بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بنام خداوند جان آفرین
اسلاید 2 :
بیماریهای با منشاء مواد غذایی
اسلاید 3 :
مقدمه
بیماریهای با منشاء مواد غذایی بخصوص آنهایی که توسط میکروارگانیسمهای بیماریزا ایجاد میگردند ، مشکلات جدی اي در کلیه کشورها ایجاد میکند .
اسهال نمود اکثر این قبیل بیماریها میباشد و علت ابتلا به بیش از70/0 % مواد اسهال ، خوردن آب و غذای آلوده است .
اسلاید 4 :
نقش غذا در سلامتی و بیماری
غذا هم برای رشد و هم برای نگهداری وضعیت بدن در شرایط طبیعی ضروریست .
غذا تامین کننده انرژی و مواد اولیه مورد نیاز جهت ساخت و جایگزینی بافتهای تخریب شده و کمک به بدن در دفاع از خود در مقابل بیماریها میباشد .
از سویی:
غذا میتواند مسئول بیماری یا سلامتی باشد . به نحوی که اختلال در مصرف مقدار کافی غذا و یا نوع صحیح آن ممکن است ،
بازدارنده رشد یا تهد یدی برای سلامتی باشد .
حتی وقتی که رژیم غذایی تامین کننده پروتئین و انرژی به میزان کافی باشد، ممکن است مواد معدنی و یا ویتامینهای ضروری را تامین نکند . بنابراین میتواند باعث افزایش اختلا لات ناشی از کمبود مواد مغذی شود .
اسلاید 5 :
همچنین بیماری میتواند در نتیجه عوامل موجود در غذا باشد نه کمبود مواد مغذی ، برخی از مخاطرات از این نوع به عنوان یک عامل ذاتی در غذا به حساب می آیند .
در مواردی غذاها ذاتا آلوده نبوده اند اما به علت بی دقتی و فقدان آموزش کافی در نزد تهیه کنندگان مواد غذایی باعث ایجاد مشکل شده اند .
اسلاید 6 :
سندرومهای ناشی از کمبود ویتامینها و مواد معدنی
اسلاید 7 :
علل بیماریهای با منشاء مواد غذایی الف) مخاطرات بالقوه درونی و ذاتی مواد غذایی
اسلاید 8 :
مخاطرات خارجی مواد غذایی
اسلاید 9 :
باکتریها
باکتریها یا ارگانیسمهای تک سلولی با قطر یک میلیمتر مهمترین و شناخته شده ترین عوامل بیماریزا با منشاء مواد غذایی هستند .
اسلاید 10 :
علل افزایش موارد ابتلا به بیماریهای با منشاء مواد غذایی
1-افزایش زندگی صنعتی و شهری
( زنجیره غذایی طولانی تر و پیچیده تر شده و در نتیجه فرصت برای آلودگی بیشتر شده است ) .
2- در کشور های فقیر رشد شهر نشینی و افزایش سریع جمعیت با توسعه امکانات مرتبط با بهداشت از قبیل بهسازی، هماهنگی و همخوانی ندارد .
3-افزایش ثروت برخی از کشورها .
(به معنای مصرف بیشتر مواد غذایی با منشاء حیوانی از قبیل : گوشت قرمز، شیر، گوشت مرغ و تخم مرغ ) .
4- بیشتر شدن نقل و انتقالات مواد غذایی در سطح بین المللی و نیز افزایش مسافرتها .
5- تغییر روش زندگی .
( ازجهت تهیه غذای خانوار در خارج از منزل توسط افراد بی تجربه و فاقد صلاحیت و مصرف توسط شاغلین و خانواده آنها ) .
6- افزایش جمعیت .
( و متناسب آن افزایش ابتلا به بیماریها ) .
اسلاید 11 :
تعریف و ماهیت بیماریهای با منشاء مواد غذایی
تعریف :
(هر گونه بیماری ، چه عفونی و چه با ماهیت سمی که بر اثر مصرف غذا یا آب ایجاد شود و یا علت آن غذا و آب در نظر گرفته شود ) .
در باور عمومی این قبیل بیماریها توسط میکروارگانیسمها و عمدتا با کتریها ایجاد میشود . که با علائم : معدی و روده ای ، تهوع، استفراغ، شکم درد و اسهال همراه است .
اسهال بارز ترین نشانه بالینی مشترک در بین تمامب بیماریهای با منشاء مواد غذایی است . که به آن بیماریهای اسهالی نیز اطلاق میشود .
اسلاید 12 :
از دو طریق باکتریها بیماریهای با منشاء مواد غذایی را باعث میشوند :
عفونت
مسمومیت
مورد دوم میتواند بر اثر آلوده کننده های شیمیایی و یا در حالت طبیعی بر اثر وجود سم ایجاد شود
اسلاید 13 :
عفونت
عفونت زمانی اتفاق می افتد که باکتریهای زنده همراه با غذا خورداه شوند و تعداد آنها جهت زنده ماندن در محیط اسیدی معده (بعنوان یکی از موانع دفاعی بدن ) کافی باشد .
باکتریهای باقی مانده سپس وارد روده کوچک شده و تکثیر مییابند و علائم مریضی را ایجاد میکنند .
اسلاید 14 :
الف)- عفونتهای غیر تهاجمی
در این نوع ارگانیسم خود را به دیواره لوله گوارش یا اپیتلیوم می چسبانند تا بدین وسیله در مقابل جریان سریع مایعات در لوله گوارش مقاومت کنند . سپس تکثیر یافته و تشکیل کولنی دهند .
عفونت ناشی از اشرشیا کلی آنترو پاتوژنیک تغییراتی در اپیتلیوم روده پدید می آید و باعث کاهش ظرفیت جذب یا افزایش ترشح مایعات میشود . این نوع باکتریها میتوانند مسمومیت نیز ایجاد کنند .
مسمومیت عملکرد سلولهای پوشاننده لوله گوارش را تغییر میدهند و باعث میشود که آب و دیگر الکترولیتها به داخل روده ترشح شوند و اسهال آبکی شدیدی را موجب گردند .
ار نمونه بارز این حالت بیماری وبا میباشد .
اسلاید 15 :
ب ) عفونتهای تهاجمی
عوامل بیماریزای تهاجمی به یاخته های پوشاننده لوله گوارش نفوذ میکنند . در برخی موارد نفوذ آنها به همان لایه های سطحی لوله گوارش محدود میشود . مانند سالمونلای غیر تیفوئیدی .
برخی از عوامل بیماریزا لایه مخاطی روده بزرگ را به جای روده کوچک مورد تهاجم قرار میدهند و باعث التهاب ، آبسه سطح روده و زخم میشوند ، که در نتیجه منجر به دفع مدفوع اسهالی حاوی خون و چرک و مقادیر زیاد مخاط می گردند .
در مواردی تهاجم عامل بیماریزا به دیواره دستگاه گوارش محدود نشده ، علما بیماریزا بخشهای دیگر بدن را نیز درگیر میکند و علائمی علاوه بر اسهال ایجاد مینماید . ( تب در برو سلوزیس، لیستریوزیس ، تیفوئید و پارا تیفوئید .
بیماریهایی که بر اثر ویروسها و انگلها ایجاد میشوند نیز تا حدود زیادی شبیه ارگانیسمهای فوق میباشند .
اسلاید 16 :
مسموميت
زماني كه باكتريها در غذا تكثير مي يابند ، توليد سم مي كنند و علاوه بر خود ميكرو ارگانيسم ها بر خي علا ئم را باعث ميشوند .
سم بهمراه غذا خورده ميشود بنا بر اين انتقال فرد به فرد وجود ندارد .
دوره كمون 1 يا 2 ساعت پس از ورود به بدن يعني ( حد فاصل زماني بين مصرف غذا و ظهور علائم بيماري است ) .
بدان معني است كه سم به محض قرار گرفتن در موقعيت مناسب فعال ميشود در حالي كه ميكرو ارگانيسمها جهت رشد در بدن نياز به زمان دارند .
اسلاید 17 :
دوز عفوني
غذا ميتواند عامل مشخص انتقال آلودگي ها تا ميزان 70 % باشد .
جهت ايجاد بيماري ، بايد مقدار كافي از ياخته بيماريزا بلعيده شود كه به آن دوز عفوني گويند .
دوز عفوني در بيماريهاي مختلف و افراد مختلف متفاوت ميباشد .
ايجاد عفونت در نتيجه عمل متقابل دو عامل حدت عامل بيماريزا و حساسيت فرد است .
حساسيت فرد بر اساس عواملي همچون سن – سلامت عمومي بدن- نوع تغذيه-وضعيت ايمني بدن و قرار داشتن در دوران نقاهت بيماري تغيير ميكند .
اسلاید 18 :
عواقب بهداشتي و اقتصادي ناشي از بيماريهاي با منشاء مواد غذايي
بيماريهاي با منشاء مواد غذايي ميتوانند سستم ايمني گروههاي آسيب پذير ( سالمندان- كودكان- زنان باردار و .. ) را تحليل داده و مرگ آور باشند .
بيماريهاي با منشاء مواد غذايي بار مالي سنگيني را بر دوش دولتها مي گذارند .
اسلاید 19 :
نكات كليدي اين مبحث:
غذا براي تامين بهداشت و سلامتي ضروري است .
غذا ميتواند باعث ايجاد بيماري شود .
ممكن است مواد غذايي بصورت ذاتي سمي باشند يا با سموم شيميايي يا ديگر ارگانيسمهاي بيماريزا آلوده شوند .
بيماريهاي با منشاء مواد غذايي در بسياري از موارد گزارش نميشوند .
ميكرو ارگانيسمها ( باكتريها، ويروسها، كپكها،و انگلها) مهمترين دلايل بيماريهاي با منشاء مواد غذايي هستند .
بطور كلي باكتريها مهمترين عوامل بيماريزا هستند .
اكثر بيماريها با منشاء مواد غذايي با علائم معدي- روده اي از قبيل تهوع، استفراغ،شكم درد و اسهال همراه هستند .
بيماري با منشاء مواد غذايي از دو طريق ايجاد ميشود ( عفونت و مسموميت )
دوز عفوني براي ارگانيسمهاي گوناگون و افراد مختلف متغيير است .
بيماري با منشاء مواد غذايي ميتوانند آثار مخرب جدي اي بر روي افراد، مخصوصا كودكان كم سن و سال و بطور كلي جامعه داشته باشند .
اسلاید 20 :
خطرات مرتبط با مواد غذايي
