بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
بند بهمن
اسلاید 4 :
بند بهمن ، اثر باستانی است که چند کیلومتری غرب شهر کوار روی رودخانه قره آغاج زده شده است. بنابر اظهار نظر متخصصان ، این سد در دوره ی هخامنشی احداث شده و هم چنین در طول ۲۵ سده سرفراز ایستاده و کشتگران و کشاورزان کواری رهین منت آنند. درازی این سد ۱۲۶ متر، پهنای آن ۴ متر و ارتفاع آن به طور متوسط ۵ متر می باشد.
اسلاید 5 :
بند امیر
اسلاید 6 :
مشخصات
اسلاید 7 :
روستای بند امیر از توابع بخش زرقان در ۴۳ کیلومتری شیراز واقع شدهاست این روستا در کنار بند امیر سدی که در زمان عضدالدوله دیلمی ساخته شده، بنا شدهاست. بندامیر،(بند عضدی )،در انتهای جلگه و دشت پهناور مرودشت درفاصله ۱۰کیلومتری جنوب خاوری شهر مرودشت پل تاریخی و بند عظیمی بر روی رود كرساخته شده است. نام این بند از نام امیر عضدالدولة دیلمی گرفته شدهاست که بنابر روایت مشهور، در حدود 365 به ساخت آن فرمان داد، اما براساس روایتی دیگر شخصی به نام امیر آن را به فرمان عضدالدوله ساخته است . برخی نیز بنای این بند را به مسافری امیرنام نسبت دادهاند. مقدسی، معاصر عضدالدوله، این بند را از «عجایب فارس » شمرده است . به گفته او در دو سوی پشتِ بند که دریاچه ای از آب جمع شده، ده دستگاه چرخاب نهادهاند که زیر هر یک آسیابی سوار شدهاست، و آب سد از طریق کاریزها سیصد روستا را در منطقه آبیاری میکند. به نوشتة ابن بلخی در سده ششم برای ساخت این بند یا «شادُروان عظیم » که در جهان مانند نداشت، هزینة هنگفتی صرف شد و با سنگ و ساروج آن را چنان مستحکم ساختند که آهن نیز برآن کارگر نبود. بیش از دو قرن بعد، حمدالله مستوفی بندامیر را از «عمارات عالیة جهان » و عظیمتر از سدّ شاپور شمرده است.
اسلاید 8 :
بندامیر ظاهراً تا قرن یازدهم وضع مناسبی داشته، چنانکه شوشتری به نقل از علاّ مة دوانی در رسالة عرض لشکر، از آن به عنوان کوهی در میان دریایی و جزیره ای در میان بحری یاد کردهاست . تامس مور، شاعر ایرلندی، در یکی از اشعار خود، مناظر اطراف بندامیر و زیباییهای آن را ستوده است . اما کلودیوس ریچ در 1237 آن را ویران وصف کردهاست . روستایی که به همین نام در حاشیة غربی بند واقع شده، دست کم از اوایل قرن سیزدهم وجود داشتهاست
اسلاید 9 :
بندامیر با 120 متر طول و پنج متر عرض
دارای سیزده چشمه طاق جناغی است که آب از سرریز آنها جاری است
ارتفاع سطح پل از بند 3.80 متر و عمق بند از سرریزها تاکف رودخانه در قسمت بیرونی سدّ که به شکل پلّه ای ساخته شده، ده متر است
از ویژگیهای جالب این بند وجود یک تشتک طبیعی آبی در پای بدنة سدّ است که مانع اثر تخریبی ضربههای حاصل از انرژی ریزش آب به بدنة سدّ میشود
در نزدیکی بند در ساحل شرقی دو آبگیر به چشم می خورد که نهر سرآب آسیابها از آنجا آغاز میشود. شمار زیادی از این آسیابها اکنون خراب شدهاست
بندامیر دارای یک نهر انحرافی و تنظیم کنندة سطح آبِ پشتِ بند، به نام نهر گاوشیر، با دهانة مجهّز به تخته بند است که ظاهراً قبل از بندامیر ساخته شدهاست . گاوشیر، طرح تونل انحرافی را که امروزه در ایجاد سدهای بزرگ رعایت میشود، تداعی میکند
تصویر
مشخصات:
اسلاید 10 :
سازههای آبی تاریخی شوشتر
اسلاید 12 :
سازههای آبی تاریخی شوشتر مجموعهای به هم پیوسته از پلها، بندها، آسیابها، آبشارها، کانالها و تونلهای عظیم هدایت آب هستند که در ارتباط با یکدیگر کار میکنند و در دوران هخامنشیان تا ساسانیان، جهت بهرهگیری بیشتر از آب ساخته شدهاند. در سفرنامه مادام ژان دیولافوآ باستانشناس نامدار فرانسوی از این محوطه به عنوان بزرگترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شدهاست. این سازهها مربوط به دوره ساسانی است و در شوشتر، خیابان شریعتی، میدان آبشارها واقع شده است. این اثر با نام مجموعه تاریخی آبشارهای شوشتر در تاریخ ۱۷ آذر ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۱۸۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
نکته: با مجموعه آبشارها و آسیابهای آبی شوشتر اشتباه نشود.
اسلاید 13 :
بند میزان
اسلاید 15 :
بند میزان سدی است در شوشتر و ساختهٔ دست انسان، مربوط به دوره ساسانیان که تا امروز پابرجاست. ساختن بند میزان شوشتر را به شاپور اول ساسانی نسبت میدهند. بند میزان شوشتر در تاریخ ۸ خرداد ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۳۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در سال ۲۰۰۹ نیز این بند به همراه ۱۵ اثر تاریخی دیگر شوشتر در نشست سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۹ (۵ تیرماه ۱۳۸۸) در شهر سویل اسپانیا، با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵ با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت رسید.
این سد، آب کارون را به نسبتهای ۲ و ۴ بین رودهای گرگر و شطیط تقسیم میکند. رود گرگر را دودانگه یا مسرقان نیز گویند و رود شطیط را چهاردانگه هم خوانند. مصالح بکار رفته در بند میزان سنگ (تراشیده شده شوشتر) و ساروج هستند. در توصیف اهمیت این سد کافیست تاریخ شوشتر را مرور کنیم که، شکسته شدن این سد بمنزله ازدیاد فقر و بدبختی در شوشتر و پابرجا بودن بههمراه دیگر سازههای آبی شوشتر باعث آبیاری ۴۰هزار هکتار دشت میان آب شوشتر بودهاست. این بند از چند دهانه تشکیل شدهاست که مهمترین آنها دهانهای است جدا که تنظیم آب دو شاخهٔ رودخانه را انجام میدهد به گونهای که اگر دبی گرگر بیشتر از یک سوم باشد آن را به شاخهٔ شطیط انتقال میدهد و بلعکس واین خود از شاهکارهای معماری این بند است.

