بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
فصل اول، معرفی دیوارهای برشی
ديوار برشی ديواری است که برای مقاومت در برابر اثر توأم تلاش محوری ، تلاش خمشی و تلاش برشی ناشی از بارهای قائم و بار زلزله طراحی می شود.
ديوارهای برشی معمولا" بيشترين سهم نيروی برش پايه را تحمل می کنند که باعث افزايش چشمگير سختی ساختمان و کاهش قابل ملاحظه خسارت به عناصرغيرسازه ای می گردد
ديوارهای سازه ای با نسبت بعدی بالا ، ديوارهای خمشی ناميده می شوند زيرا رفتار غالب آنها در مد خمشی می باشد . ديوارهايی با نسبت بعدی پائين ، ديوارهای چاق يا کوتاه ناميده می شوند . امکان دارد ديوارهای کوتاه دچار شکست زودهنگام برشی شوند و اين خود باعث کاهش شکل پذيری می شود ، به همين دليل شکست های برشی غالبا" نامطلوب در نظر گرفته می شوند. اگر عمل ديوار در مد برشی باشد ، يک مقطع ساده می تواند عملگر باشد .
اسلاید 2 :
طراحی ديوارهای بلند خمشی مانند طراحی تيرها صورت می گيرد . آنها می توانند طوری طراحی شوند که رفتاری شکل پذير داشته باشند . اين رفتار توسط جلو انداختن تسليم شدگی آرماتورهای عمودی صورت می گيرد . اگرچنانچه ظرفيت برشی طراحی ديوار بزرگتر از بار برشی مرتبط با مقاومت خمشی ديوار باشد ، رفتار شکل پذير و خمشی بدست می آيد.
در ديوارهای کوتاه برش و خمش رابطه ی بسيار نزديک دارند . وجود نيروهای برشی با شدت بالا می تواند به شکست های فشاری يا کششی قطری قبل از رسيدن به واکنش خمشی شکل پذير منجر شود .
ديوارهای برشی بنا به نياز سازه ممکن است دارای اجزای لبه ای و يا فاقد آن باشند به طوريکه اگر تنش فشاری بتن در دورترين تار مقطع فشاری ديوار تحت اثر بار نهايی به انضمام اثر زلزله ازfc 0.2 بيشتر باشد بايد از اجزای لبه ای استفاده کرد ، مگر آنکه در تمام طول ديوار آرماتورگزاری ويژه پيش بينی شود.
اسلاید 3 :
مزايای ديوارهای برشی :
1: افزايش چشمگير سختی ساختمان به نحوی که بر اثرات ثانويه نقش موثری دارد . اين مزيت خود به خود موجب افزايش درجه ايمنی در مقابل شکست يا ريزش ساختمان می شود .
2: کاهش قابل ملاحظه خسارت به عناصر غيرسازه ای که در اکثر موارد هزينه آنها کمتر از هزينه اعضای سازه ای نيست.
3: اثر قابل توجه در ايجاد آرامش خيال و تأمين امنيت روانی ساکنين ساختمانهای بلند مرتبه در هنگام وقوع زلزله .
4: دیوارهای برشی قادرند حتی پس از پذیرش ترکهای زیاد، بارهای ثقلی که برای آنها هم طراحی شده اند تحمل کنند. این پدیده را بطور کامل نمیتوان از ستونها انتظار داشت.
اسلاید 4 :
نحوه انتخاب مقدار و محل ديوار برشی :
هر ديوار برشی ممکن است در اثر نيروهای محوری دچار جابه جايی يا تغييرشکل انتقالی و چرخشی شود. اينکه يک ديوار برشی تا چه ميزان و چگونه تحت تأثير لنگر واژگونی ، نيروهای برشی يا پيچشی قرار گيرد بستگی دارد به :
1: شکل هندسی
2: جهت آن در برابر نيروی زلزله
3: محل استقرار آن در پلان ساختمان
اسلاید 5 :
در ميان نکات بسيار مهمی که از لحاظ سازه ای رعايت آنها الزامی است بايد به موارد زير اشاره کرد :
1: برای ديوارهای منفرد ، تأمين تقارن در سختی پايداری پيچشی و ظرفيت مناسب و خوب شالوده اهميت زيادی دارد .
2: توزيع غير يکنواخت تغييرشکل های غيرارتجاعی در تمام سطح پلان در نظر گرفته شود.
3: از نظر تمرکز تغيير شکل غيرارتجاعی در نقاط يا محل های خاصی از پلان ساختمان که موجب تمرکز تغييرشکل غير ارتجاعی برای برخی از ديوارها ميشود ، بايد دوری کرد . زيرا درغيراينصورت ممکن است برخی از ديوارها در محدوده ارتجاعی باقی بمانند در حاليکه نياز شکل پذيری برخی ديگر خيلی زياد می شود.
اسلاید 6 :
پايداری پيچشی :
پايداری پيچشی در ديوارهای برشی نيز بستگی به نحوه استقرار آنها در پلان دارد. سه سيستم (د)، (ه)، (و) بدليل آرايش مناسب هندسی ديوارها از مقاومت نسبتا" خوبی در مقابل پيچش برخوردارند. در سيستم (ه) خروج از مرکزيت قابل توجهی وجود دارد . لکن به دليل وجود هسته جعبه ای شکل مقاومت پيچشی خوبی را از خود نشان می دهد.
اسلاید 7 :
به منظور انتخاب بهترين محل برای ديوارها موارد زير نيز بايستی مورد توجه و رعايت قرار گيرد :
به منظور تأمين مقاومت پيچشی خوب برای ساختمان ، تا آنجا که ممکن است ديوارهای برشی در محيط پلان تعبيه شوند. نيروهای ثقلی بيشتری را می توان از طريق ديوار به شالوده منتقل ساخت. درچنين وضعيتی نياز به فولادگذاری خمشی زياد ، کاهش می يابد و همچنين شالوده قادر خواهد بود لنگر واژگونی ناشی از ديوار را به خوبی تحمل کند.
چنانچه در مناطق با خطر نسبی زياد ، در ساختمان های بلند از يک يا دو ديوار برشی استفاده شود ، نيروهای زلزله در اين ديوارها متمرکز شده که موجب می شود نيروی بسيار زيادی به شالوده ساختمان منتقل گردد که در اينصورت بايد شالوده ای وسيع و ويژه برای مقاومت در برابر زلزله پيش بينی گردد.
اما آنچه که مهم است اين است که مقدار و توزيع ديوار برشی در پلان ساختمان به گونه ای باشد که باعث کاهش و کنترل تغييرمکان جانبی نيروی بالا رانش (up lift) و افزايش شکل پذيری گرديده و همچنين در يک زلزله شديد ، تمام ديوارهای برشی وارد محدوده غيرخطی و غير ارتجاعی شده که به سبب آن نه تنها اجازه تأمين ظرفيت خمشی خيلی زياد به سازه داده می شود ، بلکه مقاومت برشی و شکل پذيری آن نيز افزايش می يابد .
اسلاید 8 :
همچنين در مورد معايب ديوار برشی نيز می توان به امکان شکست برشی در صورت عدم طراحی مناسب ، ايجاد نيروی بالارانش (up lift) در صورت عدم تخمين صحيح تعداد ديوارها و قرارگيری نامناسب آنها اشاره کرد.
آنچه که بايد برای ديوارهای برشی موردنظر باشد عبارتند از :
1: مقاومت
2: شکل پذيری
3: ظرفيت جذب انرژی
4: حداقل کاهش در سختی
اسلاید 9 :
در کل رفتارلرزه ای سازه های دارای ديوار برشی بيشتر ازقابهای خمشی اطمينان بخش است.
دليل اين رفتار در دو نکته است :
1: در قابهای خمشی مفصل پلاستيک يا ( لولای خميری) معمولا" در انتهای تيرها تشکيل می شود ولی در مورد سازه هايی که ديوار برشی دارند ، محل تشکيل مفصل پلاستيک در پای ديوار می باشد .
2: وجود میانقابها موجب افزايش ابهام در رفتار لرزه ای قابها می شود زيرا نظم و توزيع مناسب سختی را در سازه دچار اختلال می کند .
اسلاید 10 :
اندازه بال و پايداری جانبی ديوارهای برشی
هنگامی که دو يا چند ديوار برشی در پلان يک سازه با يکديگر تلاقی دارند ، ديوارهای جديدی به شکل T,L,I را تشکيل می دهند . اين قبيل ديوارها معمولا" برای مقاومت در برابر زلزله در دو جهت بکار می روند و معمولا" از مقاومت بالا و خوبی برخوردار هستند . نشان داده شده است که اگر بال اين قبيل ديوارها در فشار قرار گيرند ، مقاومت لرزه ای خوب و شکل پذيری بالايی از خود نشان می دهند . ولی اگر بال آنها در کشش واقع شود ، ظرفيت شکل پذيری آنها کاهش خواهد داشت .
تخمين عرض موثر بال در ديوارهای برشی
معمولا" جان ديوارهای برشی در مقايسه با ساير ابعاد آن از ضخامت کمی برخوردار است . از اينرو احتمال کمانش جان در ديوارها خيلی زياد است . لذا طراح بايد نسبت به وقوع کمانش موضعی و صفحه ای در جان و در برخی موارد در بال های نازک توجه ويژه داشته باشد . برای کنترل چنين مسئله ای لازم است توصيه های زير رعايت شود:
: برای جان ديوار اگر مقدار کرنش کمتر يا مساوی 0.5εcu باشد:
10 ≤ hw / tw ≤ 25
2) : برای ديوارها چنانچه مقدار کرنش بيش از 0.5εcu باشد :
10 ≤ hw / tf ≤ 25