دانلود مقاله ویروس ایدز

بخشی از مقاله

ویروس ایدز

پيشگفتار
بيماري ايدز از جديدترين ومهلك ترين عفونتهاي ويروسي مي باشد كه اولين بار در سال 1981 شناسايي شد .از آن تاريخ تا كنون هر سال بر تعداد قربانيان اين بيماري افزوده شده ،به طوريكه از 173 كشور تا پايان سال 1992 گزارشاتي در اين زمينه به چشم مي خورد. بعضي از كشورها موارد كمي از اين بيماري راگزارش كرده اند كه علت آن مي تواند واقعا كم بودن موارد اين بيماري يا كمبود امكانات آزمايشگاهي كافي و نا آگاهي پزشكان از علائم بيماري براي تشخيص در آن كشورها و يا خوب نبودن نظام گزارش دهي آنها باشد.

آمار بيماران مبتلا به ايدز امروزه، نمايانگر وضعيت آلودگي در بيش از يك دهه گذشته در دنياست. بنابراين مسئولين امور پزشكي، بهداشت عمومي، سياسي و اجتماعي نبايد تنها به بررسي مراحل انتهاي طيف بيماري كه ايدز ميباشد كفايت كنند، بلكه مي بايست تمامي طول دوره عفونت HIV را در نظر گيرند.
تنها با بررسي آمار آلوده شدگان به ويروس در زمان حاضر است كه ميتوان به وضعيت واقعي عفونت HIV در دنيا پي برد. بنابر تخمين سازمان جهاني بهداشت تا 15 ژانويه 1993 (بهمن ماه 1371 ) حدود 13-10 ميليون نفر مرد و زن و كودك در سراسر جهان آلوده به ويروس ايدز بوده اند كه در بين اين عده ايدز در 611589 نفر ظاهر و گزارش شده است.

دانشمندان پيش بيني كرده اند كه تا سال 2000 ميلادي حدود 40-30 ميليون انسان به ويروس ايدز آلوده خواهند شد كه 30-20 ميليون آن را مردان و زنان بالغ به نسبت مساوي و 10 ميليون ديگر را كودكان تشكيل ميدهند. ضمنا 10 ميليون كودك غير آلوده نيز در اثر از دست دادن والدين خود به علت ايدز يتيم خواهند شد. در امريكا و اروپا به دليل آگاهي مردم از راههاي سرايت بيماري سرعت شيوع بيماري كاهش يافته ولي برآورد ميشود كه 90 درصد از موارد آلوده در سالهاي آينده در جهان سوم رخ دهد.

از بدو شروع مبازه با ايدز در ايران تا تاريخ آخر اسفند ماه سال 1371 تعداد 226 مورد آلوده به ويروس ايدز شاسايي گرديده كه از اين عده 75 درصد از راه خون و فراورده هاي خوني ( 73 درصد استفاده كنندگان از فاكتورهاي انعقادي وارداتي قبل از شناخت راههاي انتقال و كشف ويروس ودو درصد آن در بين معتادان تزريقي از طريق استفاده از سرنگ آلوده مبتلا شده اند ) و 20 درصد از آميزشي، 3/1 درصد از راه مادر آلوده و بالاخره 7/3 درصد نامشخص گزارش گرديده است.
از نظر جنس 90 درصد آلوده شدگان مرد و 10 درصد زن هستند. الگوي راههاي انتقال كه در سالهاي اول تقريبا همه از راه خون و فراورده هاي خوني بوده و به تدريج تغيير يافته به طوريكه 75 درصد موارد تا سال 1373 از راه آميزشي (مطابق با الگوي جهاني ) آلوده شده اند.

بايد توجه داشت كه موارد گزارش شده جزء كوچكي از موارد حقيقي در كشور ميباشد. اطلاعات موجود نشان ميدهد كه همه گيري ايدز در ايران از سال 1366 شروع شده ودر حال گسترش ميباشد و احتمالا در چند سال آينده به صورت وسيعي ظاهر خواهد گرديد. به اين ترتيب ايدز در كشور ما در حال حاضر به صورت يك مشكل بالقوه مطرح است ولي به زودي به عنوان يك مشكل بهداشتي بالفعل ظاهر خواهد شد.

مشخصات ويروس ايدز
ويروس HIV داراي مشخصاتي به شرح زير ميباشد :
اندازه ويروس حدود 140-100 نانومتر از گروه رتروويروسها با قسمت مركزي ( ژنوم ) از جنس RNA است. در پوشش ويروس، گليكوپروتئينهايي با زنجيرههاي قندي قرار گرفته اند. هر گليكوپروتئين از دو جزء تشكيل شده:
1- گليكوپروتئين با وزن مولكولي 120 هزار كه در خارج از پوشش قرار گرفته است.
2- گليكوپروتئين با وزن مولكولي 41 هزار كه درون پوشش قرار دارند.

در زير پوشش گليكوپروتئيني ويروس، دو لايه پروتئيني به نام P24 و P17 قرار دارد كه ژنوم (RNA ) ويروس را در بر گرفته است. دو رشته از ژنوم RNA مارپيچي مشابه يكديگر (ديپلوئيد) همراه با چندين كپي از آنزيم نسخه بردار معكوس (RT ) در قسمت مركزي قرار دارند، اين آنزيم به عنوان كاتاليزور در ساخته شدن DNA از RNA ويروسي عمل ميكند. در حال حاضر مهار فارماكولوژيكي اين آنزيم به كمك داروهايي چون زايدوودين به عنوان روش كنترل عفونت HIV در دست بررسي است.

ژنوم HIV كه حاوي 9500 نوكلئوتيد است از قطعات منظمي مانند ژن gag، pol و env تشكيل شده كه در همانند سازي ويروس دخالت دارند. ژنgag معمولا پروتئينهاي داخل قسمت مركزي (آنتي ژن اختصاصي گروه ) ، ژن pol پلي مراز يا نسخه بردار معكوس (RT) و ژن env گليكوپروتئينهاي پوششي را كد مي كنند. دو ژن كوچك tat و trs/art نقش مهمي در تقويت همانندسازي ويروسي با كد كردن نوعي پروتئين بعهده دارند. HIV نسبت به حرارت بسيار حساس مي باشد به طوري كه حرارت 56 درجه سانتيگراد به مدت نيم ساعت آن را غير فعال ميكند، به علت داشتن پوشش و غشاي ليپيدي نسبت به اتر و حلالهاي چربي حساس ميباشد. به طور كلي، اتر، استن، فرمالين 4 درصد، اتانول 70 درصد، هيپوكلريت 5/0-1/0 درصد محيط اسيدي، بتاپروپيولاكتون، گلوتار آلدئيد 2-1 درصد. ايزوپروپيل الكل 70 درصد، پوويدون يده (بتادين) 5/2 درصد و پر اكسيد هيدروژن 10 درصد در مدت 30-20 دقيقه HIVرا غير فعال ميكنند. در حالي كه ويروس تقريبا در برابر اشعه هاي يونيزه، گاما و ماوراء بنفش مقاوم است.

HIV را ميتوان از خون، مني، بزاق، شير، اشك، عرق، سلولهاي مغزي، مغز استخوان، غددلنفاوي، ترشحات سرويكس و واژن وحتي ادرار بيماران جدا نمود.
راههاي انتقال ويروس :

1- تماس جنسي : HIV اساسا ويروسي است كه از طريق مقاربت منتقل ميشود اعم از اينكه نزديكي با همجنس يا جنس مخالف صورت گرفته باشد، اين روش عمده انتقال است كه در حال حاضر بيش از 75 درصد موارد آلودگي در جهان از اين راه است. در حال حاضر انتقال از راه مقاربت با جنس مخالف 6 برابر همجنس بازي است. بعضي از عوامل مانند : متعدد بودن شركاء جنسي، وجود ساير بيماريهاي مقاربتي و تماسهاي جنسي با فواحش خطر آلودگي به عفونت را افزايش ميدهد.

2- انتقال به وسيله تزريق خون يا فراورده هاي خوني يا استفاده از وسايل آلوده اي كه پوست را سوراخ مي كنند : حدود 5 درصد موارد آلودگي به ويروس HIV از طريق خون يا فراوردههاي خوني ميباشد. اين روش نسبت كوچك ولي مهمي از تعداد كل موارد آلودگي به ويروس است زيرا تا حدود زيادي قابل پيشگيري ميباشد. انتقال از راه تزريق، موقعي اتفاق مي افتد كه خون يا بعضي فراوده هاي خوني آلوده تزريق شده باشد ويا از طريق سوزن وسرنگ ويا سلير اشياء تيز آلوده كه پوست را سوراخ مينمايند ويروس به بدن شخص راه يابد. در گيرندگان يك واحد از خون آلوده تقريبا 90 درصد احتمال خطر آلودگي وجود دارد. تا كنون خون كامل، عناصر سلولي خون، پلاسماو فاكتورهاي انعقادي خون همه ويروس را منتقل كرده اند ولي بايد متذكر شد كه ساير فراوده هاي خوني مانند ايمونوگلوبولينها، آلبومين و اجزاء پروتئيني پلاسما، با توجه به مراحل توليد نميتوانند حاوي HIV باشند ودر نتيجه قادر به سرايت بيماري نميباشند. تعداد هموفيلهاي سرم مثبت و وجود گزارشات دال بر تظاهر ويروس در فاكتورهاي منوهموفيلي كه معمولا به روش «كريوپوه سي پيتاسيون» تغليظ ميشده است انتقال از اينراه را تاييد مينمايد .

3- انتقال از مادر به كودك : انتقال بيماري ممكن است قبل از تولد، در حين تولد و يل بعد از تولد اتفاق بيافتد. ميزان خطر براي انتقال بيماري از مادر آلوده به HIV به نوزاد از 40-20 درصد متفاوت است . شدت انتقال بيماري از مادري كه مصونيت وي مختل واز بين رفته است بيشتر ميباشد. عفونت در نوزادهايي كه طي عمل سزارين متولد ميشوند نيز به همان نسبت مشاهده ميشود. در نوزاداني كه مادرشان بعد از تولد وي آلوده به ويروس ميشوند رابطه شير مادر به عنوان عامل احتمالي انتقال ويروس به نوزاد ذكر شده است ودر اين مرحله اين افراد عيار بالاتري از ويروس را در خون داشته ودر اين مرحله قدرت سرايت بيشتري دارند. ( 10 درصد از موارد آلوده شدگان از اين راه است.)

ساير راههاي انتقال :
در بزاق، اشك چشم، عرق و ادرار ويروس يافت ميشود، اما هيچگونه مورد انتقال از راههاي ياد شده گزارش نشده است. در تماسهاي غير جنسي با افراد آلوده به ويروس ايدز، آلودگي به وقوع نمي پيوندد؛ در مورد افراد خانواده هموفيل آلوده به ويروس اين مسئله به ترتيب ياد شده است ؛ والدين كودكان هموفيل سرم مثبت با وجود تماس با بزاق يا ادرار نوزاد، به هنگام در آغوش گرفتن يا تعويض لباسها منفي باقي مي مانند. بنابراين جز از راه خوني يا تماس جنسي انتقال ويرويس از راه ديگر وجود ندارد.

دوره نهفتگي ايدز دقيقا معلوم نيست واز زمان آلودگي تا بروز علائم ايدز ممكن است بين 6 ماه تا 10 سال وحتي بيشترباشد. به عقيده كارشناسان، نهايتا تمام افرادي كه ويروس وارد بدنشان ميشود روزي به مرحله نهايي بيماري خواهند رسيد. نوزاداني كه در بدو تولد آلوده ميشوند دوره نهفتگي آنها به طور متوسط 8 ماه است. در دوران نهفتگي شخص آلوده به ويروس ظاهرا سالم بوده ولي عامل بالقوهانتقال ويروس به ديگران ميباشد وهمين مسئله بزرگترين مشكل پيشگيري از اشاعه بيماري در جامعه بوده است. تستهاي تعيين عفونت HIV تستهاي كاملي نيستند. همه افراد آلوده به HIV تست مثبت ندارند وافرادي كه به تازگي آلوده شده اند تست منفي خواهند داشت. وبا اينكه انتقال دهنده ويروس هستند اما گواهي سلامت دريافت ميدارند. با توجه به راههاي انتقال و دوران نهغتگي طولاني ايدز جدا سازي افراد آلوده و يا قرنطينه مسافرين

در مبادي ورودي كشور در پيشگيري از اشاعه ايدز در جامعه مؤثر نبوده بلكه باعث ميشود موارد آلوده راز خود را پنهان نموده وحتي از مراجعه به پزشك و مددكار اجتماعي كه مسئول مراقبت، مشاوره وراهنمايي آنها هستند خودداري ورزند و در نتيجه خطر انتقال به ديگران افزايش يابد.
پاسخ آنتي بادي به HIV

در خون قريب به اتفاق بيماران آلوده به HIV آنتي باديهاي ضد پروتئين هاي ويروسي وجود دارند. بايد توجه داشت بر خلاف بيماري هپاتيت B كه با پيدايش آنتي بادي احتمال آلودگي از بين ميرود، بيماران آنتي HIV مثبت براي تمام عمر آلوده باقي مي مانند. به طور متوسط بعد از 5 تا 12 هفته وگاهي 6 ماه از شروع عفونت آنتي بادي هاي ضد HIV در خون ظاهر مي گردند و معمولا آنتي بادي هاي ضد گليكو پروتئين درون پوشش (gp 41) زودتر از آنتي بادي هاي ضد پروتئين

اصلي داخلي قابل كشف و جدا كردن مي باشند. آنتي ژن HIV را مي توان به وسيله تكنيك اليزا اندازه گيري نمود اما اين روش به اندازه آزمايش آنتي بادي HIV براي غربالگري بيماران مناسب نمي باشد. زيرا در اوايل بيماري با شروع تغييرات سرمي، آنتي ژن ويروس قابل كشف و جدا نمودن بوده در حاليكه با ظهور آنتي بادي ها در سرم بيماران اين آنتي ژن ناپديد مي شود. در ضمن با پيدايش علايم عفونت HIV عيار آنتي ضد P 24 كاهش يافته و بار ديگر آنتي ژن HIV در سرم

قابل كشف و اندازه گيري مي گردد.بنابراين آزمايش آنتي ژن HIV براي كشف عفونت اوليه و نيز به عنوان نشانگر پيشرفت بيماري حائز اهميت مي باشد. به طور كلي بيماراني كه به طور دائم آزمايش آنتي ژن HIV آنها مثبت مي باشد، پيش آگهي بدي دارند ولي لازم به تذكر است كه سير بيماري در برخي از بيماران به طور دائم آنتي ژن مثبت هستند، سريع نبوده و در برخي بيماران با حال عمومي بد اين آزمايش منفي مي باشد.

تقسيم بنديهاي طيف باليني عفونت HIV
ايدز : طبق تعريف CDC ايدز عبارتست از بيماريي كه نشاندهنده نقص در سيستم ايمني سلولي بوده و هيچ علتي بجز HIV براي آن وجود نداشته باشد. ليست بيماريهايي كه نشان دهنده نقص در سيستم ايمني سلولي مي باشد، توسط CDCجمع آوري شده و به قرار زير هستند :
تك ياخته ها :
1- پنوموني ناشي از پنوموسيستيس كاريني
2- توكسو پلاسموز مغزي
3- كيپتوسپوريديوز با اسهال بيش از يك ماه
قارچها :
1- كانديدياز ـ مري، تراشه، برونش، و ريه (برفك دهاني به تنهايي براي تشخيص ايدز كافي نيست).
2- مننژيت كريپتوكوكي (يا ساير عفونتهاي خارج ريوي)
ويروسها :
1- سايتومگالوويروس ـ رتينيت، پنومونيت، كوليت يا آنسفاليت،
2- هر پس سيمپلكس ـ به صورت بيماري جلدي مخاطي كه بيشتر از يك ماه طول كشيده باشد.
3- لوكوآنسفالوپاتي چند كانوني پيشرونده.
باكتريها :
1- عفونت با مايكوباكتريوم آويوم داخل سلولي يا مايكوباكتريوم كانزاسي.
2- عفونت با مايكوباكتريومتوبركلوزيس (به شرطي كه مناطق خارج ريوي را گرفتار كرده و بيماري آنتي HIV مثبت باشد ودر عين حال نيز محدود به غدد لنفاوي نباشد).
3- سپتي سمي هاي عودكننده با سالمونلاهاي غير تيفوئيدي (به شرطي كه بيمار آنتي HIV مثبت باشد).
تومرها :
1- كپوشي ساركوما در هر سني، به شرطيكه بيمار آنتي HIV مثبت باشد (ولي در صورت مشخص نبوذن وضعيت عفونت، بيمار بايد زير 60 سال سن داشته باشد).
2- لنفوم اوليه سيستم عصبي مركزي.
3- لنفوم غير هوچكيني از نوع سلولهاي B (به شرطي كه بيمار آنتي HIV مثبت باشد) .
ساير بيماريها :
1- آنسفالوپاتي HIV
2- بيماري تحليل برنده HIV (Slim disease)
3- پنومونيت لنفوئيد بينايي (LIP) در كودكان كمتر از 13 سال.
همانطور كه قبلا نيز ذكر شد، اصطلاح ايدز در اپيدمي HIV از نظر بهداشت عمومي، سياسي و اجتماعي از ارزش محدودي برخوردار است زيرا دقيق نبوده وتنها بيانگر انتهاي طيف اين بيماري مي باشد.
پارامترهاي تشخيصي در پيشرفت طيف عفونت HIV
اين پارامترها نشان دهنده پيشرفت عفونت به سوي ايدز بوده وعبارتند از :
1- ميزان سديمانتاسيون اريتروسيتها ، 2- آنمي بدون علت معلوم ، 3- شمارش T4 ، 4- غلظت سرمي آنتي ژن P24 ، 5- ميزان نئوپترين ، 6- ميزان بتادوميتروگلوبولين.
نشانه هاي بيماري ايدز
در بيماري ايدز سه مجموعه علائم ظاهر مي شود :
• نشانه هاي باليني هر يك از بيماريهايي كه تحت عنوان « فرصت طلب » ناميده مي شوند.
• نشانه هاي باليني سرطانها ( ساركم كاپوزي و لنفوم ها ).
• دسته اي علائم عمومي غير اختصاصي، كه اغلب در مرحله قبل از ايدز وجود دارند.
هر يك از نشانه ها به طور مجرد و مجزا نگران كننده نيستند، اما مداومت ـ مقاومت در برابر آنتي بيوتيك هاي معمولي و يا اشتراك نشانه ها جلب نظر مي نمايند و ابتلا به ايدز را تداعي مي كنند.
I - عفونت حاد HIV
در اين مرحله بيمار دچار تب، بثورات جلدي، گلو درد، لنفادنوپاتي حساس و سر درد بوده كه مي تواند با علائم باليني مننژيت و آنسفاليت همراه باشد. معمولا بيمار ظرف يك هفته خودبخود بهبود مي يابد و طبق گزارشات متفاوت 93-53 درصد بيماران آلوده اين علائم عفونت حاد HIV را پيدا ميكنند. اين بيماران اغلب به تصور اينكه به سرماخورگي ساده يا آنفلوانزا مبتلا شده اند از مراجعه به پزشك خودداري مي كنند.
II - لنفاد نوپاتي (بزرگي غدد لنفاوي)
هر نوع تهاجم به بدن متضمن پاسخ دستگاه ايمني است كه سبب تورم غدد لنفاوي مي شوند اي ن نوع تظاهر در مواردي مانند منونوكلئوز عفوني، گريپ، سرماخوردگي، عفونتهاي مختلف پوست و ساير عفونتهاي خوش خيم خود نمايي مي كند. در ابتلا به تومورها نيز بزرگي غدد لنفاوي نيز وجود دارد.
پيوست

موارد آلوده به ويروس HIV وبيماري ايدز در استان خراسان تا تاريخ 30/9/1379

جنس آلوده به ويروس ايدز ايدز جمع
مرد 172 22 194
زن 8 1 9
جمع 180 23 203

موارد آلوده به ويروس HIV وبيماري ايدز بر حسب راه انتقال و جنس در استان خراسان تا تاريخ 30/9/1379

راه انتقال راه تزريقي
آ‏ميزشي
مادر به كودك
نا مشخص
جمع
فرآورده هاي خوني خون آلوده اعتياد
مرد 10 - 180 3 - 1 194
زن - - - 7 1 1 9
جمع 10 - 180 10 1 2 203
درصد 5 - 5/88 5 5/0 1 100

هنگام معاينه بيمار تومور را در نواحي مختلف بدن مانند پشت گوشها، خلفي گردن، بالاي استخوان ترقوه، زير بغل، گودي آرنج و كشاله ران مي توان لمس كرد و همچنين صدها غده لنفاوي در نقاط مختلف بدن وجود دارند كه به دليل قرار گرفتن در عمق قابل لمس نيستند.
لنفاد نوپاتي ژنراليزه مداوم معمولا در بيماران آلوده به HIV شايع بوده و اغلب تنها به HIV مرتبط هستند و به طريق زير تعريف مي شوند :
1- بيش از سه گروه گره لنفاوي جداگانه تحت تاثير قرار گيرند
2- حداقل دو گره لنفاوي در هر ناحيه با قطري بيش از 5/1 سانتيمتر وجود داشته باشد .
3- وجود گره لنفاوي بيش از يك ماه طول بكشد.
هيچ عفونت موضعي مجاورتي كه بتواند آدنوپاتي را توجيه نمايد موجود نباشد.
علت اين بيماري به درستس روشن نمي باشد اما بعضي ها شعله ور شدن عفونتهاي منتشره ناشي از ويروس سايتومگال را در ايجاد آن مهم مي دانند. همچنين اين لنفاد نوپاتي اغلب با پيشرفت عفونت HIV فروكش مي كند.

III – كاهش وزن
مهمترين معيار عيني براي پيشرفت بيماري، كاهش وزن مي باشد كه در 95% مبتلايان گزارش شده است و علت اين امر ممكن است تا حدودي به دليل سوء جذب باشد. كاهش بيش از 10% وزن بدن به همراه اسهال يا تب به مدت طولاني بيش از يك ماه در فردي كه HIV مثبت باشد با معيارهاي CDC از ايدز مطابقت مي كند.
IV - بيماري هاي حفره دهاني
بيماريهاي حفره دهان معمولا در مراحل انتهاي عفونت HIV به طور بسيار شايع ديده مي شوند و به چند دسته تقسيم مي شوند :
1- برفك دهان : برفك دهان معمولا به صورت پلاكهاي سفيد رنگ بر روي كام سخت، كام نرم و ساير قسمتهاي مخاط دهان ظاهر مي گردد. ابتدا معمولا پلاكها سفيد، در پشت دومين دندان آسيا ديده مي شوند. برفك دهن با داروهاي موضعي ( از قبيل نيستاتين، آمفوتريسين B يا ژل مايكونازول ) يا سيستميك ( از قبيل كتوكونازول ) قابل درمان مي باشد. معمولا در عفونتهاي شديد برفك دهاني و در موارد كانديدياز مري و تمام دستگاه گوارش درمانهاي سيستميك ضرورت مي يابد.
2- لوكوپلاكياي مويي : اين عارضه اولين بار در سال 1983 در شهر لوس آنجلس گزارش شد. علائم ظاهري عبارت است از برجستگي هاي سفيد رنگ و شبه دنده اي كه در زير زبان يا كناره آن قرار دارد، معمولا بدون علامت بوده، اما منظره ظاهري آنها سبب ناراحتي بيمار مي شود.
لوكوپلاكيا نياز به درمان ندارد ولي مي توان از آسيكلووير در مواردي كه ضايعات وسيع اند استفاده كرد.
3- ژنژيويت : ژنژيويت به صورت خونريزي هاي دردناك عود كننده و زخمهاي شديد لثه خودنمايي مي كند. مي توان از محلول بتادين شستشو دهنده دهان ودر مواقع شعله ور شدن اين عارضه از پني سيلين يا مترونيدازول استفاده نمود. تحليل رفتن لثه به همراه ژنژيويت عود كننده در بيماران مبتلا به ايدز ديده شده است.
4- زخمهاي آفتوس : زخمهاي آفتوس اكثرا بر روي كام نرم بوده و بسيار دردناك مي باشند.
تركيبات موضعي تريامسينولون استونايد بر روي اين زخمها موثرند اما كاربرد آن بر روي كام نرم دشوار مي باشد.
5- آبسه دندان : اين عارضه در عفونت HIV به فراواني ديده مي شود.
6- زگيلهاي حفره دهاني : بروز اين ضايعات در عفونت HIV از يافته هاي غير معمول به شمار مي روند
7- زبان باردار : علامت شايع وغير اختصاصي در مبتلايان به ايدز مي باشد.
8- كپوشي ساركوما : غالبا اولين تظاهر كپوشي ساركوما در دهان، بر روي كام سخت مي باشد.

V – بيماريهاي پوست
در طي چند ماه پيگيري افراد آلوده به HIV معلوم شده كه بيماريهاي پوستي گاهي اولين تظاهرات باليني عفونت HIV بوده است. بيماريهاي پوستي كه به طور شايع در عفونت HIV ديده مي شوند عبارتند از :
1- در ماتيت سبوره اي : نوعي بثورات جلدي خفيف وشايع بوده كه معمولا پوست سر و نواحي مركزي صورت را گرفتار مي كند.
2- فوليكوليت خارش دار : فوليكوليت خارش دار، آزار دهنده ترين نوع بثورات جلدي در عفونت ايدز است.
3- زونا : گاهي زونا اولين تظاهر سركوب سيستم ايمني در بيماران آلوده به ايدز مي باشد. ابتلا به زونا در نزد بيماري جوان و داراي ريسك فاكتور، شك به عفونت HIV را شديدا بر مي انگيزد اما بايد دانست كه گاهي اوقات زونا در افراد جوان و سالم نيز ديده مي شود.
4- تبخال ساده : ويروس هرپس سيمپلكس مي تواند مانند HIV از طريق روابط جنسي انتقال يابد واكثر بيماران آلوده به ايدز گرفتار اين ويروس هم هستند. با پيشرفت عفونت HIV ونقص سيستم ايمني، شيوع وشدت حملات هرپس افزايش مي يابد.
5- عفونتهاي درماتوفيتي : عفونتهاي ناشي از كچلي پا، كچلي تنه و كچلي ناخن. در بيماري ايدز بسيار شايع بوده و اغلب به درمانهاي ضد قارچي موضعي نيز به خوبي پاسخ مي دهند.
6- بثورات جلدي ناشي از دارو : به نظر مي رسد حساسيت به داروهاي مختلف به ويژه كوتريموكسازول و گريزئوفولوين در نزد بيماران آلوده به ايدز شايع بوده است.
7- سفيد شدن نابهنگام موي سر : اين عارضه به طور شايع در مردان جوان آلوده به ايدز ديده مي شود.
8- بلند شدن مژه ها : يكي از موارد گزارش شده در عفونت HIV بوده كه اغلب همراه با افزايش سطح پرولاكتين سرم مي باشد.
9- ريزش پراكنده موي سر : يكي از موارد بسيار شايع در مراحل پيشرفته عفونت HIV است.
10- پيري زود رس : علائم اين عارضه سفيد شدن مو، پيدايش چين و چروك در پيشاني، نازك شدن مو، ازدست دادن چربي صورت همراه با گود افتادن صورت است.

VI- بيماريهاي گوش و حلق و بيني
بيماران مبتلا به عفونت HIV مستعد ابتلا به برخي از مسائل عفوني و آلرژيك گوش وحلق و بيني هستند.
1- ترشحات پشت حلق : شايع ترين مسئله در زمينه مسائل گوش و حلق و بيني ترشحات مداوم پشت حلق بوده كه مي تواند مسبب سرفه هاي شبانه در اين بيماران باشد.

2- سينوزيت و اوتيت گوش مياني : غالب اوقات اين دو مسئله به علت هموفيلوس انفلوآنزا و در بالغين به علت پنوموكوك ايجاد مي شود.
3- اوتيت سروز گوش مياني : اين بيماري با علائم شنيدن كليك در گوش ( مانند زماني كه هواپيما به پرواز در مي آيد ) و گاهي اوقات كري گوش مياني ظاهر مي شود ودر مراحل پيشرفته عفونت HIV بسيار شايع است. در ايجاد اين مسئله اختلال شيپور استاش، اوتيت گوش مياني در حال بهبود ويا هر دو نقش دارند.
4- اوتيت گوش خارجي : عبارت است از التهاب مجراي گوش خارجي معمولا در اثر باكتريها و قارچها كه باعث پيدايش درد، ترشحات و گاهي اوقات از دست دادن شنوايي مي شوند.
5- كري عصبي : گاهي اوقات كري عصب هشتم در عفونت HIV ديده مي شود كه احتمالا مربوط به تظاهرات نورپاتي HIV مي باشد.
VII- كپوشي ساركوما
كپوشي ساركوما اولين بار در سال 1872 توسط درموتولوژيست مجارستاني به نام موريتز شهر داده شد و بعدها انواع خوش خيم ومهاجم كپوشي ساركوما در آفريقا شيوع پيدا كرد و اولين موارد كپوشي ساركوما در اثر HIV در سال 1981 گزارش گرديد.
منشا سلولي كپوشي ساركوما سلولهاي آندوتليال عروق هستند و معتقدند اين تومور به جايي متاستاز نمي دهد بلكه تنها داراي كانونهاي متعدد مي باشد. هرچند ابتلا به كپوشي ساركوما در افراد همجنس باز مبتلا به ايدز امري شايع است اما در ساير گروههاي در معرض خطر مسئله اي نادر به نظر مي رسد.
اين عارضه در ابتدا به صورت پلاكهاي قرمز رنگي است كه پس از مدتي به ندول برجسته اي تبديل مي شود كه معمولا بدون درد بوده و به صورت كانونهاي متعدد پوست و مخاطات بدن را گرفتار مي سازد.

درمان كپوشي ساركوما بر حسب اندازه، تعداد و محل ضايعات فرق كرده و هدف از آن معمولا بهبود يا پيشگيري از بدتر شدن ضايعات و ايجاد آرامش در برابر ضايعات دردناك و متورم مي باشد كه عبارتند از :
درمان جراحي، اشعه درماني، شيمي درماني، آلفا اينترفرون.

VIII- بيماريهاي ريوي
قريب 60% افراد مبتلا به ايدز دچار پنوموني مي شوند كه در اكثريت موارد عامل بيماري تك ياخته اي بنام پنوموسيستيس كاريني مي باشد. علائم آن عبارتند از : ضعف و بي حالي، تعريق، تب، لرز ، تنگي نفس در حين فعاليت و سرفه هاي معمولا خشك مداوم كه به مدت چند هفته طول كشيده باشد.
كوتريموكسازول با دوز كم، مؤثرترين دارو در پيشگيري از عود پنوموني ناشي از پنوموسيستيس كاريني بوده كه مي بايستي در كليه بيماراني كه قبلا گرفتار اين پنوموني شده و نيز آنهايي كه تعداد T4 كمتر از 200 سلول در ميليمتر مكعب دارند تا آخر عمر به مصرف برسد.

در ايجاد بيماريهاي ريه در عفونت HIV عفونتهاي معمولي از قبيل پنوموكوك و هموفيلوس انفلوآنزا و لژيونلاپنوموفيلا نيز مي توانند نقش داشته باشند.
XI- بيماريهاي دستگاه عصبي

كليه بيماران آلوده به ايدز، در معرض خطر پيدايش طيف بسيار وسيع اختلالات نورولوژيك قراار دارند كه در اين ميان علائم و نشانه هاي مغزي از قبيل سردرد، آنسفالوپاتي، دمانس، تشنج و ضايعات كانوني شايع است

1- اختلالات مغزي : علل اختلالات مغزي در بيماران مبتلا به ايدز را مي توان به چهار گروه كلي تقسيم نمود :
الف ـ عفونت اوليه مغز در اثر HIV : اختلال اصلي آن كمپلكس دمانس ايدز است. اين سندرم اسامي گوناگوني از قبيل آنسفاليت تحت حاد، كمپلكس دمانس ايدز، آنسفالوپاتي و بالاخره آنسفاليت چند كانوني با سلول غول پيكر دارند.

نشانه هاي شاخص اين اختلال عبارتند از : عدم تمركز حواس، فراموشكاري، كندي حركات ارادي و كناره گيري از اجتماع ( انزوا طلبي ).
ب ـ عفونتهاي فرصت طلب تك ياخته اي، قارچي، ويروسي و باكتريال : توكسوپلاسماگوندي ـ شايع ترين علت توده داخل مغزي در بيماران مبتلا به ايدز مي باشد. نشانه هاي اوليه شايع آن شامل سردرد، تغييرات شخصيتي، تشنج، همي پارزي، از دست دادن حس نيمي از بدن و ساير اختلالات كانوني عصبي مي باشد.

كريپتوكوكوس نئوفورمنس ـ شايع ترين عفونت قارچي دستگاه عصبي مركزي بوده كه معمولا به صورت مننژيت تحت حاد تظاهر مي يابد و شايع ترين علائم آن سردرد و گاهي تب مي باشد.

مننژيت آسپتيك ـ همانند ساير بيماران مبتلا به مننژيت اولين علامت اين بيماران نيز اغلب سردرد بوده و علائم كانوني عصبي در اين بيماران شايع نمي باشد.
آنسفاليت ويروسي ـ مهمترين ويروسهاي مسبب آنسفاليت هرپس ويروسها بخصوص هرپس سيمپلكسو هرپس زوستر مي باشد.
آنسفاليت قارچي ـ شامل موارد زير است :

كانديدياز، آسپرژيلوز، كوكسي ديويدومايكوز و موكور مايكوز.
ج ـ بدخيمي هاي دستگاه عصبي مركزي : هرچند كپوشي ساركوما شايع ترين بدخيمي منتشر در عفونت HIV مي باشد اما اين تومر به ندرت به دستگاه عصبي مركزي انتشار مي يابد. در بين بدخيمي هاي دستگاه عصبي مركزي لنفوم غير هوچكيني از اهميت بيشتي برخوردار است.
د ـ عوارض ناشي از اختلالات سيستميك : آنسفالوپاتي متابوليك ـ علل شايع اين عارضه عبارتند از عوارض جانبي داروها، كمبود اكسيژن، كاهش سديم، كاهش قند خون و نارسايي اعضا.