بخشی از پاورپوینت
آنچه راجع به ويروس ايدز بايد بدانيم
در حالي كه كشورهاي پيشرفته جهان در طي چند دهه اخير مشكل بيماريهاي واگيردار را تا حد زيادي حل كرده و تمامي توان و امكانات خود را براي مبارزه با بيماريهاي غير واگير منجمله بيمارهاي قلبي – عروقي و سرطانها متمركز كرده بودند ، ناگهان در سال 1981 ميلادي (1360 شمسي ) نوعي بيماري عفوني در دنيا پيدا شد كه به سرعت درهمه نقاط جهان گسترش پيدا كرد و اميد به ريشه كني بيماريهاي واگيردار را حتي در كشورهاي پيشرفته تبديل به ياس نمود. اين بيماري كه بصورت يك مشكل عمده بهداشتي خود را نشان داد ايدز نام دارد . در اين بيماري دستگاه دفاعي بدن شديداًدچار اختلال مي شود.
بيماري ايدز نوعي بيماري كشنده است كه، در همه كشورهاي جهان، در گروههاي سني متفاوت ، نژادهاي مختلف نه فقط در هم جنس بازان بلكه در هر دو جنس مشاهده شده است و در واقع ايدز يك مشكل جهاني و به كشور و گروه خاصي اختصاص ندارد .
ابعاد فاجعه در جهان (اهميت ملي،بين المللي و جهاني)
در جهان سالانه حدود 8/5 ميليون مورد جديد آلودگي به ويروس ايدز پيدا مي شود كه اين رقم در سالهاي 1999 و 2000،به بالاتر از 5/6 ميليون خواهد رسيد . بعلاوه مرگ و مير سالانه از 5/2 ميليون نفر در سالهاي1999 و 2000به 3 ميليون نفر مي رسد كه چهارمين علت مرگ درجهان و اولين علت مرگ در جهان سوم و بيشترين علت مرگ در گروه سني جوان، فعال ودرسراسر جهان است.
ايدز در ايران
اولين مورد بيماري ايدز در ايران در سال 1366 در يك كودك 6ساله هموفيل كه از فاكتورهاي انعقادي وارداتي آلوده به ويروس ايدز استفاده كرده بود ، مشاهده شد.
برابر آخرين بررسيهاي انجام شده، تا تاريخ اول مهر ماه 1378 تعداد1804 مورد آلودگي به ويروس ايدز شناسايي شده است كه 237 مورد آن به مرحله ايدز رسيده و از اين عده 203 نفر فوت شده اند.البته بر اساس بر آورد سازمان جهاني بهداشت موارد آلودگي حدود 8000 نفر پيش بيني مي شود.
راههاي عمده سرايت بيماري ايدز
تماسهاي جنسي (جنس مخالف – هم جنس بازان با افراد آلوده )
تزريق خون و فراوردهاي آلوده آن، استفاده از سرنگهاي مشترك ، بخصوص در بين معتادان تزريقي و بكار بردن ابزار و وسايل آلوده
انتقال از مادر آلوده به جنين
افراد بر طبق راههاي زير آلوده شده اند:
69 درصد در اثر استفاده از سرنگ و سوزن اشتراكي (معتادين تزريقي)
13 درصد از راه تماس جنسي.
11 درصد از راه خون و فراورده هاي خوني .
1 درصد از مادر آلوده به كودك و مواردي هم نامشخص بوده است.
گروه سني گرفتار
بالغين در سنين 20تا 45 سال
شير خواران و نوزادان
مرگ و مير ناشي از ايدز در جوانان در كليه كشورهاي جهان بصورت يك مشكل خطر ناك در آمده است. حدود 75تا 90 درصد آلوده به ويروس ايدز در گروه سني 20تا 45سال كه سن تلاش و سازندگي و فعاليت اقتصادي است، اتفاق مي افتد . افزايش ميزان مرگ و مير ناشي از آلودگي به ويروس ايدز و ابتلا به بيماري در جوانان و شير خواران ، طول عمر بسياري از كشورهاي جهان كاهش خواهد داد.
ايدز چيست؟
ایدز عبارت است از بوجود آمدن ضعف عمده در دستگاه ایمنی بدن(نقص ایمنی). این امر باعث کاهش توانایی بدن در مقابله با عفونتها و توانایی سرکوب سلول‌های غیرطبیعی مثل سلول‌های سرطانی می‌شود. ویروس ایدز سلول‌های ایمنی موجود در خون (لنفوسیت‌ها) و سلول‌های ایمنی موجود در بافت‌ها مانند مغز استخوان، طحال، کبد و گره‌های لنفاوی‌را درگیر می‌سازد. این سلول‌ها در تولید پادتن برای مقابله با بیماریها و سرطانها نقش دارند. در مجموع باید گفت که ایدز یک نوع نقص ایمنی ثانویه است که در سیر عفونت با ویروس ایدز ایجاد می‌شود. هنگامى تشخیص ایدز در
یک فرد آلوده به HIV داده مى شود که یا تعداد مطلق سلول هاى CD۴ (گروهى از سلول هاى دفاعى بدن) به کمتر از ۲۰۰ عدد در هر میلى متر مکعب خون رسیده باشد یا عفونت هاى فرصت طلب ناشى از عواملى که نمى توانند در افراد سالم بیمارى ایجاد کنند در فرد به وجود آمده باشد.
سل ،عفونت های ریوی ، اسهال و تب های طولانی مهمترین عفونت های ناشی از ایدز است که شایع ترین آنها در ایران سل می باشد . وقتی سهم ایمنی بدن خیلی ضعیف می شود عفونت های فرصت طلب رشد می کند
ايدز در افراد بالغ
ايدز در شخص بالغ با وجود دست كم دو علامت اصلي ، همراه با حداقل يكي از نشانه هاي فرعي زير مشخص مي شود ، مشروط بر اينكه براي نارسايي ايمني و نقص دستگاه دفاعي بدن علت مشخص از قبيل سرطان ، سوء تغذيه شديد و يا ساير علل شناخته شده وجود نداشته باشد.
علائم
علائم اصلي
كاهش وزن بيشتر از 10 درصد
اسهال مزمن بيشتر از يك ماه
تبهاي متناوب يا ثابت بيش از يك ماه
علائم فرعي
سرفه پايدار به مدت بيش از يك ماه
عفونت پوستي منتشر همراه با خارش
تبخال هاي عود كننده
برفك دهاني
عفونت تبخالي مزمن پيشرونده
بزرگ شدن عمومي غدد لنفي
در واقع بيماري ايدز ، مجموعه اي از علائم است كه در اثر نقص دستگاه دفاعي بدن انسان و علائم مربوط به عفونتهاي فرصت طلب ، خود را نشان مي دهد.
عوامل بيماري
عامل بيماريزا ويروسي است كه قدرت آلوده كنندگي و سرايت پذيري بالائي دارد و به نام ويروس نقص ايمني انسان ياH.I.V ناميده مي شود، زيرا موجبات ضعف دستگاه دفاعي بدن انسان را فراهم مي آورد .
ويروس ايدز در بدن انسان مراحل مختلفي را طي مي كند كه يكي از آنها دوره فعاليت پنهاني است ، در اين مرحله ويروس در حال رشد و تكثير است و پس از آنكه شرايط از هر نظر آماده شد، حملات خود را شروع مي كند و سبب نابودي سلولهاي دفاعي و مرگ انسان مي شود . آلودگي به ويروس در تمام دوران زندگي انسان ادامه پيدا مي كند ..
تنها خون، ترشحات جنسي مردان و زنانه و شير مادر آلوده در انتقال بيماري دخالت دارد که از اين راه ها آلودگي انتقال پيدا مي كند .
چون ويروس ايدز نمي تواند بمدت طولاني در محيط خارج از بدن به حياط خود ادامه دهد ، تماسهاي عادي در محيط كار ، اجتماع و مدرسه باعث انتقال بيماري نمي شود ويروس ايدز به شدت به حرارت حساس است.
راههاي سرايت
شناخت راههاي انتقال بيماري در پيشگيري از آلودگي بسيار موثر است .
ويروس مولد ايدز از چند راه عمده زير ، از فرد آلوده به شخص سالم منتقل مي شود:
سرايت از راه تماس جنسي: شايعترين راه سرايت آلودگي، تماس جنسي است . ويروس ممكن است از فرد آلوده به شريك جنسي اش منتقل بشود(مرد به مرد، مرد به زن و زن به مرد). سرايت از زن به زن هم امكان دارد آلودگي از راه تماس جنسي 80 درصد كل موارد را شامل مي شود كه بيشتر از 70 درصدآن از راه تماس با جنس مخالف و 10 درصد آن از طريق همجنس بازي است.
* وجود بيماريهاي مقاربتي ديگر مانند سوزاك، سيفليس و همچنين زخمهاي دستگاه تناسلي ، خطر آلودگي را چند برابر خواهد كرد. بنابر اين توجه به اين مهم و درمان فوري آنها بايد مد نظر قرار گيرد . زنان، بيشتر در معرض خطر آلودگي بوسيله شريك جنسي خود قرار دارند ، زيرا احتمال انتقال از مرد به زن بيشتر از زن به مرد مي باشد.
سرايت از راه خون و فراورده هاي خوني: استفاده از خون و فراورده هاي خوني آلوده به ويروس ايدز، يكي ديگر از راه هاي انتقال است . با وجود اينكه قدرت آلوده كنندگي خون و فراورده هاي آن
زياد است، خطر سرايت از اين راه 3تا 5 درصد مي باشد ، زيرا نمونه هاي خون اهدايي به سازمان بدقت مورد آزمايش قرار گرفته و خونهاي آلوده پس از شناسايي مورد استفاده قرار نمي گيرد . به همين دليل در اكثر كشورهايي كه امكانات آزمايشگاهي براي اين كار وجود دارد، انتقال بيماري از طريق خون تقريباً غير ممكن شده است.
استفاده از سرنگ و سوزن آلوده: استفاده از سرنگ و سوزن آلوده بطور اشتراكي در معتادين تزريقي، يكي ديگر از راههاي سرايت آلودگي است كه حدود 12 درصد موارد موارد انتقال را شامل مي شود. در واقع پس از انتقال از راه تماس جنسي ، دومين رقم شيوع بيماري از طريق استفاده از سرنگ و سوزن آلوده است. چون استفاده از مواد مخدر عملي غير قانوني است و اكثر افراد معتاد داراي وضع مالي بسيار بدي هستند ، در نتيجه از سرنگهاي استفاده شده ديگران استفاده مي كنند و از اين طريق اگر شخصي آلوده به ويروس ايدز باشد ، به راحتي آلودگي را منتقل مي كند .
سرايت از مادر به كودك: ويروس ايدز از مادر آلوده به كودك ممكن است در دوران حاملگي ، هنگام وضع حمل و يا كمي بعد از زايمان انتقال يابد .
* ميزان سرايت آلودگي از مادر به كودك 5تا 7درصد است. آلودگي در بچه هايي كه به روش سزارين به دنيا آمده اند نيز ديده شده است . شير دادن يكي از راههاي سرايت آلودگي است. ولي چون احتمال آن كم و مزاياي تغذيه با شير مادر بسيار زياد است ، اكثراً توصيه مي شود كه مادر به فرزند خود شير بدهد.
حدود 35-25 درصد (يك سوم) نوزاداني كه از مادر آلوده به ويروس ايدز متولد مي شوند، قبل از تولد، هنگام تولد و يا در دوران تغذيه از شير مادر آلوده مي گردند. در كودكان،آلودگي به ويروس ايدز به سرعت به طرف ايجاد بيماري ايدز پيشرفت مي كند و شانس زنده ماندن كودك هم كم است .
پيوند اعضاء از بافت هاي افراد آلوده، خال كوبي و سوراخ كردن گوش توسط سوزن و وسايل آلوده ، استفاده مسواك و تيغ ريش تراشي شخص بيمار و ختنه با وسايل آلوده نيز را راه هاي ديگر سرايت بيماري است .
