بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مبانی فهم حدیث
جلسهٔ سیزدهم
نقش دستاوردهای بشری در فهم حدیث
اسلاید 2 :
آشنایی با :
امکان تأثیر دانش بشری در فهم حدیث
چگونگی تأثیر دانش بشری در فرایند فهم حدیث
اهمیت استفاده از شروح و ترجمههای حدیث
اهداف آموزشی
اسلاید 3 :
آیا حدیث، همان دین است؟
عقل، قرآن و سنت
حدیث
منبع اصیل دین اسلام
حکایت کننده از سنت
رابطه علم و دین
در حقانیت و واقعنمایی دین تردیدی نداریم
منطبق با حقیقت هستی، درست، قطعی و زوال ناپذیر
تلاشی بشری که در معرض آسیب است و ممکن است با سنت انطباق کامل نداشته باشد
در اثربخشی و واقعنمایی بسیاری از گزارههایی علمی تردیدی نداریم
در صورت انطباق آن با سنت، ممکن است برداشت ما از آن، منطبق با حقیقت سنت نباشد
دانش و دستاوردهای بشری گاهی در برداشت ما از حدیث مؤثر است
اسلاید 4 :
شیوه تأثیر دانش بر فهم حدیث
1. ایجاد سؤال و زمینۀ گفتگو
آشنایی با نکات جزئی و تخصصی در هر رشته، ذهن را متوجه ابعاد جدیدی از موضوعات میسازد
تبیین بهتر احادیث
با وجود صحیح بودن فهم اولیه، معنایی عمیقتر بهدست میآید
مانند:
تأثیر یافتههای پزشکی در عمومیت نداشتن برخی از توصیههای طبی احادیث
تأثیر یافتههای دانش مدیریت در نکات دقیق توصیههای مدیریتی امام علی (علیهالسلام)
تأثیر یافتههای دانش روانشناسی در توجه به ریشههای عمیقتر احادیث اخلاقی
اسلاید 5 :
مثال
﴿مروّت دروغگو از همه کس کمتر است﴾
فهم ابتدایی: صفت دروغگویی بد است.
آشنایی با دانش روانشناسی شخصیت
عامل اصلی دروغگویی، احساس کمبود شخصیت و کهتری است
آیا دروغگویی با ویژگیهای شخصیتی مرتبط است؟
آیا ارتباط دروغ با کمبود شخصیت، یکسویه است یا دو سویه؟
عامل اصلی و مستقل، کمبود شخصیت است یا دروغگویی؟
﴿دروغگو جز به دلیل خواری نفس خویش دروغ نمیگوید﴾
اسلاید 6 :
2. اختلاف و تعارض
در صورت وقوع تعارض میان یافتههای علمی با گزارههای حدیثی
تلاش برای ایجاد هماهنگی و پذیرش هر دو
تلاش دوباره برای فهم بهتر حدیث
در صورت ممکن نبودن
تردید در یکی از آنها یا هر دو
بررسی میزان قطعی بودن نتیجه علمی
در صورت قطعی بودن یافته علمی
اسلاید 7 :
استفاده از برداشتهای دیگران
شروح و برداشتهای محدثان متقدّم
نزدیک بودن به عصر صدور احادیث
تمرکز بیشتر بر متون احادیث
فضای علمی قرون نخستین
فهم بهتر احادیث
شروح و برداشتهای محدثان متأخر
احاطه بیشتر، انس با منابع و آشنایی با زبان احادیث
فهم بهتر احادیث
اگر چه فهم گذشتگان حجت نیست و نباید مقلد آنها باشیم، ولی از برداشتهای آنان بینیاز نیستیم.
