بخشی از پاورپوینت

 

اسلاید 1 :

تعريف و اهميت بهداشتي

كزاز نوعي بيماري دستگاه اعصاب (نرولوژيك) است كه با افزايش تون و گرفتگي هاي (اسپاسم) عضلات مشخص مي شود. اين اسپاسم ها بعضا موجب صدمات جدّي نظير شكستگي دنده ها و مهره ها و خفگي شده و ممكن است با محرّك هائي نظير نسيم، حركت ناگهاني، صدا، نور، سرفه . . . بروز نمايند.

اسلاید 2 :

عامل سببي

كلوستريديوم تتاني، باسيل گرم مثبت بي هوازي متحرّك مولّد اسپوري است كه به فراواني، در خاك و مدفوع حيوانات اهلي و انسان يافت مي شود و اسپورهاي آن را مي توان از گرد و خاك، البسه و از محيط خشك اطراف، به فرم قابل زيست، پس از سال ها كشف نمود. اين اسپورها و توكسين باسيل، مي توانند واكسن ها، سرم ها و نخ بخيه (كات گوت) را نيز آلوده نمايند.

وفور اين باكتري در نواحي پُرجمعيت و در آب و هواي گرم و مرطوب و در خاك غني از مواد آلي، بيشتر است و شكل رويشي كلوستريديوم تتاني، نسبت به حرارت، بسياري از مواد ضدعفوني كننده و آنتي بيوتيك ها و مخصوصا پني سيلين، حساس است ولي اسپورهاي آن نسبت به عوامل ضدعفوني كننده فيزيكي و شيميائي، شديدا مقاوم بوده به طوري كه در اتوكلاو 121 درجه سانتي گراد به مدت 15-10 دقيقه زنده مي ماند. در صورتي كه حيواناتي نظير اسب و گاو و فضولات آن ها در محيط وجود داشته باشند ميزان كلوستريديوم تتاني، در دستگاه گوارش انسان و در محيط زيست، افزوده مي شود.

اسلاید 3 :

دوره نهفتگي

دوره نهفتگي كزاز در حدود 14 روز و دوره شروع آن در حدود 6 روز است. دوره نهفتگي عبارت است از فاصله ورود باسيل به بدن و بروز اوّلين قفل شدگي فك (تريسموس) و دوره شروع، عبارتست از فاصله اوّلين تريسموس تا اوّلين اسپاسم عمومي. در صورتي كه دوره نهفتگي، كمتر از 9 روز و دوره شروع كمتر از 48 ساعت باشد، حمله بيماري، شديدتر خواهد بود. ضمنا هرچه فاصله محل زخم و سيستم اعصاب مركزي بيشتر باشد دوره نهفتگي نيز افزون تر و در صورتي كه زخم، مركزي و يا بر روي سروگردن قرار داشته باشد دوره نهفتگي، كوتاه تر مي باشد به طوري كه دوره نهفتگي، در كزاز مغزي (سِفاليك)، در حدود 2ـ1 روز است و پيش آگهي بدي نيز دارد.

دوره نهفتگي متوسط كزاز نوزادان در حدود 6 روز است ولي مي تواند از 3 تا 28 روز، متغير باشد و در مواردي كه اين دوره، كوتاه است تا 80% موجب مرگ نوزادان مي گردد

اسلاید 4 :

سير طبيعي

معمولا اوّلين و شايع ترين تظاهر باليني اختصاصي كزاز، تريسموس است كه باعث قفل شدگي فك مي گردد. در اشخاصي كه از بيماري، جان سالم به در مي برند داغي باقي نمي ماند و بهبودي آن ها كامل است. ضمنا ميزان مرگ ناشي از كزاز، در نوزادان، بيشتر از سالمندان و در سالمندان بيشتر از جوانان 20ـ10 ساله است و حدود 75-60% موارد مرگ ناشي از بيماري، در هفته اوّل كزاز، رخ مي دهد و بيشتر در اثر آسپيراسيون و عفونت ريوي، حاصل مي شود. 

 

اسلاید 5 :

عوامل موثردر پيش آگهي

·        سنين نوزادي و سالمندي

·        دوره نهفتگي و دوره شروع كوتاه

·        تب و افزايش شديد دماي بدن (هيپرپيركسي)

·        كزاز نوع سفاليك پيش آگهي بدي دارد. در صورتي كه نوع موضعي از پيش آگهي خوبي برخوردار مي باشد.

ضمنا پيش آگهي كزاز موضعي بهتر از نوع عمومي است و در صورتي كه آنتي توكسين در خلال دوره نهفتگي و يا اوائل بيماري، تجويز شود ممكن است بيماري خفيف تري ايجاد شود.

اسلاید 6 :

وضعيت جهاني و منطقه اي بيماري

كزاز، در سراسر جهان روي مي دهد و عليرغم وجود واكسن كارساز، هنوز همه ساله لااقل يك ميليون نفر در سطح جهان، قرباني اين بيماري مي شوند كه نيمي از آنان را نوزادان، تشكيل مي دهند. شيوع آن در كشورهاي در حال توسعه، بيشتر است. به طوري كه در اين مناطق، گاهي كزاز نوزادان، عامل بيش از 10% مرگ و مير دوره نوزادي مي باشد و در مناطقي نظير اروپا و آمريكاي شمالي كه از نظر اقتصادي، پيشرفته اند اين بيماري بطور كلّي، نادر است، زيرا سطح بهداشت مردم بالاتر مي باشد و مصون سازي افراد در سطح وسيعي انجام مي شود و در اين كشورها كزاز نوزادان، تقريبا ريشه كن شده و كزاز، بيشتر به صورت بيماري سالمندان در آمده است زيرا در اين سنين، پاسخ موضعي نسبت به عفونت كاهش يافته و مصونيت آن ها نيز نقصان پيدا كرده است.

اسلاید 7 :

توضيح بيشتري در مورد كزاز نوزادان

كزاز نوزادي (NT) عاملي است كه موجب مرگ و مير دوره نوزادي در بسياري از نقاط جهان مي شود و در ميان بيماري هاي قابل پيشگيري با واكسن رتبه دوم را نسبت به سرخك به عنوان يكي از علل مرگ و مير كودكان، به خود اختصاص داده است. اين بيماري يكي از معضلات مهم بسياري از كشورهاي در حال پيشرفت را تشكيل مي دهد زيرا در اين ممالك امكانات زايشگاهي و مصون سازي بر ضد كزاز بنحو مطلوبي وجود ندارد و ميزان مرگ ناشي از كزاز نوزادان، گاهي به 60-2 نفر در هر يك هزار نوزاد زنده مي رسد.

اكثر نوزادان مبتلا به كزاز در خارج بيمارستان، از مادران غير ايمن و در شرايط غير بهداشتي، متولد مي گردند و بيشترين موارد مرگ ناشي از كزاز نوزادان در سال 92 مربوط به منطقه جنوب شرقي آسيا بوده كه حدود 40 درصد كل موارد را تشكيل مي داده است. اسپورهاي كلوستريديوم تتاني، معمولا پس از زايمان در اثر بريدن، بستن يا پوشاندن بند ناف با وسايل و مواد آلوده، وارد ناف نوزاد مي گردند و پس از ژرميناسيون و توليد توكسين، باعث ايجاد بيماري مي گردند و در صورتي كه طول قسمت باقي مانده بندناف كوتاه تر باشد احتمال بروز كزاز بيشتر خواهد بود.

اسلاید 8 :

وضعيت بيماري در ايران

طي مطالعه اي كه بر روي 382 بيمار مبتلا به كزاز در اصفهان صورت گرفته است مشخص شده است كه 297 نفر (8/77%) از نقاط روستائي و 85 نفر (2/22%) از مناطق مختلف شهر اصفهان بوده اند و نسبت مذكّر به مونث، 1:2 بدست آمده است.

در اين مطالعه همچنين مشخص شده است كه كاربرد درمان هاي خانگي نظير استفاده از فضولات دام بر روي زخم ها، سوراخ كردن گوش، اقدام به سقط جنين و ختنه با وسايل غير بهداشتي در پسران از عوامل مهم ابتلاء به كزاز در مناطق روستائي، بوده است كه معرف عدم آگاهي به مسائل بهداشتي و احتياج به آموزش بهداشت بين افراد روستائي مي باشد.

در مطالعه ديگري كه بر روي پرونده هاي هفت ساله بيمارستان امام خميني تهران صورت گرفته است مشخص گرديده كه 84 درصد بيماران، مذكّر بوده اكثرا با فضولات دامي تماس داشته و شغل اغلب آن ها كشاورزي يا دامداري بوده است.

اسلاید 9 :

طي مطالعه ديگري كه در بيمارستان لقمان حكيم تهران صورت گرفته است 7/87 درصد بيماران را افراد مذكر تشكيل مي داده اند، ضمنا بررسي سرولوژيك نمونه هاي سرمي ارسالي به انستيتو رازي حصارك، نشان داده است كه حدود 79 درصد زنان بررسي شده، داراي آنتي بادي محافظت كننده ضد كزاز، در سرم خود بوده اند و طي مطالعه ديگري كه در سال 1366 بر روي 712 نفر از رزمندگان جنگ تحميلي ايران و عراق، به منظور بررسي سطح ايمني كزاز صورت گرفته است مشخص گرديده كه 6/91 درصد افراد واكسينه، مصون گرديده اند و فقط در 4/8% آن ها مصونيتي ايجاد نشده است. با اين وجود ميانگين عيارآنتي بادي در افراد مصون، 25 برابر بيشتر از حداقل آنتي بادي حفاظتي، بوده است.

 

اسلاید 10 :

وضعيت كزاز نوزادان در ايران

حذف كزاز نوزادان توسط سازمان جهاني بهداشت، مورد هدف قرار گرفته است و خوشبختانه سال ها است كه كزاز نوزادي در جمهوري اسلامي ايران به مرحله حذف  (Elimination) رسيده است.

روند زماني

اين بيماري در آب و هواي گرم و در مناطق روستائي كه از نظر كشاورزي، غني هستند شيوع بيشتري دارد و در آب و هواي معتدل شيوع آن كمتر است و حدود 60% موارد بيماري از اواسط بهار تا اواخر تابستان بروز مي نمايد.

در متن اصلی پاورپوینت به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر پاورپوینت آن را خریداری کنید