بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
حركات اصلاحي
اسلاید 3 :
گفتار 1 حركات اصلاحي تعاريف و مفاهيم
هدف : انتظار ميرود پس از مطالعة اين گفتار بتوانيد
1. حركات اصلاحي را تعريف كنيد.
2. ارتباط حركات اصلاحي را با تربيتبدني تكاملي و تربيتبدني انطباقي بنويسيد.
3. كاربرد تربيتبدنياصلاحي، تربيتبدني تكاملي و تربيتبدني انطباقي را مشخص كنيد.
اسلاید 4 :
حركات اصلاحي يكي از بخشهاي تربيتبدني است كه هدف آن پيشگيري و رفع برخي ناهنجاريهاي جسماني توسط تمرينهاي بدني است. به سخن ديگر حركات اصلاحي عبارت است از برنامهاي ورزشي و حركتي كه در آن با اجراي تمرينهاي خاص عملكرد و ساختمان بدن تغيير ميكند و اصلاح ميشود. اصطلاح حركات اصلاحي را نميتوان بدون توجه به مفاهيم ديگري مثل تربيتبدني تكاملي و تربيتبدني انطباقي بررسي كرد زيرا هر سه به طريقي مرتبط با هم و مكمل يكديگر هستند. اين عناوين به برنامة تمرينهاي ورزشي كساني مربوط ميشود كه شركت در كلاسهاي تربيتدني براي آنها امكان ندارد و براي از بين بردن ناهنجاريهاي جسماني خود فعاليتهايي انجام ميدهند. سه اصطلاح فوق را تحت عنوان كليتري به نام تربيتبدني ويژه نيز بيان كردهاند. عبارت تربيتبدني ويژة مفهوم نسبتاً كلي و فراگيري است كه همة كساني را كه نقص عضو دارند و قادر به انجام امور خودشان نيستند، شامل ميشود. همچنين به افرادي مربوط ميشود كه به عللي مانند عدم رعايت بهداشت حركتي وضعيت بدني آنها از حالت طبيعي خارج شده است.
اجراي تمرينهاي بدني براي اين افراد به طور كل در سه بخش تحت عناوين تربيتبدني اصلاحي، تربيتبدني تكاملي و تربيتبدني انطباقي تقسيم شده است.
اسلاید 5 :
تربيتبدني اصلاحي با اصلاح ناهنجاريهاي ايجاد شده به علت عوامل مختلف و تربيتبدني تكاملي با رشد و پرورش تواناييهاي حركتي و آمادگي بدني افرادي كه پايينتر از سطح مورد قبول هستند سروكار دارد.
در تربيتبدني انطباقي كه بيشتر با ناهنجاريهاي رواني حركتي سروكار دارد، كوشش ميشود كه با استفاده از حركات و فعاليتهاي بدني افراد ناهنجار با اجتماع سازگار شوند.
نكتة مهم در اجراي حركات اصلاحي، تعيين زمان مناسب براي اجراي اينگونه تمرينهاي است. اگر تمرينهاي اصلاحي در زمان مناسب طراحي و اجرا گردد، غلبه برمشكل مؤثرتر صورت ميپذيرد. از اينرو تمرينهاي اصلاحي بايد در برنامه تربيتبدني كودكان كم سنسال گنجانده شود.
اسلاید 6 :
گفتار 2 وضعيت بدن و عوامل مؤثر بر آن
هدف: انتظار ميرود پس از مطالعة اين گفتار بتوانيد
1. مفهوم «وضعيت بدن» را تعريف و نقش آن را در حركات بدن مشخص كنيد.
2. عوامل مؤثر بر وضعيت بدن را مشخص كنيد.
منظور از وضعيت بدن، حالت واحدي از ساختار بدن در كلية موقعيتهاي حركتي مثل نشستن، ايستادن، راه رفتن و دويدن است. وضعيت بدن، شاخص و معياري براي بيان سطح سلامتي عمومي و كارآيي فرد در حركات وفعاليتهاست. وضعيت بدن بنياد تمامي حركات در انسان است. شروع و پايان هر حركت بستگي به وضعيت و ساختار جسماني دارد.
اسلاید 7 :
نمیتوان وضعيت بدني مشخصي برای تمامي افراد به صورت يكسان درنظر گرفت زيرا اين موضوع در ارتباط با مكانيك بدن افراد و تحت تأثير عملكرد دستگاههاي مختلف بدن از جمله اسكلت و عضلات است.
يك وضعيت بدني مناسبتر خستگي كمتر و كارايي بيشتري دارد.
عوامل ديگري نيز به صورت جزئي در ساختار جسماني مؤثر است. از جمله نژاد، سنت و عادتهاي مختلف و حتي حالات روحي و رواني افراد كه در ملل مختلف به صورتهاي گوناگون ديده ميشود.
اسلاید 8 :
گفتار 3 ضرورت مطالعة وضعيت بدن
هدف: انتظار ميرود پس از مطالعة اين گفتار بتوانيد
1. اهميت مطالعة وضعيت بدني را توضيح دهيد.
2. طبقهبندي اختلالات را در اثر وضعيت بدني ناهنجار در دو گروه ساختماني و كاركردي مشخص كنيد و هر يك را تعريف كنيد.
وضعيت نابهنجار به معناي رنج، درد و افسردگي جسماني دائمي و در مقابل استواري در وضعيت بدني موجب توانايي، قدرتمندي و سلامتي فرد است.
دكتر شفارد معتقد است «افزايش سطح اسيد لاكتيك خون، افزايش مرحلة وام اكسيژن و تأخير مرحلة برگشت به حالت اوليه و همچنين كاهش حجم تنفسي از اثرات بدني نامطلوب است.»
اسلاید 9 :
تحقيقات بيانكننده اين است كه اكثر افراد وضعيت بدني طبيعي ندارند.
اين حجم بالاي ناهنجاري كه در اثر محركهاي محيطي ايجاد شده است اكثراً از نوع برگشتپذير و يا اصلاحپذير است. دقت در اين رقم ضرورت توجه هر چه بيشتر به اين علم را نشان ميدهد، . توجه به وضعيت ساختار بدن روزافزون است. اين موضوع از طرفي به سبب ماشيني شدن زندگي و استفادة كمتر از بدن و آثار مخرب ناشي از بيحركتي در وضعيت بدن و از طرفي ديگر به سبب توجه بيشتر انسان امروزي به سلامت، طول عمر بيشتر، زندگي بهتر و ظاهري زيباتر ايجاد شده است.
اسلاید 10 :
به طور خلاصه وضعيت بدني نابهنجار دو نوع اثر سوء در بدن ايجاد ميكند:
1.اختلالات ساختماني
2. اختلالات كاركردي.
در اختلالات ساختماني، ساختار اسكلت وضعيت طبيعي خود را از دست ميدهد. اين نوع تغييرات با حركات اصلاحي قابل درمان نيست و اجراي تمرينهاي ورزشي براي اين افراد چندان سودمند نخواهد بود. اختلالات كاركردي، اختلالاتي است كه فقط روي بافتهاي نرم مثل عضلات و رباطها اثر ميگذارد. اين نوع تغييرات دربرابر تمرينهاي اصلاحي واكنش نشان ميدهد.
اسلاید 11 :
خلاصه
حركات اصلاحي يكي از بخشهاي تربيتبدنياست و هدفش آن است كه به كمك تمرينهاي بدني از ناهنجاريهاي جسماني پيشگيري و در صورت بروز، آنها را اصلاح كند. حركات اصلاحي، تربيتبدني تكاملي و تربيتبدنيانطباقي مرتبط و مكمل يكديگرند و مجموعاً تربيتبدني ويژه نام دارند. اين واژه مربوط به ورزش همة كساني است كه به نوعي نقص عضو دارند. تربيتبدني اصلاحي به اصلاح ناهنجاريها، تربيتبدني تكاملي به رشد و پرورش تواناييهاي حركتي و آمادگي بدني و تربيتبدني انطباقي به اصلاح رواني و حركتي ميپردازد.
اسلاید 12 :
وضعيت بدني شاخص و معيار سطح عمومي كارايي فرد در حركات و فعاليتها و بنياد تمامي حركات انسان است. وضعيت بدني معيار و يكساني براي همه نميتوان درنظر گرفت. وضعيت بدني مناسبتر، خستگي كمتر، كارايي و توانمندي و سلامتي بيشتري را به همراه دارد و برعكس، وضعيت بدني ناهنجار دو نوع اثر سوء در بدن ايجاد ميكند.
1. اختلالات ساختماني كه ساختار اسكلت وضعيت طبيعي خود را از دست ميدهد و با حركات اصلاحي قابل درمان نيست.
2. اختلالات كاركردي كه بافتهاي نرم مثل عضلات و ليگامنتها صدمه ميبينند و با حركات اصلاحي قابل پيشگيري و درمان است.
اسلاید 13 :
فصل دوم تأثير عوامل مختلف در حالتهاي نگهداري بدن (وضعيت بدني)
هدف فصل: آشنايي با عواملي كه در تغيير وضعيت بدني مؤثرند
قطعات استخوانهاي بدن و نظام خاص موجود در آنها تشكيل دهندة اسكلت انسان است.
اسكلت كه از قطعات استخواني تشكيل شده است توسط عوامل ديگري مثل عضلات، ليگامنتها و تاندون محافظت ميشود.
تغيير در وضعيتهاي فيزيولوژيكي هر يك از اين عوامل از جمله ضعف، لاغري، انعطاف، توانمندي جسماني در وضعيت اسكلتي و نهايتاً در حالت كلي بدن مؤثر خواهد بود.
اسلاید 14 :
گفتار 1 لاغر شدن عضلات
هدف: انتظار ميرود پس از مطالعة اين گفتار بتوانيد:
تأثير لاغر شدن عضلات را در تغيير وضعيت اسلكت بدن توضيح دهيد.
كاهش حجم عضلاني و لاغري مفرط عمومي كه در اثر برخي بيماريها و يا وجود درد و فقر حركتي در افراد ايجاد ميشود سلامت اسكلت بدن را نيز به مخاطره مياندازد. در نتيجة لاغري مفرط عضلاني، تنه قادر نخواهد بود به وظايف خود به طور كامل در نگهداري بدن عمل كند كه نتيجة آن بد ايستادن و بدنشستن و در مجموع عادات حركتي غلط است و اين امر باعث ميشود كه ستون فقرات و قفسة صدري نتواند به طور طبيعي رشد كند و در حالت طبيعي باقي بماند. در اثر آتروفي عضلات ساق پا ديگر قادر نخواهد بود قوس طبيعي خود را در برابر وزن بدن كه در حال رشد است حفظ كند و در نتيجه باعث تغيير شكل وضعيت ساق پا و يا از بين رفتن قوس كف پاها خواهد شد.
.
اسلاید 15 :
گفتار 2 نامتوازن بودن قدرت عضلاني بدن
هدف: انتظار ميرود پس از مطالعة اين گفتار بتوانيد:
تأثير فعاليت نامتعادل عضلات بدن را در ايجاد ناهنجاريهاي اسكلتي بدن توضيح دهيد.
حركت براي افزايش قدرت عضلاني ضرورتي اجتنابناپذير است. براي توسعة قدرت عضلاني تغذية سالم، استراحت كافي و كار عضلاني (انقباض و انبساط) را ميتوان از اصليترين عوامل توسعة قدرت عضلاني دانست. در برخي موارد، مخصوصاً مشاغل خاصي كه صرفاً بخشي از بدن را تقويت ميكند و ساير قسمتها، در مقايسه با عضو درگير حركت، به فعاليت واداشتهميشوند، توازن قدرت عضلاني به هم ميخورد و متعاقب آن تعادل اسكلتي بدن نيز تحت تأثير قرار ميگيرد. اين عارضه در بلند مدت باعث ميشود كه حركات فرد ريتم و نظم طبيعي خود را از دست بدهد. چنانچه اين وضعيت در عضلات تنه باشد مشكل شديدتر خواهد بود. به كار نگرفتن قسمتهاي مختلف بدن به شكل متعادل در برخي از ورزشكاران حرفهاي نيز ميتواند باعث بروز ناهنجاريهاي اسكلتي خاصي شود.
اسلاید 16 :
گفتار 3 كاهش قدرت عضلاني
هدف: انتظار ميرود پس از مطالعة اين گفتار بتوانيد
نقش كاهش قدرت عضلاني را در تغيير وضعيت اسكلت بدن توضيح دهيد.
مهمترين پيامد كمبود حركت، بيماري، كاهش حجم عضله و كاهش قدرت عضلاني است. موارد فوق به يكديگر مربوطند و بين دو عامل سطح مقطع عضله و ميزان نيرويي كه يك عضله ميتواند از خود بروز دهد ارتباط مستقيم وجود دارد.
مسئوليت حفظ تعادل اسكلتي بدن به عهدة عضلات و خصوصاً ميزان نيرو و قدرت هر عضله است.
اسلاید 17 :
گفتار 4 ضعف دستگاه استقامتي و خستگيپذيري عضلات
هدف: انتظار ميرود پس از مطالعة اين گفتار بتوانيد
تأثير و تأثر متقابل خستگي عضلاني و وضعيت بدني را توضيح دهيد.
افرادي كه آمادگي جسماني مطلوبي ندارند، در انجام فعاليتهاي بدني زودتر خسته ميشوند و بعد از خستگي نيز ديرتر به حالت اوليه برميگردند.
خستگي و نحوة وضعيت بدني ممكن است علت و معلول همديگر باشند. به اين ترتيب كه وجود خستگي كه در اثر عواملي ديگر مثل انجام فعاليتهاي جسماني در بدن ايجاد شده است ميتواند در به هم خوردن تعادل وضعيت بدني خوب مؤثر باشد. از طرفي نداشتن يك وضعيت بدني خوب خود علتي براي ايجاد خستگي بيشتر است، زيرا هر اندازه بدن بيشتر از حالت تناسب و تعادل خارج شود براي راست نگهاشتن آن انرژي بيشتري لازم است، چرا كه عضلات مربوط به طرز قرار گرفتن بدن براي حفظ تعادل از امتياز مكانيكي كمتري برخوردارند و در مقابل بايد درگير فعاليت شوند كه اين خود موجب خستگي بدن خواهد بود.
اسلاید 18 :
گفتار 5 انعطافپذيري
هدف: انتظار ميرود پس از مطالعة اين گفتار بتوانيد
تأثير انعطافپذيري را بر وضعيت بدني توضيح دهيد.
وجود انعطاف مطلوب در بدن يكي از ضروريات سلامت جسماني است.
افزايش يا كاهش اين قابليت جسماني ميتواند به سلامتي بدن آسيب برساند.
سطح انعطاف بدن گذشته از اينكه تحت تأثير وراثت، جنسيت، سن و . است، عوامل محيطي ديگري مانند سطح آمادگي عمومي، قدرت عضلاني و ميزان تحركات جسماني نيز ميتواند در آن تغييراتي ايجاد كند.
در اغلب موارد پس از مدتي كه عضو و يا اندام شخص حركت نكند، حالت ارتجاعي بافتها كاهش مييابد و كاهش خاصيت ارتجاعي بافتها و عضلات موجب محدود شدن حركات مفاصل ميشود. به علاوه حذف حركت از زندگي، باعث سفت و سخت شدن پوست و فاسياي بدن و ايجاد چسبندگي در كپسول مفصلي خواهد شد.
اسلاید 19 :
شكل 1-2
با افزايش سن انعطاف بدني محدودتر ميشود، در سنين 14- 11 سالگي ميزان كاهش انعطاف بدني مشهودتر است. (شكل 2ـ1 )
اسلاید 20 :
گفتار 6 تركيب بدن
هدف: انتظار ميرود پس از مطالعة اين گفتار بتوانيد
تأثير و نقش كاهش فعاليت جسماني و افزايش بافت چربي زيرپوست را بر وضعيت بدن توضيح دهيد.
چنانچه فعاليت روزمرة بدن كمتر از حد طبيعي باشد به مرور زمان از وزن ساير قسمتهاي بدن كم ميشود و در برابر وزن و حجم بافت چربي زيرپوستي بدن افزايش مييابد. با توجه به اينكه چربي زير پوستي در تمام قسمتها به طور يكسان تجمع نميكند و در برخي قسمتها مثل اطراف شكم، باسن و در مجموع بخش ميانتنه نسبت به اندامها (دستها و پاها) بيشتر است، وضعيت بدن دچار ناهنجاري ميشود. البته برخي از ناهنجاريهايي كه مربوط به تركيب تيپ بدني است، تا حدود زيادي وراثتي است.
