بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
سوءِ تغذیه در دوران کودکی و نوجوانی
اسلاید 2 :
خلاصه مطالب فصل:
معیار و ضوابط سوء تغذیه در کودکان دبستانی
شیوع رشد و بالیدگی
انواع سوء تغذیه عملکرد حرکتی
سوء تغذیه در کودکان پیش دبستانی فعالیت بدنی
کم وزنی در هنگام تولد سوء تغذیه مکرر وطولانی
رشد
عفونت ها و انگل ها
تجربیات فرهنگی و سوء تغذیه
رشد حرکتی خلاصه
فعالیت بدنی منابع
اسلاید 3 :
شرایط تغذیه ای در افراد و جوامع مختلف دارای حیطه گسترده ایست که از محرومیت غذایی شدید تا پرخوری شدید ادامه دارد.
سوء تغذیه انواع متفاوتی دارد که از روزه داری ،تحریم غذایی،عدم تعادل پروتئین گرفته تا رژیم غذایی لاغری ادامه دارد.
سوء تغذیه یک واژه ناهمگن است که ممکن است معانی متفاوتی از نظر متخصصان داشته باشد
تاکید اصلی این فصل بر روی سوء تغذیه مزمن است
سوء تغذیه یعنی کمبود مطلق یا نسبی انرژی یا مواد مغذی مورد نیاز برای رشد (در کودکان)
اسلاید 4 :
شناسایی سوء تغذیه
شناسایی سوء تغذیه کار دشواریست ولی وجود آن از طریق تشخیص سلامت عمومی واستفاده از پیکر سنجی و مخصوصا نسبت وزن به قد مشخص می شود.
سوء تغذیه در دوران طفولیت و کودکی اهمیت بیشتری دارد زیرا دلیل اصلی مرگ ومیر های اوایل زندگی بوده وعواقب آن بسیار خطرناک است . اما این سوء تغذیه در تمامی دوران زندگی می تواند رخ دهد)تندال وهمکاران2003).
اسلاید 5 :
ضوابط ومعیارها
به طور کلی برای شناسایی سوء تغذیه از نسبت قد به وزن استفاده می شود.
اشکال سه گانه سوء تغذیه در کودکان زیر 5سال بنا به طبقه بندی سازمان بهداشت جهانی :
کم وزنی : وزن مربوط به سن در فرد بیشتر از 2 انحراف استاندارد از نورم بین المللی آن وزن کمتر باشد.
کم رشدی(کوتولگی): قد مربوط به سن در فرد بیشتر از 2 انحراف استاندارد از نورم بین المللی آن قد کمتر باشد.
سوء تغذیه شدید: نسبت قد به وزن در فرد بیشتر از 2 انحراف استاندارد از نورم بین المللی آن کمتر باشد.
این نورم بین المللی با توجه به خصوصیات سنی وجنسی در دختران وپسران که جدیدا در کشور آمریکا تهیه شده ،بدست آمده است. البته این طبقه بندی در نوجوانان کاربرد ندارد. چرا؟
اسلاید 6 :
میزان شیوع و تعداد کودکان دنیا که در سنین رشد و بلوغ از این 3 نوع سوء تغذیه رنج می برند در جدول 1-23 خلاصه شده است.
اشکال سوء تغذیه :
سوء تغذیه انواع متفاوتی دارد که فقط برخی از آنها از نظر کلنیکی تعریف شده اند.
قحطی زدگی:اشاره به فقدان انرژی ومواد مغذی دارد.
کمبود مواد مغذی خاص: اشاره به فقدان مواد مغذی خاصی دارد.
سوء تغذیه انرژی_پروتئین: که شایع ترین نوع سوءتغذیه می باشد.
اسلاید 7 :
سوء تغذیه انرژی_پروتئین
1- ماراسموس:کمبود شدید در انرژی-پروتئین وسایر مواد مغذی می باشد که بیشتر درسال اول زندگی رخ میدهد.البته می تواند در هر سنی رخ دهد.
علائم: در مواقع قحطی زدگی اتفاق می افتد و با کاهش شدید وزن ،تحلیل رفتگی عضلانی و بافت چربی و تغییر در رفتار همراه است.
2- کواشیرکور: کمبود شدید در انرژی-پروتئین وسایر مواد مغذی می باشد که بیشتر درسال دوم زندگی رخ میدهد.
علائم: تغییر در عادات غذایی،تغییر در عادات غذایی ناشی از شیر گرفتن کودک،کاهش وزن،بی علاقگی و مخصوصا ادم .
اسلاید 8 :
سوء تغذیه انرژی- پروتئین ملایم
در این متن سوء تغذیه انرژی- پروتئین ملایم اشاره به کمبود نسبی یا مطلق انرزی ومواد مغذی دارد که برای تامین نیاز های رشدی کودک لازمند.
این نوع سوء تغذیه که سوء تغذیه مزمن هم نام دارد همراه با سه فاکتور می باشد که تعامل پیچیده ای نیز با هم دارند:
رژیم غذایی ناکافی
وجود بیماریهای انگلی و عفونت ها
تجربیات فرهنگی و اجتماعی جوامع در تغذیه کردن کودکان
البته عامل دیگری نیز در کشورهای جهان سوم ودر حال توسعه وجود دارد تغییر منابع غذایی به علت مسائل سیاسی و ارتشی می باشد.
اسلاید 9 :
سوء تغذیه در کودکان پیش دبستانی
سوء تغذیه اشاره به کمبود انرژی و مواد مغذی دارد که از یک ماده مغذی گرفته تا چندین نوع ماده مغذی متفاوت است. این کمبود ها می تواند کوتاه مدت باشد یا دراز مدت.
سوء تغذیه مزمن چندین سال ادامه دارد. در تعداد زیادی از کشورها این سوء تغذیه از کمبود مواد مغذی در خون مادری گرفته و در دوران طفولیت و کودکی ادامه دارد.
اسلاید 10 :
اثرات سوء تغذیه مزمن در کودکان سنین دبستان
عقب افتادگی رشدی
کاهش توده عضلانی
رشد حرکتی و عصبی-عضلانی تاخیری یا ناقص
کاهش فعالیت بدنی در کودک
حساس شدن بیش از حد به عفونتها،انگلها وحتی آلودگی های محیطی از قبیل سرب
والدین آموزش ندیده و نالایق برای تربیت کودک، محیط خانه و مدرسه
نامساعد،و عوامل اجتماعی- اقتصادی از قبیل بیکاری والدین و به کار گرفتن کودک نیز از عواملی هستند که می تواننداحتمال بروز سوء تغذیه را افزایش دهند.
اسلاید 11 :
کم وزنی در هنگام تولد
سوء تغذیه مزمن مادر در هنگام بارداری اغلب باعث کم وزنی نوزاد در هنگام تولد می شود. این نوزادان اغلب نسبت به سنشان کوچک جثه هستندو عقب افتادگی رشد درون رحمی را تجربه کرده اند.
کاهش وزن در هنگام تولد یک عامل خطرزا واصلی در مرگ ومیر های هنگام تولد میباشد(بلاسنر 1997).
جدول 2-23 سوء تغذیه را در جوامع ابتدایی گواتمالا نشان میدهد.
اسلاید 12 :
رشد
سوء تغذیه می تواند در تمام سنین رخ دهد اما بدترین عواقب ناشی از آن در سالهای پیش دبستانی است.
اثرات سوء تغذیه بر روی رشد بستگی به زمان(چه هنگام رخ داده است)، مدت( چه مدت وجود داشته است) وشدت(چه شدتی داشته است) دارد.
شکل (1-23) منحنی رشدی مربوط به قد و وزن را در کودکان دچار سوء تغذیه ملایم مزمن را نشان میدهد.
اسلاید 13 :
عفونت ها و انگل ها
عفونت ها و انگل ها در دوران کودکی از عوامل کمک کننده به تاخیر رشدی ناشی از سوء تغذیه مبی باشند.
رایج ترین آنها عبارتند از :
سرخک
عفونت های تنفسی مثل ذات الریه واسترپتوکوک ها
انگل های رودهای از قبیل پروتزوآ ،کرمهای لوله ای،کرمهای قلابدارو..
اسلاید 14 :
سوء تغذیه مزمن همراه با بیماریهای عفونی وانگلی باعث تشدید عواقب حاصل از تاخیر رشد می شود.
پس می توان نتیجه گرفت که کودکان دچار سوء تغذیه بیشتر در معرض عفونتها وانگلها هستند و بالعکس.
تاثیرات اصلی بیماریهای ناشی از عفونت و انگل بر روی رشد هنوز کاملا طبقه بندی نشده است اما تحقیق طولی که بر روی کودکان گواتمالایی که زیاد دچار اسهال می شدند انجام شد،نشان داد که این کودکان از نظر قد ووزن از همسالان(خوب تغذیه شده) خود عقب ترند(مارتورل1975).
اسلاید 15 :
مکانیزمهای اصلی تاثیر عفونت وانگل بر روی رشد
تاثیر مستقیم بر شرایط تغذیه ای(اسهال واستفراغ)
تاثیر رشدی(انگل های روده ای مثل آسکاریس)
انگل های روده ای جزء شایعترین دلایل تخریب رشدی کودکان پیش دبستانی در کشورهای در حال توسعه می باشند. با این حال کودکانی که در این سنین تحت معالجات پزشکی قرار می گیرند نسبت به افرادی که درمان نمی شوند وزن و قد بیشتری دارند.
اسلاید 16 :
تجربیات فرهنگی و سوءِ تغذیه
تجربیات فرهنگی وآموزش محدود نقش مهمی را در شرایط تغذیه ای کودکان پیش دبستانی دارد.
توزیع غذا در خانواده
اسهال در کودک
حذف شیر از رژیم غذایی کودکان
نخوردن غذاهای سرد در هنگام بیماری
نخوردن غذای جامد درهنگام تب واسهال
از دست دادن اشتها در کودک وعدم توجه والدین
اسلاید 17 :
پس به طور کلی 3 عامل:
بیماریهای عفونی و انگلی
تجربیات فرهنگی غلط
فقدان مسائل آموزشی
از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر رشد کودک دچار سوء تغذیه می باشند.
اسلاید 18 :
رشد حرکتی
ادبیات تحقیقی زیادی در مورد رشد حرکتی اوایل زندگی بخصوص 2 سال اول آن وجود دارد. که این تحقیقات بر روی نشستن مستقل وراه رفتن مستقل متمرکز هستند.متاسفانه این تحقیقات بر روی مهارتهای دیگر مثل پرتابوپرش بسیار کم صورت گرفته است(دابینگ 1990 )
کودکانی که دچار سوء تغذیه مزمن هستند و از نظر اقتصادی شرایط ضعیفی دارند، در سال اول زندگی از نظر رشد حرکتی تاخیر دارند واین تاخیر در سالهای دوم و سوم نیز وجود دارد.
تاخیر رشد حرکتی در کودک ناشی از تعامل شرایط تغذیه ای بد، از شیر گرفتن کودک،وکمبود فعالیت جسمانی میباشد.
اسلاید 19 :
عواقب تاخیر در رشد حرکتی عبارتند از :
تاخیر در ایجاد حرکات جابجایی
کاهش در فعالیت جسمانی
آسیب به رفتارهای اجتماعی و خانوادگی در کودک
برگشت رشد حرکتی بعد از توانبخشی تغذیه ای متغیر بوده وبه برنامه درمانی بستگی دارد. سوء تغذیه طولانی وشدید می تواند اثرات تخریبی شدیدی بر روی رشد حرکتی کودک بگذارد.
اسلاید 20 :
فعالیت بدنی
تحقیقات آزمایشگاهی بر روی کودکانی که دچار سوء تغذیه هستند ،عدم و کاهش علاقه به فعالیت بدنی را در آنها نشان میدهد. کاهش انرژی مصرفی در کودکان باعث کاهش فعالیت بدنی (راه رفتن، دویدن وبازی کردن) در آنان میگردد.
تحقیقات بسیار زیاد رابطه بین مقدار کالری دریافتی با سطح فعالیت جسمانی را در کودکان نشان داده اند. به علاوه رابطه قوی بین مادر و کودک نیز بر سطح فعالیت جسمانی تاثیر دارد(فیزیولوژی دوران رشد).