخ داده شود .
مشاهده مستقیم فراگیر در حال انجام پروسیجر :Direct observation of procedure skill دراین نوع آزمون دستیار در حین انجام یک پروسیجر بالینی توسط استاد observe شده و براسا س یک فرم که حاوی نکات مختلفی است نتایج ثبت می شود . این نوع سنجش بیشتر در سطح آموزش تخصصی خصوصا دستیاران جراحی استفاده می شود .
اسلاید 13 :
مشاهده فراگیر در حال انجام معاینه بالینی mini clinical evaluation exercise: این نوع آزمون بیشتر در سطح آموزش تخصصی خصوصا دستیاران داخلی – اطفال استفاده می شود و دستیار در حین ویزیت بیمار ( شرح ، معاینه و ..) توسط استاد Observe شده و براساس فرم های مشخصی که حاوی نکات مختلفی است نتایج ثبت می شود .
بررسی همه جانبه 360 درجه : با توجه به پیچیدگی کار در محیط درمانی و لزوم توجه به رضایت و ایجاد ارتباط و هماهنگی با سایر ارائه کنندگان خدمات پزشکی در این شیوه سنجش برای بررسی عملکرد یک دستیار از افراد مختلفی مانند پرسنل درمانی ( پرستار ، فیزیوتراپ ..) بیمار ، همراه بیمار ، سایر دستیار هم رشته ، دستیاران سالهای بالاتر و پایین تر ، اساتید بررسی انجام می گردد .
(OSPE)objective structural practical examination" اگر آزمون مشابه – را با سوالات پاتولوژی ، بافت شناسی ، آناتومی و آزمایشگاهی طراحی کرده باشیم این آزمون ساختار – عینی کاربردی خواهد بود .
اسلاید 14 :
آزمون یا امتحان ابزاری جهت ارزشیابی است . - آزمون های عینی (Objective) که در آنها اعمال نظر مدرس بسیار کم است . هم سوال ها و هم جواب سوال ها را در اختیار آزمون شوند گان قرار می دهد و آزمون شوند گان درباره ی جواب های داده شده،اعمالی انجام دهند و یا تصمیم هایی را اتخاذ کنند.در تصحیح برگه های آزمون عینی ،نظر شخصی مصحح هیچ گونه دخالتی ندارد،از این رو به این آزمون ها، آزمون عینی می گویند.
اسلاید 15 :
حالت استاندارد آزمون چیست؟ در این نوع سوالات قدرت تمیز سوال ، ضریب دشواری سوالات اعتبار آزمون رعایت شده است و در حال حاضر برای سوالات چند گزینه ای قابل اجرا است.
اسلاید 16 :
آزمون های ذهنی Subjectiveهستند که در آنها اعمال نظر آزمون گیرنده بسیار زیاد است .آزمون های ذهنی یا انشایی (تشریحی)آزمون هایی هستند که در آن ها، سوال ها در اختیار آزمون شونده گذاشته می شوند و او جواب سوال ها را خود آماده می کند و در برگه ی امتحانی می نویسد.علت نام گذاری این نوع آزمون به آزمون ذهنی آن است که در تصحیح جواب های آن ممکن است ،نظر مصحح دخالت کند.
اسلاید 17 :
محاسن آزمون عینی:
1- عدم دخالت قضاوت شخص مصحح
2- سهولت در تصحیح اوراق
3- سنجیدن حجم وسیعی از اطلاعات مرتبط با اهداف آموزشی
4- سنجش سطوح وسیعی از حیطه شناختی نظیر :دانش- درک و فهم – به کارگیری – ارزشیابی
اسلاید 18 :
معایب آزمون عینی :
1- محدود کردن فعالیت ذهن امتحان دهنده در یافتن پاسخ
2- عدم امکان سنجش عمق حیطه ها با توجه به محدود یت گزینه ها
3- مشکل داشتن در اندازه گیری فعالیت های پیچیده رفتاری مثل:
سازماندهی – آفرینندگی و ترکیب
اسلاید 19 :
انواع آزمون ها
1- آزمون تشریحی (ذهنی)
(ESSAY)
2- آزمون شفاهی (ذهنی) (Oral)
3- آزمون دارای ساختار نوشتاری (عینی)
(Structured written)
گسترده پاسخ
محدوده پاسخ
کامل کردنی
پاسخ کوتاه
Patient management problem
( P.M.P)
Modified essay question
(MEQ)
اسلاید 20 :
4- ازمون های گزیده پاسخ (عینی)
(Selected response)
examinations
5- مشاهده مستقیم (عینی )
( Checklist)
چند گزینه ای Multiple choice Questions (MCQ)
چند گزینه ای راهنمایی نشده Uncued MCQ
صحیح و غلط (ساده) Simple True and False( T/F)
صحیح و غلط متعدد/ خوشه ای T/F (cluster) multiple
جور کردنی Matching
جور کردنی پیشترفته
