پاورپوینت اقتصاد صنعتی بخش دوم: قیمت گذاری در شرایط پیک مصرف

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

بسم الله الرحمن الرحیم

اسلاید 2 :

اقتصاد صنعتی
بخش دوم: قیمت گذاری در شرایط پیک مصرف

اسلاید 4 :

مقدمه
تعرفه دو بخشی
قیمت گذاری غیریکنواخت
قیمت گذاری در ساعات اوج مصرف
آیا بنگاهها می توانند فصلها را کنترل نمایند؟ Can Firms “Control” the
Seasons
فهرست مطالب

اسلاید 5 :

مطرح شدن بحث قیمت گذاری تحت عنوان Public-Utility Pricing
کنترل قیمت و کیفیت کالاها و خدمات ارائه شده توسط بنگاهها
توسط نهاد تنظیم کننده بازار نظیر ایالت، شهر و یا هر دولت محلی دیگر
تکنیکهای قیمت گذاری می تواند توسط بنگاههای خصوصی و کنترل نشده مورد استفاده قرار گیرد.
تفاوت اساسی بین قیمت گذاری بنگاههای دولتی کنترل شده و قیمت گذاری بنگاههای با مالیکت خصوصی
تنظیم کننده بازار تمایل دارد قیمتی را انتخاب نماید که رفاه مصرف کنندگان حداکثر شود.
بنگاه کنترل نشده و خصوصی به دنبال قیمت حداکثرکننده سود خود می باشد.
در نتیجه در بسیاری از موارد
تنظیم کننده بازار و بنگاه انحصاری کنترل نشده و خصوصی ساختار قیمتی مشابه و یکسانی را انتخاب خواهند کرد .
مقدمه

اسلاید 6 :

در اغلب موارد مشاهده شده است که بسیاری از شرکتهای تجاری حق عضویت سالانه را به جای قیمت هر واحد مصرف انتخاب می کنند.
این وضعیت عمدتاً در پارکهای تفریحی، باشگاههای ورزشی و تولیدکننده عمده محصولات و لوازم ورزشی قابل مشاهده می باشد.
ارائه مثال توسط Oi (1974)
فرض کنید که تابع تقاضای بازار دارای شیب نزولی بوده
و بنگاه انحصاری قیمت ثابتی را به ازای هر واحد مصرف از مصرف کننده اخذ نماید
در این صورت مصرف کنندگان مازاد رفاه مثبتی را کسب خواهند کرد.
بنابراین در این وضعیت بنگاه انحصاری حتی در صورت مطالبه قیمت حداکثر کننده سود خود از مصرف کننده
قادر به کسب تمام مازاد رفاه مصرف کننده نخواهد بود.
تعرفه دو بخشی

اسلاید 7 :

لذا با توجه به این مسأله
بنگاه انحصاری لازم است از ابزار دوم قیمت گذاری خود
یعنی مطالبه حق عضویت سالانه برای کسب تمام اضافه رفاه مصرف کننده استفاده نماید.
ارائه مثال در مورد مصرف کنندگان بازدید کننده از باشگاه ورزشی.
فرض کنید که مصرف کننده از بازدید از باشگاه ورزشی و مصرف سایر کالاها نظیر پول مطلوبیت کسب می کند.
در این مثال، تعداد بازدید از باشگاه ورزشی با Q و مقدار پول صرف شده برای مصرف کالاهای دیگر با m نمایش داده می شود.
در ادامه فرض کنید که مصرف کننده دارای درآمد ثابت I دلار برای مصرف سایر کالاها و بادید از باشگاه ورزشی باشد.

اسلاید 8 :

در این حالت بیانگر حق عضویت سالانه در باشگاه بوده و P قیمت هر بار بادید از باشگاه می باشد.
بنابراین محدودیت بودجه مصرف کننده به صورت زیر خواهد بود:

علاوه بر این، مطلوبیت مصرف کننده تابعی از تعداد بازدید از باشگاه (Q) و مصرف سایر کالاها و خدمات (m) می باشد.
با در نظر گرفتن تابع مطلوبیت شبه خطی خواهیم داشت

اسلاید 9 :

نمودار (13.1)، مجموعه منحنی های بی تفاوتی نشان داده شده است.

اسلاید 10 :

این منحنی بی تفاوتی بیانگر ترکیباتی از مصرف کالاها و خدمات و بازدید از باشگاه می باشد
که در آن مصرف کننده بر روی منحنی بی تفاوتی قرار می گیرد.
اگر بر اساس اصل حداکثر کردن مطلوبیت (UMP)، تابع تقاضا را برای بازدید از باشگاه استخراج نماییم، داریم:

اسلاید 11 :

مصرف کنندگان بازدید کننده از باشگاه در وضعیتی که حق سالانه عضویت وجود ندارد.
فرض کنید که باشگاه ظرفیت تعداد بازدیدکنندگان را به میزان K محدود نموده است.
باشگاه صرفاً می تواند از طریق مطالبه قیمت p برای هر بازدید سود خود را به حداکثر برساند و حق عضویت سالانه وجود ندارد. به عبارت دیگر است.
در این شرایط و اگر باشد، سود بنگاه انحصاری به صورت زیر خواهد بود.

حکم (13.1):

تحت شرایط ذکر شده در رابطه (13.2)، بنگاه انحصاری قیمت خود را به صورتی تعیین خواهد نمود که تقاضا برای بازدید از باشگاه برابر با ظرفیت باشگاه ورزشی باشد. بنابراین داریم

اسلاید 12 :

اثبات
تحت شرایط (13.2) و در صورت با کشش بودن منحنی تقاضا، سود باشگاه ورزشی همراه با تعداد بازدیدها افزایش می یابد.
بنابراین بنگاه در وضعیت ظرفیت کامل عمل خواهد نمود و نقطه مصرف بر اساس نمودار (13.1) در نقطه E1 می باشد
در آن منحنی بی تفاوتی U1 بر خط بودجه مماس می باشد.
لذا تحت ساختار قیمت دریافت شده به ازای هر بازدید و بدون وجود حق عضویت سالانه رفاه مصرف کنندگان افزایش می یابد.

اسلاید 13 :

مصرف کنندگان بازدید کننده از باشگاه در وضعیتی که حق عضویت سالانه وجود دارد
حق عضویت سالانه در واقع یک نوع روش bundling است.
بر اساس این روش، باشگاه به مصرف کنندگان این امکان را فراهم می نماید که با پرداخت مقدار ثابت و معین

بسته ای از تعداد ثابت بازدید رایگان از باشگاه را دریافت نمایند.
نمودار (13.1) نشان می دهد برای بسته ای که شامل Q=K تعداد بازدید می باشد، مصرف کننده حداکثر مایل به پرداخت دلار می باشد.

به عبارت دیگر با مصرف بسته ای به میزان K بازدید و پرداخت مقدار

مطلوبیت مصرف کننده نسبت به زمانی که از باشگاه بازدید نمی کرد افزایش می یابد..

اسلاید 14 :

ادامه.
در این حالت می توان حداکثر مقدار حق عضویت سالانه ای که مصرف کننده می تواند برای K بار بازدید از باشگاه بپردازد، محاسبه نمود.
برای این منظور با توجه به نمودار (13.1)، نقطه E2 که بر روی منحنی بی تفاوتی اولیه U0 قرار دارد.
باشگاه مقدار را به گونه ای تعیین خواهد نمود که سود وی حداکثر شود

اسلاید 15 :

حکم (13.2)
در مورد مسأله مربوط به بازدید مصرف کنندگان از باشگاه
دریافت یک حق عضویت ثابت برای مجموعه ای از بازدید سود بیشتری را برای باشگاه به دنبال دارد.
مقدار این سود از قیمت دریافت شده به ازای هر بار بازدید بیشتر است.
به عبارت دیگر داریم :

اسلاید 16 :

تعرفه دو بخشی (Two Part Tariff)
در واقعیت ممکن است بنگاه انحصاری در مورد مطالبه حق عضویت از مصرف کننده مردد باشد
زیرا اشتباه هر چند کوچک در برآورد مکان دقیق منحنی بی تفاوتی U0 و درآمد مصرف کننده منجر به عدم فروش بنگاه انحصاری خواهد شد.
دلیل دوم که بنگاهها از حق عضویت ثابت در امر قیمت گذاری استفاده نمی کنند
ترجیحات متفاوت و غیرهمگن مصرف کنندگان می باشد.
به عنوان نتیجه گیری از این بخش می توان بیان کرد
باشگاهها معمولاً قیمت کمتری از مقدار حداکثر قیمت محاسبه شده در بخش قبل، از مصرف کنندگان مطالبه خواهند نمود.
بر اساس نمودار (13.2)، Package Q3، با پرداخت حق عضویت سالانه قابل دستیابی است.
بنابراین مصرف کننده چنین بسته ای را خریداری خواهد نمود.

اسلاید 17 :

ادامه.
نمودار (13.2) نشان می دهد که باشگاه می تواند سود خود را با دریافت حق عضویت افزایش دهد.
در این حالت باشگاه می تواند قیمت هر بار بازدید P3 را مطالبه کند.
با توجه به اینکه قیمت P3 قیمت بالایی نمی باشد، لذا مصرف کننده
بازدیدهای اضافی از باشگاه را مطالبه خواهد کرد و از اینرو وی را به تعداد بازدید Q4 خواهد رسانید.

اسلاید 18 :

قیمت گذاری غیریکنواخت (Non-uniform Pricing)
قیمت گذاری غیر یکنواخت
استراتژی قیمتی است که در آن تبعیض قیمتی بین گروههای مصرف کنندگان صورت می گیرد.

بنابراین استراتژی قیمتی غیر یکنواخت
تعرفه ای در مورد یک کالا و یا تعداد بیشتری از کالاهاست که در آن
کل مخارج مصرف کننده به صورت تناسبی با افزایش مقدار کالاها و خدمات خریداری شده توسط مصرف کنندگان افزایش نمی یابد.
بنابراین برنامه یا استراتژی قیمت گذاری غیریکنواخت
شامل تخفیف و پاداش در مقدار کالاها و خدمات خریداری شده توسط مصرف کننده می باشد.
برای بررسی جزئیات بیشتر در مورد قیمت گذاری غیر یکنواخت به مطالعه Brown and Sibley (1986) مراجعه شود.

اسلاید 19 :

ادامه.
نمودار (13.3) بیانگرتابع معکوس تقاضا برای مکالمات تلفنی محلی انجام شده توسط دو گروه مختلف خانوارها و شرکت های تجاری است.
فرض کنید که تابع معکوس تقاضا برای خانوارها به صورت

و برای شرکت های تجاری به صورت زیر است

برای سهولت در تحلیل، هزینه نهایی ارائه خدمات مکالمه تلفنی برابر صفر فرض شود .

اسلاید 20 :

نمودار (13.3)