بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
دستورالعمل استفاده از پرسشنامه های ASQ
اسلاید 2 :
اهمیت غربالگری و پایش تکامل
وضعیت زندگی در طول دوران شیرخواری و ابتدای کودکی تاثیر قابل توجهی بر تکامل بعدی کودک دارد.
شیرخواران و کودکانی که دارای مشکلات فیزیکی( جسمانی )یا محیطی هستند. برای آن که تکامل مطلوب و مناسبی داشته باشند نیازمند توجه ویژه ای هستند.
این کودکان نسبت به سایر اطفال بیش تر به اختلالات تکامل یا تاخیر تکامل دچار می شوند و این امر خود زمینه ساز بروز انواع و درجات مختلفی از معلولیت های حرکتی، ذهنی، گفتاری، شنوایی و بینایی در آن ها می شود.
برای پیشگیری از این امر لازم است با تشخیص زودرس مشکلات آن ها و انجام مداخلات به موقع، از بروز تأخیر یا اختلال تکامل جلوگیری کنیم.
اسلاید 3 :
هدف این طرح آن است که یک برنامه غربال گری مناسب طراحی کند تا به وسیله آن بتوان کودکانی که روند تکاملی غیرطبیعی دارند را سریع تر تشخیص داد تا بتوان با مداخله به موقع در جهت اصلاح یا کاهش مشکلات این کودکان گام برداشت و نهایتاً از بروز معلولیت در این کودکان پیشگیری کرد.
اسلاید 4 :
تعداد ابزارهای مختلف غربال گری در دنیا برای تشخیص و پی گیری به موقع اختلالات تکامل شیرخواران و کودکان در معرض خطر روز به روز در حال افزایش است.
با ابزارهای غربال گری، کودکانی که مشکلات حتی در حد بسیار خفیف و جزئی دارند که می تواند زمینه ساز مشکلات جدی در آینده شود، از سایر کودکان تشخیص داده شده و برای ارزیابی های جامع تر و در صورت نیاز مداخلات درمانی به مراکز تخصصی ارجاع می شوند.
ابزار غربال گری باید قابل استفاده توسط افراد غیرمتخصص و حتی پدر و مادر باشد.
بدین ترتیب از صرف وقت و هزینه های اضافی توسط خانواده ها برای مراجعه به پزشک متخصص نیز جلو گیری میشود.
البته در صورتی که بعد از غربال گری کودکی مشکوک، به اختلالات تکاملی تشخیص داده شد، باید برای تشخیص قطعی و انجام مداخلات درمانی مناسب حتمأ به پزشک متخصص مربوطه مراجعه کند.
اسلاید 5 :
چالش های غربالگری و پایش تکامل کودکان
چالش اول
اولا تکامل ماهیت دینامیک و پویا دارد. یعنی مرتباً در حال پیشرفت و تغییر به سمت کامل تر شدن و پیچیده تر شدناست.
ثانیاً اگر چه در اکثر کودکان به میزان مشابه و روش قابل پیش بینی ادامه می یابد ولی در میان کودکان مختلف تفاوت های فردی قابل توجهی نیز دارد.
به عنوان مثال اگر چه اکثر کودکان، قبل از آن که بتوانند چهار دست و پا بروند یاد می گیرند که غلت بزنند و قبل از راه رفتن،می ایستند، بعضی از کودکان هم هرگز چهار دست و پا نرفته اند ولی یاد گرفته اند مستقیما بدون هیچ مشکلی راه بروند.
این در حالی است که سایر تفاوت ها در میزان و روند تکامل یک کودک از سایر کودکان، ممکن است بسیار اهمیت داشته و سبب بروز مشکلات جدی بعدی شوند.
تشخیص این دو حالت از هم بسیار ظریف و مهم است .
اسلاید 6 :
هم چنین باید توجه داشت که اختلال تکاملی تنها در زمان های خاصی از عمر رخ نمی دهد.
یعنی کودکان ممکن است در تمام طول دوره تکاملی خود و در هر سنی دچار مشکل شوند.
از طرف دیگر ممکن است مشکل فیزیکی یا محیطی کودک هرگز اختلالی برای روند تکامل او ایجاد نکند.
پس نمی توان فرض کرد چون کودکی مثلا در سن 9سالگی دچار مشکل فیزیکی ( بیماری جسمی شدید ) یا محیطی ( مثل فقر ) بوده است در طی بقیه عمر خود حتما دچار مشکلات تکاملی خواهد بود.
هم چنین نمی توان گفت شیرخواری که در 4ماهگی تکامل خوبی داشته است در ماه ها و سال های بعدی عمر نیز به همان صورت باقی خواهد ماند.
اسلاید 7 :
بنابراین به علت ماهیت پویا و پیش رونده تکامل باید به طور منظم و در تمام طول سال های اول عمر، روند تکامل کودکان را با ابزارهای غربال گری مورد بررسی قرار داد.
برنامه های غربال گری که کودکان را فقط یک بار و در زمان معینی بررسی می کنند کودکانی را که در آینده دچار مشکل خواهند شد تشخیص نخواهند داد .
هم چنین اگر غربال گری را در سنین بالاتر ( 5-4 سالگی ) انجام دهیم قادر به تشخیص زودرس به موقع مشکلات تکاملی در سنین پایین تر نیستیم.
در برنامه هایی که کودکان را به دفعات ولی با فواصل نسبتأ زیاد غربال می کنند نیز احتمال عدم تشخیص به هنگام مشکلات تکاملی، که در فواصل طولانی بین غربالگری ها بروز می کنند، وجود دارد.
اسلاید 8 :
چالش دوم
دخالت دادن والدین در ارزیابی وضعیت کامل کودکانشان است.
روشی های غربالگری و پایشی که بوسیله متخصصین و با حداقل دخالت والدین انجام می شود، والدین را درگیر نمی سازد.
والدین غنی ترین منبع اطلاعاتی در مورد تکامل کودک خود بوده و عدم استفاده از این منبع اطلاعاتی مهم در تعیین وضعیت تکاملی کودک منجر به ناقص بودن ارزیابی می شود.
از طرفی دخالت دادن والدین در ارزیابی فعالیت های کودک اطلاعات مهمی هم در ارتباط با تکامل کودک خود به آنان می دهد و لذا موجب می شود توقعات مناسب و به جایی از کودک خود داشته باشند.
اسلاید 9 :
چالش سوم
که برنامه های غربالگری و پایش تکامل کودکان با آن مواجه است "هزینه" است.غربالگری و پایش گروه های بزرگ کود کان هزینه بر و گران است . وقتی این کار به دفعات و توسط افراد متخصص انجام شود هزینه سرسام آوری خوا هد بود . به همین دلیل در اولین مرحله غر بالگری استفاده از خود والدین و یا نیرو های غیر متخصص ولی آ موزش دیده جهت تکمیل پرسشنامه های تکاملی برای ارزیابی گروه های بزرگی از کودکان مقرون به صرفه تر است .
اسلاید 10 :
نقاط قوت ASQ
اولا کودکان را به دفعات زیاد و فواصل مناسب مورد ارزیابی تکاملی قرار می دهد .
دومین مزیت ASQ درگیر نمودن والدین در انجام پایش تکامل کودکانشان است. یکی از اهداف برنامه های غربالگری ، غربالگری و پیگیری کودکان بوسیله ابزاری است که بتواند نیازهای خانواده های مختلف را در این رابطه برطرف سازد.
تکمیل پرسشنامه نسبتا ساده است پس می توان اطمینان داشت که افرادی با تحصیلات ابتدایی نیز می توانند به درستی آنرا پر کنند . تعداد کمی از والدین که یا بیسواد بوده یا دچار مشکل ذهنی هستند برای تکمیل آن نیاز به کمک دارند . از طرفی می توان ASQ را در منزل – مرکز بهداشتی – مهد کودک – پیش دبستان و مطب پزشک استفاده کرد .
همانطور که قبلآ ذکر شد به علت آنکه تکامل کودک در سال های اول تغییرات سریعی نشان می دهد لازم است که شیرخواران و کودکان به فواصل منظم و دوره ای از نظر تکاملی ارزیابی شوند . استفاده از ابزارهای ساده و ارزان قیمت (مثل آنهایی که توسط والدین تکمیل می شوند)می تواند برای کنترل دوره ای تکامل مفید تر باشد.ASQ نیز از والدین کمک می گیرد. علاوه برآنکه استفاده از همکاری والدین در مورد فرزندانشان ، صحت و دقت ارزیابی های غر بالگری نیز بدین ترتیب افزایش می یابد.
نکته دیگر آنکه تحقیقات فراوانی روی ASQ صورت گرفته و روایی و دقت و صحت تشخیص آن مورد تایید قرار گرفته است .
اسلاید 11 :
این تست حاوی 19 پرسشنامه برای 19 گروه سنی مختلف است که توسط والدین یا مراقب کودک پر می شود . فواصل انجام غربالگری با این تست عبارتند از سنین 60،54،48،42،36،33،30،27،24،22،20،18،16،14،12،10،8،6،4 ماهگی .در اغلب موارد این پر سشنامه ها می توانند بخوبی شیرخوارا نی را که به ارزیابی های بیشتر یا مداخلات درمانی زودرس نیاز دارند از کودکان سالم جدا کنند .
هر پرسشنامه حاوی 30 سوال است که به زبان ساده در مورد تکامل کودک نوشته شده و در آن سوالات به ترتیب از فعالیت های آسان تر به فعالیت های سخت تر مرتب شده است .
سوالات هر پرسشنامه به 5 حیطه تکاملی تقسیم شده که عبارتند از:
1 . حیطه برقراری ارتباط: مثل .آغون کردن ، صدا درآ وردن از دهان، گوش کردن و درک معنی گفته ها.
2 . حیطه حرکات درشت : یعنی حرکات تنه، بازوان و پاها
3 . حیطه حرکات ظریف : که مربوط به حرکات ظریف دست و انگشتان آن می شود.
4 . حیطه فردی -اجتماعی :که بر بازی های فردی ، کارهای اجتماعی مثل بازی در جمع، بازی با اسباب بازی و . . . . تمرکز دارد.
5. حیطه حل مشکل : که شامل یادگیری و بازی با اسباب بازی ها است .
اسلاید 12 :
در هر پرسشنامه یک " بخش عمومی "یا "ارزیابی کلی "نیز برای کسب نظرات کلی والدین درنظر گرفته شده است . هر یک از سوا لات پرسشنامه واجد چند ویژگی است :
1- شاخص تکاملی مهمی را مورد سوال قرار می دهد .
2- رفتار مناسب کودکان آن گروه سنی با ضریب تکاملی 75 تا 100 (ضریب تکاملی متوسط) را مطرح کرده است و در مورد کودک مورد نظر سوال می نماید .
3- در طرح هر سوال سعی شده درک سوال و امکان مشاهده رفتار مورد نظر در کودک برای والدین راحت باشد.
4- در طراحی متن از کلماتی استفاده شده که افرادی با سطح سواد پنجم ابتدا یی بتوانند متوجه معنی آن شوند. هر کجا که لازم بوده توضیحات کافی داده شده تا والدین سوالات را بهتر درک کنند( این ویژگی در ترجمه سوا لات نیز رعایت شده است ).
5- در هر کجا ممکن بوده در کنار هر سوال تصویر کوچکی هم اضافه شده تا مفهوم سوال را روشنتر نماید.
6- در جاهایی که لازم و امکان پذیر بوده مثال هایی از رفتار مورد نظر در سوال گنجانده شده است .
اسلاید 13 :
چنانچه کودک فعالیت ذکر شده در هر سوال را می تواند انجام دهد والدین باید پاسخ " بله " را علامت بزنند. زمانی که فعالیت مورد اشاره بصورت گهگاه یا به تازگی از کودک سر زده باشد پاسخ «گاهی » را باید انتخاب و جواب « هنوز نه » نشانگر آن است که کودک هنوز این رفتار یا فعالیت بخصوص را انجام نداده یا از خود بروز نداده است .
به همراه هر پرسشنامه یک فرم اطلاعات فردی کودک و خانواده نیز وجود دارد که نام و مشخصات کودک ، خانواده و تکمیل کننده پرسشنامه در آن درج می شود.
اسلاید 14 :
درگیر کردن والدین
توضیح دادن راجع به پرسشنامه
وقتی پدر و مادر آگاهی کافی نسبت به برنامه پیدا کردند قدم بعدی این است که آنها را با پرسشنامه و چگونگی تکمیل آن آشنا کنیم . توضیحات ما درباره پرسشنامه باید شامل موارد زیر باشد:
1- توضیح دهید که پرسشنامه برای تعیین کارهایی که هر کودک می تو اند یا نمی تواند انجام دهد طراحی شده است.مطمئن شوید که پدر و مادر به خوبی متوجه شده اند که کودک آنها ممکن است نتو اندهمه فعالیت های مورد اشاره در پر سشنامه را انجام دهد.
2- بر اهمیت این نکته تأکیدکنید که آنها باید هر یک از فعالیت های مورد نظر را در کودک خود بررسی ، ارزیابی کرده و سپس به سوا لات پاسخ دهند.
3- توضیح دهید که سوالات به 5 بخش اصلی تقسیم می شوند : بخش برقراری ارتباط ، حرکات درشت ، حرکات ظریف ، بخش حل مسئله و بخش فردی-اجتماعی . در این بخش هر سوال3 پاسخ دارد که باید تنها یکی از پاسخ ها در فضای مربع کوچک کنار آن علامت زده شود .« بلی » به معنی آن است که کودک درحال حاضر قادر است فعالیت مورد نظر را انجام دهد. « گاهی» به معنی آن است که کودک به تازگی شروع به انجام فعالیت مورد نظرکرده . « هنوز نه » به معنی آن است که کودک هنوز شروع به انجام آن نکرده است .
در بخش چهارم یا « بخش عمومی » یا ارزیابی کلی معمولا شش سوال وجود دارد که پاسخ « بلی » یا « خیر » دارند و گاهی در صورتی که قید شده باشد باید پاسخ را شرح داد.
اسلاید 15 :
توضیح دهید گاهی پیش می آید که کودک فعالیت مورد نظر را قبلا انجام می داده است ولی در حال حاضر آن را انجام نمی دهد یا بندرت انجام می دهد.مثلا اگر سوال پرسشنامه درباره چهار دست و پا رفتن پرسیده باشد ،که کودک قبلا ان را انجام می داده ولی دیگر انجام نمی دهد و به جای آن راه میرود ؛ یا مثلا درباره نشستن همراه با تکیه دادن به دست ها سوال شده و اینک کودک بدون کمک و تکیه دادن به دستش می تواند بنشیند، در این صورت باید به سوال مورد نظر هم پاسخ « بلی» بدهند.( گاهی پدر و مادر به خوبی متوجه موضوع نمی شوند یا اینکه فراموش کرده اند که آیا چند وقت پیش کودک آنها فعالیت مورد نظر را انجام می داده است یا خیر، در این صورت شما می توانید کمکشان کنید و پاسخ آنها را اصلاح کنید ).
به پدر و مادر تاکید کنید که پرسشنامه را به موقع تکمیل کرده و به شما برگردا نند. حتما روی پرسشنامه در محلی که تعیین شده نام خود، آدرس و شماره تلفنی که والدین در صورت نیاز بتوانند با شما تماس بگیرند را ذکر نمایید تا چنانچه سوال یا مشکلی در مورد تکمیل پرسشنامه پیدا می کنند، رفع کنند.
6- برای کودکانی که بیشتر از 3 هفته زودتر از موعد مقرر به دنیا آ مده اند(کودکان نارس ) باید تا رسیدن به سن 2 سالگی ، (( سن اصلاح شده )) آنها را حساب کرد و پرسشنامه ای را که مطابق سن اصلاح شده است در اختیار آنها گذاشت. برای محاسبه سن اصلاح شده باید هر چند هفته را که کودک از 9 ماه زودتر به دنیا آمده باشد از سن کنونی او کم کرد. مثلا اگر شیرخوار 6ماهه ای مراجعه کرد که 8 هفته زود تر از موعد مقرر به دنیا آ مده بود، برای محاسبه پس از اصلاح،8 هفته ( یعنی تقریبا2 ماه ) را از سن تقویمی کنونی او کم می کنیم و لذا برای او پرسشنامه 4 ماهگی باید تکمیل شود.
7- به پدر و مادر تاکید کنید که تکمیل پرسشنامه را تبدیل به یک بازی خانوادگی کنند تا همگی از آن لذت ببرند .
8- به پدر و مادرتوضیح دهید که در صفحه اول هر پرسشنامه علاوه بر اینکه باید به تعدادی سوالات عمومی در مورد کودک پاسخ دهند باید مشخص و معلوم کنند که چه کسی در خانه مسئول پر کردن پرسشنامه است .
پس از اینکه مطمئن شدید پدر و مادر در مورد چگونگی تکمیل پرسشنامه کاملا آگاه شدند پرسشنامه مربوط به گروه سنی کودک را در اختیار شان قرار دهید تا در منزل تکمیل کرده و ظرف چند روز آینده به شما برگردانند .
اسلاید 16 :
نکات قابل توجه
1- توجه داشته باشید که هر پرسشنامه را تنها می توان از یک ماه قبل تا ماه بعد از گروه سنی قید شده بر روی آن استفاده کرد . پس استفاده از هر پرسشنامه یک « محدوده» دارد. به عنوان مثال پرسشنامه مخصوص 12 ماهگی را تنها میتوان برای کودکان 11 تا 13 ماهه استفاده کرد.
2- اگر به هر علتی ناچار هستیم پرسشنامه را برای کودکی خارج از محدوده سنی مورد نظر تکمیل کنیم به طر یق زیر عمل می نماییم:
مثلا کودکی 44 ماهه به ما مراجعه کرده ولی ما پرسشنامه های 42 ماهگی و 48 ماهگی را در اختیار داریم و همانطور که قبلا گفتیم هر پرسشنامه را تنها می توان از یک ماه قبل تا یک ماه بعد از گروه سنی مورد نظر استفاده کرد. یعنی پرسشنامه 42 ماهگی برای کودکان 41 تا 43 ماهه و پرسشنامه 48 ماهگی برای کودکان 47 تا 49 ماهه قابل استفاده است . در این صورت ابتدا از پرسشنامه مربوط به سن کمتر ( در اینجا 42 ماهگی) استفاده می کنیم .
اگر موفق شدیم برای تمام سوا لات پرسشنامه از کودک پاسخ " بلی" بگیریم . پرسشنامه سن بالاتر را برای او امتحان می کنیم . اگر بازهم همه پاسخ ما بلی بود که هیچ (یعنی نتیجه بسیار خوب و مطلوب است ) در این صورت هر دو پرسشنامه به نام کودک مزبور ثبت می شود . اگر نتوانستیم برای تمام سوالات پرسشنامه دوم پاسخ بلی بگیریم باید پرسشنامه سن بالاتر را به پدر و مادر بدهیم که به خانه ببرند و هر گاه سن کودک به سن مورد نظر برای سوالات آن پرسشنامه رسید آن را تکمیل کرده و بازگردانند. اما اگر در پرسشنامه سن پایین تر ( در اینجا 42 ماهگی ) پاسخ بیش از نیمی از سوال ها (بیشتر از 15 سوال) خیر بود ، در اینصورت باید این نکته را با قلم قرمز و خط درشت روی پرسشنامه یادداشت کرده و علامت زد و کودک را به همراه برگه ارجاع مخصوص (که حاوی شماره تماس و آدرس است ) برای ارزیابی بیشتر نزد متخصص امر بفرستیم. حتی در این حالت هم وقتی کودک به سن مناسب پرسشنامه بعدی ( 48 ماهگی ) رسید برای اطمینان بیشتر باز هم او را با آن پرسشنامه مورد ارزیابی قرار می دهیم .
3- این پرسشنامه برای والدین با حداقل تحصیلات پایان ابتدایی طراحی شده است . لذا پدران و مادران بی سواد یا کم سواد که نمی توانند خود آن را تکمیل کنند باید این کار را به کمک یک فرد با سواد دیگر در همان خانه انجام دهند.در این صورت فرد باسواد باید سوالات را برای پدر و مادر بخواند و پاسخ مورد نظر آنها را علامت بزند ، در این حالت در بند 2 «پرسشنامه شرح حال کودک و خانواده» بازهم پدر و مادر باید به عنوان فرد تکمیل کننده برسشنامه تلقی شوند.
- در صورتیکه به هر علت حدس می زنیم والدین در بازگرداندن به موقع پرسشنامه همکاری لازم را نخواهد کرد از ایشان می خواهیم که در همان محل ( مرکز بهداشت یا مهد کودک) آن را تکمیل کنند . در این حالت چنانچه لازم بود و پدر و مادر در تکمیل پرسشنامه به سوال یا مشکلی برخورد کردند کمک به آنان در فهم بهتر مطالب مجاز است . البته حتی الامکان باید از پر کردن پر سشنامه در محلی خارج از منزل خودداری کرد زیرا ممکن است به وسایلی نیاز داشته باشیم که این وسایل در محل موجود نباشد (مانند مداد و کاغذ، آ ینه ، مکعب ، اسباب بازی و . . . ) به علاوه خارج از منزل ممکن است پدر و مادر دقت کافی حوصله و توجه لازم را نداشته باشد . از طرفی کودک نیز ممکن است در محیط بیگانه همکاری لازم را نداشته باشد .
چنانچه در عمل در هر یک از مراحل اجرای طرح به مشکلی برخورد کردید حتما آن را در برگه جداگانه ای یادداشت کرده و سپس به مجریان مطالعه ارائه نمایید.
اسلاید 17 :
بخش <موارد کلی> پرسشنامه ASQ
در این بخش از پرسشنامه یک سری سوالات عمومی مانند"آیا نگرانی بخصوصی در مورد فرزند خود دارید؟" به چشم می خورد . این بخش در امتیاز دهی به کودک گنجانده نمی شود ولی اهمیت آن در آن است که ما را با نگرانی های احتمالی پدر و مادر در مورد فرزند خود آشنا می سازد ، هر گاه با چنین نگرانی هایی از سوی پدر و مادر مواجه شویم، صرف نظر از امتیاز اخذ شده توسط کودک ، باز هم توصیه می شود موضوع را جدی تلقی کرده ، برای ارزیابی های دقیق تر کودک ارجاع شود.
اسلاید 18 :
نقاط برش
همانطور که قبلا ذکر شد، آزمون ASQ برای تعیین اینکه کودک مورد نظر نیاز به پیگیری و ارزیابی های دقیق تر دارد یا نه ، از "نقاط برش" استفاده می کند . نقطه برش در واقع امتیازی است که عملکرد متوسط گروه کثیری از کودکان را در یک گروه سنی بخصوص و به تفکیک هر حیطه تکاملی نمایان می سازد . این نقاط برش بعد از مطالعات گسترده و بررسی های آماری بر روی تعداد زیادی از کودکان تعیین می گردد . نقاط برش بر روی برگه "نقاط برش پرسشنامه سنین و مراحل " برای هر سن بخصوص در حیطه تکاملی مورد نظر ثبت شده اند .
اسلاید 19 :
نحوه امتیاز دهی نهایی به پرسشنامه های کامل
برای این منظور به ترتیب قدم های زیر را بر می داریم :
1- ابتدا پرسشنامه را برای یافتن احتمالی سوالاتی که پدر و مادر بدون پاسخ گذاشته اند جست و جو می کنیم .اگر تمام سوالات دارای پاسخ بودند ، قدم دوم را بر می دارید . ولی اگر سوالی بی جواب مانده بود ، مطابق توضیحاتی که در بخش بعدی ، یعنی "نحوه امتیاز دهی به پرسشنامه هایی که سوالات بی جواب دارند" داده خواهد شد ، اقدام می کنیم .
2- گاهی ممکن است پیش بیاید که کودک فعالیتی را که در سوال مطرح شده است قبلا انجام می داده و هم اکنون دیگر انجام نمی دهد و به جای آن فعالیت پیشرفته تری را (از نظر تکاملی) انجام می دهد . در این صورت باید به آن سوال پاسخ بلی داد . اما بهر حال احتمال دارد که پدر و مادر کودک علیرغم توضیحات کافی در این خصوص بازهم به اشتباه در چنین پاسخ « هنوز نه» یا « گاهی » را علامت زده باشند . در این صورت باید هنگام امتیاز دهی باز هم همان10 , امتیاز را برای آ ن سوال بخصوص قائل شد، نه 5 یا صفر امتیاز را. برای این منظور در پرسشنامه هر جا که لازم بوده این موضوع یادآ وری شده است .
3 - به هریک از سوالات ، با در نظر گرفتن 10 امتیاز برای پاسخ « بلی » ،5 امتیاز برای پاسخ « گاهی » و صفر امتیاز برای پاسخ « هنوز نه » ، در قسمت فضای خالی کنار هر سوال ، امتیاز دهید .
4- امتیازات مربوط به هر یک از حیطه های تکاملی را جمع بندی کنید .
5- امتیازات مربوط به هر یک از حیطه های تکاملی را با « نقطه برش» اعلام شده در برگه « نقاط برش پرسشنامه سنین و مراحل » برای همان حیطه تکاملی در گروه سنی مورد نظر ، مقایسه کنید .
6- چنانچه امتیازات در هر یک از حیطه های تکاملی از نقطه برش اعلام شده کمتر یا بر آن منطبق بود کودک باید برای پیگیری و ارزیابی های دقیق تر ارجاع شود.
7- در این بخش از پرسشنامه یک سری سوا لات عمومی مانند«آیا نگرانی بخصوصی در مورد فرزند خود دارید ؟» ، به چشم می خورد . این بخش در امتیاز دهی به کودک گنجانده نمی شود ولی اهمیت آ ن درآن است که ما را با « نگرانی های » احتمالی پدر و مادر در مورد فرزند خود آشنا می سازد، هر گاه با چنین نگرانی هایی از سوی پدر و مادر مواجه می شویم ، صرف نظر از امتیاز اخذ شده توسط کودک ، باز هم توصیه می شود موضوع را جدی تلقی کرده ، برای ارزیابی های دقیق تر کودک ارجاع شود .
اسلاید 20 :
نحوه امتیاز دهی نهایی به پرسشنامه هایی که سوا لات بی جواب دارند :
گاهی پیش می آید که پدر و مادر به تمام سوالات پرسشنامه پاسخ نمی دهند . باید توجه داشت که اگر بیش از 2 سوال از هر یک از حیطه های تکاملی بدون پاسخ باشد، امتیاز دهی صحیح به آن حیطه تکاملی ممکن نخواهد بود . اگر چنین وضعیتی پیش آمد ابتدا باید تلاش کنید با پدر یا مادر صحبت کرده پاسخ سوالات مورد نظر را از آنها دریافت کنید . چنانچه پاسخ های مورد نظر د ریافت شد ، مطابق توضیحاتی که در بخش قبلی آمده بود ، عمل کنید .
گاهی پدر و مادر به ا ین علت به یک سوال پاسخ نمی دهند که در مورد پاسخ صحیح اطمینان ندارند یا در مورد اینکه کودک آنها فعالیت مورد نظر را به درستی انجام می دهد یا نه ، نگرانی و شک دارند .
در هر حال اگر برخی از سوالات همچنان بدون پاسخ باقی ماند ، باید از روش « امتیازدهی نسبی » استفاده کرد . دراین روش کودک به خاطر سوالاتی که پدر و مادر به آن ها پاسخ نداده اند ، متضرر نمی شود . ابتدا اگر فقط به یکی از سوالات یک حیطه تکاملی پاسخ داده نشده بود با تقسیم کردن امتیاز کلی آن حیطه تکاملی ( بدون در نظر گرفتن امتیازی برای سوال بدون پاسخ ) بر تعداد سوا لات پاسخ داده شده ، رقمی بین 0 تا 10 بدست می آید.سپس آن رقم را به امتیاز نهایی را می توان مانند موارد دیگر با (( نقطه برش )) آن حیطه تکاملی مقایسه و اقدامات بعدی را مانند گذشته انجام داد.
در صورتیکه دو سوال از سوالات یک حیطه تکاملی بدون پاسخ باقی مانده بود، همان محاسبات قبلی را انجام می دهیم با این تفاوت که رقم بدست آمده از تقسیم کردن امتیاز کلی آن حیطه تکاملی( بدون در نظر گرفتن امتیازی برای سوالات بدون پاسخ ) بر تعداد سوالات پاسخ داده شده را که رقمی بین 0 تا 10 خو اهد بود،ابتدا دو برابر ( ضرب در دو ) می کنیم و سپس آن را به امتیاز کلی همان حیطه اضافه می نماییم .
