بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام خداوند جان آفرین
اسلاید 2 :
گرده افشانی در مرکبات
اسلاید 3 :
گیاه شناسی مرکبات
مرکبات از جنس Citrus وخانواده Rutaceae میباشند. این خانواده بیش از 33 جنس مختلف دارد که تنها 3 جنس پونسیروس، فورچونلا و سیتروس جنبه اقتصادی دارند و در کشورهای تولید کننده مرکبات از اهمیت ویژه ای برخوردارند.
اسلاید 4 :
مناطق مركبات خيز ايران:
سواحل درياي خزر
اين نواحي شامل گرگان تا آستارا می باشد.
ناحيه مركزي
اين ناحيه شامل استان هاي سيستان و بلوچستان، خوزستان، فارس، كرمان و منطقه جيرفت و كهنوج است.
ناحيه بندرعباس و درياي عمان
استان هاي بوشهرو هرمزگان قرار دارند.
اسلاید 6 :
ساختمان گل در مرکبات:
گلهای نر و ماده به صورت کامل روی یک پایه هستند. گلها از 4 تا 8 گلبرگ و 4 تا 5 کاسبرگ و تعداد پرچمها معمولاً چهار برابر تعداد گلبرگها می باشند. بساک ها شامل دو کیسه گرده می باشند. تخمدان متصل به خامه بوده که به کلاله ختم می شود.
اسلاید 7 :
خصوصیات گل:
1- از خصوصیات برجسته گلهای مرکبات، بوی خوش وجذابیت گلها را برای زنبورها می توان نام برد.
اسلاید 8 :
2- گلهای مرکبات غالبا هرمافرودیت هستند،آزاد شدن گرده هنگامی صورت می گیرد که کلاله پذیرای آن باشد.
اسلاید 9 :
تعریف گرده افشانی
تولید مثل جنسی، عدم ریزش گل و نمو بذر و میوه در اکثر درختان میوه منوط به گرده افشانی می باشد یعنی انتقال دانه گرده از بساک به کلاله می باشد.
اسلاید 10 :
اهمیت گرده افشانی
اهمیت گرده افشانی از لحاظ اثر مستقیم دانه گرده روی جنین و تخمدان و در نهایت تشکیل بذر می باشد.
اسلاید 11 :
پارتنوکارپی
در برخی از ارقام درختان میوه مانند مرکبات نمو میوه بدون لقاح و تشکیل بذر می باشد که به این حالت پارتنوکارپی گویند.
تصویر برش از میوه واشنگتن ناول که بی بذر است
اسلاید 12 :
انواع گرده افشانی
1- خود گرده افشان (مستقیم )
در این حالت دانه گرده ممکن است از همان گل یا از گلهای مختلف روی همان گیاه آمده و لقاح انجام شود.
اسلاید 13 :
2- دگر گرده افشان ( غیر مستقیم )
طی این عمل دانه گرده از گیاهی دیگر و یا از هم گروه دیگر روی کلاله گل قرار می گیرد و لقاح انجام می شود.
اسلاید 14 :
عوامل مختلف دگر گرده افشانی
الف : دوپایگی : در این حالت گلهای نر و ماده در روی پایه های جا از هم هستند مانند کیوی و پسته.
ب : یک پایگی : در این حالت ماده گی و پرچمها جدا از هم ولی روی یک پایه هستند مانند گردو.
ج : ناهمرسی : در این حالت گرده موقعی ریزش می کند که مادگی آمادگی پذیرش آنرا ندارد مانند پکان.
د : ناسازگاری : ناسازگاری ممکن است در اثر طرز قرار گرفتن پرچم و مادگی در گل ویا دلایل ژنتیکی داشته باشد .و یا عدم قابلیت گرده جهت رشد در مادگی را گویند.
اسلاید 15 :
عوامل موثر در گرده افشانی
الف : زند بودن دانه گرده :
برخی از ارقام مرکبات گرده های نابارور تولید می کنند که یا اصلاً جوانه نمی زنند و یا درصد کمی از آنان جوانه میزنند مانند پرتقال واشنگتن ناول که دانه گرده تولید نمی کنند.
تصویر میکروسکوپی دانه گرده
اسلاید 16 :
ب : اثرات آب و هوا
زنبورها در شرایط بارانی، طوفانی، بادهای تند پرواز نمی کنند و گرده افشانی خوب صورت نمی گیرد. رطوبت زیاد نیز از شکاف خوردن بساک جلوگیری می کند و باران مراحل گرده افشانی و فعالیت زنبور را کند می کند و مانع لقاح می شود.
اسلاید 17 :
لقاح
لقاح وقتی صورت میگیرد که هسته نر واقع در گرده با سلول تخمزای داخل کیسه جنینی ترکیب شود. بعد از این عمل بذر همراه با میوه رشد می کند.
اسلاید 18 :
تشکیل میوه :
با تکمیل شدن گرده افشانی لوله گرده از خامه عبور کرده و با نفوذ به تخمدان تلقیح تخم صورت می گیرد.
اسلاید 19 :
اثرات دانه گرده روی میوه و بذر :
در تولید مثل جنسی، عدم ریزش گل و نمو بذر و میوه منوط به گرده افشانی در اکثر ارقام مرکبات است و همچنین دانه گرده ممکن است اثراتی روی صفات کمی و کیفی میوه داشته باشد.
اسلاید 20 :
نیازهای گرده افشانی انواع مختلف مرکبات را بصورت زیر میتوان تقسیم کرد:
نارنگی و هیبریدهای آن:
در میان ارقام مرکبات نارنگی و هیبریدهای آن بیشترین نیاز را به گرده افشانی دارند.
تعدادی ازآنهامانندکلمانتین،پیج،نووا،اورلاندو تانجلو، مینیولا تانجلو خودناسازگار هستند و نیاز به گرده افشانی غیرمستقیم دارند.


