بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
یائسگی
اسلاید 3 :
یائسگی
یک سوم زندگی زن در حال حاضر در دوران یائسگی سپری میشود.
سن یائسگی درطول زمان عوض نشده است متوسط 51.4 ( 42 تا 58 سالگی)
طبیعی : 90% بعد50 سالگی ( 47 تا 53)
منوپوز پیش از موعد: 10% سن بین 40 تا 46 سال
یائسگی زودرس: 1% موارد زیر 40 سال به علت طبیعی یا مصنوعی اتفاق بیافتد.
فاکتورهای موثر در یائسگی:
ژنتیک مهمترین عامل
محیطی: سیگاری، BMI ، مصرف الکل و وضعیت اقتصادی اجتماعی
تعریف یائسگی: آمنوره به مدت 12 ماه در زنان با سن بالای 45 سال و بدون علت بیولوژیک و فیزیولوژیک دیگر
فیزیولوژیک
مصنوعی: برداشتن تخمدان ها، مصرف داروها مثل شیمی درمانی
اسلاید 4 :
دوره گذار یائسگی ( پری منوپوز یا کلیماکتریک)
شروع تغییرات در سیکل های قاعدگی تا زمانی که 12 ماه قاعدگی کاملا قطع شود.
حدود 46 سالگی ( 39 تا 51 سالگی)
مدت تقریبی 4 سال ( 2 تا 8 سال)
Climacteric: دوران مهمی از زندگی زنان است که با تغییرات فیزیولوزیک و روحی روانی که با پایان توانایی باروری زن شروع و با یائسگی کامل می شود. برای مردان هم وجود دارد.
اسلاید 5 :
ص 42 بوکلت میانسال ویژه غیر پزشک
اسلاید 6 :
علائم مربوط به یائسگی و حول و حوش آن
بی نظمی عادات ماهانه به صورت کاهش زمان و حجم خونریزی. در صورت خونریزی طولانی بیش از 10 روز و فاصله کمتر از 3 هفته باید به پزشک مراجعه کرد.
علائم وازوموتور به علت کاهش هورمون ها : تعریق شبانه و گر گرفتگی:
شروع ناگهانی احساس گرما به خصوص قسمت فوقانی بدن ( سر و گردن و قفسه سینه) شروع می شود.
همراه تعریق و احساس سرما
فشار به سر و طپش قلب
اغلب شب ئها و منجر به اختلال خواب می شود.
احساس خستگی، تحریک پذیری، کاهش تمرکز و افسردگی به علت اختلل خواب شود.
85% زنان در گیر می شوند و 15% مشکل ساز می شود.
30 ثانیه تا 5 دقیقه طول می کشد.
تواتر از روزی چند بار تا چند روز یک بار متغیر است.
زنان چاق، فعالیت کم بدنی و سیگاری و سوشیو اکونومیک پایین بیشتر است.
80% بیش از یک سال طول می کشد.
اغلب خود به خود بدون درمان 3تا 5 سال خوب می شود.
اسلاید 7 :
قدم های درمانی اصلاح شیوه زندگی
استفاده از پوشش نخی و روشن
لباس چندلايه بپوشند تا گرمشان شد در بیاورند.
در جای خنك با تهویه مناسب بخوابد.
مصرف نوشیدنی های خنک و کاهش مصرف نوشیدنی های گرم.
ورزش سبك و قدم زدن در هوای آزاد
قطع مصرف سيگار و الكل و کاهش مصرف ادويه جات
دوش آب گرم قبل از خواب
رژيم غذايی سبك و مصرف بيشتر ميوه و سبزی وماست
استفاده از تكنيكهای آرام سازی و ماساژ و به خصوص تنفس عميق و آهسته
مشاوره خانواده و سايكوتراپی و کاهش استرسها
نگهداشتن در حد مناسب BMI
اسلاید 8 :
درمان دارویی غیر هورمونی
ضد افسردگی های دستهSSRIs : شامل سیتالوپرام، سرترالین، فلوکسیتین برای:
گرگرفتگی
کاهش میل جنسی
اختلالات خلقی به خصوص افسردگی
عوارض جانبی:
تهوع
یبوست
خشکی دهان
کاهش اشتها
Floxeitin 20mg 50% positive effect
ویتامین ای 800 روزانه
کلونیدین پوستی هفته ای یک بار
اسلاید 9 :
ص 43 بوکلت میانسال ویژه غیر پزشک
اسلاید 10 :
علائم مربوط به یائسگی و حول و حوش آن
تغییر تمایلات جنسی
خشکی واژن
خستگی و مشکلات خواب: گر گرفتگی شبانه: 4 ساعت اول خواب بروز می کند و منجر به اختلال در خواب REM می شود.
تغییر خلقی: افسردگی، اضطراب، تحریک پذیری، کاهش تمرکز، احساس خستگی
تغییرات جسمانی مانند افزایش وزن، چاقی شکم، کاهش توده عضله، افزایش تجمع چربی، کوچک شدن پستان ها، نازکی و ارتجاع پوست
سردرد، مشکل حافظه،
پوکی استخوان، سفتی و درد عضلات و مفاصل
مشکلات قلبی عروقی
اسلاید 11 :
آتروفی واژن به علت کاهش استروژن
علت:
کاهش کلاژن و بافت چربی
نازک شدن بافت اپی تلیال
علائم:
خشکی واژن
خارش
کاهش مقاومت در برابر عفونت واژن و ادراری: واژینیت و سوزش واژن به علت افزایش PH (6.0 - 7.5 )
درد در حین نزدیکی
درمان:
تداوم نزدیکی و استفاده از لوبریکانت پایه آب یا استروژن های واژینال
اسلاید 12 :
بی اختیاری ادراری:
حاد: دیابت، عفونت و سایر مشکلات طبی
مزمن: کاهش استروژن باعث نازک شدن بافت مثانه و حالب می شود. همچنین تغییرات در لگن به صورت سیستوسل، رکتو سل و پرولاپس حالب بروز می کند.
incontinence urge : فعالیت بیش از حد عضله دتروسور به صورت ناگهانی احساس دفع و تخلیه به دنبال آن فوری اتفاق می افتد.
تقویت مثانه: سعی کند تا مدت بیشتری ادارش را نگه دارد. از یک ساعت شروع کند 4 تا 5 ساعت مناسب است.
تقویت کف لگن ( کگل)
فعالیت آرام سازی
اجتناب از ورزش سنگین
از مصرف قهوه، نوشابه گازدار و پر ادویه اجتناب شود
درمان دارویی:
oxybutinine – tolterodine
propantheline – imipramine
dicyclomine – calcium blocker NSAIDs
stress incontinence : بی کفایتی اسفنکتر مثانه موقع سرفه و عطسه و فشار کمی تخلیه می شود.
هر دو ساعت برای ادرار کردن دستشویی برود.
در طول روز 6 تا 8 لیوان آب بنوشد
بعد از ساعت 8 شب مایعات محدود کند
لباس آزاد و راحت بپوشد
تقویت مثانه و کف لگن
جراحی
بیوفیدبک و استفاده از پروب مخصوص فیزیوتراپی داخل واژن
پساری مخصوص
قطع داروهای مسئول
urinary retention پر شدن بیش از حد مثانه و تخلیه ناگهانی
ثبت در چارت ادار میتواند به تشخیص کمک کند.
اسلاید 13 :
ورزش کگل
زنان در طول زندگی برای حفظ سفتی عضلات لگن این ورزش را انجام بدهند:
5 ثانیه نگه دارد 5 ثانیه شل کند. 10 بار
10 ثانیه نگه دارد و 5 ثانیه شل کند.10 بار
30 ثانیه نگه دارد و 5 ثانیه شل کند. 3 بار
روزانه 100 بار هر چقدر که می تواند.
در بوکلت نوشته هفته ای 3 تا 4 بار و هر بار سه نوبت و هر نوبت 8 تا 10 انقباض
اسلاید 14 :
ص 44 بوکلت
اسلاید 15 :
اختلال در روابط زناشویی
شیوع در کل 40% است.
اختلال به زمانی اطلاق می شود که در حین رابطه جنسی در هر یک مراحل پاسخ جنسی رضایت بخش برای مرد و زن ایجاد نشود یا به علت درد مشکل به وجود بیاید.
چرخه پاسخ جنسی:
میل جنسی، برانگیختگی، ارگاسم، فرونشینی
فیزیولوژی:کاهش استروژن منجر به کاهش جریان خون واژن و ولو و ترشحات واژن می شود. آتروفی واژن، سرویکس، کاهش الستیسیتی دیواره واژن و کوتاه و باریک شدن واژن.
انواع اختلال جنسی:
زمان شروع: اولیه یا اکتسابی
زمان ایجاد : فراگیر یا خاص
شدت: خفیف، متوسط ، شدید
علت:
جسمانی: بیماری های جسمی، دارو، الکل، مواد مخدر،
روانی: اجتماعی مثل استرس، اعتقاد و فرهنگ، اختلاف با همسر، افسردگی، گناه، تصویر بدنی، اعتماد به نفس پایین و آسیب جنسی قبلی
اسلاید 16 :
اختلالات عملکرد جنسی به علت مشکلات طبی:
موارد زیر باید بررسی شود:
کم کاری تیروئید
دیابت
هیپر پرولاکتینمی
اسلاید 17 :
شایعترین داروهایی که می توانند میل جنسی را کاهش دهند:
داروهای ضدآندروژن
در سرطان پروستات، آندومتریوز و مصرف برخی داروهای شیمی درمانی مثل آدریامایسین، متوتروکسات و سیس پلاتین
داروهای اعصاب و روان
Sedative/hypnotics : با دوز بالا و مزمن/ از جمله الکل، بنزودیازپین ها، باربیتورات ها
مخدرها : مثل متادون، مورفین و .
ضد افسردگی ها (SSRIs ، سه حلقه ای ها، لیتیوم و کاربامازپین)
نورولپتیک ها از جمله فنوتیازین و هالوپریدول (با افزایش سطح پرولاکتین)
داروهای قلبی (برخی داروهای ضد فشارخون مثل اسپیرونولاکتون، متیل دوپا، کلونیدین/ بتابلوکرها و کلسیم بلوکرها)
سایر داروها : سایمتیدین، لوواستاتین، کورتیکواستروئیدها
اسلاید 18 :
کاهش توانایی جنسی
کاهش تمایلات جنسی در مرد و زن
آندروپوز : یائسگی مردان بعد از 54 سال با کاهش تستسترون و کمیت و کیفیت اسپرم اتفاق می افتد.
افزایش مشکلات مکانیکال( erection /ejaculation.در مردان و خشکی واژن و کاهش ترشح و دیر رسیدن به ارگاسم در زنان)
زنان در مقابل از دست دادن جوانی نسبت به مردان آسیب پذیر ترند و اعتماد به نفس خود را در خصوص شکل ظاهری خود از دست می دهند.
اسلاید 19 :
اختلالات خواب
بهداشت خواب
هر شب در وقت معینی به رختخواب بروید و هر روز در وقت معيني از خواب بيدار شويد.
از بستر فقط براي خوابيدن استفاده كنيد
مصرف داروهايي مثل كافيين، نيكوتين، الكل و محركها را به ویژه قبل از خواب متوقف كنيد.
از چرت زدن روزانه بپرهيزيد.
به كمك برنامه تدريجي ورزش صبحگاهي تناسب جسماني خود را به دست آوريد.
حمام با آب گرم و به مدت 20 دقيق قبل از خواب را امتحان كنيد.
هر روز در ساعت معيني غذا صرف كنيد و قبل از خواب غذاي سنگيني ميل نكنيد.
غروبها از روش آرامسازي استفاده كنيد.
شرايط خواب را براي خود راحت سازيد.
اسلاید 20 :
ص 52 بوکلت