بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
جامعه شناسی 1
اسلاید 3 :
کلیات
تعریف
چنان که گذشت ، انسان بخش عمده زندگی خود را در گروههای اجتماعی می گذراند و در مقام عضو خانواده یا همسایه یا عضو یک گروه خاص اجتماعی ، اقتصادی ، دینی و قومی ، یا در مقام یک شهروند و فردی از ملت ، با دیگر همنوعان خود در ارتباط و کنش متقابل است .
اسلاید 4 :
حتی هنگامی که افراد از عضویت خود در گروههای اجتماعی آگاه نیستند ، طوری می اندیشند و عمل می کنند که دست کم یکی از علتهای آن عضویت در گروه است .
نوع لباسی که می پوشیم و نوع و میزان غذایی که می خوریم ، اعتقادات و ارزشهای مورد قبول ما و آداب و رسومی که از آن پیروی می کنیم همگی تحت تاثیر عضویت ما در گروههای مختلف قرار دارد .
جامعه شناسی را می توان مطالعه ی علمی زندگی گروهی انسانها تعریف کرد.
اسلاید 5 :
ارسطو
جامعه را به موجودی زنده تشبیه می کند که قانون تولد و رشد و مرگ بر آن حاکم است .
جامعه شناسی را می توان مطالعه علمی زندگی گروهی انسانها تعریف کرد .
نحوه ی زندگی کردن و کنش متقابل در گروهها را به طور کلی و هر چه عینی تر ، که در ضمن ، با موازین علمی هم سازگار باشد ، توصیف و تشریح کنند .جامعه شناسی می گویند
اسلاید 6 :
اسپنسر فیلسوف انگلیسی
عقیده دارد که هم جامعه هم بدن انسان تابع اصل تکامل بوده و از طرف دیگر سیستم عصبی در انسان را با نظام ارتباطات در درون جامعه مقایسه کرده است .
اگوست کنت بانی جامعه شناسی
معتقد است که جامعه از تمام افراد زنده و همچنین از تمام کسانی که از این جهان رفته اند ولی با تاثیر خود در ذهن اخلاف خویش به حیات خود ادامه می دهند تشکیل می یابد .
اسلاید 7 :
به نظر کنت هیچ موجودی به اندازه جامعه مستعد پیشرفت سریع و بویژه ترقی مداوم نیست زیرا در نتیجه توالی نسل ها اجتماع مسلط بر زمان گردیده است .
و بنابر این از نظر وی جامعه همانند کاروانی از نسل های گذشته و معاصر است که در راه ترقی و تعالی سیر می کنند .
امیل دورکیم
جامعه را موجودی زنده می شمارد و معتقد است همچنانکه هر جانداری تنها از اجتماع ساده سلولها بوجود نیامده و دارای حس عمومی یا حیات می باشد ، جامعه نیز تنها از گرد آمدن ساده افراد تشکیل نیافته بلکه دارای وجدان و روحی جمعی است و مطالعه جلوه های وجدان جمعی ( حالات روحی و عاطفی جمع) را می توان موضوع علم جامعه شناسی دانست .
اسلاید 8 :
گاستون بوتول جامعه شناس فرانسوی
جامعه را متشکل از گروه انسانهایی که دارای طرز فکری مشابه اند می داند که روابط آنها
مبتنی بر تفاهم متقابل است .
مرتضی مطهری در کتاب جامعه و تاریخ
جامعه را مجموعه ای از افراد انسانی می داند که با نظامات و سنن و آداب و قوانین خاصی به یکدیگر پیوند خورده و زندگی دسته جمعی دارند .
زندگی دسته جمعی این نیست که گروهی از انسانها در کنار هم و در یک منطقه زیست کنند و از یک آب و هوا و یک نوع مواد غذایی استفاده نمایند .
آهوان یک گله نیز با هم می چرند و با هم می خرامند و با هم نقل مکان می کنند اما زندگی اجتماعی ندارند و جامعه تشکیل نمی دهند .
اسلاید 9 :
مثال 1
جامعه شناسی را در نظر بگیرید که معتقد است جامعه او باید به نحو خاصی سازمان یابد . یا جامعه باید رفتار معینی را بر اعضای خود تحمیل کند ، اما این احساس یا اعتقاد جامعه شناس نیست که او را در شمار جامعه شناسان قرار می دهد .
جامعه شناس موظف است زندگی جمعی و گروهی ، مانند زندگی خانواده ها ، طبقات یا اجتماعات ، و فرهنگ آنها ، مانند ارزشها و آداب و رسوم را آنچنان که هست ، به صورت عینی توصیف و تحلیل کند .
اسلاید 10 :
اهمیت جامعه شناسی
مطالعه جامعه شناسی به دلایل متعددی اهمیت دارد .
با مطالعه جامعه شناسی است که می توانیم نگاه تازه ای به محیط اجتماعی بیفکنیم و جایگاه خود را در جامعه مشخص کنیم و نیز گروههایی را که با آنها کمتر در ارتباط بوده یا هرگز با آنها تماس نداشته ایم ، دوباره بررسی کنیم .
اسلاید 11 :
با استفاده از ابزارهایی که جامعه شناسی در اختیار ما قرار می دهد ، می توانیم محیطهای دیگر و فرهنگهایی را که قبلا اطلاع کمی از آنها داشته ایم بشناسیم .
جامعه شناسی ممکن است توانایی ما را در فهم منشا نظرها و گرایشهایی که با نظر ها و گرایشهای ما به کلی متفاوت است افزایش دهد و در نهایت ، می توانیم با آن فهم نیروهای اجتماعی موثر بر رفتار ما و اطرافیان ما نایل آییم .
اسلاید 12 :
یکی از اهداف مهم جامعه شناسی پیش بینی و کنترل رفتارهاست .
چنانکه از مثال شماره 2 این فصل بر می آید ، این هدف در جوامع جدید مانند امریکا ، از اهمیت چندگانه ای برخوردار بوده است .
جامعه شناسان با پیش بینی روند رفتارهای گروهی می توانند به طرحها و برنامه های رسمی دولت برای آینده کمک کنند .
همچنین مطالعه ی جامعه شناسی به ما کمک می کند که با کاهش پیش داوریها و احکام قالبی ، رفتار خود را با انعطاف پذیری بیشتری ، با موقعیتهای جدید تطبیق دهیم .
سرانجام ، مطالعه جامعه شناسی انسان را آماده می سازد تا شیوه های تازه ای را برای مشاهده ی چهره متغییر واقعیت اجتماعی و واکنش مناسب نسبت به آن جستجو کند .
اسلاید 13 :
مثال 2
دولت برای آنکه به صورت موثری ، امکانات خدماتی مناسب را برای مردم ( و نهادها ) فراهم کند ، باید بتواند پیش بینی کند که در سالهای آینده چه اوضاعی حاکم خواهد بود و چه نیازهایی باید برآورد شود ؛ مثلا با استفاده از دستاوردهای جامعه شناسان ، برنامه ریزان باید بتوانند نیازهای آینده کشور را به مدرسه ، خدمات بهداشتی ، نهادهای کیفری و مراکزی برای بازنشستگان و سالمندان پیش بینی کنند ، و این تنها چند نمونه کوچک است .
با فهم صحیح روندهای اجتماعی گذشته و علل و عوامل آن و با توجه به امکانات و اوضاع و احوال تازه ، می توان با یک قطعیت نسبی به پیش بینی آینده پرداخت .
اسلاید 14 :
پژوهش جامعه شناختی و رشته های تخصصی
فنون پژوهش
در همه ی پژوهشهای اجتماعی از روشهای علمی استفاده می شود ، اما فنون ویژه ای که برای گردآوری اطلاعات و تحلیل داده ها وجود دارد، در پژوهشهای مختلف جامعه شناختی متفاوت است .
چهار فن که بیش از همه در پژوهشهای اجتماعی به کار می رود عبارت است از :
آزمایش
مشاهده
نمونه گیری
و مطالعه موردی.
اسلاید 15 :
در آزمایش ، چه در آزمایشگاه و چه در میدان پژوهش ، همه متغیرها جز یک متغیر ( متغیر مستقل ) ، ثابت نگه داشته می شود یا تحت نظارت قرار می گیرد و جامعه شناس به ثبت و ضبط آنچه در حین آزمایش و دستکاری متغیر مستقل اتفاق افتاده می پردازد .
بررسی مشاهده ای از این جهت با آزمایش متفاوت است که جامعه شناس در آزمایش خود متغیر مستقل را دخالت نمی دهد ، بلکه فقط آنچه را به طور طبیعی و بدون دخالت او جریان دارد ، از نزدیک مشاهده می کند .
اسلاید 16 :
نمونه گیری زمانی به کار می رود که پژوهشگر به گردآوری داده ها می پردازد .
او این کار را معمولا با استفاده از پرسشنامه یا مصاحبه با بخشی از گروه یا جمعیت که نماینده کل جمعیت یا موضوع پژوهش است انجام می دهد .
پژوهشگر پس از استخراج داده ها ، نتایج پژوهش را به کل جامعه آماری تعمیم می دهد .
اسلاید 17 :
سر انجام ، مطالعه موردی هنگامی به کار می رود که پژوهشگر بخواهد برداشتی کامل و تفصیلی از پدیده ی مورد نظر خود ، بدون اینکه داده های مربوط به آن پرسشها و مصاحبه را محدود و مشخص کند ، داشته باشد .
هر چند که مطالعه یک مورد خاص ، معمولا هیچ فرضیه ای را اثبات نمی کند ، اغلب به منزله منبعی برای شرح فرضیه یا نمونه ای برجسته از یک تعمیم کلی ، ارزشمند است .
از آنجا که هر یک از این فنون ابزار جامعه شناسی است ، به گونه ای که هر کدام نیازی را برطرف یا مسئله خاصی را مطرح می کند ، آنها را در چهار بخش زیر ، به تفصیل بیان می کنیم .
اسلاید 18 :
آزمایش
هر چند که آزمایش یا تجربه علمی ، در مکان خاصی به نام آزمایشگاه صورت می گیرد ، اگر همه متغیرهای نظارت شده ثابت بماند ، می توان این روش را در زندگی روزمره یا در محل وقوع آن نیز به کار گرفت ، به بیان دیگر ، در هر آزمایش خاص ، فقط متغیر مستقل است که پژوهشگر آن را به عمد و برای گذر از آزمایشی به آزمایش دیگر ، تغییر می دهد .
اسلاید 19 :
پژوهشگر ، برای فهم چگونگی تاثیر تغییرات متغیر مستقل بر نتایج آزمایش ، موضوع مورد مطالعه خود را به یک گروه کنترل و دست کم یک گروه آزمایش تقسیم می کند .
هدف از گروه کنترل ، ایجاد مبنایی ثابت برای مقایسه است : افراد این گروه در موقعیت آزمایشی قرار می گیرند و سپس ، با تغییر متغیر مستقل ، پاسخهای آنان با پاسخهای گروه آزمایش مقایسه می شود .
پژوهشگر با مقایسه پاسخ گروهها می تواند در باره تاثیر متغیر مستقل ( مورد آزمایش ) ، به نتایج معنی داری دست یابد .
اسلاید 20 :
مثال 1
پژوهشگری که بخواهد تاثیر وسایل سعمی و بصری را بر پیشرفت دانشجویان دوره کارشناسی اقتصاد بسنجد ، باید یک طرح آزمایشی مشتمل بر یک گروه کنترل و دست کم یک گروه آزمایش را ترتیب دهد .
گروه کنترل به درسها یا سخنرانیهای پنجاه دقیقه ای گوش می دهد که در آن ، معلم از تخته سیاه ، ترسیم نمودار ، جداول و مانند آن استفاده می کند .
دانشجویان گروه آزمایش نیز همانند گروه اول، به سخنرانیهایی گوش می دهند ، اما در این مورد ، از وسایل سمعی و بصری مانند فیلم و اسلاید ، به جای تخته سیاه و رسم نمودارها و جداول ، استفاده می شود .
پژوهشگر ، با آزمودن این دو گروه در پایان سخنرانیها، می تواند به برخی نتایج
مقدماتی در خصوص تاثیر وسایل سمعی و بصری بر فرآیند آموزش ، دست یابد .

