بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
جلسه سوم آموزش مجازی
درس پارچه شناسی
اسلاید 2 :
پارچه تارو پودی
در طراحی پارچه های تاروپودی، سه نوع بافت اصلی وجود دارد، این بافت ها که درحقیقت بافت های مادر هستند، اساس سایر بافت هاراتشکیل می دهد؛ یعنی ، سایر بافت ها ازمشتقات این سه بافت هستند.
بافت تافته (ساده)
ساده ترین نوع بافت پارچه است که نخ های پود به طور متناوب و یک در میان زیر و روی نخ های تار قرارمی گیرد و دارای بیشترین استقامت است؛ زیرا، تعداد پیوستگی این بافت ها از سایر بافت ها بیشتراست، بافت تافته رایج ترین و ساده ترین نوع بافت است و سطح پشت و روی پارچه یک شکل است. بافت تافته دارای استحکام زیادی است؛ مثل پارچه های متقال، چلوار، پارچه ی چادری، چیت، وال، تیترون و.
اسلاید 3 :
در بافت تافته، اگر نخ های تار و پود از نظر ضخامت و تعداد در واحد طول یک اندازه باشد، در این صورت هر دو گروه نخ های تار و پود به طور مساوی به دور هم خم می شود. پارچه ای که با بافت تافته بافته شده باشد، بیشترین استحکام را در بین پارچه ها داراست؛ چون میزان پیوستگی نخ در این نوع بافت بیشتر از سایر بافتها است و باعث محکم تر شدن پارچه نیز می گردد. از بافت تافته برای پارچه های محکمی مانند: چادر، پتو و انواع پارچه های متوسط حتی سبک نیز استفاده می شود. در این بافت می توان از نخ های رنگی مختلف با ضخامت، جنس و تاب مختلف برای تولید پارچه های متنوع استفاده نمود.
اسلاید 4 :
ریب تاری
مشتق تاری بافت تافته به بافتی گویند که از گسترش بافت آن پارچه در جهت تار به دست آید. به بافتی که در آن هر نخ تار بر روی بیش از یک نخ پود قرار گیرد به آن بافت ریپ تاری می گویند . بافت ریب تاری از گسترش بافت تافته به طور عمود حاصل می گردد . از ویژگیهای بافت ریپب تاری ایجاد خطوط عرضی در پارچه است
مثال ریب تاری :
R :2 1 /1 2
اسلاید 5 :
ریب پودی
بافت ریب پودی بر عکس بافت ریب تاری است و از گسترش بافت ساده در امتداد افقی به دست می آید ، موج زدگی نخ پود در این نوع بافت به بیش از دو نخ می رسد به طوری که هر نخ پود می تواند بر رو یا زیر دو یا چند نخ تار عبور کند . پارچه ای که بافت ریب پودی داشته باشد دارای خطوط طولی است . عرض هر راه طولی بستگی به نوع بافت باعرض راههای طولی دیگر می تواند مساوی و یا نا مساوی باشد.
مثال(ریب پودی ) :
R :4 1/1 2
اسلاید 6 :
بافت پاناما یا چهار خانه
این بافت از گسترش بافت تافته هم به طور افقی و هم به طور عمودی به دست می آید . بافت پاناما بر دو نوع است :
بافت پانامای منظم (مساوی)
بافت پانامای نا منظم( نا مساوی)
مثال (پاناما):
P :4/2
اسلاید 7 :
بافت سرژه(کج راه):
در بافت سرژه وضع زیر ورو رفتن نخ های تار و پود طوری است که خطوط به طور برجسته و مورب در روی پارچه ایجاد می شود و نخ پود ازرو و زیر حد اقل دو و حد اکثر چهار نخ تار عبور می کند.
مثال(سرژه):
S :2 3/1 2
اسلاید 8 :
از مشتقات بافت سرژه عبارتند از :
الف ) بافت گاباردین
ب ) بافت جناغی
مثال (گاباردین ) :
G :3 2/2 1(2)
اسلاید 9 :
مثال1 (سرژه جناغی) : S :3 2/2 1(z s )
مثال 2 (سرژه جناغی): S :2 3/12(sz)
اسلاید 10 :
بافت ساتین(اطلس)
در بافت ساتین، نخ های تار و پود هر کدام در یک طرف پارچه موج می زنند و هر نخ پود از روی حداقل چهار و حد اکثر هشت نخ تار عبور می کند و در هر تکرار، هر نخ تاروپود فقط یک بار زیر و رو می شود و یک پیوستگی در آن وجود دارد؛ بدین معنی که یک نخ در یک طرف پارچه و بقیه نخ ها در طرف دیگر پارچه قرارمی گیرند، بنابراین پارچه ای که با بافت ساتین تهیه می شود، نخ های تار، در یک طرف پارچه و نخ های پود، در طرف دیگر پارچه دیده می شوند. هرگاه نخ های تار، روی پارچه قرار گیرند، ساتین را «تاری» و اگر نخ های پود در روی پارچه مشاهده شوند، ساتین را «پودی» گویند. بطور کلی بافت های ساتین به دو دسته تقسیم می شوند:
الف) ساتین های منظم.
ب) ساتین های نا منظم.
مثال (ساتین نامنظم) :
C :1 /5(2)
اسلاید 11 :
بافت کرپ
ظاهری بدون نظم واز نظر ساختاری ناروشن دارد. از انواع کرپ عبارتند از :
الف) کرپ تاری.
ب) کرپ پودی.
ج) کرپ متقارن.
بافت دانه گندمی
ظاهر پارچه شبیه دانه های گندم است و نامگذاری آن به همین دلیل است
بافت شبه توری
مشابه بافت دانه گندمی است و کاربرد ان به علت میزان نفوذ پذیری هوا وجذب اب و رطوبت در پارچه های تنظیفی است.
بافت لانه زنبوری
ازسرژه لوزی با مقداری تغییرات تشکیل می شود.این پارجه ضخیم است. معمولاً با نخ پنبه بافته می شود و برای مناطق گرم کاربرد بیشتری دارد.
اسلاید 12 :
انواع پارچه
پنبهای
پارچه ای که از نظر راحتی می تواند بهترین نوع برای پوشاک باشد، پارچهی پنبهای نام دارد. الیاف پنبه ای هادی حرارت هستند و حرارت بدن را به بیرون منتقل کرده و در نتیجه برای پوشش تابستانی مناسب است. در ایران پارچه های پنبه ای را اصطلاحاً «نخی» می گویند.
ابریشمی
پارچه های ابریشمی استحکام فوق العاده ای دارد و به علت داشتن پروتئین درساختار خود، عایق حرارت بوده و حرارت بدن را حفظ می کند.
کتان
پارچه ای است که از الیاف ساقهی کتان ساخته می شود. کتان گیاه علفی یکساله و دارای برگهای سبز مات و ساقهی متشکل از الیاف نرم و بلند است، از این الیاف نخ کتانی هم به دست میآورند.
اسلاید 13 :
پارچه چرمی
از دباغی پوست خام جانوران، بهویژه گاو بهدست میآید. فرایند دباغی، پوست فسادپذیر را به یک ماده ی طبیعی پایدار، دایمی و انعطافپذیر برای کاربردهای گوناگون تبدیل میکند.
پارچه ی پشمی
با توجه به این که این الیاف از چه حیوانی تهیه شده باشد، به نامهای مختلفی مانند: گوسفند مرینوس، پشم لاما و موی بز شناخته میشود. پارچه های تهیه شده از پشم به دلیل ذخیره شدن هوا در بین الیاف، عایق است. به علت خاصیت رطوبت پذیری و داشتن فضای خالی، عرق بدن را جذب میکند و آن را به آرامی تبخیر مینماید. به همین دلیل شخص در زمستان کمتر احساس سرما میکند.
پارچه ویسکوز
از زمان اختراعش تا کنون برای پارچهی پوششی استفاده شده است. هادی گرما است؛ بنابراین بدن احساس خنکی میکند، از ابریشم طبیعی خنک تر است و میتوان منسوجات بسیار نرم و لطیفی از آن تهیه کرد.
اسلاید 14 :
پارچه نایلون
نایلون، استحکام خوبی در برابر سایش و کشش دارد؛ به همین دلیل موارد استعمال زیادی از جمله جورابهای نایلونی دارد که به علت قابلیت کششی زیاد در قسمت زانو و مفاصل، کیسه ای نمی شود و فورا خشک میشوند؛ زیرا رطوبت کمی به خود جذب میکند. از نخ فیلامنت برای تهیه جوراب ساق بلند، آستری، مایوی شنا، لباس ورزشی، پارچه دانتل، بارانی، پوشاک پلیسه دار و پارچههای کشباف استفاده می شود.
پارچه پلی استر
مقاومت فوق العاده ای در برابر چروک شدن دارد، حتی موقع خیس شدن اگر پلی استر با الیاف طبیعی مخلوط شود، در تهیه منسوجات سبک وزن مانند پارچههای پرده ای، ساتن، پیراهن و بلیز مورد استفاده قرار میگیرد. به علت خاصیت اتوپذیری زیاد در تهیه پارچههای «پلیسه زنانه» و «بشور بپوش» مصرف می شود.
پارچه پرزدار یا پوست مصنوعی
پارچه ای است که پوشش مویی ضخیمی دارد و رنگ و اندازه آن شبیه خز واقعی است که به «پولیش» معروف است و نخ آن مصنوعی است.
اسلاید 15 :
پارچه جین
پارچه ی جین، معمولاً پارچه جناغی بافت از نوع پنبه ای است. در بافت این پارچه ها معمولاً پود از زیر دو تار یا بیشتر عبور میکند. این پارچه دارای دوام و استحکام زیادی است و یکی از سبکهای مد است که در تمام دنیا استفاده می شود.
پارچه گاباردین
نوعی پارچه با بافت ریزاز مشتقات بافت سرژه که از پنبه، پشم یا الیاف مصنوعی با نقوش برجسته تیغ ماهی، جناغی یا مخلوط راه راه اریب است که همواره از سمت راست به چپ یا پایین به بالا بافته می شود.
پارچه بامبو
بامبو، انعطاف پذیر، نرم، دارای ظاهری براق و دوستدار محیط زیست است. الیاف بامبو می تواند نرمتر از الیاف ابریشم و پنبه باشد، از دیگر ویژگی های خوب آن می توان به جذب بسیار سریع رطوبت و عرق بدن، قابلیت تنفس پذیری و گرم نگه داشتن بدن در محیطهای سرد اشاره کرد. استفاده طولانی مدّت از پارچه ی بامبو موجب می گردد، که پوست بدن سطحی خشک و احساس راحتی داشته باشد به طوری که قابلیت جذب آن ۳ تا ۴ برابر پنبه خواهد بود. علت این امر ساختار کانالی بودن و سوراخ دار بودن لیف بامبو است.
اسلاید 16 :
پارچه سویا
الیاف سویا از محصولات باقی مانده از دانههای سویا پس از استخراج روغن ساخته می شود. دانهها را با استفاده از عوامل غیر سمی و آنزیمها فراوری میکنند و تبدیل به الیاف و سپس پارچه مینمایند. پارچه ی سویا معمولاً بسیار نرم و گرم است.
پارچه نانو
فناوری نانو، صنعت پارچه را بهبود بخشیده و باعث بادوام تر شدن پارچه و افزایش مقاومت در برابر آب، روغن ها، آلودگی ها و سایر مواد شیمیایی می شود. پارچه های نانو که در کارخانجات ساخته می شود در برابر آب و رنگ ها نفوذناپذیرند؛ بنابراین در شناگران حرفه ای، پارچه های نانو با نفوذ ناپذیری در برابر آب، باعث سرعت شناگر می شود ، همچنین اگر در شست وشوهای مکرر یا مخلوط با پارچه های رنگین دیگر اگر شسته شود رنگ پارچه های دیگر را به خود نمی گیرد؛ از طرفی پارچه های نانو بسیار سبک بوده و مانع انتقال حرارت محیط به بدن می شود؛ بنابراین مصرف این گونه پارچه ها در ارتش، پلیس، پرسنل آتش نشانی و… کمک زیادی کرده است؛ چرا که پارچه های نانو هیچ گونه تحریک پوستی حتی در افراد حساس ایجاد نمی کند و برای بیماران اگزمایی و کودکان مناسب است. از مزایای مهم پارچه های نانو مقاومت در برابر آتش و نور آفتاب است.
پارچه کشباف یا استرچ
نوعی پارچه با بافتهای حلقوی از راست به چپ است که خاصیت ارتجاعی دارد.
اسلاید 17 :
پارچه لاکرا یا الاستین
اسپندکس، لاکرا یا الاستین یک پارچهی مصنوعی است که به خاصیت کشسانی فوقالعادهاش شناخته می شود که از پلاستیک طبیعی محکمتر و بادوامتر است. از این پارچه در مواردی استفاده می شود که کشسانی، به خصوص برای راحتی مَدّ نظر است؛ مانند کاربرد آن در لباسهای ورزشی.
پارچه جیر
از پوست بز و گوساله تهیه می شود که طی فرایند خاصی و به وسیله وسایل خاصی رخ آن را پرداخت می کنند و سطح گوشتی را به صورت مخملی در می آورند که بیشتر به عنوان آستر در داخل دیگر محصولات استفاده می گردد.
پارچه ریون
مادهی اولیهی ریون، سلولز است. سلولز از لینتر پنبه و یا خمیر چوب درختان مخروطی مانند: سرو، کاج و مشابه آنها به دست میآید. برای تهیهی مادهی اولیهی ریون لازم است، سلولز الیاف کوتاه پنبه یا چوب به دقت بازیابی گردد؛ به این ترتیب با انجام یک سری عملیات شیمیایی در چندین مرحله، سلولز طبیعی به لیف ریون تبدیل می شود؛ بنابراین، ریون جزو الیاف سلولزی بازیافتی محسوب می شود.
اسلاید 18 :
پارچه کرپ
پارچه کرپ می تواند از جنس هایی چون پلی استر با بافت کرپ تهیه شده باشد.
پارچه ساتن
در حقیقت ساتن و مخمل روش بافت پارچه را مشخص می کند. برای بافتن ساتن، سطح پارچه ای که مشاهده می کنید، دارای نخ های بسیار طویلی است که همگی رو به یک سمت دارد. این نخ های تار یا پود حدوداً ۴/۱ اینچ یا بیشتر روی سطح قرار می گیرد. و سپس در پارچه فرو می رود. این روش باعث می شود تا پارچه شکل براق پیدا کند.
پارچه اشبالت
چرمی است شبیه جیر که از ورقه ورقه کردن چرم های ضخیم گاوی به دست می آید و نسبت به جیر، سطح پایین تر محسوب و طبقه بندی می گردد.
پارچه نوبوک
چرمی است که مانند جیر و اشبالت دارای رخ مخملی است اما با ظرافت بسیار پرداخت شده و دارای سطحی لطیف است.
اسلاید 19 :
پارچه لیوسل
لیوسل یک شکل از ریون است که شامل فیبرهای سلولزی است و با خمیر کاغذ حل شده تولید می شود.
پارچه کنف
گیاهی بوته مانند و دارای ساقه های پوشیده از خار است منشأ اصلی آن نواحی مختلف آفریقا بوده و از دانه آن روغن خوراکی استخراج و از الیاف آن محصولات مختلفی از جمله کاغذ گونی و چتائی و … تهیه می شود.
پارچه آکریلیک
الیاف آکریلیک الیافی است که بیش از ۸۵% وزن آن متشکل از واحدهای آکریلونیتریل به صورت زنجیرهی پلیمری است.
پارچه پلی آمید
شامل انواع نخ های نایلونی با استحکام بالا در مواردی مثل تقویت تایر خودرو و هواپیما مورد استفاده قرار می گیرد. این الیاف دارای مقاومت عالی در مقابل سایش است. الیاف نایلونی با توجه به استحکام بالا و سختی برای تولید طناب کمربند ایمنی چتر نجات، نخ و تور ماهیگیری مورد استفاده قرار میگیرد.
اسلاید 20 :
پارچه استات
استات، یک استر (درعلم شیمی به ترکیب یک اسید و یک الکل گفته می شود) از سلولزساخته شده و یکی از اولین الیاف مصنوعی ساخت بشر است. از استاتها برای ساخت دکمه، قاب عینک، تودوزی، بلوز، پیراهن، اثاثیه منزل، فیلتر سیگار و غیره استفاده می شود.
پارچه دورس
نوعی پارچه است که با الیاف پنبه بافته می شود و نسبت به دیگر پارچههای پنبه ای ضخیمتر و مقاومتر بوده و دارای انواع "دو نخ" و "سه نخ" است که از آن برای دوخت انواع گرم کن ورزشی استفاده میکند.
پارچه بنگالین
پارچهای آجدار است که از ابریشم، پشم و یا الیاف مصنوعی بافته می شود. بنگالین به نوع بافت پارچه اشاره دارد. نام بنگالین، از واژه ی بنگال گرفته شده است زیرا این پارچه برای اولین بار از آنجا به فرانسه وارد شد.
