بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
نحوه برخورد با انواع مسمومیتها
اسلاید 2 :
مسمومیت ها یکی ازعلل شایع مراجعه به اورژانس
سم :
هر ماده ای که مصرف آن برای بدن آسیب رسان باشد .
علل مسمومیت :
1- عمدی 54./. (بیشتر در بزرگسالان )
2- اتفاقی 46./. (در اطفال و سالمندان )
3- جنایی کمتر از یک درصد
اسلاید 3 :
راههای ورود سم به بدن :
1- خوراکی 75./.(مسمومیت غذایی ،بسیاری از مواد شیمیایی خانگی و صنعتی ،داروها، محصولات نفتی ،سموم کشاورزی)
2- تزریقی5/3./. : (داروهای مخدر و غیر مجاز ،
سوء مصرف داروهای آرامبخش )
3- پوستی 3./.(جذب پوستی سموم کشاورزی )
4- استنشاقی 6./.(جذب به صورت گاز،اسپری ،وبخارات از راه تنفس)
اسلاید 4 :
مسمومیتهای شایع :
1- مسمومیت دارویی (بنزودیازپین ها )
2- مسمومیت با سموم کشاورزی (ارگانوفسفره)
3- مسمومیت با هیدروکربن ها (نفت و بنزین )
4- مسمومیت با مواد سوزاننده (اسید و قلیا )
5- مسمومیت با مواد مخدر
6- مسمومیت با Co
اسلاید 5 :
كمكهاي اوليه در مسموميتها
بستگي به راه جذب سم دارد .
الف) در جذب گوارشي يكي از راههاي موثر در جلوگيري از جذب گوارشي تخليه سم است كه با استفاده از تحريك به استفراغ بيمار انجام مي شود. براي اين منظور بهتر است به بيمار آب ولرم داد. 900 سي سي آ ب باعث حا لت تهوع و 1500 سي سي قطعا باعث استفراغ مي شود.
*توجه: درمسموميت باقرص برنج (فسفيد الومينيوم)مصرف آ ب ممنوع است.
اسلاید 6 :
درمان داروئي براي ايجاد استفراغ
1) ايپكا : بصورت شربت و قطره موجود است
در موارد زير وادار كردن به استفراغ ممنوع است:
1- مواد سوزاننده (اسيد- قليا- وايتكس- نفت-بنزين- تينر…)
2-در بیمار دچار اختلال هوشياري
3- در خانمهاي حامله بخصوص در 3 ماهه اول بارداري (منجر به سقط ميشود) و سه ماهه اخر بارداري (باعث زايمان زود رس مي شود)
4- در مصرف داروهاي تشنج زا و بیمار دارای سابقه تشنج
6- در بيماري قلبي پيشرفته
7- گذشت بيش از 6 ساعت از زمان مسموميت مگر داروهائي كه اسپاسم پيلور مي دهند (مانند: آنتي كولي نرژيك ها ،ضد افسردگي هاي سه حلقه اي، آتروپين- فنوتيازين ها، هيوسين كلينديوم سي، ترياك، فنوباربيتال و مپروبامات)
درمواردفوق به استثناء مسموميت با مواد سوزاننده ونفت بايدبراي سايربيماران سوند معده گذاشته و شستشوي معده داده شود.
اسلاید 7 :
درمورد نفت اختلاف عقيده وجود دارد، بعضي ها توصيه ميكنند كه مسموميت با نفت را بايد سوند معده گذاشت و شستشو داد ولي بعضي ها ،هم مخالفند، آنهاادعا مي كنند، چون عبور سوند معده باعث حالت تهوع واستفراغ ميشود، ممكن است منجر به آ سپيراسيون شود لذا این روش را توصيه نمی كنند.بنابراين بهتراست در مسموميتهاي خفيف از شستشوي معده خودداري شود، و فقط با دادن ملين تركيبات نفت را ازدستگاه گوارش دفع نمود.
درمورد بيمارانيكه اختلال هوشياري دارند بعضي هاتوصيه ميكنند كه براي اين بيماران لوله تراشه گذاشته شود. انتوباسيون تراشه دربيمارانيكه كه اختلال هوشياري عميق داشته باشد ،امكان پذير است
اسلاید 8 :
در جذب تنفسي :
بازكردن دروپنجره ها.
زدن ماسك بااستفاده ازيك دستمال خيس جلوي دهان وبيني
كشيدن تنفس هاي كوتاه درمحيط الوده بهنگام خروج بيمارازمحيط الوده.
قراردادن بيماردرمحيط ازاد با پوزيشن سربه يك طرف جهت جلوگيري از اسپيراسيون ريوي چون مسموميت با گاز مونواكسيد كربن باعث استفراغ واختلال هوشياري مي گردد.
دادن اكسيژن باحداكثر جريان 10 ليتر/ دقيقه.
درصورت داشتن اختلال هوشياري انتقال به بيمارستان
اسلاید 9 :
ج) در جذب پوستي
در موارد جذب پوستي بايستي پوست بيمار را با آب فراوان و با فشار شست.
چشم ها نیز باید با نرمال سالين فراوان (حداقل دولیتر) و در صورت عدم دسترسی به آن با آب ساده فراوان بلافاصله شستشو داده شوند.
اسلاید 10 :
اقدامات درماني در درمان مسموميتها
1)جلوگيري از جذب سم: كه جنبه كمكهاي اوليه دارد.وبستگي به راه جذب دارد.
2)استفاده از آنتي دوت متاسفانه فقط 5-6 % داروها و سموم آنتي دوت دارند وبقيه فاقد آنتي دوت هستند.
3)تسريع در دفع سم : سموم معمولاً از طريق كليه ، دستگاه گوارش، تنفس و پوست دفع مي شوند ،اما اكثريت انها دفع كليوي دارند. در صورتيكه بيمار بيهوش باشد از سرم درماني تزريقي استفاده ميشود.
اسلاید 11 :
انواع دیورز:
دیورز ساده
دیورز قلیایی
FAD
دیورز اسیدی
اسلاید 12 :
انواع دیورز
1) ديورز ساده: يك فرد در حالت عادي 1 سي سي/كيلو/ساعت ادرار ميكند. ولي دراين روش با انفوزيون مايعات وريدي بيمار تا 5-4 سي سي/كيلو/ساعت ادرار ميكند.
بيمار بايد از نظر جذب و دفع الكتروليتها و ديورزكنترل شود.
2)ديورز قليايي: براي اين منظور مايعات در حد دوز نگهدارنده (سه ليتر در شبانه و روز) به بيمار انفوزيون مي گردد.در هر ليتر سرم 3-1 ويال بيكربنات سديم +10 ميلي اكي والان كلريد پتاسيم به ازاي هرويال بيكربنات افزوده مي گردد.(چون بيكر بنات باعث شيفت پتاسيم به داخل سلول ميشود.)
اسلاید 13 :
روش سوم:
F.A.D:force alkalan diuresis
در اين روش به بيمارشش ليتر سرم در عرض دوازده ساعت انفوزيون مي گردد. (هر2ساعت يك ليتر)
به داخل هر ليتراضافه شود.پس از اتمام، فرمول فوق تا 6 ليتر تكرار مي گردد.
*بيمار حتما بايد كنترل جذب و دفع شود و بيماري قلبي-ريوي،كبدي وكليوي نداشته باشد. همچنين بطور مرتب از نظر غلظت الكتروليتها بخصوصNaو k چك شود.
اسلاید 14 :
ديورز اسيدي: در اين روش معمولا با اسيدي كردن PH سرم بعضي از داروها را مي توان دفع كرد. مانند تركيبات امفتامين ها كه داروهاي ضد اشتها و تركيباتي كه براي دوپينگ كردن استفاده ميشود وجود دارد. معمو لا براي ايجاد ديورز از سرمي به نام كلريد امونيم استفاده ميشود كه در حال حاضر در ايران موجود نبوده ،براي اين منظور ميتوان 5-4 امپول ويتامين ث داخل 500 سي سي سرم قندي ريخته و انفوزيون نمود.
اسلاید 15 :
دفع گوارشي:
دراين روش بعد از شستشوي معده براي تشديد دفع گوارشي يك ملين اسموتيك مانند سولفات منيزيم 30 گرم در بزرگسالان يا سوربيتول 2-1 سي سي / كيلو از محلول 70%به بيمار داده ميشود، همراه با شاركول فعال 1 گرم/ كيلو گرم ذغال فعال شده اكثر سموم را به خود جذب ميكند.و ملين ، ترانزيت روده را افزايش داده و از جذب مجدد متابوليتهاي فعال بعضي از داروها جلوگيري ميكند
اسلاید 16 :
دفع ريوي :
بعضي از داروها و سموم مانند گاز مونو اكسيد كربن ،نفت و اتانول از طريق ريه مي گردد كه فقط مي توان دفع گاز مونواكسيد كربن را از ريه تشديد نمود.براي اين منظوربايد 10 ليتر / دقيقه اكسيژن به مدت 4-3 ساعت به بيمار داده مي شود
اسلاید 17 :
آخرين راه درمان
آخرين راه درمان، درمان علامتي است بنابراين با علامت درماني 60-50% مسموميت ها درمان مي گردد
اسلاید 18 :
مسمومیت با بنزودیازپین ها :
موارد مصرف بنزودیازپین ها
ضد اضطراب (آلپرازولام ،اکسازپام ،لورازپام ،لیبریوم )
خواب آور (فلورازپام ، نیترازپام )
ضد تشنج (دیازپام ،کلونازپام )
شل کننده عضلانی (دیازپام )
پیک اثر این داروها : نیم تا 8 ساعت پس از مصرف
علائم بالینی : (خواب آلودگی ، اختلال تکلم ، گیجی، دپرسیون تنفسی،هیپوترمی )
نکته :مسمومیت خوراکی بااین دارو معمولا بی خطر است مگر اینکه با سایر داروها (باربیتورات ها ،الکل ) مصرف شود .
اسلاید 19 :
اقدامات درمانی :
درمان عمدتا حمایتی و علامتی
بررسی راه هوایی و تنفس و گردش خون
حفظ راه هوایی
پالس اکسی متری
برقراری خط وریدی
آلودگی زدایی گوارشی(لاواژ معده )
آنتی دوت اختصاصی بنزودیازپین ها :(فلومازنیل)
اسلاید 20 :
مسمومیت با سموم کشاورزی (ارگانوفسفره ها )
تقسیم بندی ارگانو فسفره ها :
1- با سمیت بالا ( پاراتیون )
2- با سمیت متوسط (تری کلروفین )
3- با سمیت پایین (مالاتیون)
علائم و نشانه ها
علائم بستگی به شدت مسمومیت دارد و شدت بستگی به :
1- نوع سم 2- مقدار سم 3- راه ورود به سم
شروع علائم در عرض نیم تا 2 ساعت می باشد .