بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
عنوان: لیپوزوم ها و کاربرد آنها در دارو رسانی(2)
اسلاید 3 :
ویژگیهای مورد بررسی در لیپوزوم های سنتز شده
اندازه و توزیع اندازه ای
تعداد لایه ها
بار سطحی
بازده و راندمان بدام انداختن دارو(Entrapment efficiency)
حجم و گنجایش تسخیر دارو
میزان رهایش دارو توسط حاملهای لیپوزومی سنتزی
اسلاید 4 :
ویژگی های مد نظر در طراحی لیپوزومها
هر چقدر اندازه لیپوزومها کوچکتر باشد عبور از غشا راحت تر است اما:
داروی کمتری در داخل لیپوزومها به دام می افتد.
بازده به دام انداختن دارو کاهش می یابد.
انرژی سطحی لیپوزومها افزایش و پایداری آنها کاهش می یابد.
برای کاهش انرژی سطحی، لیپوزومها تجمع کرده و تشکیل توده می دهند که کارایی آنها را بشدت کاهش می دهد.
توزیع اندازه ذره ای کمتر، باعث یکدست شدن اندازه لیپوزومها و در کل شبیه-تر شدن ویژگی های کلی محصولات می شود.
اسلاید 5 :
ویژگی های مد نظر در طراحی لیپوزومها
میزان رهایش دارو، فاکتوری مهم در طراحی لیپوزومها می باشد.
می توان با اصلاح سطحی لیپوزومها، میزان سرعت رهایش دارو را کنترل کرد.
در نقاطی که می خواهیم دارو سریع آزاد شود میزان رهایش دارو باید زیاد باشد و در جایی که می خواهیم دارو به آرامی آزاد شود، رهایش دارو باید کم باشد.
لیپوزومهای با توزیع اندازه ای وسیع را نمی توان بصورت درون رگی تزریق نمود.
اگر سایز لیپوزومها یکدست نباشد، لیپوزومهایی که از یک اندازه مشخصی بزرگتر باشند با انباشته شدن درون مویرگها باعث انسداد آنها می شوند.
اسلاید 6 :
انواع روشها و دستگاه های شناسایی کننده مشخصات لیپوزومها
اسلاید 7 :
کاربردهای لیپوزومها درپزشکی واهمیت آنها در دارورسانی
تشابه ساختمان دو لایهی لیپوزوم با غشای سلول و توانایی محدودسازی مواد آبگریز و آبدوست به وسیلهی آنها موجب می شود تا لیپوزوم ها:
بتوانند دارو را به محل مورد نظردر بدن برسانند.
مانع از رسيدن دارو به قسمتهاي حساس بدن (کبد وکلیه)، شوند كه آن دارو برایشان سمي است.
بتوانند به عنوان منبع ذخيره عمل كنند و مادهي بهدام افتاده درونشان را به آرامي و طي زمان مشخص آزاد نمايند.
بدينطريق در بازهي زماني معين، ميزان دوز دارو را در جريان خون كنترل كنند.
اسلاید 8 :
کاربردهای لیپوزوم ها در پزشکی واهمیت آنها در دارورسانی
لیپوزومها.
ميتوانند با تأثيرهاي متقابلي كه به شيوههاي مختلف روي سلولهاي هدف دارند به ورود داروهايي كه درحالت آزاد قادر نيستند به سلول داخل شوند، كمك كنند.
باعث افزايش اثر دارو ميشوند.
قادر به حمل داروهای هیدروفیل و هیدروفوب هستند.
زیست سازگار اند.
زیست فرسایشی خوبی دارند.
اسلاید 9 :
کاربردهای لیپوزوم ها درپزشکی واهمیت آنها در دارورسانی
داروهايي كه درون ليپوزومها جاسازي ميشوند، بهويژه آنهايي كه درقسمت آبي دروني بهدام ميافتند، از تأثير فاكتورهاي مضري كه در بدن ميزبان وجود دارد درامان ميمانند؛ اين امرموجب ميشود بيمار ازتأثيرهاي مضردارو در امان باشد.
اسلاید 10 :
شیوه حمل دارو در لیپوزوم
داروها و مواد هیدروفوبیک در بین دو لایه غشای لیپیدی لیپوزومها قرار می گیرند.
داروها و مواد هیدروفیل در درون لیپوزومها انکپسوله می شوند.
امکان جذب سطحی بر روی سطح لیپوزومها برای داروها و مواد هیدروفیل نیز وجود دارد.
اسلاید 11 :
موارد استفاده لیپوزوم ها در سیستمهای دارورسانی
لیپوزومها برای رساندن موارد زیر به بدن استفاده میشوند:
واکسنها
آنزیمها
داروها
داروی انسولین
داروهای ضدسرطانی
اسلاید 12 :
مزیت های لیپوزومها در حامل دارو
وقتی لیپوزومها برای رساندن داروها بهکارمیروند:
ازسلولهای سالم در برابرسمیت داروها حفاظت می کنند.
ازتمرکزداروها دربافتهای آسیبپذیر (مثل کبد وکلیه) جلوگیری مینمايند.
تأثیرهای جانبی منفی نظير: حالت تهوع، خستگی،کوفتگی و ریزش مو را در دوره های شیمی درمانی، کاهش داده یا حذف میکند.
اسلاید 13 :
نقطه ضعف لیپوزومها در حمل داروهای سرطان
از چالشهای دارورسانی توسط لیپوزومها و دیگر نانوحاملها، بهینه کردن سرعت رهایش داروهای انکپسوله شده با کنترل زمانی و مکانی است.
رهایش داروهای ضد سرطان از لیپوزوم ها، آهسته است.
بعلت رهایش آهسته داروی انکپسوله شده، ممکن است شیمی درمانی با شکست مواجه شود:
چون دوز پایینتری از دوز کشنده به سلولهای توموری می رسد و موجب پایداری دارویی سلولهای سرطانی می شود.
احتمالا افزایش بیان انتقال دهنده MDR(پروتئین غشایی سراسری)، در پایداری دارویی نقش دارد.
اسلاید 14 :
نقطه ضعف لیپوزومها در حمل داروهای سرطان
MDR بطور فعال داروهای شیمی درمانی را به بیرون سلول پمپ می کند و غلظت دارو را در سلولهای سرطانی به پایین تر از حد آستانه کشنده می رساند.
اگر رهایش دارو بسیار آهسته باشد فقط سلولهای حساس به دارویی که MDR را بیان نمی کنند می میرند.
بنابراین سرعت رهایش داروهای ضد سرطان، تعیین کننده پایداری دارویی ایجادشده در جمعیت سلولهای سرطانی می باشد.
هر چقدر رهایش دارو بیشتر باشد پایداری دارویی کمتری ایجاد می شود.
اسلاید 15 :
کاربردهای لیپوزومها به عنوان حاملهای دارویی
کمک به حمل:
آنزیمها
داروهای ضد سرطان
قارچ کشها(fungicides)
داروهای ضد انگلی
داروهای ضد باکتریها
داروهای ضد ویروسی
انواع نوکلوئیک اسیدها در دست کاریهای ژنتیکی
اسلاید 16 :
دیگر کاربردهای لیپوزومها
استفاده از لیپوزوم ها در موارد زیر رایج است:
تصویر برداری تشخیصی تومورها
افزودنیهای واکسنها
عوامل آرایشی بهداشتی برای رسانش رطوبت و عوامل ضد التهابی به پوست
حاملهای دارویی در چشم پزشکی
اسلاید 17 :
داروهای حمل شده در لیپوزوم ها
تاکنون تعداد 11 دارو با سیستم دارورسانی لیپوزومی تایید شده اند و 6 دارو نیز در مراحل آزمایشات بالینی می باشد.
اخیراً داروی ایرانی سینادوکسوزوم بر پایه این روش دارورسانی طراحی شده است و در مراحل پایانی مطالعات بالینی می باشد.
این دارو یک ترکیب ضدسرطان است که جهت درمان سرطان تخمدان، سینه، مولتیپل میلوما (سرطان خون )، کاپوسی سارکومای (نوعی سرطان بافت نرم ) برای نخستین باردرخاورمیانه دردانشگاه علوم پزشکی مشهد تولید شده و مورداستفاده قرارمی گیرد.
اسلاید 18 :
برخی داروهای انکپسوله شده ترکیبی با لیپوزومها
اسلاید 19 :
مکانیسم عمل لیپوزومها
دارو یا ماده هدف درون لیپوزومها قرار گرفته و تجویز می شود.
لیپوزومهای تجویز شده به بافت یا اندام مورد نظرمی رسند و به بافت یا اندام هدف ملحق می شوند.
مواد دارویی، بسته به نوع استراتژی درمانی، درمحیط خارج یا داخل سلولی آزاد می شوند.
اسلاید 20 :
مکانیسم دارورسانی لیپوزومی در ژن درمان
در ژن درمانی، به سلولهایی که یک ژن خاص را بیان نمی کنند و یا بنا به دلایل مختلفی بیان خفیفی دارند، نسخه هایی از ژن مورد نظر را می توان با استفاده از لیپوزومهای کاتیونی رساند. برای انتقال ژنهای انکپسوله شده در لیپوزومها به داخل سلولهای هدف 3 مکانیسم عمل وجود دارد:
لیپوزومها با غشای سلولی فیوز شده و محتویاتشان را به سیتوپلاسم می ریزند.
لایه لیپیدی لیپوزوم با غشای سلولی بر همکنش داده و منفذی در غشای سلولی ایجاد می شود که از آن، محتویات لیپوزومها به درون سلول آزاد می شوند.
لیپوزوم با اندوسیتوز جذب شده، به اندوزوم رفته ومواد را در اندوزوم آزاد می کند و یا غشای اندوزوم از بین رفته و محتویات لیپوزوم در سیتوپلاسم آزاد می شود.
