بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
موضوع: پردازش اطلاعات
اسلاید 3 :
مقدمه
آدمي از لحظه تولد پيوسته با عوامل خارجي ديداري و شنيداري احاطه مي شود،
و به تدريج كه رشد مي كند نسبت به تك تك آنها شناخت پيدا مي كند. اين شناخت صرفاً دانستن نيست بلكه اطلاعات پاره پاره را باهم در مي آميزد، آنها را يك پارچه و سازماندهي مي كندو به شكل معناداري در مي آورد .همين فرآيند طبيعي ، منشأ پيدايش ديدگاه يا رويكرد«پردازش اطلاعات» يا «خبرپردازي» است .
براستي در درون مغز انسان چه مي گذرد !!؟؟
اين سؤالي است كه نظريه پردازان پردازش اطلاعات به آن پاسخ مي دهند .
اسلاید 5 :
استفاده از كامپيوتر به عنوان الگو
ذهن هر انساني همانند يك كامپيوتر عمل مي كند . اصطلاحاتي مانند برون داد ، درون داد ، ذخيره ، يادآوري ، نرم افزار ، سخت افزار و . اصطلاحات كامپيوتر هستند كه در نظريه پردازش اطلاعات با آنها فراوان برخورد خواهيم كرد .
نظام خبرپردازي در انسان
نظام پردازش در رايانه
اسلاید 6 :
تاريخچه پردازش اطلاعات :
در دهه ي 1970 پژوهشگران از رفتارگرايي سرخورده شده و از تلاشهايشان در تاييد كامل ديدگاه هاي پياژه مأيوس شدند .آنها به رويكرد جديدي در حوزه روان شناسي شناختي روي آوردند تا راهي براي آگاهي از رشد تفكر بيابند .
امروز رويكرد پردازش اطلاعات ذهن انسان را به صورت دستگاه دستكاري نماد در نظر مي گيرد كه اطلاعات از طريق آن از لحظه ارايه به حواس در مرحله درون داد تا پاسخ هاي رفتاري در مرحله برون داد به طور فعال كد گذاري مي شود و تغيير شكل و ساز مان مي يابد .
اسلاید 7 :
)Information Processing Approachرویکرد پردازش اطلاعات(
دیدگاه پردازش اطلاعات
دیدگاه خبرپردازی
در دهه های بعد از میانه قرن بیستم , با گسترش انقلاب شناختی , شناخت گرایی به تدریج جانشین رفتار گرایی شد. شناخت گرایان با حفظ سنت عینیت خواهی و روشهای تجربی دقیق , برخلاف رفتارگرایان کلاسیک از دو باور دفاع کردند:
1-روانشناس می تواند برای توجیه رفتار به پدیده های ذهنی و درونی رجوع کند.
2-انسان ها و دیگر ارگانسم های زنده در معنایی،نظام پردازشگر اطلاعاتند, زیرا اطلاعات توسط گیرنده های حسی خود دریافت و ثبت می کنند،آنها را مورد پذیرش قرار می دهند و سپس در موقع لزوم به آنها رجوع می کنند تا مساله ای را که با آن روبرو شده اند، حل نمایند.
اسلاید 9 :
مفهوم پردازش اطلاعات در آغاز در حوالی سالهای 1960 میلادی با تاثیر پذیری از نظریه اطلاعات در زمینه نظام فیزیکی ارتباطات از طرف روان شناسان شناختی به کاربرده شد و بیانگر این بود که ارگانیسم انسانی روی تجسم های درونی و ذهنی خود عملیاتی به صورت کامپیوتر انجام می دهد..
دیدگاه پردازش اطلاعات مانند نظریه شناختی - رشدی پیاژه , افراد را به صورت موجودات فعال و معقولی در نظر می گیرد که در پاسخ به در خواست های محیطی, تفکر خودشان را تغییر میدهند, اما برخلاف پیاژه مراحل رشد وجود ندارد بلکه فرایندهای فکری مثل ادراک , توجه, حافظه , راهبردهای برنامه ریزی و . در تمام سنین مشابه فرض شده اند, ولی به درجات کمتر یا بیشتر آشکار می شود
پژوهشگران پردازش اطلاعات , معمولا برای ترسیم گام هایی که افراد برای حل کردن مسئله ها و کامل کردن تکالیف بر می دارند از نمودار گردشی استفاده می کنند. این نمودار شبیه برنامه ای است که برنامه ریزان می سازند تا کامپیوترها را برای اجرا کردن یک رشته عملیات ذهنی به کار بیندازند.
مدلهای گوناگون پردازش اطلاعات وجود دارد, برخی از مدلها خیلی محدود است, زیرا مهارت فرد را در یک یا چند تکلیف دنبال می کنند. الگوهای دیگر , سیستم شناختی انسان را به صورت یک کل توصیف می کنند.
از الگوهای کلی به عنوان راهنما برای پرسیدن سوال هایی در مورد تغییرات سنی در تفکر استفاده می شود. برای مثال , آیا توانایی کودک در جستجوی محیط برای یافتن اطلاعات لازم جهت حل کردن یک مسئله , با بالارفتن سن منظم تر و برنامه دار می شود؟ چرا سرعت پردازش اطلاعات در افراد سالخورده, کند تر از افراد جوان است؟
اسلاید 10 :
1-مدل های پردازش اطلاعات:
- مدل اتکینسون و شیفرین :
این مدل تحت عنوان مدل مخزن نیز گفته شده است. اصطلاح مخزن از این باور منشاء گرفته است که اطلاعات در سه واحد نظام که عبارتند از مخازن دریافت حسی, حافظه کوتاه مدت و حافظه بلند مدت، اخذ، پردازش و حفظ می شوند.
سه واحد یاد شده سخت افزار نظام را تشکیل می دهند. اتکینسون و شیفرین معتقدند که آنها فطری بوده و در کلیه افراد یکسان می باشند, ولی هر سه قسمت از جهت سرعت در پردازشگری اطلاعات , محدودیت های دارند و مخازن گیرنده های حسی و حافظه کوتاه مدت از جهت گنجایش نیز محدود می باشند.
اسلاید 11 :
علاوه بر سخت افزار ذهن, این نظام , شامل فرایندهای کنترل با راهبردهایی نیز می باشد که معادل نرم افزار در نظام کامپیوتر است. برحسب اتکینسون و شیفرین فرایندهای کنترل, فطری نیستند, اکتسابی اند و افراد در چگونگی به کارگیری آنها با یکدیگر تفاوت دارند.
انها بیان می کنند که اطلاعات در حافظه کوتاه مدت بین پانزده تا سی ثانیه بیشتر دوام نیاورد و محو می گردند. مگر آنکه فرایند های کنتر ل مانند تمرین ( مرور ذهنی ) وارد عمل شوند و بیان می کنند که علاوه بر تمرین , راهبردهای دیگر مانند سازمان دهی و پرورش موضوع می توانند سهولت بیشتری را در جهت نگهداری اطلاعات فراهم آورند.
اتکینسون و شیفرین بر این باورند که وقتی اطلاعات به حافظه بلندمدت انتقال یابند اثر آنها پا برجا خواهد ماند, همچنین فرض براین است که برخلاف محدودیت گیرنده های حسی و حافظه کوتاه مدت، حافظه بلند مدت مرز ندارد و نامحدود است.
اسلاید 12 :
2- مدل سطوح پردازش اطلاعات:
باور به وجود مخازن مستقل با شک و تردیدهایی نیز رو به رو شده است, زیرا ظرفیت مخازن , برحسب پژوهش هایی مختلف , تغییرات بسیار نشان می دهد به نحوی که ابهامات زیادی در زمان های پردازش برای هر یک از انها بوجود آمده است.
همچنین در مورد مخازن کوتاه مدت که در آغاز گمان می رفت ظرفیتی برابر با هفت مجموعه داشته باشند, مجموعه های دو تا بیست رقمی نیز گزارش شده است.
از اینرو پردازشگران اطلاعات متوجه چگونگی پردازش شده و مدلی بر مبنای سطوح آن ارائه داده اند .
مدل سطوح پردازشگری اطلاعات باور به وجود ردیفی مخازن باظرفیت محدود و جذب یکباره اطلاعات در آنها را کنار نهاده و برعکس به این امر تاکید دارد که نگاهداری اطلاعات ناشی از چگونگی و ژرفایی است که در آن نظام به تحلیل محرک ها می پردازند. این مدل بر سطوح پردازشگری اطلاعات بر فرایندهای کنترل کننده یا راهبردها تاکید دارد. اطلاعاتی که به صورت سطح پردازش شوند به آسانی از خاطر محو می گردند و برعکس اطلاعاتی که برحسب معنا پردازش یافته , مدت زمان بیشتری در خاطر حفظ می شوند.
اسلاید 13 :
3- مدل های تحولی پردازش اطلاعات:
مدل های مخزن و سطوح پردازش به طور کلی , نظام پردازش اطلاعات نزد انسان را شامل می شوند, ولی نظریه ای خاص در مورد رشد شناختی کودک بر اساس نظام پردازشگری اطلاعات را ارائه نمی دهند.
نظریه های تحولی مبنی بر نظام و اصول پردازشگری تعداد زیادی ندارند و اغلب به صورت تلفیقی یا ترکیبی از نظریه های مختلف می باشند.
برای مثال نظریه هایی که از ترکیب نظام پیاژه با نظام پردازشگری شکل گرفته اند, اغلب به عنوان پیاژه های جدید شناخته می شوند, این نظریه پردازان بسیاری از مفاهیم بنیادین نظریه ای چون فعال بودن ذاتی کواک , ناپیوستگی رشد, سازه نگری را قبول دارند ولی در نظرات خود نظام پردازشگری داده ها و به ویژه محدودیت در منابع درون ذهنی را نیز دخالت می دهند.
ربی کیس و کورت فیشر از شناخته شده ترین آنها می باشند.
اسلاید 14 :
رشد مهارت های کسب اطلاعات :
در پاسخ به انتقادات وارد بر نظر پیاژه برخی از روانشناسان رشد, دیدگاه متفاوتی را مطرح می کنند.
تاثیر تفاوت های سنی در توانایی انجام بسیاری از تکالیف پیاژه ناشی از تفاوت در توجه یا حافظه یا تصویر سازی ذهنی - دیداری بود.این فرایند ها محور توانایی های پردازش اطلاعات است.
روان شناسان رشد اخیرا به ترمیم این فرایند ها از تولد تا بزرگسالی پرداخته اند. بنابر نظریه پردازش اطلاعات , تفکر و در واقع محصول بهره برداری و دستکاری و سازمان دهی بین اجزایی مانند توجه , بازشناسی الگو , ثبت حسی و حافظه می باشد. از دیدگاه روان شناسی رشد , هر یک از فرایندها ممکن است با سن تغییر کند.
اسلاید 15 :
ثبت حسی :
یکی از مراحل اولیه که آن اطلاعات پردازش می شود , ثبت حسی است. اسپرینگ دریافت که بزرگسالان درثبت حسی خود میزا ن زیادی اطلاعات دیداری را حفظ می کنند به نظر می رسد که این اطلاعات در یک شکل ادراکی خام برای مدت کوتاه حفظ می شود ( حدود 250 هزارم ثانیه).
روان شناسان رشد این احتمال را می دهند که کودکان نسبت به بزرگسالان از لحاظ ماهیت و عملیات ثبت حسی ناقص می باشند. گمان می رود که بزرگسالان از شیوه ای بهره می برند که در آن موارد را قبل از زوال ثبت حسی به صورت منظم رمز گردانی می کنند و سپس آن را به حافظه کوتاه مدت انتقال می دهند, در حالی که کودکان از چنین شیوه هایی استفاده نمی کنند و اطلاعات کمتری را به حافظه کوتاه مدت انتقال می دهند.
اسلاید 16 :
توجه :
توجه عبارت است از
تمرکز , تلاش ذهنی بر رویدادهای حسی یا ذهنی. در پژوهش های مربوط به توجه، چهار جنبه مهم این عنوان را تحت پوشش قرار داده اند:
الف - ظرفیت پردازش و توجه انتخابی
ب - سطح برانگیختگی
ج - کنترل توجه
د – آگاهی
اسلاید 17 :
ساختار سيستم پردازش اطلاعات در انسان
اسلاید 18 :
اولين مقالات در مورد حافظه توسط هرماس ابينگهوس به رشته تحرير در آمد, او هجاهاي بي معني را به کار مي برد و معتقد بود که براي پاسخ به مساله نحوه شکل گيري حافظه , بايد تکليفي تدوين کرد که آزمودني نسبت به آن بي اطلاع باشد. بعد از آن جيمز , تلاش هاي ابينگهوس را ستايش کرد و خود بين حافظه فوري که به آن حافظه اوليه نيز مي گفت و حافظه غير مستقيم که آن را پايدار مي خواند تفاوت قايل شد. جيمز بسياري از توضيحاتش را در باب ساختار حافظه بر پايه درون نگري ارائه کرد و حافظه پايدار را به عنوان انبار تاريکي از اطلاعات مي ديد که زماني تجربه شده ولي در حال حاضر دست يافتني نيستند.
بنابر نظريه جيمز , حافظه اوليه چيزي مشابه اما نه همانند با آنچه اکنون حافظه کوتاه مدت خوانده مي شد, مي باشد و حافظه پايدار را مسيرهايي دانست که در بافتهاي مغز آزمودني حک شده اند.
هيلگارد بيان مي کند که اين حافظه است که به ما نوعي احساس تداوم مي بخشد, احساسي که ادراک ما از خويشتن نيز به آن بستگي دارد.
آنچه که حافظه خوانده مي شود يک کارکرد ساده واحد نمي باشد, بلکه مجموعه فوق العاده پيچيده اي از اجزا و فرايندهاي گوناگون است.
سه حافظه اصلي عبارتند از :
1- ذخيره اطلاعات حسي
2- حافظه کوتاه مدت
3- حافظه بلند مدت
اسلاید 19 :
الف) حافظه حسي : نخستين مرحله خبر پردازي است. نظام کلي گيرنده ها را حافظه حسي مي نامند در حافظه حسي نسخه دقيقي از اطلاعات حسي ذخيره مي شود. حافظه حسي منطبق با حس بينايي را مخزن تصويري, حافظه حسي منطبق با حس شنوايي را مخزن پژواکي مي نامند.
ب) حافظه کوتاه مدت:
اطلاعاتي که در حافظه حسي مورد توجه قرار مي گيرند, به الگوهاي تصويري يا صوتي تبديل مي شوند به حافظه کوتاه مدت انتقال مي يابند.
برخلاف حافظه حسي که در آن اطلاعات دقيقي مطابق بامحرکهاي حسي ذخيره مي شوند, در حافظه کوتاه مدت, اطلاعات به صورت رمز درمي آيد ( رمز گرداني مي شود).
سه نوع رمز گرداني اطلاعات در حافظه کوتاه مدت ايجاد مي شود:
1 -رمز گرداني شنيداري
2 -رمز گرداني ديداري
3 -رمز گرداني معنايي
در حافظه کوتاه مدت, اطلاعات عمدتا به شکل صوتي يا شنيداري رمز گرداني مي شود.
اسلاید 20 :
راهبردها در حافظه کوتاه مدت:
راهبردهاي حافظه , شيوه هاي عملي که هدف آنها نگهداري اطلاعات و آسان سازي انتقال از حافظه کوتاه مدت به بلند مدت است. راهبردها با سن تغيير پيدا مي کنند, سه نوع راهبرد ذهني که بزرگسالان به کار مي برند و وجود آنها در نزد کودک نيز مورد پژوهش قرار گرفته عبارتند از :
1- تمرين ( مرور ذهني )
2 -سازمان دهي مفهومي
3 ب-سط ( پرورش موضوع)
تمرين ذهني :
اين راهبرد از ساده ترين راهبردهاي است که در يادآوري به کار برده مي شود. پژوهش هاي فلاول نشان مي دهد که استفاده خودبخودي از اين راهبردها نزد کودک با سن او افزايش مي يابد. کودکان بزرگتر برخلاف کودکان خردسال که تمايل به تکرار موضوع نشان نمي دهند , موضوع را تکرار مي کنند . فلاول دو علت را ذکر مي کند که چرا کودکان خردسال نمي توانند از راهبردهايي استفاده کنند که کودکان بزرگتر به کار مي برند؟
يکي ازعلل کمبود واسطه اي يا ميانجيگر يا علت ديگر کمبود توليد است.منظور از کمبود واسطه اي ناتواني در درک نقش سهولت بخش و ميانجيگري تمرين است. ( کودک نمي تواند از يک راهبرد خاص , مانند تکرار و تمرين , حتي وقتي انجامش براي او امکان دارد , استفاده کند). منظور کمبود توليد نيز ناتواني در توليد في البداهه راهبرد است.
بسط يا گسترش معنايي:
بسط يا پرورش موضوعي مستلزم خلق ارتباطات يا معناي مشترک ميان دو يا چند جز» از اطلاعات است. از طريق اين روش يادگيرنده به مطالبي که ميخواهد بياموزد , چيزهايي مي افزايد يا آنها را گسترش مي دهد و هدف او از اين کار آن است که مطالب را بيشتر قابل يادگيري و ياداوري کند. پرورش موضوع از قاطع ترين روشهاي پردازش اطلاعات است , وقتي فرد موفق به استفاده از آن شد , به راحتي جانشين ديگر راهبردها مي شود.
کودکان خردسال ظاهرا براي پرورش اطلاعات به تصاوير ذهني ملموس و عملي وابسته اند, حال آنکه بزرگترها از پرورش کلامي استفاده مي کنند, مانند وقتي که دو جمله بدون ارتباط را در يک جمله به يکديگر ربط مي دهند. يافته ها نشان مي دهد که سوگيري در افسردگي , اساسا مربوط به فرايند بسط اطلاعات است.
