بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
دانشگاه فنی و حرفه ای دختران ارومیه
جلسه دوم، سوم و چهارم مدیریت مالی 2
موضوع :
«مدیریت سرمایه در گردش»
اسلاید 3 :
فهرست مطالب
2- . یادگیری تکنیکهای متنوع کنترل و طبقه بندی موجودیها
3- آشنایی با انگیزه نگهداشت وجوه نقد
4- یادگیری تکنیکهای مدیریت وجوه نقد
5-شنایی با مفاهیم نگهداشت سطح موجودیها
1- آشنایی با اهداف موجودیها
6- آشنایی با مفاهیم مقدار اقتصادی سفارش
اسلاید 4 :
مدیریت سرمایه در گردش از اجزای مهم مدیریت مالی در سازمانها و مؤسسات تجاری و حتی غیرتجاری است. مهمترین هدف مدیریت سرمایه در گردش، مدیریت موثر داراییها و بدهی های جاری و همچنین نگهداشت میزان کافی از هر دو مورد می باشد. به زبان ساده تر اداره داراییها و بدهی های جاری شرکت، مدیریت سرمایه در گردش نامیده می شود.
فرض بر این است که مدیریت اجزای کلیدی سرمایه در گردش مانند وجه نقد، موجودی کالا، حساب های دریافتنی و حسابهای پرداختنی دارای اهمیت زیادی است. زیرا بخش عمده ای از سرمایه در گردش در این اقلام گنجانده شده است.
مقدمه
اسلاید 5 :
مفهوم و تعریف سرمایه در گردش
مدیریت سرمایه در گردش فعالیتی است که شامل برنامه ریزی، سازماندهی و کنترل اجزای تشکیل دهنده سرمایه در گردش مثل وجه نقد، موجودی بانک، حساب های دریافتنی، حساب های پرداختنی، اضافه برداشت بانکی و وام های کوتاه مدت می باشد. مطابق تعریف اسمیت "مدیریت سرمایه در گردش با مسائلی مواجه است که در جهت مدیریت داراییها و بدهی های جاری و روابط متقابل بین آنها بوجود می آید".
مطابق تعریف وستون و بریگهام، "مدیریت سرمایه در گردش عموماً به مازاد داراییهای جاری و بدهی های جاری تاکید می کند". بنابراین مدیریت سرمایه در گردش به همه جنبه های اداره دارایی ها و بدهی های جاری اشاره می کند.
اسلاید 6 :
مدیریت موجودی
موجودی ها مهمترین بخش داراییهای جاری یک شرکت را تشکیل می دهند. همچنین موجودی ها جهت آسانتر اجرا شدن فعالیتهای شرکت ضروری هستند. برنامهریزی صحیح جهت خریداری مواد اولیه، کنترل، ذخیره سازی و ثبت آنها به عنوان بخشی از مدیریت موجودی ها است. مدیریت موجودی به مفهوم مدیریت مواد اولیه و موارد مرتبط با آن می باشد. مباحثی از قبیل اینکه چه نوع کالایی خریداری شود و چگونه تحصیل شود، مقدار خرید، مکان خرید، مکان ذخیره سازی موجودی و تعیین زمان استفاده از این موجودی ها از مواردی است که به مدیریت موجودیها مربوط است.
اسلاید 7 :
انواع موجودی ها
موجودی ها می توانند به پنج گروه اصلی تقسیم شوند:
1- مواد اولیه: اصلیترین و مهمترین بخش موجودیها را تشکیل میدهند و اقلامی هستند که هنوز در جریان تولید محصول قرار نگرفتهاند.
2- کالای در جریان ساخت: همان مواد اولیه ای هستند که در جریان تولید قرار گرفته اند ولی هنوز تکمیل نشده اند و عامل نیروی انسانی و سربار تولید، نقش خود را در تولید آنها تکمیل نکردهاند.
3- لوازم مصرفی: اقلامی هستند که در جریان ساخت کالاها در واحد تولید ی مورد نیاز می باشند.
4- کالاهای ساخته شده: محصول نهایی فرایند تولید یک واحد تجاری هستند که آماده تحویل به مصرف کنندگان می باشند.
5- قطعات و لوازم یدکی: یک بخشی از موجودی هاست که شامل قطعات موردنیاز فعالیت شرکت مانند قطعات و لوازم یدکی خودروها و ماشینآلات میباشد.
اسلاید 8 :
اهداف مدیریت موجودی ها
معمولاً موجودی ها بخش مهمی از داراییهای جاری یک واحد تجاری را تشکیل می دهند. موجودی ها نه تنها یک بخش ضروری در زمینه مدیریت مالی می باشند بلکه با مدیریت تولید نیز مرتبط میباشند. از این رو تصمیم گیری راجع به سرمایه در گردش موجودی ها، هر دو جنبه مالی و تولیدی محصول را تحت تاثیر قرار می دهد. پس مدیریت بهینه موجودی ها یک بخش ضروری هر نوع فرایند تولیدی است.
اهداف اصلی مدیریت موجودیها عبارتند از:
• افزایش کارایی و روان بودن فرایند تولید محصول
• حفظ موجودی بهینه برای حداکثر کردن سودآوری
• برآورده ساختن تقاضای فصلی برای محصولات و موجودیها
• جلوگیری از افزایش قیمت در آینده در اثر تورم
• اطمینان از سطح و محل موجودی های مورد نیاز
• برنامه ریزی برای مکان و زمان خرید
• جلوگیری از افزایش و کاهش بیش از حد ذخیره محصول
روش های مدیریت موجودی
مدیریت موجودی شامل کنترل و اداره موثر موجودی هاست. کنترل موجودی ها اشاره به سیستمی دارد که نسبت به عرضه مقدار مناسب و با کیفیت موجودی ها در زمان مورد نیاز اطمینان دهد و در عین حال از سرمایه گذاری های غیر ضروری در موجودی ها جلوگیری کند. اتخاذ روش های مهم زیر برای مدیریت موجودی ها ضروری است.
روشهای مبتنی بر مقدار سفارش
روشهای مبتنی بر طبقهبندی موجودیها
روش مبتنی بر ثبت موجودیها
اسلاید 9 :
روش های مبتنی بر مقدار سفارش موجودی
روش مبتنی بر مقدار سفارش موجودی با عوامل زیر مدیریت میشود:
سطح موجودی: منظور سطحی است که توسط واحد تجاری در همه زمان ها حفظ می شود. بنابراین واحد تجاری باید سطح بهینه ای از موجودی را جهت اجرای مطلوب فرایندهای خود حفظ کند. سطوح مختلفی از موجودی را می توان براساس حجم موجودی تعیین نمود.
سطح حداقل: واحد تجاری باید سطح حداقلی از ذخایر را در همه حال حفظ کند. اگر ذخایر کمتر از حداقل سطح موجودی باشد تولید کالا بدلیل کمبود مواد متوقف خواهد شد.
( دوره دریافت متوسط × متوسط مصرف) – سطح سفارش مجدد = سطح حداقل
سطح سفارش مجدد: این سطح بین سطوح حداقل و حداکثر سفارش ثابت می باشد. منظور زمانی است که واحد تجاری در این سطح سفارش جدید می دهد.
حداکثر دوره سفارش مجدد × حداکثر مصرف = سطح سفارش مجدد
سطح حداکثر: منظور حداکثر مقدار موجودی است که واحد تجاری باید آن را حفظ کند. اگر میزان ذخیره موجودی بیشتر از این سطح شود، واحد تجاری با اندوخته بیش از حد مواجه خواهد بود.
(حداقل دوره تحویل × حداقل مصرف) – مقدارسفارش مجدد + سطح سفارش مجدد = سطح حداکثر
سطح ریسک: سطحی که پایین تر از سطح حداقل می باشد. این سطحی است که موجب توقف فرایند تولید می شود.
حداکثر دوره سفارش مجدد برای خرید فوری× میانگین مصرف = سطح ریسک
سطح متوسط ذخیره: به طریق زیر محاسبه می شود:
نصف مقدار حداکثر سفارش موجودی + حداقل سطح ذخیره = سطح متوسط ذخیره
اسلاید 13 :
روشهاي مبتني بر طبقه بندي موجوديها
تجزيه تحليل A-B-C:
اين نوع تجزيه تحليل، نوعي تكنيك مديريت موجودي ها است كه موجودي هارا بر اساس مقدار و قيمت آن ها در سه طبقه قرار مي دهد:
طبقه الف) 10 درصد از اقلام موجودي ها 70 درصد بهای مصرف را تشكيل مي دهد. اين طبقه به عنوان طبقه الف شناخته مي شود.
طبقه ب) حدود 20 درصد از اقلام موجودي 20 درصد بهاي مصرف را تشكيل مي دهد. اين طبقه تحت عنوان طبقه ب شناخته مي شود.
طبقه ج) 70 درصد اقلام موجودي فقط 10 درصد از بهاي مصرف را تشكيل مي دهد. اين طبقه نيز تحت عنوان طبقه ج ناميده مي شود.
روش مبتنی بر ثبت موجودیها
بودجه موجوديها: نوعي بودجه عملياتي است كه برآورد موجودي مورد نياز واحد تجاري براي يك دوره زماني خاص را تسهیل می کند. اين بودجه بر مبناي تجربيات گذشته تهيه مي شود.
گزارشات موجوديها: گزارشات ادواري موجودي ها اطلاعاتي را در رابطه با حجم سفارشات، مقاديري كه بايد تحصیل شود و اطلاعاتي ديگر در رابطه با موجودي ها ارائه مي كند. مديريت برمبناي اين گزارشات، تصميمات لازم را در خصوص كنترل موجودي ها و مديريت واحد تجاري اتخاذ مي كند.
اسلاید 14 :
مدیریت وجوه نقد
واحد تجاري براي انجام پرداختهای خرید کالاها و خدمات شركت نيازمند وجوه نقد است. وجوه نقد يكي از مهم ترين اقلام دارايي هاي جاري مي باشد.
وجوه نقد مبالغي است كه واحد تجاري مي تواند فورا و بدون هيچ گونه محدوديتي آن را پرداخت کند. اين وجوه شامل ارز، چك هاي روز نگهداري شده توسط واحد تجاري و مانده هاي حسابهاي بانكي آن مي باشد. مديريت وجه نقد شامل جريان هاي ورودي وجوه، جريان هاي خروجي وجوه، جريانات وجوه در داخل واحد تجاري و مانده وجوه نگهداري شده توسط واحد تجاري و غیره می باشد.
اسلاید 15 :
انگيزه هاي نگهداري وجوه
انگيزه هاي معاملاتي: نوعي انگيزه براي نگهداري وجه نقد يا شبه نقد است كه نياز به وجوه نقد براي معاملات مالی در روال فعاليت هاي عادي شركت را برطرف كند. وجوه نقد براي خريد مواد اولیه، پرداخت هزينه ها، ماليات ها و سود سهام و غیره از این نوع است.
انگيزه احتياطي: نوعي انگيزه براي نگهداري وجه نقد يا شبه نقد به عنوان ذخيره اي براي مواجهه با پيشامدهاي احتمالي غير منتظره مي باشد. در واقع منظور وجوهي است كه براي مواجهه با شرايط غيرمنتظره اي همچون سيل و تصادفات و غیره مورد نياز است.
انگيزه سفته بازي: نوعي انگيزه براي نگهداري وجوه نقد براي استفاده از فرصت هاي خارج از روال فعاليت هاي عادي واحد تجاري است. مبلغ معيني وجه نقد براي استفاده از فرصتها براي خريد مواد اولیه با قيمت هاي پايين تر يا خريد به قيمتهاي مورد نظر، مورد نیاز است.
انگيزه هاي جبراني: نوعي انگيزه براي نگهداري وجوه نقد برای پرداخت وامهای بانکی است که برخی بانکها با ایجاد محدودیت برداشت وام، ایجاد میکنند. همچنین برخی شرکتها مبالغی وجوه نقد مازاد بر نیاز برای انتقال و تسویه بدهیها نگهداری میکنند.
اسلاید 16 :
تكنيك هاي مديريت وجوه
مديريت جريانات نقدي از دو قسمت مهم تشكيل مي شود:
وصول سريع وجوه نقد
كند كردن پرداخت ها
وصول سريع وجوه نقد
واحد تجاري بايد بر وصول سريع وجوه نقد از مشتريان تمركز كند. به اين معني كه واحد تجاري برنامه ريزي سيستماتيك و تكنيك هاي تعديل يافته اي را تعبيه كند. اين تكنيك ها در جهت تشویق مشتري به پرداخت هرچه سريع تر میباشد. واحد تجاري برخي از تكنيك هاي وصول سريع وجوه نقد را به شرح زير مورد استفاده قرار مي دهد:
پرداخت فوري توسط مشتريان: واحد تجاري بايد مشتري را با استفاده از پيشنهاد تخفيف و مانند آن به پرداخت سريع تر تشويق كند. اين امر موجب كاهش تاخير در پرداخت ها از سوي مشتريان خواهد شد و شركت نيز ميتواند از تاخيرهاي مشتريان جلوگيري كند.
تبديل سريع پرداخت ها به وجه نقد: واحد تجاري بايد اقدام آگاهانه اي را در خصوص تبديل سريع پرداخت ها به وجوه اتخاذ كند. بدين منظور، شركت ها ممكن است برخي از تكنيك ها از قبيل شناوری پست، شناوری پردازش، شناوری بانکی و شناوری سپرده گذاری را به كار گیرند.
مدیریت نقدی متمرکز: نوعي رويه وصول است كه پرداخت ها در مراکز وصول محلی انجام میگیرند و در بانکهای محلی برای وصول سریع سپرده گذاری میشوند. این یک سیستم غیر متمرکز صورت حساب کردن و نقطه وصول چند گانه می باشد.
سيستم صندوق قفلی (روشي براي تسريع در وصول چك هاي ارسالي به مشتريان): نوعي رويه وصول است كه پرداخت كنندگان، صورت حساب ها و چك هاي خود را به نزديك ترين صندوق پستي ارسال مي كنند كه پس از آن توسط بانك شركت تسويه مي شود. در این سیستم واحدهاي تجاري در مراكز مهم وصول كه مشتريان وجوه نقد را ارسال مي كنند، یک باجه صندوق اجاره مي كنند. بانكها معمولاً اين حق را دارند كه باجه را افتتاح كرده و وجوهي كه از ارسالي هاي مشتريان دريافت شده را در اختيار گيرند. در نتیجه در زمان ارسال، پس انداز های بیشتری نسبت به بانک متمرکز وجود خواهد داشت.
اسلاید 17 :
کند کردن پرداختها
مديريت موثر وجوه تنها شامل وصول سريع وجوه و مطالبات آن نيست بلكه بايد بر كند كردن روند پرداخت وجوه به مشتريان و عرضه كنندگان نيز تمركز كند. كند كردن روند پرداخت به معناي تاخير در پرداخت يا اجتناب از پرداخت نيست. كند كردن روند پرداخت وجوه به كمك روش هاي زير امكان پذير است:
اجتناب از پرداخت زودتر وجوه نقد: شركت بايد پرداخت هاي خود را در آخرين روز سررسيد انجام دهد. اگر شركت از پرداخت زودتر وجوه اجتناب كند، مي تواند وجوه را نزد خود نگهداشته و براي اهداف ديگري مورد استفاده قرار دهد.
سيستم پرداخت متمركز: سيستم وصول غیر متمركز، وصول سريع وجوه را ممكن مي سازد، از اين رو سيستم متمركز پرداخت وجوه اندكي زمانبر است.
مدل هاي مديريت وجوه
مدل هاي مديريت وجوه، به تحلیل روش هايي می پردازد كه چارچوب مشخصي را در رابطه با اينكه چگونه مديريت وجوه در شركت اجرا شود، فراهم مي كند. مدل هاي مديريت وجوه همان مفاهيم تئوريكي رويكردهاي تحليلي با كاربردهاي محاسباتي مي باشند.
اسلاید 20 :
مديريت مطالبات
اصطلاح مطالبات به صورت بدهي مشتريان به واحد تجاري كه از فروش كالاها و خدمات در فرآيند عادي شركت ناشي شده است، تعريف مي شود. همچنين، مطالبات يكي از اقلام اصلي دارايي هاي جاري واحد تجاري مي باشند. مطالبات تجاری فقط به دليل فروش هاي نسيه (اعتباری) به مشتريان ايجاد مي شوند به همين دليل به عنوان حسابهاي دريافتني تجاری نيز شناخته مي شوند. مديريت حسابهاي دريافتني به صورت يك فرآيند تصميم گيري كه منجر به سرمايه گذاري وجوه درچنين دارايي هايي مي شود كه آن هم منجر به حداكثر كردن بازده كلي سرمايه گذاري شركت مي شود، تعريف شده است.
هدف مديريت مطالبات، افزايش فروش و سود آوری تا جایی است که نرخ بازده سرمایه گذاری در وجوه ناشی از مطالبات آتی، کمتر از هزینه منابع وجوه برای تامین مالی اعتبارات اضافی باشد.
هزينه هاي مرتبط با افزايش اعتبارات و حسابهاي دريافتني به صورت زير مشخص مي شوند:
هزينه وصول
هزينه سرمايه
هزينه اداري
هزينه نكول
