بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
مدیریت علفهای هرز در تولید برنج
اسلاید 3 :
اکولوژی علف های هرز:
خصوصيات علف های هرز امکان رقابت و تحمل شرايط نامساعد را برای آنها فراهم می کندو آنها را قادر می سازد تا در شرايط نا متعادل محيطی بهتر رشد کنند.
در يک مجموعه کليماکس ثابت (مثل مرغزارها يا بيابانهای سرد)، گياهانی که ما آنها را به عنوان متجاوزين می نامیم در واقع بخشی از حيات گياهی طبيعت است .
اسلاید 4 :
وجود علف های هرز مختص مکان هايی است که نظم طبيعي آنها به هم خورده است.قبل از آفرينش بشر انتخاب طبيعي در جهت حفظ گياهاني بوده است که با شرايط نامساعد و متغير محيطی سازش يافته اند.نهايتاً گياهان بطرف محيط های دست خورده بشری نيز راه يافته اند.علف های هرزی که کنترل آنها ساده بوده است،در همان اوايل حذف شده اند.اما آنهايي که با محيط های کشت گياهان زراعی سازش يافته اند،توسعه يافته و امروز هنوز با ما هستند.
اسلاید 5 :
دلايل برتری علف هرز:
- شيوه های رشد
- همانندی با گياه زراعی
_ قابليت انعطاف در رشد علف هرز
_ مسيرهای فتوسنتزی
_ مخزن بذر علف هرز
_ تکثير رويشی
- نکات مهم بيولوژی علف هرز
اسلاید 6 :
1_شيوه های رشد:
طبق گفته گريم(1979)،تنش و اختلالات محيطي در رشد،دو عامل اصلی خارجی هستند که بر روی مقدار مواد خشک گياهی در يک ناحيه اثر ميگذارند.پديده تنش شامل هر عاملي مي شود که توليد را محدود مي سازد.از قبيل نور،مواد غذايی يا آب قابل دسترس
و اختلال در رشد،باعث کاهش در مقدار ماده خشک می شود که خود نيز به وسيله عواملي از قبيل عمليات زراعي،درو کردن ايجاد می گردد.
شدت تنش و اختلال در رشد ميتواند خيلی وسيع باشد،با اين حال
سه روش رشد بيشتر دخالت دارند؛
اسلاید 7 :
1_هنگامي که شدت اختلال و تنش هر دو زياد باشند،گياه از بين خواهد رفت و يا اگر اختلال زياد و شدت تنش کم باشد،رشد رويشی گياه زراعي به دليل فعاليت علف هرز متوقف ميشود.
2_اگر اختلال شدت کمي داشته باشد، ولي شدت تنش زياد باشد، گياه زراعي قادر است تنش را تحمل کند.
3_اگر اختلال شدت کمي داشته باشد و شدت تنش هم پايين باشد، بين گياه زراعي و علف هرز رقابت به وجود مي آيد.
اسلاید 8 :
گياهان در تنشها و اختلالات محيطی شديد قادر به ادامه حيات نيستند. اين موضوع به عنوان يکي از موفقيتهای علف های هرز در توقف رشد گياه زراعي است. تعداد زيادی از علف های هرز دارای خصوصياتی هستند که از دو طريق رقابت و توقف رشد گياهی زندگی می کنند که از آنها به عنوان علف های هرز رقابت کننده (Ruderals ) ياد مي کنند.
اسلاید 10 :
2_همانندی با گياه زراعی:يکی از دلايل موفقيت علف های هرز، شباهت بسيار زياد آنها با گياه زراعی می باشد. در صورتی که علف هرز و گياه زراعی در شرايط محيطی و زراعی مشابه رشد کنند، می توانند دوره زندگی يکنواخت، بسيار شبيه به هم داشته باشند. بنابراين اگر بذر دهی علف هرز با برداشت محصول همزمان باشد، امکان پراکندگی بذر علف هرز افزايش می يابد.ا ين پديده اغلب در گراسهايی مانند سوروف(Echinochloa crusgalli) در برنج و يولاف وحشي(Avena fatua) در غلات بسيار ديده می شود.
اسلاید 11 :
Avena fatua
Echinochloa cruss_galli
اسلاید 12 :
3_قابليت انعطاف در رشد علف هرز:
توانايی گونه های علف هرز در سازگاری فنوتيپی سريع آنها با تغييرات محيطی،خصوصيت قابل توجه و سودمندی برای بقای علف هرز در شرايط زراعي است.قابليت انعطاف علف هرز بندواش با محيط خود، يکي از مثال های اين نمونه است. اين علف هرز مهم مي تواند در محيط هايي که سايه دار هستند، با افزايش طول ساقه خود، به سرعت خود را با محيط وفق دهد. همچنين بسياری از گياهان براي دريافت حداکثر نور خورشيد ميتوانند ضمن تغيير شکل و زاويه برگهای خود، آنها را در معرض نور قرار دهند.
اسلاید 13 :
4_مسيرهای فتوسنتزي:
با توجه به اثر متقابل بين گياه زراعي و علف هرز واضح است که بسته به شرايط آب و هوايي، رقابت برای استفاده از نور می تواند قابل پيش بيني باشد. برای مثال يک گياه زراعي 3C از مناطق معتدله نمي تواند رقابت قابل قبولي با يک علف هرز4 Cداشته باشد (مثلاً برنج و علف هرز سوروف). همينطور مي توان پيش بيني کرد که يک گياه زراعي چهار کربنه مي تواند خيلی سريعتر از يک علف هرز سه کربنه رشد کند (مثلاً ذرت و علف هرز سلمه تره).پس مي توان گفت با توجه به ميزان فتوسنتز به تنهايي در شرايط معتدل، مي توان رقابت کمتری را بين گياه زراعي و علف هرز سه کربنه پيش بيني کرد.
اسلاید 14 :
5-مخزن بذر علف هرز:
توليد بذر يکی از عوامل اصلي موفقيت علف هرز به شمار مي رود. علف های هرز بذر زيادی توليد مي کنند که اين موضوع سودمندي قابل توجهي را در رقابت با محيط تضمين ميکند.
بيشتر علف های هرز برخلاف گياهان زراعي، وقتي که جوان هستند توليد بذر خود را آغاز مي کنند و در طول فصل رشد به اين کار ادامه مي دهند به اين ترتيب تراکم علف های هرز و طيف آنها در خاکهای زراعي ممکن است به سرعت تغيير کند.
گرچه چگونگي توليد بذر براي هر گياه خاص در مخزن بذر علف های هرز موثر است، اما مجموع بذر های توليد شده در يک ناحيه اهميت بيشتري دارد.
اسلاید 15 :
6_تکثير رويشي:
تمام علف های هرزی که با گياه زراعی رقابت می کنند و مانع رشد رويشی آن می شوند، الزاماً يکساله نيستند. استثناهايي وجود دارد که بعضی از اينها علف هرز چند ساله مي باشند و ظرفيت بالايي برای رشد رويشی دارند و از علف ای هرز مهم دنيا به شمار می روند.
رشد رويشی يک علف هرز می تواند از عوامل موفقيت آن در رقابت با ساير گياهان باشد.
اسلاید 16 :
7_نکات مهم بيولوژی علف هرز:
علف هرز را بايد فوراً کنترل کرد و اين کنترل نيازمند اطلاع از خصوصيات بيولوژيکي و اکوفيزيولوژيکي علف هرز و گياه زراعي است.
پتانسيل لازم برای موفقيت علف هرز به نحوی است که کشاورز هيچ گاه قادر به ريشه کني آنها نيست، اما آگاهي های لازم برای افزايش کنترل توانايي علف هرز اميدوار کننده خواهد بود.
اسلاید 17 :
رقابت:
رقابت گياه زراعی با علف هرز، باعث بازدارندگي رشد گياه زراعی از سوی علف هرز می شود. از سويي، رقابت يکی از گونه های تداخل (Interfernce) رشد در ميان گونه ها و يا جمعيت های گياهی است. تداخل می تواند مثبت يا منفی باشد.
رقابت (Competition)
رقابت را می توان يک تداخل منفی به شمار آورد که باعث کاهش رشد دو گونه گياه، به دليل ناکافی بودن برخی عوامل مورد نياز، مانند آب و عناصر غذایی می شود.
اسلاید 18 :
علف های هرز با گياهان زراعی عمدتاً برای عناصر غذايي خاک، رطوبت خاک، نور و گازکربنيک رقابت می کنند.علف های هرز به طور طبيعی، رقابت کننده هايی توانمند هستند. برخی عوامل که در ماهيت نيرومند رقابت کنندگی علف های هرز نقش دارند عبارتند از: فراوانی توليد بذر،که باعث ايجاد انبوهي (تراکم)فراوان گياه می شود؛ جوانه زنی سريع؛ رشد بسيار سريع آغازين ؛ و عمر (چرخه زندگی) دراز مدت.
اسلاید 19 :
رقابت: 1_رقابت درون گونه ای، عکس العمل منفی ميان گياهان همان گونه است که مورد انتظار نيز می باشد. 2_رقابت بين گونه ای، تداخل ديگری را ميان گونه های مختلف گياهی بيان می کند.
اسلاید 20 :
عوامل موثر بر رقابت علف های هرز با گياهان زراعی:
عوامل اکولوژيکی متعددی بر رقابت بين گياهان زراعی و علف های هرز تاثير مي گذارند. اهميت نسبی اين عوامل بسته به شرايط تغيير می کند، اما می توان عوامل موثر بر رقابت را به چند دسته اصلی تقسيم کرد:
_ تراکم جمعيت علف هرز
_ زمان
_ زيست شناسی گياهی
_ محيط
