پاورپوینت تعیین حجم نمونه

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

تعیین حجم نمونه

اسلاید 2 :

مقدمه
"چند نمونه لازم است؟" این اولین و (البته گاهی آخرین!) پرسش آماری است که پژوهشگران با آن مواجهاند. بسیاری از اوقات مناسب نبودن اندازه نمونه، از دلایل اصلی منتشر نشدن نتایج تحقیق میباشد زیرا حجم نمونه بر دقت و اعتبار نتایج پژوهش اثرگذار است.

در تعیین حجم نمونه فاکتورهای مختلفی از جمله زمان، بودجه طرح، محدودیتهای اجرایی و . موثر است.

اسلاید 3 :

مقدمه
در پژوهشهای بالینی، برای دستیابی به برآورد دقیق و قابل اعتماد حجم نمونه، لازم است در چارچوب طراحی تحقیق، آزمون آماری مناسبی برای فرضیات مورد نظر به کار گرفته شود. فرضیه مورد آزمون باید بیانگر اهداف مورد مطالعه باشد. گاهی در عمل مغایرتهایی بین اهداف مطالعه (فرضیه ها)، طرح مطالعه، تحلیل آماری (آماره آزمون) و محاسبه حجم نمونه دیده میشود. مسلما این مغایرتها در محاسبه حجم نمونه مناسب در پژوهشهای بالینی موثر خواهد بود.

اسلاید 4 :

ضرورت حجم نمونه مناسب
معایب مناسب نبودن حجم نمونه:
در صورتی که اندازه نمونه کوچک باشد نتایج حاصل ممکن است از اعتبار کافی برای تعمیم و به کارگیری آنها در بالین برخوردار نباشد.

از طرفی دیگر بیش از حد نیاز بودن اندازه نمونه همواره نقطه قوت مطالعه به شمار نمیآید. زیرا که باعث از دست دادن منابع مالی، صرف وقت بیش از اندازه و . میشود که این خود مغایر با اخلاق در پژوهش میباشد.

اسلاید 5 :

ضرورت حجم نمونه مناسب
حجم نمونه باید در هنگام تدوین پیشنهاد طرح، محاسبه شود که حجم کار برای انجام تحقیق، مواد مصرفی، تجهیزات و امکانات موردنیاز و نیز طول مدت پژوهش با استناد به آن پیشبینی گردد.

در محاسبه حجم نمونه لازم است اهداف و فرضیات تحقیق و روش کار آن به دقت بررسی شود و تعداد نمونه طوری تعیین شود که با استفاده از آن بتوان به سوالات تحقیق پاسخ معتبر و علمی داد و فرضیههای مطرح شده را به درستی مورد بررسی قرار داد.

بنابراین در تعیین حجم نمونه برای هر تحقیق لازم است از اصول علمی استفاده شود و از افراط و تفریط در این زمینه خودداری گردد.

اسلاید 6 :

انواع خطا در آمار

اسلاید 7 :

رخداد هیچ یک از خطاها مطلوب نیست.
با فرض حجم نمونهی ثابت، ارتباط زیر بین دو نوع خطا برقرار است:

افزایش کاهش
افزایش کاهش
بهطور معمول با کنترل کردن هر دو نوع خطا حجم نمونه تعیین میشود.
انواع خطا در آمار

اسلاید 8 :

روشهای محاسبه حجم نمونه
در عمل حجم نمونه را میتوان بر مبنای تحلیل دقت یا تحلیل توان تعیین نمود.

در تحلیل دقت معمولا با کنترل خطای نوع اول (سطح اطمینان) و در تحلیل توان با کنترل خطای نوع اول و خطای نوع دوم (توان) حجم نمونه تعیین میشود.

اسلاید 9 :

تعیین حجم نمونه با روش تحلیل دقت

اسلاید 10 :

تعیین حجم نمونه با روش تحلیل دقت
حداکثر اشتباه قابل قبول

اسلاید 11 :

تعیین حجم نمونه با روش تحلیل توان
از آنجا که معمولا خطای نوع اول خطای مهمتری تلقی میشود، روش رایج در آزمون فرض آن است که α در حد قابل قبول کنترل شده و با انتخاب حجم نمونهی مناسب، تلاش میشود β حداقل مقدار ممکن را انتخاب کند.
به عبارت دیگر فرضیهی صفر را میتوان در یک سطح معنیداری از پیش تعیین شده با توان مطلوب آزمون کرد. به این روش در تعیین حجم نمونه تحلیل توان گفته میشود.

اسلاید 12 :

تعیین حجم نمونه با روش تحلیل توان
در تعیین حجم نمونه با تحلیل توان، لازم است تا پژوهشگر موارد زیر را تعیین کند:

1. سطح معنیداری (احتمال این که وقتی واقعا هیچ تفاوت معنیداری وجود ندارد، به اشتباه نتیجه بگیریم که تفاوت وجود دارد) که معمولا 5 درصد درنظر گرفته میشود.
2. توان آزمون (احتمال تشخیص درست، زمانی که واقعا تفاوت وجود دارد) که معمولا بین 80 درصد تا 90 درصد درنظر گرفته میشود.
3. اختلاف معنیداری بالینی (که برای مثال نشاندهندهی تاثیر داروی جدید در مقایسه با دارونما است) که هرچه این مقدار بزرگتر باشد به حجم نمونهی کمتری نیاز خواهیم داشت.
4. انحراف معیار متغیر مورد بررسی (σ) که کوچک بودن آن موجب میشود تا با حجم نمونهی کمتر اختلاف مورد نظر تشخیص داده شود.

اسلاید 13 :

تعیین حجم نمونه با روش تحلیل توان
فرض کنید مشاهدات دو گروه به صورت و باشد که مشاهدات گروه اول دارای توزیع نرمال با میانگین و واریانس و مشاهدات گروه دوم دارای توزیع نرمال با میانگین و واریانس میباشند در این صورت توان آزمون برابر خواهد بود با :

اسلاید 14 :

حجم نمونه در مطالعات توصیفی

اسلاید 15 :

میانگین
در یک جامعه با اندازهی نامتناهی:
در یک جامعه با اندازهی متناهی:
N : حجم جامعه

اسلاید 16 :

انحراف معیارصفت مورد نظر در جامعه است که معمولا برای محقق معلوم نیست و برآورد آن (S) با استفاده از مطالعه مقدماتی یا مطالعات انجام شده توسط دیگران به دست میآید.

در هنگام جستجو منطقی است مطالعهای را مد نظر قرار دهیم که مشخصات جامعه آماری آن به جامعه آماری تحقیق ما نزدیکتر باشد.

هر چه انحراف معیار صفت بزرگتر باشد تعداد نمونه بیشتری موردنیاز خواهد بود.
d: اندازه خطای قابل قبول در برآورد میانگین صفت مورد نظر در جامعه است که هر کمتر باشد تعداد بیشتری نمونه مورد نیاز خواهد بود.
نکاتی در مورد انحراف معیار

اسلاید 17 :

مثال

اسلاید 18 :

در مثال قبل تعداد نمونه مورد نیاز را برای شرایط زیر محاسبه و با مقدار برآورد شده در فوق مقایسه نمایید:
الف) با ثابت نگهداشتن سایر شرایط حداکثر خطای قابل قبول را به 20 گرم کاهش دهید.
ب) با ثابت نگهداشتن سایر شرایط سطح اطمینان را به 90 درصد کاهش دهید.
ج) با ثابت نگهداشتن سایر شرایط انحراف معیار وزن نوزادان را 450 گرم در نظر بگیرید.
تمرین عملی

اسلاید 19 :

نسبت در یک جامعه با اندازهی نامتناهی
نسبت در یک جامعه با اندازهی متناهی
N : حجم جامعه

اسلاید 20 :

درصورتی که هیچگونه برآوردی از p در اختیار نباشد محقق به ناچار شیوع صفت موردنظر را 50 درصد درنظر گرفته و تعداد نمونه را برآورد مینماید.
هر چه مقدار خطای قابل قبول (d) افزایش یابد تعداد نمونهی محاسبه شده کاهش مییابد.


لازم به ذکر است که خطای قابل قبول باید متناسب با p باشد. به عنوان مثال شیوع یک بیماری در جامعه حدود دو درصد باشد نمی توان خطای برآورد یک درصدی برای آن قائل شد و لازم است که خطا را تا حد معقولی کاهش داد.
یک راهکار کلی: مقدار خطای قابل قبول (d) را می توان حدود بیست درصد p درنظر گرفت البته بعضی از منابع نیز ده درصد p را پیشنهاد میکنند.
با این وجود لازم است در تعیین این نسبت، به سایر عوامل تحقیق از جمله بودجهی تحقیق، مدت زمان لازم برای انجام پژوهش و . نیز توجه نمود.
نکاتی در مورد تعیین p و d