بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
آزمايش تشخیص سریع آنتی ژن SARS-CoV-2
COVID - 19 Ag Rapid Diagnostic Test (RDT)
اسلاید 2 :
COVID-19روش های تشخيص آزمايشگاهی
تشخيص آزمايشگاهی نقش مهمی در روند مراقبت از بيماران مبتلا به کوويد-19 دارد:
آزمايش تشخيص مولکولی _ روش مرجع (شناسايی ژنوم ويروس به روش RT-PCR) :
برای تاييد تشخيص عفونت فعال
آزمايش های سرولوژيک : (شناسايی آنتی بادی های ضد ويروس SARS- CoV-2 به روش ايمونواسی) :
برای تعيين مواجهه يا عفونت قبلی با ويروس، همچنين مطالعات ايمونوسرولوژيک و تعيين گستردگی همه گيری
آزمايش تشخيص سريع آنتی ژن ويروس: (شناسايی سريع پروتئين ويروس SARS CoV-2 به روش ايمونوکروماتوگرافي) :
برای تشخيص عفونت فعال در مواردی که دسترسی به آزمايش تشخيص مولکولی محدوديت دارد و يا انجام آزمايش سريع لازمست
اسلاید 3 :
آزمايش تشخیص سریع آنتی ژن SARS CoV-2 کجا کاربرد دارد :
تشخيص سريع در بيماران علامت دار مشکوک به ابتلا به کوويد-19
تشخيص عفونت در افراد بی علامت که سابقه تماس با بيمار مبتلا به کوويد-19 را داشته اند (Contact Tracing)
بررسی همه گيری مشکوک در اجتماعات کوچک (مثل خانه سالمندان، پادگان ، مدرسه، محل کار، ..)
اسلاید 4 :
آزمايش تشخيص آنتی ژن SARS CoV-2 کجا کاربرد ندارد :
افراد بدون علامت که سابقه تماس با بيمار مبتلا ندارند
در اجتماعات کوچک (مثل خانه سالمندان، پادگان ، مدرسه، محل کار، .) چنانچه مورد مبتلا به کوويد-19 وجود ندارد يا اندک است
شناسايی ابتلاء مسافران در محل های ورودی
شناسايی ابتلا قبل از اهداء خون
اسلاید 5 :
در دسترس تر
آسان تر
ارزان تر
سريع تر
گسترده تر شدن دامنه انجام آزمايش و بهبود دسترسی عموم به آزمايش تشخيصی کوويد-19
افزايش تعداد انجام آزمايش تشخيصی کوويد-19
افزايش سرعت در زمان آماده شدن نتيجه آزمايش
نقاط قوت آزمايش تشخیص آنتی ژن SARS CoV-2 در مقايسه با روش تشخيص مولکولی (تست (PCR
تسريع و تسهيل در شناسايی مبتلايان
کاهش ريسک گسترش بيماری
کاهش ناتوانی و مرگ و مير ناشی از بيماری
اسلاید 6 :
نقاط ضعف آزمايش تشخیص آنتی ژن SARS CoV-2 در مقايسه با روش تشخيص مولکولی (تست (PCR
نتايج منفی کاذب ( به دست آمدن نتيجه منفی، در حالي که فرد مبتلا است) :
احتمال نتايج منفی کاذب در این آزمایش وجود دارد. بنابراين نتيجه آزمايش منفی احتمال عفونت را رد نمی کند. برای تاييد نتيجه منفی لازم است آزمايش تشخيص مولکولی انجام شود. (در مطالعات سازمان بهداشت جهانی حساسيت نسبی روش های سريع شناسايی آنتی ژن در مقايسه با روش تشخيص مولکولی، به طور متوسط حدود 80% بوده است). هر چه بار ويروسی بيشتر باشد، احتمال نتيجه منفی کاذب کمتراست. بيماران با بار ويروسی بالا (معمولا بين روزهای 5 تا 7 شروع علائم) به خوبی شناسايی می شوند.
هر چه شيوع بيماری در جامعه بيشتر باشد احتمال نتيجه منفی کاذب کمتر است
نتايج مثبت کاذب ( بدست آمدن نتيجه مثبت، در حالي که فرد سالم است) :
احتمال نتایج مثبت کاذب کم است. نتيجه مثبت کاذب ممکن است ناشی از عفونت قبلی یا فعلی با کروناویروس های غیر SARS-CoV-2 باشد. (در مطالعات سازمان بهداشت جهانی: اختصاصيت يا ویژگی نسبی روش های سريع شناسايی آنتی ژن در مقايسه با روش تشخيص مولکولی، به طور متوسط بالای 97% بوده است)
اسلاید 7 :
کيت های تاييد شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که در کشور مورد استفاده قرار می گيرد در مقايسه با روش های تشخيص مولکولی:
حساسيت بالاتر از 80%
اختصاصيت بالاتر از 97%
استفاده از آزمایش تشخيص آنتی ژن SARS CoV-2 در کشور:
اسلاید 8 :
استفاده از آزمایش تشخيص آنتی ژن SARS CoV-2 در کشور:
مکان انجام آزمايش :
با توجه به سهولت انجام اين آزمايش و عدم نياز آن به تجهيزات پيچيده، می توان آزمايش را در مراکزی که بيماران مستقيما مراجعه می کنند (مثل مراکز 16 و 24 ساعته، اورژانس بيمارستان ها و غيره) و همچنين در مکان هايی که مراقبين سلامت برای بيماريابی می روند (مثلا منازل، مساجد، خانه سالمندان و .)، بطور سيار انجام داد
کاربرانی که آزمايش را انجام می دهند:
کارکنان حوزه سلامت و مسئولين مراقبت از بيماران
نمونه مورد نياز برای انجام آزمايش :
ترشحات نازوفارنکس (يا ساير نمونه های دستگاه تنفسی فوقانی بر اساس دستورالعمل سازنده کيت)
اسلاید 9 :
الف) آموزش و اطمينان از صلاحيت کاربران:
کارکنان حوزه سلامت و مسئولين مراقبت از بيماران که نمونه برداری از نازوفارنکس و يا آزمايش آنتی ژن کوويد-19 را انجام می دهند لازم است آموزش های لازم را گذرانده، و مهارت و صلاحيت آنها برای نمونه برداری و انجام آزمايش (مطابق با دستورالعمل سازنده کيت) احراز شده باشد.
نکات مهم قبل از شروع آزمایش تشخيص آنتی ژن SARS CoV-2
اسلاید 10 :
ب) رعايت الزامات ايمنی زيستی (1)
پوشش ها و وسايل حفاظت فردی (PPE) بايد در دسترس کارکنان قرار داشته باشد
حداقل وسایل حفاظت فردی مورد نیاز شامل:
گان يا روپوش آستین بلند
دستکش لاتکس
ماسک طبی/ ماسک N95
عینک ایمنی یا شیلد صورت
کارکنان بايد آموزش لازم در خصوص استفاده صحيح از وسايل حفاظت فردی حين نمونه گيری و انجام آزمايش (بر اساس ارزيابی ريسک) را ديده و از مهارت آنها در اين زمينه اطمينان حاصل شده باشد
نکات مهم قبل از شروع آزمایش آنتی ژن SARS CoV-2 :
اسلاید 11 :
ادامه رعايت الزامات ايمنی زيستی (2)
ماسک طبی و يا ماسک N95 (بر اساس ارزيابی ريسک):
هنگام نمونه برداری از نازوفارنکس از ماسک N95 استفاده شود.
در صورت استفاده از ماسک N95 بايد تست نشت هوا (Seal check)انجام شود.
نکته1 : ماسکN95 ممکنست محافظت کافی برای افرادی که ريش دارند ايجاد نکند.
نکته2 : استفاده از ماسکN95 برای افراد مبتلا به بيماريهای تنفسی مثل آسم ممکنست دشوار باشد
تعويض دستکش :
چنانچه نمونه برداری و آزمايش، هر دو، توسط يک فرد انجام می شود، بعد از اتمام کار هر بيمار، بايد دستکش عوض شود.
اگر نمونه برداری و انجام آزمايش توسط افراد مختلف انجام می شود، فقط مسئول نمونه گيری بايد پس از انجام هر نمونه برداری، دستکش خود را تعويض کند.
فردی که فقط آزمايش انجام می دهد ضمن رعايت کليه اصول ايمنی، ضروری نيست که بين انجام هرآزمايش دستکش عوض کند مگر اين که دستکش آلوده شده باشد.
نکات مهم قبل از شروع آزمایش تشخيص آنتی ژن SARS CoV-2
اسلاید 12 :
ادامه رعايت الزامات ايمنی زيستی (3)
کاربران بايد آگاهی کافی از نحوه و ترتيب پوشيدن و درآوردن وسايل حفاظت فردی
داشته باشند:
ترتيب پوشيدن (Donning):
1- گان/ روپوش
2- ماسک
3- حفاظ چشم يا صورت
4- دستکش
نکات مهم قبل از شروع آزمایش آنتی ژن SARS CoV-2 :
اسلاید 13 :
ادامه رعايت الزامات ايمنی زيستی (4)
ترتيب درآوردن وسايل حفاظت فردی (Doffing):
1- دستکش
2- روپوش/ گان
3- شستشوی دست
4- حفاظ چشم يا صورت
5- ماسک
6- شستشوی دست
نکته: قبل از ترک محل کار بايد پوشش ها و وسايل حفاظت فردی
در آورده شود
نکات مهم قبل از شروع آزمایش آنتی ژن SARS CoV-2 :
اسلاید 14 :
ج) نکات مربوط به فضای انجام کار:
جدا بودن محل نمونه گيری از مکان انجام آزمايش
محدود کردن دسترسی : محل نمونه گيری و انجام آزمايش نبايد در دسترس و يا محل رفت و آمد عموم و کارکنان غير مرتبط باشد
پشت در اتاق می بايست تابلو «علامت خطر زيستی» و «ورود افراد متفرقه ممنوع» نصب شود
تهويه مناسب و کافی: محل نمونه برداری و انجام آزمايش بايد تهويه طبيعی و يا مکانيکی (فن تهويه، .) داشته باشد
محل انجام آزمايش
آزمايش تشخيص آنتی ژن کوويد-19 را می توان روی سطوح کاری معمول (سطح صاف و بدون درز يا شکاف) و يا روي يک ترالی انجام داد. در صورت وجود تهويه مناسب، انجام آزمايش زير کابينت ايمنی بيولوژيک الزامی نيست.
انجام آزمايش در يک سينی فلزی لبه دار که در آن حوله کاغذی آغشته به محلول سفيد کننده خانگی با رقت 1 به 50 (محلول کلر 0/1%) قرار داده شده، سبب کاهش احتمال آلودگی در صورت ريختن يا پاشيدن نمونه می گردد.
نظافت و آلودگی زدايی سطوح کاری و ابزار مورد استفاده بطور مرتب بايد انجام شود
نکات مهم قبل از شروع آزمایش تشخيص آنتی ژن SARS CoV-2 :
اسلاید 15 :
وسایل و ملزومات مورد نیاز برای نمونه برداری
سواب نازوفارنکس ( که معمولا داخل بسته کیت تشخیص سریع آنتی ژن SARS CoV-2 قرار داده شده است)
پوشش ها و وسایل حفاظت فردی (ماسک N95، دستکش، محافظ چشم يا صورت، روپوش يا گان آستين بلند)
محلول های مناسب (الکل 70 درجه و سفيد کننده خانگی با رقت های مناسب) جهت آلودگی زدایی (مراجعه به اسلایدهای ..)
کیسه دفع پسماند عفوني (کیسه زرد و يا اگر اتوکلاو در دسترس است، کیسه مخصوص اتوکلاو) و سطل مخصوص برای کيسه ها
قلم با جوهر ثابت برای برچسب گذاری و ساير وسايل لازم جهت درج اطلاعات بيمار
اسلاید 16 :
نحوه نمونه گيری از نازوفارنکس:
اجازه دهید فرد قبلا بینی خود را کاملا پاک کند.
سر بیمار را کاملا به عقب برده و با دست خود سر بیمار را نگه دارید.
سواب را به آرامی وارد مجرای بینی نموده و مستقیما به عقب ببرید تا به دیواره پشتی نازوفارنکس برخورد نماید.
سواب را به آرامی چندين بار بچرخانید و10 ثانیه در محل نگه دارید. تا نوک سواب کاملا به ترشحات نازوفارنکس آغشته شود.
سواب را به آرامی و با احتياط از بينی بيمار خارج کنيد
نمونه برداری برای آزمایش تشخيص آنتی ژن SARS CoV-2 :
اسلاید 17 :
نکات مهم در مورد نمونه برداری از نازوفارنکس:
چنانچه نمونه برداری از يک حفره بينی موفقيت آميز نبود، نمونه گيری را از حفره ديگر بينی با همان سواب تکرار کنيد
اگر لازم است نمونه دوم برای انجام آزمايش تشخيص مولکولی جمع آوری شود، نمونه دوم را بلافاصله پس از نمونه اول (نمونه مربوط به آزمايش تشخيص آنتی ژن) بگيريد
سوآب هايی که انعطاف پذيری زيادی دارند پس از خارج کردن از بينی بيمار و يا حين وارد يا خارج کردن از لوله حاوی بافر ممکنست باعث انتشار ائروسل شوند
نمونه برداری برای آزمایش تشخيص آنتی ژن SARS CoV-2 :
اسلاید 18 :
هر نمونه بايد به نحو مقتضی برچسب گذاری شود. مشخصات بيمار (حداقل دو شناسه منحصر بفرد)، نوع نمونه، و تاريخ و زمان نمونه گيری بايد ثبت شود
پس از جمع آوری نمونه، آزمایش باید در اسرع وقت انجام شود. در صورتی که پس از نمونه گیری، بلافاصله امکان انجام آزمایش وجود نداشته باشد، توصيه سازنده در مورد مدت زمان و شرايط فيزيکی نگهداری نمونه را دنبال کنيد
چنانچه نمونه برای انجام آزمايش به آزمايشگاه يا مرکز ديگری منتقل شود، بايد الزامات مربوط به بسته بندی سه محفظه ای رعايت شود. اگر بسته بندی سه محفظه ای تجاری در دسترس نيست، می توان از وسايل موجود استفاده کرد به نحوی که اصول مربوط به بسته بندی در سه لايه رعايت گردد.
مديريت نمونه برای آزمایش آنتی ژن SARS CoV-2 :
اسلاید 19 :
وسایل و ملزومات مورد نیاز برای آزمایش
کیت تشخیص سریع آزمایش آنتی ژن SARS CoV-2 - بروشور کيت
پوشش ها و وسایل حفاظت فردی (مراجعه به اسلاید..)
تایمر/ ساعت
ظروف ایمن Safety Box
کیسههای دفع پسماند عفوني (کیسه زرد و يا اگر اتوکلاو در دسترس است، کیسه مخصوص اتوکلاو) و سطل مخصوص برای کيسه ها
محلول های مناسب (الکل 70 درجه و سفيد کننده خانگی با رقت های مناسب) جهت آلودگی زدایی (مراجعه به اسلایدهای ..)
حوله کاغذی
اسلاید 20 :
وسایلی که بطور معمول دربسته بندی کیت های تجاری موجود است:
کیسه های آلومینیومی حاوی یک کاست و یک بسته ماده جاذب رطوبت
لوله مخصوص بافر استخراج
بافر استخراج
(يا لوله حاوی بافر استخراج)
پایه نگهدارنده لوله های استخراج
درپوش قطره چکانی برای لوله ها
سواب استریل
برگه راهنمای چگونگی انجام آزمایش (بروشور)
کيت مورد استفاده برای آزمایش آنتی ژن SARS CoV-2 :
