بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
حسابداری مدیریت
هزینه یابی کیفیت(coq)
اسلاید 3 :
هدف هزینه یابی کیفیت
مهم ترین هدف هر سیستم هزینه یابی کیفیت فراهم کردن زمینۀ بهبود کیفیت مداوم است که منجر به کاهش هزینه های عملیاتی می شود.
استراتژی استفاده از تکنیک هزینه یابی کیفیت بسیار ساده است و اصول حاکم بر آن عبارتند از:
1-توجه ویژه به هزینه های نقص کالا و خدمات و تلاش برای به حداقل رساندن آن ها و در نهایت حذف کامل هزینه های مزبور.
2-سرمایه گذاری درست در فعالیت های پیشگیرانه که منجر به پیشرفت می شود.
3-کاهش هزینه های بازرسی بر مبنای نتایج حاصل از اجرای هزینه یابی کیفیت.
4-ارزیابی مستمر و انجام اقدام های غیرمستقیم پیشگیری بر مبنای پیش فرض های زیر:
الف) برای هر نقص، حتما علتی وجودد دارد.
ب) علت های مزبور قابل پیشگیری هستند.
ج) پیشگیری همیشه ارزان است.
اسلاید 4 :
مدل های هزینه یابی کیفیت
تعاریف زیادی دربارۀ کیفیت ارائه شده است ووجه مشترک تعاریف مزبور نکات زیر است:
برتری Transcendent
مبتنی بر محصول Product-based
مبتنی بر استفاده کننده User- based
مبتنی بر تولید Manufacturing – based
مبتنی بر ارزش Value – based
اسلاید 5 :
مفاهیم کیفیت
الف) مفاهیم سنتی کیفیت
در دیدگاه سنتی کیفیت، محصولات تولید شده به دو دستۀ خوب (قابل قبول) و بد (غیرقابل قبول) تقسیم می شوند.
بر مبنای دیدگاه سنتی کیفیت، همۀ محصولات وقطعاتی که در محدودۀ حد بالا و حد پایین قرار می گیرند، قابل قبول و دارای کیفیت یکسان هستند.
به بیان دیگر، بین سطوح کیفیت محصولاتی که به طور دقیق با خصوصیات طراحی شده (target value) مطابقت می کنند و محصولاتی که در حد بالا یا حد پایین قرار می گیرند، هیچ گونه تمایز و تفاوتی وجود ندارد.
از دیدگاه هزینه یابی کیفیت، روش های هزینه یابی سنتی که مبتنی بر مدل های سنتی کیفیت هستند، تنها بر هزینه های تحقق یافته در تولید محصولات و قطعات معیوب متمرکز می شوند.
اسلاید 6 :
شکل شمارۀ 1-7 تابع زیان و کیفیت مبتنی بر خصوصیات محصول در مدل سنتی کیفیت
اگر تابع زبان رسم شود (شکل 1-7) به صورت یک تابع خط شکسته خواهد بود. اگر کالای ساخته شده در محدودۀ حد پایین تا حد بالا قرار گیرد، زبان صفر و اگر کالای ساخته شده خارج از محدودۀ مجاز قرار گیرد، زبان صد خواهد بود.
اسلاید 7 :
ب) مفاهیم هزینه یابی کیفیت
به اعتقاد آلبرت ورس (1992) بیشتر سیستم های بهای تمام شدۀ کیفیت فعلی، بر مبنای تحقیقات و مطالعات جوران، ویلیام مسر، گروسبی و فیگن بام پایه ریزی شده اند.
دانشمندان مزبور مبناهای اندازه گیری های بهای تمام شده را با طبقه بندی هزینه های کیفیت در سه دستۀ هزینه های پیشگیری، ارزیابی و شکست، طراحی کردند. این مدل به مدل PAF معروف شد.
پیش از این، در مدل های بهای تمام شدۀ کیفیت سنتی هزینه های مزبور در دو دستۀ کلی به شرح زیر تقسیم می شدند:
1) هزینه های تطبیق
پیشگیری
ارزیابی
2) هزینه های عدم تطبیق
هزینه های شکست درون سازمانی
هزینه های شکست برون سازمانی
اسلاید 8 :
شکل شمارۀ 2-7 بهای تمام شدۀ کیفیت
فرصت افزایش سود و رقابت
شکل شمارۀ 4-7 بیان کنندۀ این موضوع است که اگر هزینه های اختیاری تطبیق افزایش یابند، هزینه های غیراختیاری عدم تطبیق کاهش می یابند
اسلاید 9 :
انواع هزینه های کیفیت
1) هزینه های پیشگیری
هزینه های پیشگیری برای اطمینان از انجام گرفتن درست فعالیت ها تحقق می یابند. به طور عام، هزینه های پیشگیری شامل هزینۀ فعالیت های زیر است:
بررسی طراحی محصول در فرآیندها.
کنترل در حین فرآیند تولید.
بررسی، تحلیل و تصحیح فعالیت ها برای حذف مشکلات کیفیتی
انجام خدمات پیشگیرانه
آموزش کارگران
آموزش فروشندگان کالا و خدمات
برنامه های اطمینان از مرغوبیت
هزینه های فعالیت های پیشگیرانه باید به عنوان سرمایه گذاری تلقی شوند.
اسلاید 10 :
دیویس (1996) با بررسی تلاش های بهبود کیفیت پیشگیرانۀ یک شرکت تولیدی بین المللی نتایج آن را به شرح زیر اعلام کرد:
50 درصد کاهش در هزینه های سربار.
20 درصد کاهش در هزینه های دوره.
60 درصد افزایش در گردش کار در جریان ساخت.
افزایش تحویل به موقع کالا به مشتری از 80 درصد به 93 درصد
افزایش 50 درصدی در گردش موجودی مواد اولیه.
20 درصد افزایش در بهره وری نیروی کار.
افزایش 30 درصدی درآمد.
افزایش 17 میلیون دلاری در سود خالص.
اسلاید 11 :
2) هزینه های ارزیابی
هزینه های ارزیابی، هزینه های صرف شده برای بازرسی، آزمایش، نمونه برداری از ورودی ها، ستادها و کار در جریان ساخت؛ بازرسی تجهیزات آزمایشگاهی، راه اندازی، تعمیر و نگهداری آن ها و هزینه های اداری مربوط است.
در بیشتر بنگاه های اقتصادی هزینه های ارزیابی، بخش عمده ای از کل هزینه های کیفیت را تشکیل می دهد. همان طور که در ادامه گفته خواهد شد. شرکت ها از روش ها و فن آوری های پیشرفته استفاده می کنند تا به جای هزینه در مرحلۀ ارزیابی، بر روی مرحلۀ پیشگیری که دارای بیشترین بازدۀ ممکن است، سرمایه گذاری کنند.
اسلاید 12 :
هزینه های شکست برون سازمانی به دلیل عدم موفقیت هایی است که پس از تحویل کالا به مشتریان به وجود می آیند. به طور عام، این هزینه ها عبارتند از:
هزینه های تضمین کالا.
هزینه های رسیدگی به اعتراض ها و شکایت ها
هزینه های برگشت کالا
هزینه های مسئولیت کالا
کاهش فروش به دلیل عدم رضایت مشتریان.
کاهش بازدۀ سالانه.
کاهش رضایت مندی مشتریان.
برخی از هزینه های شکست برون سازمانی به آسانی در سیستم های حسابداری موجود قابل شناسایی و اندازه گیری هستند. اما اندازه گیری برخی دیگر مانند کاهش فروش به دلیل از دست دادن مشتریان آینده مشکل است. هزینه های مزبور توسط دمینگ، جوران و تاگوچی به عنوان هزینه های کیفیت «مخفی» تعریف شدند.
اسلاید 13 :
مزیت طبقه بندی بهای تمام شدۀ کیفیت این است که چارچوبی را برای کمی و حداقل کردن کل هزینه های کیفیت فراهم می کند.
بیشتر صاحب نظران موضوع کیفیت بر این باورند که شناسایی و تعیین کامل هزینه های کیفیت با مشکلات همراه است و سیستم حسابداری نمی تواند این مأموریت را به درستی انجام دهد. برخی از مشکلات مزبور عبارتند از:
مباحث مطرح شده دربارۀ هزینه یابی کیفیت در مجله های معتبر حسابداری بسیار محدود است.
قواعد و روش های حسابداری آن چنان که باید و شاید به اندازه گیری هزینه های کیفیت نپرداخته است.
برآوردهای متعددی از هزینه های کیفیت ضروری است.
برخی از هزینه های کیفیت مخفی هستند و به ندرت قابل شناسایی و اندازه گیری هستند.
تطبیق هزینه های آینده با هزینه های تاریخی کار آسانی نیست.
عوامل مزبور به همراه دیگر دلایل منجر به نادیده گرفتن هزینه های کیفیت شده است. جوران مدلی را برای هزینه های کیفیت ارائه کرد. مدل مزبور در شکل شمارۀ 4-7 نشان داده شده است. طبق مدل مزبور، همراه با افزایش مخارج اختیاری مربوط به پیشگیری و ارزیابی، درجۀ کیفیت افزایش می یابد و محصولات
اسلاید 14 :
معیوب کمتری تولید می شود و هزینه های شکست (غیراختیاری) کاهش می یابد.
بر مبنای مدل جوران، شرکتی که محصولات با کیفیت پایین تولید می کند می تواند با کمی افزایش در هزینه های پیشگیری و ارزیابی، هزینه های شکست را به شدت کاهش دهد.
اسلاید 15 :
شکل 3-7 مدل جوران برای هزینه های کیفیت بهینه
بر مبنای این مدل بین هزینه های کیفیت تطبیق (پیشگیری و ارزیابی) با هزینه های عدم تطبیق (شکست) رابطه ای بهینه وجود دارد. در نقطۀ تلاقی نمودار هزینه های پیشگیری و ارزیابی با نمودار هزینه های شکست، به حداقل ممکن می رسد. این نقطه، نقطۀ بهینه هزینه های کیفیت نام دارد. به طور تلویحی رابطۀ معکوسی بین این دو هزینه وجود دارد زیرا، با افزایش یکی، دیگری کاهش می یابدد.
اسلاید 16 :
تجزیه و تحلیل دقیق مدل سنتی جوران نشان دهندۀ این است که مدل مزبور دارای مشکلات اساسی است. همانطور که در شکل شمارۀ 4-7 مشاهده می شود. مقادیر مطلوب و بهینۀ هزینه های کیفیت در نقطه یی کمتر از 100 درصد درجۀ کیفیت رخ می دهد.
به همین دلیل، جوران مدل خود را تعدیل (شکل شماره 5-7) کرد و بیان کرد که حداقل هزینه های کیفیت در نقطۀ 100 درصد از درجۀ کیفیت رخ می دهد.
اگر چه، در مدل تعدیل شدۀ جوران ماهیت کل منحنی های هزینه ممکن است معقول تر به نظر برسد اما، به طور عملی ترسیم دقیق منحنی های هزینه غیرممکن است، زیرا اندازه گیری بیشتر هزینه های کیفیت به دلیل
اسلاید 17 :
مخفی بودن آن ها، کاری دشوار است. در این مدل، تابع هزینه های پیشگیری و ارزیابی مقداری اصلاح شد.
فارگر و مورس (1998) استدلال کردند که نمی توان به سادگی ترکیبی منطقی از هزینه های پیشگیری و ارزیابی تعیین کرد. مدیران می توانند تصمیم بگیرند که 100 درصد در فعالیت های پیشگیری یا فعالیت های ارزیابی سرمایه گذاری کنند، در حالی که در عمل مجبورند ترکیب مناسبی از این دو را انتخاب کنند. این که کدام ترکیب از این دو هزینه بهینه است، پرسشی اساسی است که تاکنون به آن پاسخی داده نشده است. تجربه های تاریخی نشان می دهد که بیشتر تأکید بر فعالیت های ارزیابی است اما، دیدگاه کنترل کیفیت بیشتر بر هزینه های پیشگیری تأکید می کند.
اسلاید 18 :
به طور کلی، سرمایه گذاری در فعالیت های ارزیابی شامل به کارگیری بازرسان بیشتر، اجارۀ تجهیزات، خرید ابزار و امکانات نمونه برداری است، در حالی که سرمایه گذاری در فعالیت های پیشگیری نیازمند تحلیل بنیادین و دقیق فرآیندهای تولید برای کشف ریشه و دلایل مشکلات و پیدا کردن راهکارهای ابداعی برای حذف آن ها است. بنابراین، توجه به تفکیک صحیح هزینه های فعالیت های پیشگیری و فعالیت های ارزیابی حایز اهمیت است.
عوامل مؤثر بر هزینه های کیفیت
1) تغییرات فن آوری و رفتاری
2)رفتار هزینه های پیشگیری
3)رقابت مبتنی بر کیفیت
اسلاید 19 :
بنابراین، اگر شرکتی محصولات خود را منطبق با انتظارات مشتریان تولید نکند، ممکن است به سرعت سهم خود را در بازار از دست بدهد.
مدل جدید هزینه یابی کیفیت: تمرکز بر انحراف ها
یکی دیگر از معایب مدل هزینه یابی کیفیت جوران این است که بر مبنای مدل سنتی کیفیت طراحی شده است. براساس مدل سنتی کیفیت، محصولات و قطعات به دو دستۀ کلی خوب یا بد تقسیم می شدند. همانطور که پیش تر بحث شد. در این دیدگاه همۀ محصولات خوب دارای ارزش کیفیتی یکسانی هستند حتی اگر، به طور دقیق منطبق با خصوصیات هدف باشند و این که در حد بالا یا حد پایین خصوصیات مزبور قرار گرفته باشند.
تاگوچی (1990) دیدگاه متفاوتی دارد. او معتقد است با فروش محصمولاتی که به سختی با خصوصیات هدف کیفیت مطابقت دارند – محصولاتی که در مرزهای بالا و پایین محدودۀ مجاز قرار می گیرند – در واقع، چیزی عاید شرکت نخواهد شد. تاگوچی پیشنهاد می کند که تولید کنندگان به جای انتخاب یک آستانه، تنها
اسلاید 20 :
بر خصوصیات هدف تأکید کنند زیرا، محصولاتی که به سختی با کیفیت هدف مطابقت می کنند، به احتمال زیاد به رضایت مندی مشتری منجر نخواهد شد و زیان شرکت را به دنبال خواهند داشت. تاگوچی بر زیان های تحقق یافته پس از تحویل کالا به مشتری (هزینۀ شکست برون سازمانی) تأکید می کند و این همان موضوعی است که بیشتر مدل های هزینه یابی کیفیت سنتی و جدید بر آن پافشاری می کنند.
تاگوچی یک تابع درجۀ دوم کیفیت (شکل شمارۀ 6-7) به عنوان تقریبی از هزینه های شکست برون سازمانی طراحی کرد. این مدل نشان می دهد که کمترین مقدار زیان ناشی از کیفیت پایین زمانی است که خصوصیات محصولات و قطعات تولید شده به طور دقیق مطابق باخصوصیات هدف (انحراف صفر) باشد. با دور شدن از خصوصیات هدف و حرکت به سمت حد بالا و پایین، زیان کیفیت پایین افزایش می یابد. تمرکز بر کاهش انحراف، روش و فرآیندی را برای بهبود کیفیت فراهم می کند. بنابراین، کلید بهبود کیفیت و داشتن هزینه های کیفیت پایین تر، کاهش انحراف از خصوصیات هدف در تماس مراحل و فرآیندهای
