بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
اوره ( Urea )
محل تشكيل : در كبد در طي سيكل اوره
افزايش دفع اوره : رژيم غذايي پروتئين دار، ديابت ، تب
در عمل اكثر بجاي اوره نيتروژن اوره( BUN ) اندازه گيري مي شود.
جهت تبديل اوره به BUN و بلعكس از فرمول زير استفاده مي شود:
BUN*2.14 = Urea
اوره سرم، پلاسما، ادرار و ساير مايعات بدن اندازه گيري مي شود.
در عرض چند ساعت بايد اندازه گيري شود.
در غير اين صورت باكتري ها آن را تجزيه كرده و مقدار آن در نمونه كاهش مي يابد.
جهت نگهداري از يخچال يا فريزر
در سرم 10 روز پايدار
هموليز اثر كمي دارد.
ناشتا نبودن اثر كمي دارد.
اسلاید 2 :
اهميت باليني
سنجش اوره معمولاً به منظور ارزيابي كار كليه است.
هر چند ارزيابي به علت تغييرات وسيع در متابوليسم ارتباط چنداني با عملكرد كليه ندارد.
افزايش اوره به علل:
پيش كليوي (Pre-Renal)
كليوي(Renal)
پس كليوي(Post- Renal)
پيش كليوي(Pre - Renal)
افزايش توليد
در رژيم پر پروتئين
افزايش كاتابوليسم
تحليل ماهيچه اي
باز جذب پروتئين هاي خون به دنبال خونريزي گوارشي
اسلاید 3 :
- كاهش جريان خون
درشوك و كاهش برون ده قلبي
كليوي (Renal)
آسيب پارانشيم كليه
پس كليوي( Post- Renal)
انسداد مجاري ادراري
افزايش :
در رژيم پر پروتئين
هورمون هاي تيروئيدي به علت اثر كاتابوليك
گلوكورتيكوئيدها به علت اثر آنتي آنابوليك
به طور كلي در افزايش كاتابوليسم مانند تب ، استرس و سوختگي
اسلاید 4 :
كاهش :
سوء تغذيه
مصرف زياد مايعات
هورمون هاي آندروژن و هورمون رشد
كمتر پيش مي آيد به علل پيش كليوي بيشتر از 40mg/dl مي رسد
در اختلالات كليوي احتمالاً از 100mg/d1 تجاوز مي كند.
در حدود 200mg/d1 معمولاً فرد در حالت كماست.
از آنجا كه تا 50% فعاليت كليه مختل شود تأثيري در غلظت پلاسمايي آن ايجاد نمي شود .
در نتيجه اهميت باليني آن در اندازه گيري همزمان كراتينين مي باشد
افزايش تركيبات ازته به خصوص اوره و كراتينين را ازتمي گويند.
اسلاید 5 :
روش هاي متداول اندازه گيري
1- روش مستقيم 2- روش غيرمستقيم
روش غير مستقيم : ( روش آنزيمي اوره آز )
در اين روش اوره هيدروليز و يون آمونيم جدا مي گردد .
آمونيوم توليد شده در مجاورت هيپوكلريت با فنل واكنش داده و كمپلكس آبي توليد مي نمايد. ( واكنش برتوله )
Urea+H2o 2NH3 + Co2
NH3+HoCL NH2CL+H2O
NH2CL+C6H5OH O=C6H4=HCL
( آبي رنگ )O-C6H4=NCL+C6H5OH O=C6H4=N-C6H4O-
اسلاید 6 :
معايب :
يون آمونيم ايجاد تداخل مي نمايد.
روش مستقيم: ( روش شيميايي يا دي استيل منوكسيم )
در محيط گرم در حضور يون هاي فريك ، اوره موجود در سرم در اثر واكنش با دي استيل منوكسيم ايجاد رنگ قرمز مي كند.
Diazine دي استيل منوكسيم + اوره
معايب :
بوي بد
عدم اختصاصيت
پايدار نبودن رنگ محصول
اسلاید 7 :
مزايا:
يون آمونيم ايجاد تداخل نمي نمايد
در هر دو روش
نياز به دپروتئينه كردن مي باشد. يا با كاهش حجم نمونه تداخل را به حداقل رساند.
در سرم هاي ليپنيك باد حتماً دپروتئينه كردن انجام شود ، يا نمونه سانتريفيوژ گردد، يا بلانك سرم گذاشته شود.
محدوده طبيعي
نوزاد و كودك : 5-18mg/d1
از 18 تا 60 سالگي : 6-20mg/d1
از 60 تا 90 سالگي : 8-23mg/d1
اسلاید 8 :
كراتينين : ( criatinine )
بسته به توده عضلاني فرد توليد و توسط كليه ها دفع مي گردد .
كراتينين سرم تا يك هفته و كراتينين ادرار تا 24 ساعت در يخچال پايدار است .
هموليز باعث افزايش كراتين تا 20% مي شود و از آنجا كه كراتين به مرور به كراتينين تبديل مي شود ، لزا نمونه هموليز باد سريعاً آزمايش شود.
بيلي روبين به صورت كاذب كراتينين را كاهش مي دهد.
اهميت باليني
جهت بررسي عملكرد كليه
هرچند فاقد حساسيت لازم است و تا زماني كه 50% عملكرد كليه مختل نشود ميزان كراتينين سرم از حد طبيعي تجاوز نمي نمايد.
اسلاید 9 :
نسبت BUN/Cr
آزمايش همزمان اوره و كراتينين اهميت باليني بيشتري دارد
نسبت BUN/Cr بين 10 تا 20 مي باشد
در بيماري هاي كليوي اين نسبت ثابت مي ماند .
در كاهش جريان خون ، خونريزي دستگاه گوارش ، نارسايي قلب و... اين نسبت افزايش مي دهد.
در رژيم غذ ايي كم پروتئين و نيز همودياليز اين نسبت كاهش مي يابد.
اسلاید 10 :
روش آزمايش كراتينين
روش كالريمتريك ( روش ژافه )
در اين روش كراتينين با يون پيكرات وارد واكنش شده و توليد رنگ نارنجي مي نمايد.
روش آنزيمي ( كراتيناز )
يون آمونيوم + N – متيل هيدانتوين Cr
معايب :
دماي بالاتر از 30 درجه باعث افزايش كراتينين مي شود .
در روش آنزيماتيك جداسازي سريع سلولهاي ازسرم براي اجتناب از تئليد يون آمونيوم در نمونه ضروري است .
