پاورپوینت حس بویایی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 3 :

موضوع:حس بویایی

اسلاید 4 :

در ابتدا فیلمی را برای بهتر درک کردن این مبحث به شما نشان می دهم

اسلاید 6 :

توضیح اولیه 

بویایی یکی از حواس پنجگانه است.(چهار حس دیگر عبارتند از:چشایی،بساوایی،بینایی،شنوایی )

محتویات
 
۱-دستگاه بویایی انسان
۲-اختلالات بویایی
۳-ازدست دادن بویایی (آنوسمی)
۴-تقویت بویایی
۵-نکاتی برای تقویت حس بویایی
۶-عصب بویایی

اسلاید 7 :

بینی

بینی اندام حس بویایی است وگیرنده های بویایی در مخاط زرد سقف حفره ی بینی قرار دارند. در بینی انسان بخش های دیگر مخاط که مخاط قرمز تنفسی نامیده می شوند در بویایی نقش ندارند. در جانورانی که حساسیت بویایی زیادی دارند بخش وسیع تری از مخاط بینی دارای گیرنده های بویایی است.

در آدمی حدود 50 میلیون گیرنده ی بویایی وجود دارد. از انتهای هر یک از این گیرنده ها 6یا 8 زائده بیرون زده است که به آن ها مژک های بویایی می گویند.

مخاط بویایی دارای گیرنده های متفاوتی است که هر کدام نسبت به بوی خاصی حساسیت بیش تری دارد(بینی در حدود 10000بو را حس می کند .)مژک های بویایی حاوی گیرنده های پروتئینی هستند که با مولکول های بو،پیوند می خورند .این امر سبب تحریک سلول گیرنده وتولید پیام عصبی می شود که به سمت مغز می رود. یکی از ویژگی های گیرنده های بویایی ،سازش آن ها با محرک است به این معنی که حس بویایی پس از مدتی به پیام های دریافتی عادت میکند.
 

اسلاید 8 :

دستگاه بویایی انسان

دستگاه بویایی دستگاه حسی بدن جانداران برای بوییدن است. بیشتر پستانداران و خزندگان دارای دو دستگاه جدای بویایی هستند یکی دستگاه اصلی بویایی اصلی و دیگری دستگاه فرعی بویایی.

اسلاید 9 :

اختلالات بویایی

ریشه اختلالات بویایی را میتوان دراختلالات شیمیایی ـ عصبی جستوجو کرد. اختلالات بویایی ممکن است سبب ناتوانی جدی فرد شوند. اختلال عملکرد بویایی را میتوان به ۴ دسته تقسیمکرد. آنوسمی، از دست دادن کاملحس بویایی است یا ناتوانی در شناسایی هر گونه حس کیفی بو. پاروسمی آسیب یا سوء تعبیر حس بویایی است، احساس بویناخوشایند در صورت نبود بوی بد یا در صورت وجود بوی بهطور طبیعی خوشایند. هیپوسمی کاهش حس بویاییاست. هیپروسمی حساسیت افزایش یافته نسبت به همه بوهاست.

اسلاید 10 :

ازدست دادن بویایی ( آنوسمی)

از دست دادن حس بویایی با نام علمی " آنوسمی " که به آن کربویی میگویند، یکی از شایع ترین بیماریها به ویژه در افراد مُسن است؛ به نحوی که ۲ تا ۱۰ درصد افراد جامعه را درگیر میکند اما در جوامعی که از سطح فرهنگی بالاتری برخوردار هستند، شیوع کمتری دارد.

مسدود شدن بینی به این دلیل موجب بروز آنوسمی میشود که هوا به قسمتهای فوقانی این عضو از بدن که پیاز بویایی در آن واقع شده است، نمیرسد. بیماریهای عفونی دستگاه فوقانی تنفسی به دلیل تورم موجب انسداد بینی و در پی آن بروز آنوسمی میشوند. این عفونتها چه ویروسی و چه باکتریال میتوانند باعث درگیر شدن پیاز بویایی و فلج کردن عصب بویایی شده و موجب بروز آنوسمی شوند.

درمان دارویی در بیمارانی که به علت ویروسی دچار عفونت تنفسی شده باشند استفاده میشود و جراحی برای از بین بردن انحراف و پولیپ و برداشتنتومور کاربرد دارد.

اسلاید 11 :

تقویت بویایی

بر اساس مطالعات جدید، این قوه میتواند از طریق آموزش بهبود پیدا کند.

طبق شواهد، اختلال در حس بویایی یکی از علائم مشترک در بروز بیماریهای آلزایمر، پارکینسیون و شیزوفرنی و نیز یکی از علایم پیری میباشد، با این همه تا کنون دلیل آن بطور کامل مشخص نشده است.

پیاز بویایی ساختاری است که در زیر قشر جلویی مغز که تحریکات عصبی از بینی را دریافت میکند قرار دارد. پیاز بویایی دارای ارتباط مستقیم با مناطقی از مغز است که عواطف و ادراک فرد را در کنترل دارد.

برخلاف اطلاعات بدست آمده از چشمان و گوشها، که از طریق گذشتن از بسیاری اعصاب، به سطح جلویی مغز میرسند، اطلاعات از پیاز بویایی تنها پس از عبور از دو عصب به مغز مخابره میشوند.
حال دانشمندان دریافتهاند حس بویایی از طریق آموزش و تمرین قابل بهبود و درمان است.

اسلاید 12 :

نکاتی برای تقویت حس بویایی

بسیاری از اختلالات در حس بویایی در اثر ضربه و در اثر تصادفات روی میدهد.
حس بویایی پس از ورزش بیشتر میشود، زیرا محققان بر این باورند از این طریق، میزان رطوبت در بینی افزایش پیدا میکند.
خشک بودن دهان سبب کاهش قوه بویایی میشود.
حس بویایی در زمان گرسنگی بیشتر است.
افزایش الکل خون، سبب کاهش حس بویایی میشود.
خوراک داغ سبب صدمه زدن به جوانههای چشایی میشود.
هیچ چیز مانند سیگار روی گیرندههای چشایی و بویایی تاثیر منفی نمیگذارد. سیگار کشیدن طولانی مدت روی عصب بویایی در قسمت عقب بینی تاثیر دائمی میگذارد.

اسلاید 13 :

عصب بویایی

عصب بویایی (به انگلیسی: (Olfactory nerve) اولین زوج از میان دوازده زوج عصب مغزی است. این عصب جزیی از دستگاه بویایی است. عصب بویایی فاقد هسته بوده و مسیر کوتاهی در دستگاه عصبی مرکزی دارد. عصب بویایی همانند عصب بینایی و برخلاف سایر اعصاب مغزی، جزو دستگاه عصبی مرکزی محسوب میشود. گیرندههای حسی بویایی در غشاء مخاط بویایی که یک ناحیه اختصاصی به وسعت ۵/۲ سانتی متر در هر غشاء مخاط بینی است، قرار دارند این گیرندهها به رایحههای مختلف، پاسخهای گوناگون میدهند.. پیامهای بویایی برخلاف اطلاعات حسی دیگر ازتالاموس عبور نمیکنند.

اسلاید 14 :

حدود ١٠ میلیون سلول بویایی در بینی انسان وجود دارد که او را قادر میسازد تا پهنهی وسیعی از رایحهها را احساس کند. وقتی سرما میخوریم، احساس بویایی ما برای مدتی کار نمیکند. اندام بویایی ما در ابتدای مجرای تنفسی قرار گرفته و سطحی معادل یک سکهی کوچک در بالای حفرهی بینی را اشغال کرده است. رنگدانههای ناحیهی بویایی رنگ زردی به آن میدهد که از مخاط پیرامون آن قابل تشخیص است. هنوز نقش این رنگدانه در فرآیند بویایی مشخص نشده است.

اسلاید 15 :

اما مشخص شده است جانوارانی که رنگدانهی پوستی ندارند؛ فاقد حس بویایی نیز هستند. بافت پوششی ناحیهی بویایی (با بیش از ١٠ میلیون سلول گیرنده)، ۵٠ میلیمتر بالاتر از بافت پوششی مژکی مجرای تنفسی است. سلولهای بویایی مژکهای ریزی (بیش از ١٢ عدد در هر سلول) دارند که با مخاط پوشیده شدهاست. دستجات رشتههای عصبی از سلولهای بویایی به بخش جلویی مرکز شنوایی در قاعدهی لوب پیشانی مخ میروند.

اسلاید 16 :

سلولهای حسی بویایی توسط استخوان بسیار نازکی به نام صفحهی غربالی از مرکز بویایی جدا میشوند. رشتههای عصبی از درون سوراخ های این استخوان عبور میکنند. سلولهای بویایی گیرندههای حسی شیمیایی اند. فقط بوی مولکول های مواد شیمیایی که سبب تحریک سلول های گیرنده بویایی شوند، حس می شود.بوی گازها سریعتر از بوی مایعات و جامدات حس میشوند.

اسلاید 17 :

حلالیت در آب نیز توانایی بویایی را افزایش میدهد چون مولکولهای مواد تبخیر و در هوا پراکنده می شوند. از این خاصیت در صنایع عطرسازی استفاده میشود. احساس بوهای گوناگون قابل تمرین و آموزش است. افراد مجرب در زمینهی تشخیص بوی عطرها میتوانند بین ۵٠٠ بوی مختلف تفکیک قایل شوند. وقتی دستگاه بویایی خسته شود، درک بوهای باقیمانده در هوا نیز متوقف میشود. این حالت وقتی اتفاق میافتد که تمامی گیرندهای بویایی توسط مولکول های بو اشغال شدهاند و نیازمند زمان برای برگشت به حالت اولیه هستند.

اسلاید 18 :

سلولهای بویایی پس از حدود ۴ هفته میمیرند و با سلولهای جدید جایگزین میگردند. سلولهای مرده همراه مخاط بینی به بیرون بدن رانده میشوند. در مورد بوهای مختلف توصیف یکسانی وجود ندارد. بسیاری از بوها با جسمی که آن بو را متصاعد میکند نام گذاری میشوند؛ به عنوان مثال رایحهی گل بنفشه یا بوی سوختن چیزی.جانواران غالباً قدرت بویایی قوی تری نسبت به انسانها دارند. این قدرت به آنها کمک میکند تا در شرایط گوناگون خود را با محیط وفق دهند به عنوان مثال یک سگ به کمک بو مسیر خود را پیدا میکند. ما میدانیم که چرا یک بو مطلوب و بوی دیگر نامطلوب است و بین برخی بوها و اتفاقات خاص ارتباط برقرار میکنیم.

اسلاید 19 :

10 راه بهبود حس بویایی

اسلاید 20 :

هر چقدر بیشتر از حس های موجود در بدن خود و از جمله حس بویایی استفاده کنید، کیفیت این حس ها بهتر خواهد شد.

دلایل زیادی برای بهبود حس بویایی وجود دارد. یکی اینکه حس بویایی ارتباط نزدیکی با حس چشایی شما دارد. بینی خودتان را با دست بگیرید و سعی کنید مزه یک غذا را بفهمید. می بینید که سخت است! همچنین بویایی برای درک عطر چای و قهوه و . لازم است و به طور کلی، توانایی بوییدن نکات ظریف موجود در عطر یک گل، یا برگ های فصل پاییز باعث افزایش میزان لذت شما خواهد شد.