بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
درس طراحی پست های فشارقوی
جلسه یازدهم از سری کلاس های مجازی شینه بندی
اسلاید 2 :
باس بار
باسبار یا شین وسیله ای است جهت جمع آوری و توزیع انرژی الکتریکی بصورت همزمان بدین معنی که فیدرهای ورودی و خروجی و سیم ها و کابلهای یک پست و همچنین ترانسفورماتورها و سایر تجهیزات یک سوئیچگیر تحت یک ولتاژ ثابت بوسیله یک هادی بنام شین در هر فاز بهم اتصال می یابند. جنس شین ممکن است مس یا آلومینیوم باشد.
انواع شین از نظر شکل ظاهری بر سه نوع می باشد:
1- شـین تختی:
تسمه ای که معمولاً ازجنس مس می باشد وبیشتردرسطح ولتاژ20 کیلو ولت است مورداستفاده قرارمی گیرد ازمزایای این شین اینست که اتصــالات وبرقراری انشعاب به سهولت وبدون استفاده از کلمپ مخصوص انجام می گیرد.
2- شین طنابی:
که ازجنس مس و آلومینیوم ساخته می شود شکل ظاهری آن شبیه سیم های مورد استفاده در خطوط هوایی می باشد. از این نوع شین در سطوح ولتاژ 132،63و230 کیلوولت استفاده می شود.از مزایای آن سهولت احداث وسرعت درتعمیرات می باشد.
3- شین لوله ای:
این نوع شین غالباً از جـنس آلومینیوم می باشد وبرای سطــوح ولتــاژ400کیلوولت وبالاتر به کار می رود زیرا درولتاژهای بالا بعلت اثرپدیده پوسته ای درشیـن های طنابی جریان در مرکزسیم حداقل می باشدو قسمت اعظم جریان ازسطح خارجی سیم عبورمی نماید. بنابراین با لوله ای ساختن شین می توان وزن باسبار درنتیجه هزینه آن را کاهش داد. مزیت دیگر این نوع باسباراین است که تغییرات شکم سیم نسبت به درجه حرارت آن چندان محسوس نیست.
اجزای تشکیل دهنده ی پست های فشار قوی
باس بار
اسلاید 3 :
اجزای تشکیل دهنده ی پست های فشار قوی
باس بار
اسلاید 6 :
شینه بندی
اسلاید 7 :
شینه بندی
قابلیت اطمینان
در این رابطه می بایست ابتدا حداقل قابلیت اطمینان مورد نظر برای یک سوئیچگیر و مدارهای مختلف آن انتخاب گردیده و سپس بر اساس اطلاعات و آمارهای مربوطه قابلیت اطمینان شینه بندیهای مختلفی را که برای پست مورد نظر مناسب به نظر می رسد ،محاسبه نموده و با توجه به عوامل ذکر شده در ردیف طرح مناسب و بهینه قرار گیرد.
انتخاب حداقل قابلیت اطمینان مورد پذیرش بایستی با توجه به موارد زیرانجام گیرد.
1-نقش و اهمیت سوئیچگیر در رابطه با شبکه منطقه
2-ولتاژ و ظرفیت سوئیچگیر
3-تداوم مورد نیاز در تامین بار فیدر های مختلف
4-تداوم مورد نیاز در ارتباط فیدرهای مختلف از نظر بهم پیوستگی و پایداری شبکه
5-قابلیت انعطاف موردنظر در بهره برداری ،تعمیرات ویا توسعه
6-قیمت و پارامترهای اقتصادی
اسلاید 8 :
اقتصادی بودن
هزینه یکی از عوامل تعیین کننده در انتخاب شینه بندی مناسب برای یک پست بوده و در هنگام مقایسه انواع شینه بندیها هزینه های زیر مورد بررسی و مقایسه قرار می گیرند:
هزینه های ناشی از نیاز به استفاده از تجهیزات مختلف ازقبیل سکسیونر ،کلید،ترانسهای جریان و ولتاژ،شین،اسکلت فلزی،کابل و .
هزینه های ناشی از نیاز به استفاده از سیستم حفاظت و کنترل
هزینه های ناشی از نیاز به فضا و فونداسیون و ساختمان
انطباق با محدودیتها و شرایط فیزیکی محیط
در بعضی از موارد محدودیتها و شرایط فیزیک خاص محیط نقش تعیین کننده در انتخاب نوع شینه بندی دارند:
جهت و نوع فیدر
وجود فضای محدود و یا نامناسب
گرانی قیمت زمین
ناهمواری زمین
وجود آلودگیهای محیطی
اسلاید 9 :
سادگی و سهولت بهره برداری و تعمیرات و نگهداری و ایمنی برای پرسنل
با توجه به اینکه نوع شینه بندی نقش تعیین کننده در تجهیزات و سیستم حفاظت مورد نیاز از نظر کمی و کیفی داشته و بهره برداری صحیح و مطمئن از طرح مورد نیاز به پرسنل کارآمد برای انجام عملیات و تعمیرات و نگهداری بر روی این سیستمها دارد،لذا انتخاب نوع شینه بندی نمیتواند بدون در نظر گرفتن سطح مهارتهای فنی پرسنل قابل دسترس در منطقه بعمل آید.علاوه برنحوه استقرار فیزیکی تجهیزات در بعضی موارد نوع شینه بندی نیز نقش اساسی در تامین فضای ایمن کاری برای پرسنل تعمیرات و نگهداری دارد که این مورد نیزدر هنگام شینه بندی باید مورد توجه قرار گیرد.
اسلاید 10 :
شینه بندی ساده
در این نوع شینه بندی یک باس بار وجود دارد و هر مدار از طریق یک کلید و دو سکسیونر به باس بار وصل است.
ساده ترین و ارزانترین نوع شینه بندی است .سهولت در بهره برداری و امکان توسعه آسان و فضای کم از ویژگی های آن است.
ضریب اطمینان تغذیه سیستم پایین است .امکان برق دار نمودن خطوط (فیدرها)در هنگام تعمیرات کلید وجود ندارد.اتصالی روی باس بار منجر به قطع کامل پست و بی برقی آن میشود.
در ضمن جریان نامی کلید متناسب با جریان نامی خط است.برای رفع بعضی از این عیوب و بالا بردن این عیوب و بالا بردن ضریب اطمینان می توان ار تکنیک تقسیم شینه به 2 یا چند قسمت استفاده کرد.
اسلاید 11 :
شینه بندی ساده جدا شده با کلید
در این شینه بندی باافزودن یک کلید (کلید و سکسیونر)که به آن باس سکشن یا سکشنولایزر گفته می شود می توان شینه را بر حسب مورد به 2 یا چند قسمت تقسیم کرد.
ضمن اینکه نحوه ارتباط مدارها مانند شینه بندی ساده است و چنانچه در حالت کار عادی که کلیدهای جدا کننده بسته می باشند خطایی بر روی باس بار و یا سکسیونرهای باس بار بوجود اید فقط همان قسمت از شینه قطع می گردد و سایر مدار های مربوطه به کار عادی خود ادامه می دهند.
با افزایش تعداد کلیدهای جداکننده می توان میزان قطعی ها را کاهش دادو چنانچه تنها جدا نمودن شین در هنگام تعمیرات مد نظر باشد می توان به جای کلید جدا کننده از سکسیونر جدا کننده استفاده کرد.ا
گر تنها از سکسیونر استفاده شود در هنگام اتصالی کل پست از دست میرود. در این نوع شینه بندی سعی میشود حتی المقدور فیدر های مشابه در 2 قسمت شینه تقسیم شوند.
شینه بندی ساده جدا شده با سکسیونر
اسلاید 12 :
شکل u شینه بندی
این نوع شینه بندی از نظدر الکتریکی تفاوتی با شینه بندی ساده جدا شده ندارد.
ولی از نظر استقلال فیزیکی به نحوی بوده که قطعات شینه ها روبروی هم قرار گرفته و دارای این ویژگی است که زوجهای مختلفی از مدار های مجاور را میتوان به قسمتهای مختلف شینه متصل نمود.و این از مزایای این طرح است.زیرا در طرح شینه بندی ساده شده مدارهای مجاور نمیتوانند به آسانی به قسمتهای مختلف باس بار وصل شوند.
و لذا در خارج از پست بایستی از زیر یکدیگر عبور نموده و این کار برای مدارهای از نوع خط هوایی بسیار مشکل است و غیر اقتصادی است.
و علاوه بر آن زمانی که تعداد فیدرها زیاد میشود این نوع شینه بندی سبب می گردد از نظر استقلال فیزیکی تجهیزات به جای آنکه در طول بسیار بزرگ شود ،پهنای پست افزایش یابد.
اسلاید 13 :
شنه بندی اصلی و انتقالی (فرعی)
در این نوع شینه بندی از یک شینه به عنوان شینه اصلی و از شینه دیگر به عنوان شینه انتقالی استفاده می شود
.برای این امر یک کلید کوپلاژ به همراه سکسیونرهای مربوطه و یک سکسیونر بای پس برای هر مدار در نظر گرفته میشود.
در حالت عادی تمام مدارها از طریق کلیدهای مربوط به خود به شین اصلی منتقل میشود.مزیت این شینه بندی این است که کلید کوپلاژ میتواند جایگزین کلیدهای قدرت هر یک از فیدرها گرددبه این معنی که در اثر خرابی و یا تعمیرکلید فیدر مربوطه را میتوان ازطریق کلید کوپلاژبه باس اصلی متصل نماید.
عیب این شینه بندی در ان است که در صورت بروز عیب بر روی شین اصلی کلیه فیدرها بی برق میشوند که با استفاده از کلید جدا کننده این مشکل حل میشود.
اسلاید 14 :
شینه بندی دوبل باس بار
در این نوع شینه بندی همانطور که از نام شینه بندی مشخص است 2 شینه وجود دارد که هر دو اصلی هستند و هر فیدر میتواند به اختیار اپراتور به هر یک از باس ها متصل شود.در اثر اتصالی روی هر شینه می توان فیدر های مربوط به آن شینه را به شینه دیگر متصل نودو نسبت به رفع خطا ویا تعمیر شینه بدون برق اقدام نمود و اتصالی روی باس با حداقل وقفه در تغذیه روبروست.در اختیار بودن 2 باس برای سرویس ،انتقال یک مدار از یک باس به باس دیگر،از ویژگیهای این شینه بندی است.و با این شرایط امکان تعمیر کلید وجود ندارد.هر چند استفاده از کلیدهای باس سکشن نیز میتواند مورد توجه قرار گیرد.
شینه بندی
اسلاید 15 :
شینه بندی دوبل باس بار با شینه فرعی
شینه بندی دوبل باس بار با سکسیونر بای پس
اسلاید 16 :
شینه بندی یک و نیم کلیدی
در این نوع شینه بندی برای هر 2 فیدر 3 کلید در نظر گرفته میشود(نیاز به کلید کوپلاژ نیست) این شینه بندی دارای قابلیت اطمینان بالایی بوده و با توجه به هزینه آن از بهترین نوع شینه بندی است.در حالت عادی تمام کلیده و سکسیونرها بسته و هر 2 شینه برقدار میباشد.و هر فیدر توسط 2 کلید قطع میشود.اتصالی روی باس هیچیک از فیدرها را حتی برای مدت کوتاهی قطع نمیکند.و لذا تعمیرات روی کلیدها را بون بی برق کردن فیدرها ممکن میسازد.ظرفیت اسمی کلیدها و تجهیزات بایستی معادل حداقل مجموعه با 2 مدار مجاور را داشته باشد.معایب از قبیل فضای زیاد ،هزینه بالاتر،عملیات سوئیچینگ و حفاظت پیچیده تر از معایب این طرح است.از یک سکسیونر خط به منظور جدا نمودن خط از باسبار استفاده میشودو عمدتأ تیغه زمین با این سکسیونر است.ا گر تعداد فیدر ها فرد باشد برای تک فیدر باقی مانده از 2 کلید ویا یک کلیدی ساده بر حسب اهمیت فیدر استفاده میشود.
اسلاید 17 :
شینه بندی دوبل دو کلیدی( دو بریکری)
اسلاید 18 :
شینه بندی سه کلیدی یا شینه بندی نوع π و H
این سیستم برای تغذیه 2 ترانس از 2 فیدر خط ایده آل است واز لحاظ مخارج با توجه به قابلیت های آن باصرفه است.زیرا برای 4 مدار از 3 کلید استفاده شده است و مطابق 2 طرح زیر است.در مورد شکل “الف”در صورت اتصالی روی خط ،یک خط و یک ترانس از مدار خارج میشود.ودر صورت اتصالی روی ترانس فقط تراس خارج میشود.
در مورد شکل “ب”در صورت اتصالی روی خط فقط خط می رود ولی در صورت اتصالی روی ترانس انگاه خط و ترانس از مدار خارج میشود.
اسلاید 19 :
شینه بندی حلقوی
در این نوع شینه بندی کلیدها بجای قرار گرفتن در مسیر مدارها روی شینه قرار میگیرندو بدین صورت یک شین حلقوی به تعداد فیدرها ایجاد میگردد.تعداد تجهیزات تقریبأ معادل شینه بندی ساده است.در این نوع شینه بندی بر اثر اتصالی روی باس بار یک فیدر از مدار خارج میشود.و برای بی برق کردن هر فیدر بایستی دو کلید را قطع نمود.تعمیرات کلید بدون قطع هیچ مداری امکان پذیر است.عیب عمده این نوع شینه بندی در این است که تمام کلیدها،سکسیونرها وترانسهای جریان میبایستی به اندازه بیشترین جریان عبوری از شینه ظرفیت داشته باشدکه این خود باعث محدود شدن تعداد فیدر ها ،به دلایل اقتصادی میگردد.و علاوه بر ان در حالیکه یک کلید در مدار نباشد بر اثر اتصالی بر روی باس حلقه شینه باز شده و به دو قسمت مجزا از هم تقسیم میشوحفاظت پیچیدهتر ،شرایط نصب مشکلتر ودقت بیشتر در مانور از معایب این طرح است..
اسلاید 20 :
انواع دیگر شینه بندیها
شینه بندی با بیش از دو شین