بخشی از پاورپوینت
اسلاید 3 :
سالمند کیست؟
به طور قراردادی سن شروع سالمندی را 60 سالگی قرار داده اند و این سن را به عنوان نقطه شروع پیری پذیرفته اند. هرچند در برخی افراد پدیده پیری خیلی زودتر شروع می شود و در بسیاری دیگر،این پدیده چند سال به تعویق می افتد.
جمعیت سالمندان به چند گروه تقسیم می شود:
پیران جوان: 60 تا 75
پیران میانسال: 75 تا 90
پیران کهنسال: 90 سال به بالا
در حال حاضر 650 میلیون نفر از جمعیت جهان را افراد بالای 60 سال تشکیل می دهند.
در ایران 7/3 درصد است. در کشورهای پیشرفته 18-13 درصد و در برخی از کشورها مثل ژاپن 20%
اسلاید 4 :
در دهه های اخیر به دلیل بهبود وضعیت بهداشتی و درمانی و کاهش مرگ و میر جمعیت سالمندان روبه افزایش است .
در ایران 7/5 – 7 درصد جمعیت را سالمندان تشکیل می دهند که این درصد در برخی از استان ها به 9 درصد می رسد .
4 میلیون سالمند در ایران زندگی می کنند که پیش بینی میشود این جمعیت تا 20 سال آینده به حدود 10 میلیون و تا سال 2050 به 25 میلیون نفر (حدود ¼ جمعیت ) برسد .
اسلاید 5 :
سالمندان و تعالیم مکتب اسلام
الف- محور وحدت
رسول خدا(ص): برکت و خیر ماندگار، همراه بزرگترهای شماست. پیرمرد در میان خانوده اش، همچون یک پیامبر در میان امتش است.
ب- حرمت بزرگتر ها:
امام صادق(ع): کسی که بزرگ ما را احترام نکند و کوچک ما را مورد شفقت و عطوفت قرار ندهد، از ما نیست.
ج- نسبت به والدین:
قرآن کریم: به آنان اف مگو، آنان را خرد مکن و به آنان سخن کریمانه بگو و بال فروتنی را از روی رحمت و شفقت برای آنان بگستر(اسراء/23)
اسلاید 6 :
د- انتقال فرهنگ:
امام علی (ع) فرمودند: به بزرگانتان احترام کنید تا کوچکترها هم به شما احترام کنند.
هـ- تأثیر رفتار:
همچنان كه كودكان و نوجوانان، از رفتار و عمل بزرگترها درس و الگو مىگیرند، سالخوردگان نیز گاهى از نظر فكرى و قضاوت و دیدگاه، تحت تأثیر رفتار جوانان قرار مىگیرند. بسیار اتفاق افتاده است كه خانوادهاى غیر متدین و بىتفاوت نسبت به ارزشها و پاكیها، در اثر مشاهده رفتار شایسته از جوانشان، به راه آمدهاند. در واقع، جوان پاكدل پاك رفتار، با نحوه عملش بر بزرگترها هم تأثیر می گذارد.
اسلاید 7 :
مشکلات عمده دوره سالمندی:
مشکلات روحی به ویژه دیداری و شنیداری
کاهش نیرو به علت تغییرات فیزیولوژیک بدن
بی خوابی
مشکلات حرکتی. معمولاً درد مفاصل موجب عدم تحرک و خانه نشینی سالخوردگان می شود.
فراموشی به علت تغییرات فیزیولوژیک مغز به خصوص در حافظه کوتاه مدت
دگرگونی حس بویایی و به دنبال آن سوء تغذیه
احساس تنهایی و انزوای اجتماعی
اسلاید 8 :
سالمندان قفس طلایی را دوست ندارند، اگر تجارب گذشته آنان در دهلیزهای گذشته عمر به حساب نیایند، از محبت های آلوده به ترحم، حالت انزوا می یابند و به گوشه عزلت و افسردگی می خزند.
تغذیه آنان باید مورد توجه قرار گیرد تا عوارض تغییرات آتروفیک و کوچک شدن اندام که عدم تعادل متابولیسمی را پی آمد خواهد داشت، عارضشان نگردد.
اسلاید 9 :
مشکلات دارو و درمان در سالمندان
متابولیسم دارویی در افراد مسن
تغییرات فارماکودینامیک در افراد سالمند
مشکلات مربوط به تجویز مصرف دارو در افراد سالمند
اسلاید 10 :
1- متابولیسم دارویی در افراد مسن:
1- جذب
الف- کاهش اسیدیته معده
ب- کاهش سرعت تخلیه معده
ج- کاهش حرکات روده
د- کاهش توانایی سلول ها برای حمل مواد فعال
هـ- کاهش جریان خون
2- توزیع
الف- کاهش حجم بدن و توده عضلانی
ب- افزایش ذخیره چربی(48-18%)
ج- کاهش مقدار اب بدن
د- کاهش غلظت پلاسمایی آلبومین
3- متابولیک دفع
الف- تغییرات ایجاد شده در کلیه (کاهش حجم و تغییرات سلولی و بیوشیمیایی، کاهش جریان خون)
ب- کلیه (کاهش جریان خون، کاهش وزن، کاهش تعداد نفرون ها و گلومرولها)
اسلاید 11 :
2 - تغییرات فارماکودینامیک در افراد سالمند:
تغییرات قلبی- عروقی
تغییرات در سیستم اعصاب مرکزی
اسلاید 12 :
3 - مشکلات مربوط به تجویز مصرف دارو در افراد سالمند:
1- عوارض ناخواسته و نامطلوب دارویی
الف- عوارض عصبی
ب- عوارض گوارشی
ج- تغییرات فشارخون، سنکوب و زمین خوردگی
د- عوارض اکستراپیرامیدال
هـ- تاری دید
2- تجویز چند دارو در یک زمان
3- مشکلات اقتصادی
اسلاید 13 :
سالمندان و توصیه های داروئی
اسلاید 14 :
برای کاهش مصرف دارو و بهینه از آنها و همچنین کاهش عوارض ناشی از مصرف دارو نکات ذیل توصیه می گردد :
از آنجا که همیشه پیشگیری بهتر از درمان می باشد ، به منظور اطمینان خاطر و پیشگیری از بروز بسیاری از بیماریها با نظر پزشک معالج به صورت دوره ای چک آپ کامل بدن صورت گیرد .
اسلاید 15 :
به سالمندان توصیه می شود که برخی تغییرات بدن از جمله کم شدن حس بینایی ، شنوایی ، چشایی و . طبیعی است و نیازی به دارو و درمان نیست .
برخلاف باورهای غلط اکثر سالمندان می توانند ورزش کنند ( حتی بیماران قلبی با رعایت یکسری شرایط می توانند ) این کار از پیری زودرس جلوگیری می کند .
اسلاید 16 :
از خانه خارج شدن و به دیدار دوستان و آشنایان رفتن برای جلوگیری از انزوا ، گوشه گیری و بروز بیماریهای چون آلزایمر
کاهش وزن در صورت چاقی (برای پیشگیری از بروز بیماریهای چون فشارخون ، پوکی استخوان ، دیابت و .)
عدم استفاده از سیگار و دیگر دخانیات (برای جلوگیری از بروز سرطان های ریه، مثانه ، لوزالمعده و .)
اسلاید 17 :
توصیه های دارویی :
بیان کامل انواع بیماریها ، جراحی ها آزمایشات و همچنین مصرف انواع داروها به پزشک در مواقعی که به پزشکان مختلف مراجعه می شود .
عدم استفاده خودسرانه دارو (بدلیل بروز خطرات ، عوارض و تداخلات دارویی )
استفاده از القاب ساده و شناخته شده برای سالمندان مانند قرص قلب – قرص ادرار – قرص خواب
اسلاید 18 :
باید به بیماران سالمند آموزش داد :
که داروی خود را درست استفاده نموده و به جای یکدیگر استفاده ننماید چون برخی از داروها دارای شکل ، رنگ و حتی بسته بندی یکسان هستند . به طور مثال:
کلرپرمازین 100میلی گرم و آتنولول 100 میلی گرم
کلونازپام 2 میلی گرم و نورتریپتیلین 25 میلی گرم
در صورت فراموشی ، شک و یا اشتباه مصرف کردن داروها می توان به سالمندان و یا اطرافیان آنها جعبه های دارویی پیشنهاد کرد .
اسلاید 19 :
هنگام تجویز دارو در سالمندان به نکات زیر توجه شود:
از کمترین اقلام دارویی استفاده شود (به طور مثال در صورت تجویز قرص سرماخوردگی دیگر به قرص آنتی هیستامین دکونژستان نیاز نیست)
درمان با دوز کم شروع و در صورت نیاز دوز دارو افزایش یابد (به طور مثال استفاده از قرص سرماخوردگی بزرگسالان به جای کلدستاپ)
از رژیم دارویی ساده استفاده شود
دستورات مصرف به طور دقیق برای سالمندان توضیح داده شود .
اسلاید 20 :
مشکلات دقت و تمرکز و حافظه در سالمندان
خودداری از تجویز خودسرانه داروها
دوز داروی مصرفی در سالمندان با جوانان در بسیاری از موارد متفاوت است
مصرف میزان کافی مایعات
ابتلا همزمان به چند بیماری و مصرف یا قطع مصرف خودسرانه داروها و نا آگاهی از اثرات و عوارض داروئی
توجه به تغییرات متفاوت متابولیسم داروها مانند جذب و دفع آنها در بدن سالمندان