بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
روانشناسی تجربی
مرور کلی + مرور فصل اول- قسمت اول
اسلاید 2 :
بحث مقدماتی و مروری
قسمت تئوری:
در مورد روش های آزمایشی و علّی-مقایسه ای تفاوت آنها در کلاس توضیحاتی ارائه شد.
گفته شد پزوهش آزمایشی فقط در آزمایشگاه صورت نمی گیرد.
تعریفی از روانشناسی نجربی ارائه شد
کتاب روانشناسی تجربی از دکتر حسن شمس اسفندآباد به عنوان منبع بخش تئوری معرفی گردید.
قسمت عملی:
شیوه برگزاری کلاسهای عملی توضیح داده شد
گروهبندی صورت گرفت
و نحوه تدوین گزارش آزمایشهای عملی توضیح داده شد(و بر دقت درمورد رعایت قواعد آن بسیار تاکید شد).
اسلاید 3 :
ریشه های فلسفی و فیزیولوژیایی روان شناسی تجربی:
ریشه روانشناسی نیز مانند اغلب علوم از فلسفه است.
یکی از مهم ترین موضوعات در تاریخچه فلسفه مسئله بدن و ذهن است.
آیا اساسا ذهن وبدن یکی هستند یا ماهیت متفاوت دارند؟
نظریه دوگانه نگری:
بدن همانند اشیا بی روحبه وسیله قوانین فیزیکی کنترل می شود و در مقابل ذهن چون دارای اراده ازاد است بااین قوانین کنترل نمی شود.
کسانی که به دوگانه نگری اعتقاد داشتند معتقد بودند که ذهن قادر به کنترل بدن است اما بدن کنترل بسیار کمی بر ذهن دارد.
اسلاید 4 :
نظریه دکارت:
نفوذ نوشته های فلسفی دکارت سبب تضعیف اعتقاد به دوگانگی ذهن و بدن گردید ازنظر وی همان گونه که ذهن بر بدن اثر میگذارد بدن نیز بر ذهن اثر میگذارد(سایر توضیحات در کلاس ارائه شد).
نقش آلمان در پیدایش روانشناسی تجربی:
روانشناسان آلمانی به مطالعه فیزیولوژی دستگاه حسی و انتقال اطلاعات از این حواس به مغز از طریق دستگاه عصبی علاقه مند بودند.
انجمن روانشناسان برلین در سال 1840 معتقد بودند که نهایتا تمامی پدیده هارا می توان با قوانین فیزیکی توضیح داد.
اسلاید 5 :
آغاز روانشناسی آزمایشی :
بورینگ معتقد است که کاربرد روش های تجربی در حل مسائل مربوط به ذهن که از فیزیولوژی وارد روان شناسی شده بزرگ ترین رویداد در تاریخ روانشناسی است و بی تردید در آلمان آغاز شده.
افراد مختلف از جمله چهار دانشمند به نامهای هلمهولتز، ارنست وبر، گوستاو تئودور فخنر و ویلهلم وونت نقش مهمی در به کارگیری روش آزمایشی در پژوهش های روان شناختی دارند.
اسلاید 6 :
ارنست وبر(1795-1874)
پژوهش های وی نشان داد که بین محرک فیزیکی و ادراک آن رابطه مستقیم وجود ندارد.
وبر چگونگی رابطه بین ذهن و بدن یعنی رابطه بین محرک و احساس ناشی از آن را مورد مطالعه قرار داد.
او تحت شرایط کاملاَ کنترل شده ای محرک را به گونه ای نظامدار تغییر می داد و تأثیر متفاوت آن را بر تجربه ای که توسط آزمودنی گزارش می شد ثبت می کرد.
کاربرد اندازه گیری آستانه تحریک برای روان شناسی نوین در درجه اول اهمیت قرر گرفت نتایج
آزمایش های وی دال بر اینکه احساس را می توان اندازه گرفت عملاَ جنبه های مختلف روانشناسی را تا به امروز تحت تأثیر قرار داده است.
کارهای او روی آستانه های مطلق و اختلافی اهمیت زیادی دارد(تعریف آستانه های مطلق و اختلافی در کلاس به تفصیل توضیح داده شد) .
اسلاید 7 :
گوستاو تئودور فخنر(1801-1887)
فخنر به این باور رسید که ذهن و بدن هر دو جنبه های یک وحدت بنیادی اند.
در اکتبر سال 1850 فخنر به این بینش رسید که قانون پیوند بین بدن و ذهن را می توان در بیان کمّی بین احساس ذهنی و محرک مادی کشف کرد.
او معتقد بود که افزایش شدت محرک شدت احساس را به نسبت یک به یک افزایش نمی دهد بلکه شدت محرک بر اساس تصاعد هندسی و شدت احساس به صورت تصاعد حسابی افزایش می یابد. از این طریق فخنر قانون مشهور خویش را که به قانون لگاریتمی فخنر معروف است، معرفی نمود.
اومعتقد بود که به روشی برای نشان دادن یک حقیقت اساسی فلسفی دست یافته و آن این است که:اینکه ذهن و بدن راه های متفاوتی برای درک و فهم واقعیتی یکسان هستند.
اسلاید 8 :
- فخنر جهان ذهنی و جهان مادی را به صورت کمی به یکدیگر مربوط ساخت و بدین گونه مانع بین ذهن و بدن را با ربط دادن تجربی آن ها به یکدیگر از میان برداشت.
- فخنر بر روی پس تصویرها نیز پژوهش های زیادی انجام داد (در کلاس توضیح داده شد).
فخنر- ادامه
اسلاید 9 :
هرمن لودویگ فردیناند هلمهولتز(1821-1894)
نظریه یانگ-هلمهولتز:
هلمهولتزنظریه رنگ بینی توماس یانگ را تکمیل کرد. طبق نظریه یانگ-هلمهولتز سه نوع(نه سه عدد) گیرنده رنگ قرمز، سبز و آبی وجود دارد که تمام رنگ ها در نتیجه تحریک هم زمان این سه گیرنده تولید می شوند.
نظریه هلمهولتز درباره ادراک:
در چهارچوب یک نظریه ادراکی هلمهولتزبین احساس و ادراک تمایز قائل شد:احساس تحریک ساده
گیرنده های حسی به وسیله محرک هاست. در واقع احساس ** آگاه شدن از تحریک است در حالی که ادراک ترکیبی از احساس و تجربه است به بیان دیگر ادراک پدیده ای است به مراتب پیچیده تر که شامل استنباط ناهشیار بر اساس تجارب گذشته نیز می شود.
هلمهولتز معتقد بود که مشاهده کننده نقش فعالی در ادراک های خود دارد و هر مشاهده هر قدر هم مبتنی بر اطلاعات فراهم آمده از ابزارهای دقیق باشد باز هم مشاهده ای فردی و خاص فرد مشاهده کننده خواهد بود.
اسلاید 10 :
هلمهولتز- ادامه
بنابراین احتمال اینکه مشاهده تحت تأثیر پیش داوری های شخصی، تجربه های گذشته و شخصیت فرد مشاهده گر قرار گیرد،زیاد است.
اسلاید 11 :
پژوهش های هلمهولتز درباره اندازه گیری سرعت تکانه عصبی:
پژوهش های هلمهولتز درباره سرعت تکانه عصبی در رابطه با بینایی و شنوایی از نظر روان شناسی درخور توجه است.پیش از زمان هلمهولتز تصور میشد که تکانه عصبی آنی است و یا به اندازه ای سریع است که نمیتوان آن را اندازه گرفت.مولر(که استاد هلهمهولتز بود) اعلام کرده بود که سرعت تکانه عصبی بیش از آن است که بتوان آن را اندازه گرفت.از نظر وی سرعت تکانه های عصبی از سرعت نور هم بیشتر بود.
هلمهولتز نخستین اندازه گیری تجربی سرعت تکانه را با تحریک عصب حرکتی و عضله متصل به آن در پای یک قورباغه انجام داد به گونه ای که می توانست لحظه تحریک و زمان حرکت عضله را به دقت ثبت کند.او با انجام این ازمایش در فواصل مختلف محل تحریک عصب تا عضله فاصله های زمانی تحریک عصب و واکنش عضله را یادداشت کرد.این اندازه گیری ها به وی امکان داد تا لازم برای انتقال تکانه یعنی زمان متوسط 90 پا در ثانیه را به دست آورد(هر پا تقریباَ 30 سانتیمتر است.)
