بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام خدا
آموزش مهارتهای سواد اطلاعاتی
(سطح 1- قسمت اول)
اسلاید 2 :
تعریف سواد اطلاعاتی:
سواد اطلاعاتي عبارتست از ايجاد توانايي در افراد برای تشخيص زمان نیاز به اطلاعات، همچنين توانايي ذخيره کردن اطلاعات، ارزشيابي و استفاده مؤثر از آن.
لازم به ذکر است که وجود اطلاعات به تنهايي موجب مطلع و آگاه بودن نمي شود، مگر اينكه آنها تواناييهاي لازم براي استفاده مؤثر از اطلاعات را کسب کرده باشند.
اسلاید 3 :
ويژگي ها و توانايي هايي فرد با سواد اطلاعاتی
نوع، دامنه و ميزان اطلاعات موردنياز خود را تعيين کند.
به اطلاعات موردنياز به طور مؤثر و کارآمد دسترسي پيدا کند.
اطلاعات و منابع اطلاعاتي را به طور نقادانه مورد ارزشيابي قرار دهد.
اطلاعات انتخاب شده را با دانش پيشين تلفيق کند.
اطلاعات را به طور مؤثر براي رسيدن به اهداف خاص استفاده کند.
مسائل اجتماعي، اقتصادي و حقوقي پيرامون استفاده و دسترسي به اطلاعات را از نظر اخلاقي و قانوني بداند.
اسلاید 4 :
نیاز اطلاعاتی چیست؟
واژه نیاز اطلاعاتی به نیازی اشاره میكند كه باید از خدمات اطلاعرسانی یا از مواد و منابع اطلاعاتی تأمین شود. در اینجا فرض شده كه استفاده از اطلاعات، نتیجه برآوردهشدن نیاز اطلاعاتی است. نیاز اطلاعاتی در ذهن كاربر است.
اسلاید 5 :
انتخاب موضوع مناسب
سریعترین راه بررسی پیشنهادات انتهایی پایان نامه ها
مطالعه مداوم مقالات موجود در مجلات مرتبط با حوزه موضوعی
مطالعه کتابهای موضوعی به منظور کسب دانش کلی و آشنایی با دامنه عملکردی یک موضوع
اسلاید 6 :
بسط و مشخص کردن موضوع
با توجه به اهمیت جدید و خلاقانه بودن موضوع پایان نامه و جلوگیری از انجام کار تکراری و اتلاف وقت و انرژی، لازم است که تمامی دانشجویان قبل از انتخاب قطعی موضوع و تدوین پروپوزال از عدم تکراری بودن موضوع پایان نامه خود اطمینان حاصل کنند.
در شرایط ایده آل لازم است سامانه ای یکپارچه از پروپوزال های تصویب شده در کشور موجود باشد تا به عنوان معیار سنجش تازگی موضوع پایان نامه مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به اینکه در حال حاضر چنین پایگاهی در کشور وجود ندارد لازم است که نکات زیر مورد توجه قرار گیرد
لذا در این راستا دو نکته بسیار حائز اهمیت است:
1. چگونه جستجو کنیم؟
2. کجا جستجو کنیم؟
اسلاید 7 :
بسط و مشخص کردن موضوع
انتخاب کلیدواژه مناسب تاثیر مستقیم بر نتایج بازیابی دارد بنابراین برای انتخاب کلیدواژه به نکات زیر توجه فرمایید:
از کلید واژه های مختلف استفاده نمایید و صرفا به یک کلید واژه اکتفاء نکنید.
در انتخاب کلیدواژه تنها به عنوان اکتفا نکنید.
کل عنوان پایان نامه برای جستجو مناسب نیست (توجه داشته باشید که تکراری نبودن موضوع مطرح است)
تاجایی که امکان دارد از کلید واژه کوتاه و یک کلمه ای استفاده کنید.
برای جستجو به مترادفها، هم خانواده ها، هم ریشه ها، علامتهای اختصاری و .. به عنوان کلیدواژه توجه شود.
اسلاید 8 :
بسط و مشخص کردن موضوع
با توجه به موارد فوق می توانید برای اطمینان از تکراری نبود موضوع پایان نامه خود مسیرهای زیر را امتحان کنید:
جستجو در سایت ایرانداک (نیاز به ثبت نام اولیه دارد)
جستجو در سیکا (سیستم یکپارچه کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی)
جستجو در شبکه جامع سیمرغ (نوسا)
جستجو در طرح های پژوهشی جهاد دانشگاهی (SID)
جستجوی مستقیم در سایت کتابخانه های کشور
مشورت با اساتید مطرح در یک حوزه موضوعی
راهنمای جلوگیری از تکراری بودن موضوع پایان نامه
اسلاید 9 :
شناسايي نوع منبع اطلاعاتي
نخستين گام در يافتن منابع و ماخذ مورد نياز معرفي شده در انتهاي مقالاتي كه در حال مطالعه و استفاده از آن هستيد شناسايي نوع منبع است.
شناخت نوع منبع تاثير مستقيمي بر انتخاب سامانه و روش جستجو و بازيابي شما دارد. به اين منظور ابتدا انواع قالب منابع معرفي شده در انتهاي مقالات را بر شمرده و سپس درباره روش هاي شناسايي آنها توضيح خواهيم داد.
اسلاید 10 :
شناسايي نوع منبع اطلاعاتي
متداول ترين انواع منابع معرفي شده در انتهاي مقالات عبارتند از :
مقاله - منتشر شده در مجلات يا مجموعه مقالات
كتاب
پايان نامه
هر يك از منابع فوق مي تواند به زبان فارسي يا انگليسي باشد كه در انتخاب محمل جستجو تاثير گذار خواهد بود. لذا نخست نشانه هاي موجود در هر پاره اطلاعاتي كه بيانگر نوع منبع است ذكر شده و سپس نمونه هاي عملي از آن ارائه خواهد شد:
اسلاید 11 :
مقاله
انواع مقالات
(از نظر محمل نشر)
مقالاتي كه در مجلات منتشر مي شوند
مقالاتي كه در مجموعه هايي چون مجموعه مقالات كنفرانسها، مجموعه هاي موضوعي، يا دايره المعارفها و . منتشر مي شوند. براي جستجوي نوع دوم رويكرد جستجوي كتاب را در پيش مي گيريم.
اسلاید 12 :
مقالات: منتشر شده در مجلات
در اين نوع منابع معمولا هر ركورد شامل عنوان كامل مجله يا عنوان اختصاري مجله است.
مثال
عنوان كامل مجله:
Advanced Modeling and Optimization
عنوان اختصاري مجله:
Adv. Model. Optim.
عنوان كامل مجله:
Discrete Optimization
عنوان اختصاري مجله:
Discrete Optim.
اسلاید 13 :
مقالات: منتشر شده در مجموعه ها
اين نوع مراجع معمولا پس از عنوان مقاله با حرف
in يا in:
مشخص مي شود و گاهي نيز براساس سبك استناد عنوان مجموعه با حروف ايتاليك مشخص مي شود. اين منابع با نام مجموعه خود به عنوان كتاب جستجو مي شود.
اسلاید 14 :
كتابها
معمولا بدون درج شماره صفحه در انتها ذكر مي شود. تنها شامل نام نويسنده - عنوان - ناشر - و سال است.
در سایتها نیز با دیدن عبارت ISBN
اسلاید 15 :
پايان نامه ها
اين منابع نيز در پايان عنوان با عبارت
PhD thesis يا MA thesis
و
PhD Dissertation يا MA Dissertation
مشخص مي شوند.
اسلاید 16 :
در دست انتشار
گاهي اوقات در انتهاي منبع معرفي شده با كلماتي مواجه مي شويد كه بيانگر عدم انتشار مقاله در زمان استفاده از آن است. برخی از این مضامين عبارتند از:
Submitted
Accepted
In press
با جستجوي عنوان مي توان اطلاعات كامل نشر این منابع را بدست آورد.
اسلاید 17 :
نمونه عملی
اسلاید 18 :
نقش منابع عمومی و مرجع
منابع مرجع به دليل نقش و كاربرد اساسي در مطالعات پژوهشي و پيشبرد امر آموزش، ارزش خاصي دارند. به دليل، ساختار اين گونه منابع و شيوه نظمدهي به محتوا منسجمتر و سازمان يافتهتر باشد، امر زوديابي نيز آسانتر تحقق پيدا خواهد نمود.
اسلاید 19 :
چند نمونه از منابع مرجع الکترونیکی ریاضی و آمار
The University of Michigan Historical Mathematics Collection
The Encyclopedia of Mathematics wiki
The World of Mathematical Equations
Wolfram
Mathematical Quotation Server
Pronunciation Guide for Mathematics
AMS Abbreviations of Names of Serials
اسلاید 20 :
انواع منابع اطلاعاتی
منابع ردیف اول
منابع ردیف دوم
منابع ردیف سوم
