بخشی از مقاله

فصل اول : تخريب بخش اول

– عمليات مقدماتي تخريب ماده 1- قبل از اينكه عمليات تخريب شروع شود ، بايد بازديد دقيقي از كليه قسمتهاي ساختمان دردست تخريب بعمل‌آمده و در صورت وجود قسمتهاي خطرناك و قابل ريزش، اقدامات احتياطي از قبيل نصب شمع، سپر، حائل و ستونهاي موقتي جهت مهار آن قسمتها بعمل آيد. ماده 2- قبل از شروع كار، جريان برق، گاز، آب و ساير خدمات مشابه با اطلاع و نظارت سازمانهاي مربوطه بطور مطمئن قطع و در صورت نياز به برقراري موقت آنها، اين عمل بايد با موافقت و نظارت سازمانهاي ذيربط و رعايت كليه احتياطات و مقررات ايمني مربوطه انجام گردد.

ماده 3- منطقه خطر در اطراف ساختمان دردست تخريب بايد كاملاً محصور و علامات خطر و هشداردهنده نصب گردد و از افراد غير مسئول به منطقه محصورشده جلوگيري بعمل آيد. ماده 4- در هنگام شب، مرز منطقه محصور شده بايد با نصب چراغهاي قرمز و يا علائم مشخصه ديگر از قبيل تابلوهاي شبرنگ و غيره مشخص گردد. ماده 5- كليه راههاي ورودي و خروجي ساختمان دردست تخريب بجز راهي كه براي عبور و مرور كارگران و افراد مسئول در نظر گرفته شده، بايد مسدود گردد. ماده 6- كليه شيشه‌هاي موجود در درب‌ها و پنجره‌ها بايد قبل از شروع عمليات تخريب درآورده شده و محل مناسبي انبار گردد.

ماده 7- عمليات تخريب بايد از بالاترين قسمت يا طبقه شروع و به پائين‌ترين قسمت يا طبقه ختم گردد، مگر در موارد خاصي كه تخريب بطور يكجا و استفاده از مواد منفجره در فونداسيون و از راه دوربا رعايت كليه احتياطات و مقررات ايمني مربوطه و كسب مجوزهاي لازم انجام و يا از طريق كشيدن با كابل و واژگون كردن و يا از طريق ضربه زدن با وزنه‌هاي در حال نوسان انجام شود. ماده 8- در مواردي كه عمل تخريب از طريق كشش و واژگون كردن انجام ميشود، بايد از كابلهاي فلزي محكم استفاده شده و كليه كارگران و افراد مسئول در فاصله مناسب و مطمئن و كاملاً دور از منطقه خطر نگهداشته شوند. ماده 9- در مواردي كه از وزنه‌هاي در حال نوسان براي تخريب استفاده ميشود بايد در اطراف محل اصابت وزنه ميدان عملي به عرض 5/1 برابر ارتفاع ساختمان در نظر گرفته شود.

ماده 10- وزنه‌هاي در حال نوسان مذكور در ماده فوق بايد بترتيبي كنترل گردند كه بجز ساختمان دردست تخريب به‌جاي ديگر اصابت ننمايند. ماده 11- از تخريب قسمتهائي از ساختمان كه باعث تخريب و ريزش ناگهاني قسمتهاي ديگر ساختمان گردد بايد جلوگيري بعمل آيد. ماده 12- در پايان كار روزانه، قسمتهاي دردست تخريب نبايد در شرايط ناپايداري كه در برابر فشار باد يا ارتعاشات آسيب‌پذير باشند، رها گردند. ماده 13- مصالح و مواد حاصل از تخريب هر قسمت يا طبقه بايد بموقع به محل مناسبي منتقل گردد و از انباشته شدن آن بترتيبي كه مانع از انجام كار شده و يا استحكام طبقات پائين‌تر را بخطر اندازد،

جلوگيري بعمل آيد. ماده 14- ميخ‌هاي موجود در تيرها و تخته‌هاي حاصل از تخريب بايد بلافاصله بداخل چوب فرو كوبيده و يا كشيده شود. ماده 15- در صورت لزوم، جهت جلوگيري از پخش گرد و غبار ناشي از تخريب بايد در فواصل زماني مناسب قسمتهاي دردست تخريب بوسيله آب‌فشان مرطوب گردد. ماده 16- كليه پرتگاهها و دهانه‌هاي موجود در كف طبقات و ساير قسمتها باستثناء دهانه‌هائيكه براي حمل و انتقال مواد و مصالح حاصل از تخريب و يا لوازم كار مودر استفاده قرار ميگيرند، بايد بوسيله نرده يا حفاظهاي مناسب محصور يا پوشانده شوند. ماده 17- در محوطه تخريب بايد گذرگاههاي مطمئني براي عبور و مرور كارگران در نظر گرفته‌شود.

اين گذرگاهها بايد روشن و فاقد هرگونه مانع باشد. ماده 18- باستثناء پلكانها، راهروها و نربانها و درهائيكه براي استفاده كارگران بكار ميرود بايد كليه راههاي ارتباطي ديگر ساختمان در تمام مدت تخريب مسدود گردد. ماده 19- اگر ساختمان دردست تخريب بيش از دو طبقه و يا بلندتر از هشت متر از كف پياده‌رو بوده و فاصله ساختمان از پياده‌رو يا معبر كمتر از پنج متر باشد بايد راهرو سرپوشيده موقتي براي تمام طول ساختمان با عرض متناسب در پياده‌رو از چوب يا مصالح مقاوم مشابه ساخته شود و روشنائي لازم طبيعي و يا مصنوعي بطور دائم براي اين راهرو تأمين گردد. ماده 20- سقف راهروهاي سرپوشيده بايد حداقل در حدود 700 كيلوگرم بر مترمربع فشار را تحمل نمايد و در صورتيكه از اين سقفها براي گذراندن برخي مصالح نيز استفاده شود بايد حداقل 1500 كيلوگرم بر مترمربع فشار را تحمل نمايد. ماده 21- بمنظور جلوگيري از خطرات ناشي از سقوط مصالح ساختماني، اطراف خارجي سقف راهروهاي سرپوشيده بايد داراي حفاظ كاملي از چوب يا توري فلزي مقاوم با ارتفاع حداقل يك‌متر باشد. اين حفاظ ممكن است حداكثر نسبت به سقف زاويه 45 درجه بطرف داخل داشته باشد.

ماده 22- در صورتيكه راهروهاي سرپوشيده داراي درهائي براي بارگيري مصالح و غيره باشد اين درب‌ها بايد همواره بسته باشد مگر در مواقع بارگيري و حمل كه بايد مراقبت كافي بعمل آيد. ماده 23- سقف راهروهاي سرپوشيده كه از الوار ساخته ميشود بايد حداقل پنج سانتي‌متر ضخامت داشته باشد اجزاء متشكله راهرو بايد بهم و به كف مهار شده باشد. ماده 24- اگر ساختمان در دست تخريب از معبر يا پياده‌رو بيش از پنج متر فاصله داشته باشد ميتوان بجاي ايجاد راهروي سرپوشيده از حصار يا نرده استفاده كرد. ماده 25- در محل‌هاي ورود و خروج كارگران به ساختمان مورد تخريب بايد راهروهاي سرپوشيده با حداقل 3 متر طول و عرض نيم متر بيش از عرض درب ورودي ساخته شود تا از سقوط مصالح بر روي آن جلوگيري بعمل آيد. ماده 26- مصالح ساختماني نبايد بوسيله سقوط آزاد بخارج پرتاب شود مگر‌آنكه پرتاب از داخل كانالهاي چوبي يا فلزي انجام گيرد.

ماده 27- كانال‌هاي چوبي يا فلزي كه براي هدايت مصالح بخارج بكار ميرود چنانچه بيش از 45 درجه شيب داشته باشد بايستي از چهار طرف كاملاً مسدود باشد، باستثناي دهانه‌هائي كه براي ورود و خروج مصالح تعبيه گرديده است. ماده 28- دهانه خارجي كانال‌هاي چوبي يا فلزي بايد مجهز به دريچه محكمي بوده و در هنگام كار بوسيله يك نفر كارگر مراقبت شود و در ساير مواقع درب آن مسدود باشد و همچنين در ابتداي كانالهاي مزبور نيز بايد تدابير و احتياطات لازم براي جلوگيري از سقوط اتفاقي كارگران بداخل دهانه ورودي بكار برده شود. ماده 29- محل نگهداري ابزار و وسائل ساختماني و ساختمانهاي موقت كارگران بايد در جائي قرار داشته باشد كه در معرض خطر ريزش و يا سقوط مصالح و مواد حاصل از تخريب نباشد. ماده 30- كليه كارگران و افرادي كه در عمليات تخريب دخالت دارند، بايد مجهز به كلاه ايمني مناسب باشند و همچنين در صورت لزوم و بنا به موقعيت و اقتضاي كار بايد دستكش، كفش، عينك و ماسك حفاظتي مناسب مطابق با ضوابط آئين‌نامه وسائل حفاظت انفرادي در اختيار آنها گذارده شده و نظارت و كنترل لازم در مورد استفاده از آنها بعمل آيد

. بخش سوم – تخريب و برچيدن ديوارها ماده 31- ديوار يا قسمتي از ديوار كه ارتفاع آن بيش از 22 برابر ضخامت آن است، نبايد بدون مهارهاي جانبي آزاد بماند. ماده 32- براي خراب كردن و برچيدن ديوارهاي نازك و مرتفع و فاقد استحكام كافي بطريق دستي بايد از داربست استفاده شود. ماده 33- در مواردي كه ديوار از طريق واردآوردن نيرو و فشار تخريب ميگردد، بايد كليه كارگران و افراد از منطقه ريزش دور نگهداشته شوند.

ماده 34- قبل از خراب كردن هر يك از ديوارهاي داخلي يا خارجي بايد سوراخها و دهانه‌هائي كه تا فاصله سه متر از محل تخريب در كف طبقه قرار دارد بوسيله مصالح مقاوم بابعاد كافي پوشانده شود مگر آنكه در طبقات پائين مطلقاً كارگري كار نكند و يا راههاي ورود باين طبقات قبلاً مسدود باشد. ماده 35- ديوارهائي كه براي نگهداري خاك زمين يا ساختمانهاي مجاور ساخته شده‌اند، نبايد تخريب گردند مگرآنكه قبلاً آن خاك برداشته شده و يا ساختمان مربوطه بوسيله شمع و سپر محافظت شده باشد. بخش چهارم – تخريب و برچيدن طاقها ماده 36- در طاق‌هاي ضربي چه هنگاميكه سوراخ در آن ايجاد ميشود و چه هنگام تخريب آن بايد آجرها و مصالح بين دو تيرآهن تا تكيه‌گاههاي طاق بطور كامل برداشته شود. ماده 37- هنگام تخريب طاق پس از برداشتن قسمتي از طاق ، بايد روي تيرآهن‌ها يا تيرچه‌ها بطور عرضي الوارهائي حداقل به ضخامت 5 سانتي‌متر و به عرض 25 سانتي‌متر به تعداد كافي گذارده شود تا كارگران بتوانند در روي آنها مستقر شده و بكار خود ادامه دهند.

ماده 38- هنگام تخريب طاق، بايد طبقه زير آن بطوري مسدود شود كه هيچيك از كارگران نتوانند در آن رفت و آمد كنند. بخش پنجم – تخريب و برچيدن اسلكت فلزي ساختمان ماده 39- در صورت استفاده از جرثقيل براي پائين آوردن تيرآهن‌ها وقطعات فولادي، مقررات آئين‌نامه حفاظتي وسائل حمل و نقل و جابجا كردن مواد و اشياء در كارگاهها بايد رعايت گردد. ماده 40- پس از تخريب و برداشتن طاق اگر نصب جرثقيل ساختماني روي تيرآهن ضروري باشد بايد قبلاً بوسيله الوار تمام اطراف محل نصب جرثقيل بجز قسمتي كه براي حمل وسائل و مواد لازم باشد، پوشانده شده و بطرز محكم و مطمئن استقرار يابد . ماده 41- هنگام استفاده از جرثقيل‌ها و وسائل مشابه بايد يك سلسله علامات مشخص بكار رود و تمام افراديكه با اين گونه وسائل كار ميكنند قبلاً آموزش لازم را براي آشنائي و بكار بردن علامات مذكور ديده باشند.

ماده 42- هنگام پائين‌آوردن تيرآهن‌هاي بريده شده بوسيله جرثقيل، براي حفظ تعادل و جلوگيري از لنگر بار بايد از طناب هدايت‌كننده نيز استفاده شود. ماده 43- از سوار شدن روي بار و آويزان شدن كارگران به كابل دستگاههاي بالابر بايد جلوگيري بعمل آيد. ماده 44- هنگام استفاده از جرثقيل براي حمل كپسول‌هاي اكسيژن و استيلن بايد از محفظه‌هائي استفاده شود كه اين كپسولها بطور مطمئن در آن مستقر شده باشد. ماده 45- قبل از بريدن تيرآهن بايد احتياط‌هاي لازم بمنظور جلوگيري از نوسانات آزاد تيرآهن بعد از برش بعمل آيد تا صدمه‌اي باشخاص و يا وسائل يا استخوان‌بندي ساختمان مورد تخريب وارد نيايد.

ماده 46- پائين آوردن تيرآهن‌هاي بريده شده بايد بطور آهسته انجام شود و انداختن آنها از بالا مطلقاً ممنوع است. ماده 47- هنگاميكه تخريب ساختمان فلزي بدون استفاده از جرثقيل انجام ميگيرد، بايد قبل از برداشتن تيرآهنها و ستونهاي هر طبقه بلافاصله زير آن با الوار پوشانيده شود. بخش ششم – تخريب دودكش‌هاي بلند، برجها و سازه‌هاي مشابه ماده 48- دودكشهاي بلند، برج‌ها و سازه‌هاي مشابه نبايد از طريق انفجار يا واژگوني تخريب شوند، مگرآنكه قبلاً محدوده حفاظت‌شده و مطمئني با وسعت كافي در اطراف آن در نظر گرفته شده باشد. در صورتيكه قرار باشد سازه‌هاي فوق‌الذكر بطريق دستي تخريب گردد، بايد از داربست استفاده شود. ماده 49- بتناسب تخريب سازه‌هاي مذكور از بالا به پائين سكوي داربست نيز بايد بتدريج پائين آورده شود، بترتيبي كه همواره محل استقرار كارگران مربوطه پائين‌تر از نقطه بالائي سازه بوده و اين اختلاف ارتفاع كمتر از 50 سانتي‌متر و بيشتر از 150 سانتي‌متر نباشد. ماده 50- از ايستادن و استقرار كارگران در بالاي سازه‌هاي مذكور بايد جلوگيري بعمل آيد.

ماده 51- مصالح حاصله از تخريب سازه‌هاي مورد بحث بايد از داخل به پائين ريخته شده و براي جلوگيري از تجمع مصالح بايد قبلاً دريچه‌اي در پائين‌ترين قسمت سازه جهت تخليه آن ايجاد شود. ماده 52- تخليه مصالح حاصله از تخريب مذكور در ماده فوق، فقط بايد پس از توقف كار تخريب انجام شود. ماده 53- در صورت استفاده از بالابر، تكيه‌گاه آن بايد مستقل از داربست باشد.

فصل دوم : گودبرداري و حفاري بخش اول

عمليات مقدماتي گودبرداري و حفاري ماده 54- قبل از اينكه عمليات گودبرداري و حفاري شروع شود، اقدامات زير بايد انجام شود: الف – زمين مورد نظر از لحاظ استحكام دقيقاً مورد بررسي قرار گيرد. ب – موقعيت تأسيسات زيرزميني از قبيل كانالهاي فاضلاب، لوله‌كشي آب ، گاز، كابلهاي برق، تلفن و غيره كه ممكن است در حين انجام عمليات گودبرداري موجب بروز خطر و حادثه گردند و يا خود دچار خسارت شوند، بايد مورد شناسائي قرار گرفته و در صورت لزوم نسبت به تغيير مسير دائم يا موقت و يا قطع جريان آنها اقدام گردد. ج – در صورتيكه تغيير مسير يا قطع جريان تأسيسات مندرج در بند ب امكان پذير نباشد بايد بطرق مقتضي از قبيل نگهداشتن بطور معلق و يا محصور كردن و غيره، نسبت به حفاظت آنها اقدام شود.

د – موانعي از قبيل درخت، تخته‌سنگ و غيره از زمين مورد نظر خارج گردند. ه – در صورتيكه عمليات گودبرداري و حفاري احتمال خطري براي پايداري ديوارها و ساختمانهاي مجاور دربرداشته باشد، بايد از طريق نصب شمع، سپر و مهارهاي مناسب ايمني و پايداري آنها تأمين گردد. بخش دو – اصول كلي گودبرداري و حفاري ماده 55- اگر در مجاورت محل گودبرداري و حفاري كارگراني مشغول بكار ديگري باشند، بايد اقدامات احتياطي براي ايمني آنان بعمل آيد. ماده 56- ديواره‌هاي هر گودبرداري كه عمق آن بيش از يك متر بوده و احتمال خطر ريزش وجود داشته باشد، بايد بوسيله نصب شمع، سپر و مهارهاي محكم و مناسب حفاظت گردد، مگر آنكه ديواره‌ها داراي شيب مناسب (كمتر از زاويه پايدار شيب خاكريزي) باشد. ماده 57- در مواردي كه عمليات گودبرداري و حفاري در مجاورت خطوط راه آهن ، بزرگراه‌ها و يا مراكز و تأسيساتي كه توليد ارتعاش مينمايد، انجام شود بايد تدابير احتياطي از قبيل نصب شمع، سپر و مهارهاي مناسب براي جلوگيري از خطر ريزش اتخاذ گردد.

ماده 58- مصالح حاصل از گودبرداري و حفاري نبايد بفاصله كمتر از نيم متر از لبه گود ريخته شود. همچنين اين مصالح نبايد در پياده‌روها و معابر عمومي بنحوي انباشته شود كه مانع عبور و مرور گردد. ماده 59- ديواره‌هاي محل گودبرداري و حفاري در موارد ذيل بايد دقيقاً مورد بررسي و بازديد قرار گرفته و در نقاطي كه خطر ريزش يا لغزش بوجود آمده است، وسائل ايمني نصب يا تقويت گردد. الف – بعد از يك وقفه 24 ساعته يابيشتر در كار. ب – بعد از هرگونه عمليات انفجاري. ج – بعد از ريزش‌هاي ناگهاني. د – بعد از صدمات اساسي به مهارها. ‌ه - بعد از يخبندان‌هاي شديد. و – بعد از بارانهاي شديد.

ماده 60 – در محلهائي كه احتمال سقوط اشياء به محل گودبرداري و حفاري وجود دارد، بايد موانع حفاظتي براي جلوگيري از واردشدن آسيب به كارگران پيش بيني گردد. همچنين براي پيشگيري از سقوط كارگران و افراد عابر بداخل محل گودبرداري و حفاري نيز بايد اقدامات احتياطي از قبيل محصوركردن محوطه گودبرداري، نصب نرده‌ها موانع، علائم هشداردهنده و يا ايجاد گذرگاههاي موقت، مطمئن و ايمن انجام شود. ماده 61- شبها در كليه معابر و پياده‌روهاي اطراف محوطه گودبرداري و حفاري بايد روشنائي كافي تأمين شود و همچنين علائم هشداردهنده شبانه از قبيل چراغهاي احتياط ، تابلوهاي شبرنگ و غيره در اطراف منطقه محصور شده نصب گردد.

ماده 62- قبل از قراردادن ماشين آلات و وسائل مكانيكي از قبيل جرثقيل، بيل مكانيكي، كاميون و غيره و يا انباشتن خاكهاي حاصل از گودبرداري و حفاري و مصالح ساختماني در نزديكي لبه‌هاي گود، بايد شمع، سپر و مهارهاي لازم جهت افزايش مقاومت در مقابل بارهاي اضافي در ديواره گود نصب گردد. ماده 63- درصورتيكه از وسائل بالابر براي حمل خاك و مواد حاصل از گودبرداري و حفاري استفاده شود، بايد پايه‌هاي اين وسيله بطور محكم و مطمئن نصب گرديده و خاك و مواد مذكور نيز بايد با محفظه ايمن و مطمئن بالاآورده شود.

ماده 64- هرگاه ديواري جهت حفاظت يكي از ديواره‌هاي گودبرداري مورد استفاده قرار گيرد بايد بوسيله مهارهاي لازم پايداري آن تأمين شود. ماده 65- در صورتيكه از موتورهاي احتراق داخلي در داخل گود استفاده شود، بايد با اتخاذ تدابير فني، گازهاي حاصله از كار موتور بطور مؤثر از منطقه كار كارگران تخليه و خارج گردد. ماده 66- چنايچه وضعيت گود يا شيار بنحوي است كه روشنائي كافي با نور طبيعي تأمين نميشود بايد جهت جلوگيري از حوادث ناشي از فقدان روشنائي از منابع نور مصنوعي استفاده شود. ماده 67- درصورتيكه احتمال نشت و تجمع گازهاي سمي و خطرناك در داخل گود وجود داشته‌باشد بايد با اتخاذ تدابير فني و نصب وسائل تهويه، هواي منطقه تنفسي كارگران بطور مؤثر تهويه گردد.

ماده 68- در موارديكه حفاري در زير پياده‌روهاي ضروري باشد، بايد جهت پيشگيري از خطر ريزش اقدامات احتياطي از قبيل نصب مهارهاي مناسب با استقامت كافي انجام و با نصب موانع، نرده‌ها و علائم هشداردهنده ، منطقه خطر بطور كلي محصور و از عبور و مرور افراد جلوگيري بعمل آيد. ماده 69- در گودها و شيارهائي كه عمق آنها از يك متر بيشتر باشد، نبايد كارگر را به تنهائي بكار گمارد. ماده 70- در حفاري با بيل و كلنگ بايد كارگران بفاصله كافي از يكديگر بكار گمارده شوند. ماده 71- در شيارهاي عميق و طولاني كه عمق آنها بيش از يك متر باشد، بايد بازاء حداكثر هر سي متر طول، يك نردبان كارگذارده شود.

لبه بالائي نردبان بايد تا نود سانتي‌متر بالاتر از لبه شيار ادامه داشته باشد. بخش سوم – راههاي ورود و خروج به محل گودبرداري و حفاري ماده 72- براي رفت و آمد كارگران به محل گودبرداري بايد راههاي ورودي و خروجي مناسب و ايمن در نظر گرفته شود. در محل گودهائي كه عمق آن بيش از 6 متر باشد، بايد براي هر شش متر يك سكو يا پاگرد براي نردبانها، پله‌ها و راههاي شيب‌دار پيش‌بيني گردد اين سكوها يا پاگردها و همچنين راههاي شيب‌دار و پليكانها بايد بوسيله نرده هاي مناسب محافظت شود. ماده 73- عرض معابر و راههاي شيب دار ويژه وسائل نقليه نبايد كمتر از چهار متر باشد و در طرفين آن بايد موانع محكم و مناسبي نصب گردد.

در صورتيكه اين حفاظ از چوب ساخته شود. قطر آن نبايد از بيست سانتي‌متر كمتر باشد. ماده 74- در محل گودبرداري بايد يك نفر نگهبان مسئول نظارت برورود و خروج كاميونها و ماشين‌آلات سنگين باشد و نيز براي آگاهي كارگران و ساير افراد، علائم هشداردهنده و معبر ورود و خروج كاميونها و ماشين‌آلات مذكور نصب گردد. ماده 75- راه‌هاي شيب‌دار و معابري كه در زمين هاي سخت ( بدون استفاده از تخته هاي چوبي ) ساخته ميشود، بايد بدون پستي و بلندي و ناهمواري باشد.

فصل سوم : داربست

تعريف: داربست هر ساختار موقتي شامل يك يا چند جايگاه ، اجزاي نگاهدارنده، اتصالات و تكيه‌گاهها است كه در طي اجراي هر گونه عمليات ساختماني از قبيل تعميرات، نماسازي، تخريب، تميزكاري، رنگ‌آميزي يا ساير كارهاي مشابه بمنظور دسترسي به بنا و حفظ و نگاهداري كارگران يا مصالح در ارتفاع، مورد استفاده قرار ميگيرد. بخش نخست: مقررات كلي ضرورت استفاده از داربست ماده 76- كليه كارهائي را كه نتوان در ارتفاع با استفاده از نردبان يا وسايل ديگر بطور اطمينان‌بخشي انجام داد بايستي براي كارگران داربست‌هاي مناسب و كافي فراهم كرد.

ماده 77- برپاكردن ، پياده كردن و دادن تغييرات اساسي در داربست‌ها بايد فقط تحت مديريت و نظارت يك شخص با كفايت ومسئول و حتي‌المقدور بوسيله كارگرانيكه در اين‌گونه كارها تجربه كافي دارند انجام گيرد. كيفيت اجزاي داربست ماده 78- اجزاي داربستها و كليه وسائلي كه در آن بكار ميرود بايد از مصالح مناسب و مرغوب ، طوري طراحي، ساخته و آماده شود كه واجد شرايط ايمني كار براي كارگران بوده و توانائي پذيرش بارها و فشارهاي وارده را داشته و در شرائط مناسبي نگاهداري شوند. ماده 79- قطعات چوبي كه در ساخت داربست ها بكار ميروند بايستي از كيفيت مرغوبي برخوردار بوده و الياف بلندي داشته باشند.

در وضعيت خوبي قرار داشته و رنگ نشده باشند. هيچ نوع كاري روي آنها انجام نگرفته باشد و عاري از هرگونه عيب خطرناك و بدون گره و پوسته و كرم‌خوردگي و پوسيدگي باشند. ماده 80 – تدبيرهاي لازم اتخاذ شود تا تخته‌ها و الوارهائيكه براي ساخت داربست بكار ميروند، در برابر ترك‌خوردگي محافظت شوند. ماده 81- وسايلي كه براي ساخت داربستها بكار ميروند بايستي در شرايط خوبي در انبار نگاهداري شوند و از وسايل نامناسب جدا گردند. ماده 82- از طناب‌هائيكه با اسيدها يا مواد خورنده و فرساينده ديگر در تماس بوده‌اند، يا معيوبند نبايد بكار گرفته شوند. ماده 84- در داربست نبايد ميخهاي چدني بكار برده شود. پايداري و فراهم كردن داربست ماده 85- داربست‌ها بايستي با ضريب اطميناني تا چهار برابر حداكثر بارگيري طراحي شوند.

ماده 86- براي برپاكردن داربست بايد وسايل كافي فراهم و بكار گرفته شود. ماده 87- هر داربستي بايد بطور مناسب و كافي مهار گردد. ماده 88- بجز داربستهاي مستقل، هر داربستي بايد در فاصله هاي مناسب در دو جهت عمودي و افقي محكم به ساختمان مهار شود. ماده 89- هر سازه و هر وسيله‌اي كه بعنوان تكيه‌گاه جايگاه كار مورد استفاده قرار ميگيرد، بايد طبق استاندارد فني ساخته شده و پايه محكمي داشته‌باشد و با ميل مهارها و مهاربندي مناسبي استوار گردد. ماده 90- پايه‌هاي داربست بايد بطور مطمئن و محكمي مهار شده باشد تا مانع نوسان و جابجائي و لغزيدن داربست گردد. ماده 91- در داربست‌هاي مستقل دست كم يك سوم تيرهاي حامل جايگاه ، تاپياده‌شدن كامل داربست بايد در جاي خود باقي بماند و برحسب مورد به تيرهاي افقي يا به تيرهاي عمودي بطور محكمي بسته شود. ماده 92- هرگز نبايد براي تكيه‌گاه داربست يا ساخت آن از آجرهاي لق، لوله‌هاي فاضلاب، بلوك‌هاي غير متصل سفال، بشكه، جعبه يا مصالح نامطمئن ديگر استفاده شود. ماده 93- بخشهاي فلزي داربست نبايد ترك‌خودرگي، زنگزدگي يا عيبهاي ديگر داشته باشند كه احتمالاً به استحكام آن زياني وارد سازد.

ماده 94- داربست‌ها بايد طوري متصل ، جاافتاده و مهاربندي شوند كه در صورت استفاده معدني از داربست جابجا نشوند. ماده 95- براي جلوگيري از خطر افتادن اتفاقي مصالح ساختماني يا ابزار كار از طبقات مختلف داربست بايستي اقدامات احتياطي زير بعمل آيد: الف – نصب توري يا سرپوش مناسبي در طبقات زيرين. ب – نصب پاخوري بارتفاع 15 سانتي‌متر در لبه جايگاه. ماده 96- ميخ‌هائيكه براي اتصال اجزاي داربست چوبي بكار ميرود بايد بابعاد و كلفتي مناسب و تعداد كافي باشند و تا انتها بطور كامل كوبيده شوند نه‌اينكه نيمه كاره رها شده و سپس خم گردد. بازرسي و تعميرات ماده 97- پيش از برپا كردن هر داربست شخص واجد شرايطي بايد همه بخشهاي داربست را بررسي نمايد: (الف) – دست‌كم يك بار در هفته. (ب) – پس از هر وضعيت نامناسب جوي و هر توقف دراز مدت كار و نبايد آنها را بكار برد مگر آنكه از هر نظر با كيفيتي كه براي بكارگيري آنها تعيين شده منطبق باشد.

ماده 98- هيچ بخشي از داربست را نبايد پياده كرد و داربست در حالتي بجا گذاشت كه بتوان از بخشهاي باقيمانده استفاده كرد، مگر‌آنكه بخش بجا مانده منطبق با اين مقررات باشد. ماده 99- هر داربستي كه كارفرما انرا در دسترس كارگرانش ميگذارد خواه آنرا برپا كرده باشد يا نه بايد پيش از بكارگيري شخص صلاحيتداري آنرا بررسي كند تا اطمينان حاصل نمايد كه: (الف) – داربست در وضعيت پايداري است. (ب) – وسايلي كه براي ساخت آن بكار رفته‌اند سالم‌اند. (ج) – داربست براي انجام كاري كه از نظر گرفته شده مناسب است. (و) – تجهيزات ايمني لازم در جاي خود قرار دارند. ماده 100- اگر قسمتي از داربست احتياج به تعمير داشته باشد نبايد قبل از رفع نقص و تعمير داربست بكارگران اجازه كاركردن در روي آن داده شود. ماده 101- بعد از اتمام كار روزانه بايد كليه ابزار و مصالح از روي داربست برداشته شود. ماده 102- در موقع پياده كردن داربست بايد كليه ميخها از قطعات پياده‌شده كشيده شود.

استفاده از داربست ماده 103- جابجائي، انباركردن مصالح ساختماني، عبور و كاركردن روي داربست بايد با احتياط انجام گيرد و از هر ضربه ناگهاني به داربست اجتناب گردد مانند پريدن و جفت زدن روي تخته جايگاه. ماده 104- در طول مدت استفاده از داربست بايد دائماً نظارت شود تا بار بيش از اندازه و مصالح ساختماني غير لازم روي آن نهاده نشود. ماده 105- تا آنجا كه امكان دارد بار روي داربست‌بايد بطور يكنواخت توزيع گردد، تا از عدم تعادل خطرناك داربست اجتناب شود. ماده 106- از داربست‌ها نبايد براي انبار كردن مصالح ساختماني استفاده شود مگر مصالحي كه براي انجام كار فوري مورد نياز باشد. ماده 107- در مواقعيكه هوا طوفاني است و باد شديد ميوزد كار را بايد قطع كرد تا آنكه تمام احتياط‌هاي لازم اتخاذ شود. ماده 108- در موارديكه روي جايگاه داربست برف يا يخ وجود داشته باشد نبايد كارگران روي آن كار كنند،

مگر آنكه كليه برف يا يخ از روي داربست برداشته شود و روي آن ماسه نرم ريخته شده باشد. ماده 109- در قسمت‌هائي از كابل يا طناب داربست كه احتمال بريدگي يا سائيدگي ميرود بايد با تعبيه بالشتك از آن محافظت بعمل آورده شود. ماده 110- هنگاميكه در مجاورت خطوط نيروي برق احتياج به نصب داربست باشد بايد مراتب قبلاً باطلاع اداره برق رسانده شود تا ترتيب مقتضي براي جلوگيري از خطرات احتمالي داده شود مانند ايزولاسيون كابلهاي برق فشار ضعيف. نصب دستگاههاي بالابر روي داربست ماده 111- هرگاه لازم شود روي داربست دستگاه بالابر نصب گردد بايد: ( الف) – بخشهاي متشكله داربست بدقت بازرسي شوند و در صورت لزوم بنحو مناسبي به مقاومت آن افزوده شود. (ب ) – از حركت و جابجائي تيرهاي افقي داخل ديواري جلوگيري شود. ( ج ) – در صورت امكان ، پايه‌هاي عمودي بطور محكمي به بخش مقاوم ساختمان و در محلي كه دستگاه بالابر بايد نصب گردد،

متصل و مهار شوند. ماده 112- هرگاه سكوي دستگاه بالابر بين ريل‌ها جابجا نشود يا هرگاه بهنگام بالا يا پائين رفتن بار امكان برخورد آن با داربست وجود داشته باشد بايد براي جلوگيري از گير كردن بار به داربست، سرتاسر ارتفاع آن با نرده‌هاي عمودي پوشيده شود. بخش دوم : جايگاه كار قواعد كلي ماده 113- كليه داربست‌هائيكه كارگران بر روي آن كار مينمايند بايد داري تعداد كافي جايگاه كار باشد. ماده 114- هيچ بخشي از جايگاه كار نبايستي بر روي آجرهاي لق، لوله‌هاي آب ، دودكش و ساير مصالح غير مطمئن و نامناسب قرار گيرد. ماده 115- از جايگاه داربست نبايستي استفاده شود مگر آنكه ساخت آن باتمام رسيده و وسايل حفاظتي لازم بطور مناسبي نصب شده باشد. ماده 116- پهناي جايگاه با در نظر گرفتن نوع كار بايستي مناسب باشد و در هر بخش آن بايد گذرگاه بازي به پهناي 60 سانتي‌متر فارغ از هر مانع ثابت و مصالح انباشته‌شده فراهم گردد.

ماده 117- در هيچ موردي پهناي جايگاه كار نبايد از اندازه‌هاي زير كمتر باشد: (الف) – 60 سانتي‌متر اگر از جايگه فقط براي عبور اشخاص بكار ميرود. (ب) – 80 سانتي‌متر اگر از جايگاه براي نهادن مصالح ساختماني استفاده ميشود. (پ) – 110 سانتي‌متر اگر از جايگاه براي نگاهداري جايگاه يا سكوي بلندتر ديگري استفاده ميشود. (د) – 150 سانتي‌متر اگر از جايگاه هم براي نگاهداري سكوي بلندتر ديگر و هم براي نصب و شكل‌دادن به سنگها استفاده ميشود. ماده 118- بطور كلي حداكثر پهناي سكوئي كه با تيرهاي داخل ديواري نگاهداري ميشود، نبايد از 160 سانتي‌متر بيشتر شود. ماده 119- در صورت امكانيك فضاي خالي بالاي سري دست‌كم بارتفاع 180 سانتي‌متر بايستي بالاي جايگاه كار در نظر گرفته شود.

ماده 120- جايگاه هر داربست پايه‌اي بايستي دست‌كم يك متر پائين‌تر از منتهي عليه تيرهاي عمودي قرارگيرد. ماده 121- تخته‌ها و الوارهائي كه جزئي از جايگاه كار بشمار ميايند و يا بصورت پاخور لبه جايگاه بكار برده ميشوند بايد داراي شرايط زير باشند: (الف) – با درنظر گرفتن فاصله بين تيرهاي تكيه‌گاه جايگاه، كلفتي آنها ايمني لازم را تأمين نمايد، و در هيچ موردي كلفتي آنها از 50 سانتي‌متر كمتر نباشد. (ب) – پهناي آنها دست‌كم 15 سانتي‌متر باشد. ماده 122- هر تخته و هر الوار كه جزئي از جايگاه كار بشمار ميايد نبايد بيش از 4 برابر كلفتي تخته يا الوار از انتهاي تكيه‌گاه تجاوز نمايد. ماده 123- تخته‌ها و يا الوارها نبايد روي همديگر قرار گيرند مگرآنكه احتياط‌هاي لازم بعمل آمده باشد، مانند متصل‌كردن قطعاتي كه دوسر آن پخت شده است تا خطر زمين‌خوردن بحداقل كاهش يابد و جابجائي چراغهاي دستي بآساني صورت گيرد. ماده 124- تخته‌هاي زيرپائي كه در ساختمان يك جايگاه بكار ميرود بايستي از نظر كلفتي متحدالشكل باشند. ماده 125- تخته‌ها و يا الوارهائي كه جزو سكوي كار بشمار ميآيند بايد حداقل با سه تكيه‌گاه نگاهداري شوند،

مگر آنكه فاصله بين تيرهاي افقي پشت سرهم تكيه‌گاه و كلفتي تخته‌ها طوري باشد كه خطر شكم دادن بيش از حد و بلند شدن سر ديگر تخته در بين نباشد. ماده 126- جايگاههاي كار بايد به شيوه‌اي ساخته شوند كه تخته‌ها و يا الوارهاي تشكيل‌دهنده آنها، هنگام استفاده معمولي جابجا نشوند. ماده 127- هر سكو يا جايگاه كه بيش از 2 متر بالاي زمين يا كف قرار دارد بايد داراي تخته‌بندي نزديك بهم باشد يا چنان پهلوي يك ديگر الوار كوبي شده‌باشد كه هيچ نوع ابزار و لوازم كار و مصالح از لاي آنها به پائين سقوط ننمايد. حفاظ‌گذاري (حفاظت از سقوط) ماده 128- هر بخشي از جايگاه كار يا محل كاري كه بلندي آن بيش از 2 متر است و امكان دارد شخص از بالاي آن بيافتد بايستي داراي جان‌پناه با شرايط زير باشد: 1- حفاظ از جنس مرغوب و مناسب و داراي استحكام كافي باشد.

2- نرده بالائي يك الي 15/1 متر بالاي سطح جايگاه قرارگيرد. 3- براي جلوگيري از سرخوردن كارگران و افتادن مصالح ساختماني و ابزار كار از روي جايگاه پاخوري در لبه باز به بلندي 15 سانتي‌متر نصب گردد. 4- نرده مياني بين پاخور و نردده بالائي قرار داده شود. ماده 129- حفاظهاي نرده‌اي و پاخورهاي لبه جايگاه داربست بايد در سوي داخلي ستون عمودي مهر شوند. ماده 130- نرده‌ها، پاخورها و وسايل ديگر حفاظتي كه جايگاه داربست بكار رفته‌اند نبايد از جاي خود برداشته شوند مگر در زماني و در حدي كه براي ورود اشخاص، حمل يا جابجائي مصالح ساختماني لازم است. ماده 131- جايگاههاي داربستهاي معلق بايد از هر سو داراي حفاظ نرده‌اي و پاخور باشند،

امٌا : (الف) – اگر كار طوري باشد كه نتوان حفاظ بلندتري گذارد، نيازي نيست كه بلندي حفاظ طرف ديوار بيش از 70 سانتي‌متر باشد. (ب) – اگر كاگران روي سكو يا جايگاه نشسته كار ميكنند، گذاردن حفاظ و پاخور سوي ديوار الزامي نيست ولي در اين حالت جايگاه بايستي داراي طناب، كابل يا زنجيرهائي باشد تا براي كارگران بصورت دستگيره‌هاي محكمي باشند و در زمان سرخوردن كارگر قابل‌گرفتن باشد. ماده 132- فاصله بين ديوار و جايگاه بايد تا حد امكان كم باشد. مگر هنگامي كه كارگران روي سكو نشسته كار ميكنند در اين حالت فاصله بين ديوار و جايگاه نبايد از 45 سانتي‌متر بيشتر باشد. بخش سوم – داربست پايه چوبي تيرهاي عمودي ماده 133- تيرهاي عمودي پايه بايستي : (الف) – عمودي يا كمي بسوي ساختمان تمايل داشته باشند. (ب) – بحد كافي نزديك بهم قرارداده شوند تا در هر اوضاع و احوالي كه ممكن است پيش آيد،

ثبات داربست تضمين گردد. ماده 134- كلفتي پايه‌ها بايستي: (الف) – برحسب حداكثر باري كه انتظار ميرود تحمل نمايند تعيين گردد. (ب) – هم‌سطح بالاترين تير افقي، دست‌كم 8 سانتي‌متر باشد. ماده 135- هرگاه پايه عمودي داربست چوبي بايستي از طريق اتصال بلندتر شود. (الف) – پايه پائيني به تير بالائي بايستي بوسيله برش نيم و نيم بهم ميخ شود مشروط بر اينكه طول قطعه رويهم قرارگرفته از يك متر كمتر نباشد و ارتفاع داربست از 8 متر تجاوز ننمايد. (ب) – بايد مقطع مسطح تير بالائي روي مقطع مسطح پايه پائيني قرار گيرد و دو قطعه حداقل بوسيله دو صفحه چوبي با ضخامت مناسب كه طول آن كمتر از يك متر و عرض آنها كمتر از عرض پايه نباشد بهم متصل گردند و استحكام و اتصال آنها به پايه بوسيله ميخها كاملاً تأمين شده‌باشد.

در صورتيكه پايه‌ها از چوب گرد باشند بايد محل اتصال تخته‌ها باين قطعات قبلاً به‌شكل مسطح درآيد. (ج) – پايه‌اي كه ارتفاع آن زياد شده بايستي بوسيله تيرهاي افقي، تيرهاي افقي داخل ديواري و يا تكيه‌گاههاي مناسب ديگري حمايت شود. ماده 136- ثبات پايه‌هاي عمودي بايد از راههاي زير تأمين گردد: (الف) - با فرو كردن در عمقي از زمين كه ميزان آن برحسب جنس خاك تعيين ميشود . (ب) – با قراردادن آنها روي تخته‌ها يا زيرپايه(زيرسري)هاي مناسب ديگر به شيوه‌اي كه از لغزش آنها جلوگيري كند. (ج) – يا با هر وسيله مناسب ديگر. ماده 137- هرگاه دو داربست بايستي در گوشه ساختمان بهم متتصل شوند يك پايه عمودي بايد در گوشه بيروني داربست، در محل برخورد گذارده‌شود.

تيرهاي افقي ماده 138- تيرهاي افقي داربست بايد عملاً تراز باشند و بوسيله پيچها، گيره‌‌ها، طنابها يا وسايل مؤثر ديگر بطور محكمي به پايه‌هاي عمودي بسته شوند. ماده 139- دوسر انتهائي تيرهاي افقي متوالي هم‌سطح بايد روي پايه عمودي، بهمديگر محكم بسته شوند مگرآنكه از وسايل خاصي استفاده گردد كه همان استحكام را تضمين نمايد. ماده 140 – دو تير افقي متوالي بايستي دست‌كم باندزه يك متر ريهم بيافتند(همديگر را بپوشانند). ماده 141- از برپائي داربستي كه سرهاي انتهائي تيرهاي افقي آن فاقد تكيه‌گاه است بايد اجتناب شود در هر صورت بار نبايستي بر روي سرهاي انتهائي تيرهاي افقي كه تكيه‌گاهي ندارند، قرار داده‌شود. ماده142 – فاصله عمودي بين رديف‌هاي تيرهاي افقي نبايستي از چهار متر تجاوز نمايد. ماده 143- تيرهاي افقي بايستي در سرتاسر طول افقي داربست ادامه داشته باشد.

ماده 144- در مواقع ضروري براي جلوگيري از خطر بارهاي سنگين، تيرهاي افقي بايستي بطور مناسبي مانند محكم‌بستن با گيره يا وسايل مؤثر ديگر تقويت شوند. ماده 145- تيرهاي افقي بايستي براي پايداري داربست تا اتمام كار بر روي پايه‌ها باقي بمانند. تيرهاي افقي داخل ديواري ماده 146- تيرهاي افقي داخل ديواري داربست كه جايگاه كار روي آنها قرار ميگيرد بايد از يك قطعه ساخته شده و مستقيم و بطور محكمي به تيرهاي افقي متصل گردند. ماده 147- اگر از تيرهاي افقي استفاده نشده باشد، تيرهاي افقي داخل ديواري بايد به تيرهاي عمودي بسته شوند و روي گوه‌هائي كه به طرز محكمي ثابت شده، تكيه داشته باشند. ماده 148- اگر نتوان يك سر انتهائي تيرافقي داخل ديواري را بديوار تكيه داد آن تير بايستي با وسايل مؤثر ديگر نگاهداري شود.

ماده 149- تيرهاي افقي داخل ديواري كه بديوار تكيه داده ميشوند بايد بدون كوچك‌كردن سطح مقطع آن حداقل ده سانتي در داخل ديوار فرو روند. ماده 150- ابعاد تيرهاي افقي داخل ديواري بايستي با وزني كه ميبايد تحمل كنند متناسب باشند. ماده 151- فاصله بين دو تير افقي داخل ديواري پشت سرهم كه جايگاه را نگاهميدارند بايستي با درنظرگرفتن باري كه بايد تحمل كنند جنس‌ تخته‌هاي جايگاه تعيين گردد. ماده 152- بطور كلي براي تخته‌هائي كه 50 ميلي‌متر يا بيشتر ضخامت دارند فاصله ياد شده نبايد از 2 متر بيشتر شود. مهر كردن يا اتكاي ثابت و استحكام جانبي. ماده153- داربستهاي پايه چوبي كه بقسمتهاي محكم و قابل اطمينان ساختمان مهارشده‌اند بايستي بوسيله تيرها و تخته‌هاي ضربدري از بالا به پائين در تمامي طول داربست، در نقاط برخورد تيرهاي افقي و پايه‌هاي عمودي محكم بسته شوند،

تا از كج‌شدن داربست جلوگيري شود. بخش چهارم – داربست فلزي لوله‌اي مقررات كلي ماده 154- داربست‌هاي فلزي لوله‌اي بايد: (الف) – از مواد مناسبي مانند لوله‌هاي فولادي يا فلز مشابهي كه استقامتي نظير فولاد دارد ساخته شده‌باشد. (ب) – استحكام كافي براي نگاهداري باري را كه مي‌بايد تحمل نمايد با ضريب اطمينان چهار داشته‌باشد. ماده 155- تمام قطعات عمودي و افقي داربست‌هاي فلزي لوله‌اي بايد بطور مطمئني بهمديگر متصل شوند. ماده 156- در مواقع ضروري براي جلوگيري از خطر، داربست فلزي لوله‌اي بايد بطور مورب و ضرب‌دري در فواصل مناسب و در جهت مختلفه محكم بسته شود. ماده 157- داربست‌ها با قطعات فلزي نبايد در نزديكي و در بالاي مناطقي كه خطر خطوط و تجهيزات برق‌دار وجود دارد برپا شوند و در هر صورد بايد در فاصله ايمني قرار گيرند بعلاوه مفاد ماده 110 اين آئين‌نامه نيز بايد مراعات شود. ماده 158- لوله‌هائي كه در داربست‌هاي فلزي لوله‌اي بكار ميرود بايد مستقيم و عاري از زنگ‌زدگي، خوردگي، قرشدگي و ساير معايب باشد.

ماده 159- سرهاي انتهائي لوله‌هاي فلزي بايستي صاف باشند تا در افزايش ارتفاع داربست و ساير اتصال دهي منطقه اتكا و اتصال كاملاً روي همديگر قرارگيرند. ماده 160- لوله‌ها بايستي باندازه و با مقاومت مناسب براي باري كه ميبايد تحمل نمايند ساخته شوند و در هيچ مورد قطر خارجي آها كمتر از 5 سانتي‌متر نباشد. پايه‌هاي عمودي ماده 161- پايه‌ها در داربستهاي فلزي لوله‌اي بايد هميشه در وضعيت عمودي نگاهداري شوند. ماده 162- اتصالات در پايه‌هاي عمودي براي داربست فلزي لوله‌اي بايستي بطريق زير باشد: 1- متصل به تيرهاي افقي يا ساير قطعات مقاوم كه مانع جابجائي آنها شود. 2- به تناوب طوري بسته شود كه اتصالات مجاور در يك سطح نباشد. ماده 163- با درنظر گرفتن مواد مداولي كه در داربست‌هاي فلزي بكار ميرود فواصل بين پايه‌هاي عمودي نبايد از اندازه‌هاي زير تجاوز نمايد: 1- 8/1 متر براي كارهاي سنگين با قابليت تحمل 350 كيلوگرم بر مترمربع. 2- 3/2 متر براي كارهاي سبك با قابليت تحمل 125 كيلوگرم بر مترمربع. تيرهاي افقي ماده 164- تيرهاي افقي بايد: 1- به پايه‌‌هاي عمودي بسته شود و 2- اتصالات تيرهاي افقي نبايد در طبقات مختلف مستقيماً رويهم قرار گيرد. ماده 166- فاصله عمودي بين تيرهاي افقي نبايد از 2 متر تجاوز نمايد.

ماده 167- هرگاه داربست فلزي لوله‌اي به مصالح بنائي ساختمان متصل ميشود تيرهاي افقي بايستي بطور مطمئن و محكم به مصالح بنائي بوسيله صفحات ثابت‌شده يا ساير وسايل مؤثر ديگر متصل گردد. ماده 168- هرگاه جايگاه‌هاي كار از جاي خود برداشته ميشوند، كليه تيرهاي افقي بايد براي حفظ پايداري داربست در محل خود باقي بمانند. تيرهاي افقي داخل ديواري يا دستك‌ها تعريف: تيرهاي افقي داخل ديواري يا دستك‌ها بخشي از داربست هستند كه برروي آنها جايگاه كار قرار دارد. داربستهائي كه بوسيله دو رديف پايه حمايت ميشوند هر دو سرتيرهائي كه جايگاه بر روي آن قرار دارد بر روي تيرهاي افقي قرار ميگيرند كه در اينصورت دستك ناميده ميشوند. ماده 169- در داربست‌هاي فلزي لوله‌اي يك دستك بايد كنار هر پايه عمودي قرارگيرد.

ماده 170- فاصله معمولي بين هر كدام از دستك‌ها در داربست‌هاي فلزي لوله‌اي نبايد از 5/1 متر تجاوز نمايد. ماده 171- فاصله دستك‌ها براي كارهاي سنگين در داربست‌هاي فلزي لوله‌اي نبايد از 90 سانتي‌متر و براي كارهاي نيمه سنگين از 15/1 متر تجاوز نمايد. ماده 172- وقتيكه تيرهاي افقي داخل ديواري بديوار ساختمان تكيه دارند بايستي دست‌كم 10 سانتي‌متر در داخل ديوار فرو روند. اتكاي ثابت و مهاركردن ماده 173- داربست‌هاي فلزي با يك رديف پايه بايستي بطور مطمئني بديوار ساختمان مهار شود. ماده 174- خصوصيات اتكاي ثابت بايستي چنين باشد: 1- لوله‌هاي مهار در نقاط برخورد پايه‌ها با تيرهاي افقي به نماي خارجي داربست بسته شوند. 2- لوله‌هاي مهار به مصالح بنائي بطور مطمئني بسته شوند. 3- اولين، آخرين و يكي‌درميان از پايه‌ها بوسيله لوله‌هائي به ساختمان مهار شوند بصورت متناوب يعني از هر تير افقي بعدي همان پايه. نرده‌گذاري ماده 175- پاخورها بايستي پيچ‌شده يا بطور مطمئني به پايه ثابت شود يا بطرز مناسبي به تخته‌هاي جايگاه متصل گردد. ماده 176- نرده حفاظتي بايستي بوسيله اتصالي‌هاي مناسبي به پايه متصل شود. ضمناً لوله‌هاي ضربدري نبايد بعنوان حفاظ بكار برده‌شود.

ماده 177- جان‌پناه جايگاه داربست‌هاي پايه لوله‌اي بايستي بر طبق مقررات مواد 128 تا 130 اين آئين‌نامه تهيه شود. علاوه بر آن در صورد امكان در طرف خارج داربست در محل احداث جايگاه توري حفاظتي مناسب و مطمئني بسته شود. اتصالات ماده 178- مفاصل و اتصالات داربست‌هاي فلزي لوله‌اي بايد: 1- فولاد چكش‌‌خوار و غيره قابل خوردشدن يا از مواد مشابهي با همان مشخصات و استقامت باشد. 2- دقيقاً و بدرستي بوسيله قفل و بست و يا بوشن و يا سه‌راهي و چهارراهي بر روي سرتاسر قطعات سطوح اتكاي مورد استفاده متصل گردند. بنحويكه اتصالات هرز نبوده و حركت و لرزش نداشته‌باشد.

ماده ش179- اتصالات نبايد: 1- ايجاد تغييرشكل در لوله‌ها نمايد. 2- خودشان تغييرشكل يابند. ماده 180- وقتيكه از خاصيت اصطكاك براي سفت‌كردن اتصالات استفاده ميشود اينگونه اتصالات نبايد در جابجائي بعنوان نيروي اوليه كشش مورد استفاده‌قرارگيرند. ماده 181- اتصالات داراي پيچ و مهره بايد تا آخرين دندانه كاملاً پيچ و سفت شوند. بخش پنجم – داربست‌هاي معلقي كه جايگاه آن با راه‌اندازي دستي كار ميكنند. ماده 182- تيرهاي پيش‌آمده بايد: (الف) – داراي مقاومت و سطح مقطع كافي براي تأمين استحكام و پايداري داربست باشند. (ب) - بطور عمودي به نماي خارجي ساختمان نصب گردند و (ج) – با دقت نصب شود تا مناسب با ركابها و كفه فلزي جايگاه باشد. ماده 183- بخش پيش‌آمده اين تيرها از ساختمان بايد بگونه‌اي باشد تا در موقعيكه جايگاه كار (پلات‌فورم) در حالت آويزان ثابت شده فاصله جايگاه از نماي خارجي ساختمان از 30 سانتي‌متر بيشتر نباشد مگر در موارد استثنائي كه در ماده 132 بآن اشاره شده. ماده 184- تيرهاي پيش‌آمده بايستي بوسيله پيچ يا وسايل مشابه‌اي بطور مطمئني به اجزاي اصلي ساختمان اتكاي ثابت داشته و مهار شوند. ماده 185- پيچ‌هاي مهار بايستي بخوبي سفت شوند و بطور مطمئني تيرهاي پيش‌آمده به اتكاي كيسه‌هاي شن يا ساير وزنه‌هاي تعادل آزاد وول مهار ميشود وسايل فوق بايستي بطور اطمينان بخشي به تيرهاي پيش‌آمده بسته شوند.

ماده187- قلابهاي آويزان و سقفهاي فلزي حمال بايستي از فولاد مناسب چكش‌خوار يا مواد ديگري كه داري مشخصات مشابه فولاد باشد ساخته شوند. ماده 188- در انتهاي هريك از تيرهاي پيش‌آمده يا در انتهاي هريك از تيرآهن‌هاي حمال بايستي پيچ‌هاي متوقف‌كننده نصب شود. ماده 189- طناب‌هاي آويز بايد: (الف) – از الياف بلند و نوع عالي يا ساير رشته‌هاي طبيعي يا فيبرهاي مصنوعي با كيفيت مشابه يا طناب سيمي ساخته شود و (ب) – دست‌كم داراي ضريب اطمينان 10 براي رشته‌ها و فيبرها و حداقل 6 براي سيم فولادي باشد.

ماده 190- طناب‌هاي آويز بايد دور پولي‌ها و قرقره‌هاي مناسبي جمع شوند تا اينكه جايگاه كار قادر باشد بطور اطمينان بخشي بالا يا پائين برود. ماده 191- طناب‌هاي آويز بايد بطور مناسبي در مقابل سائيدگي و زدگي محافظت شوند. ماده 192- پولي‌ها و قرقره‌هاي جمع‌كننده طناب‌ها و كابلها بايستي بوسيله كابلها به جايگاههاي كار (پلات‌فورم) متصل شوند. جايگاههاي كار(پلات‌فورم) ماده 193- طول جايگاههاي كار ( پلات‌فورم‌هاي) داربست‌هاي معلق با راه‌اندازي دستي نبايستي از 8 متر و در عرض از 60 سانتي‌متر تجاوز نمايد. ماده 194- پلات‌فورم‌ها بايد: (الف) – بوسيله دو يا چندين طناب يا زنجيرآويزان باشند كه از هم بيش از 5/3 متر فاصله نداشته باشند. (ب) – بوسيله نرده‌هاي يك قطعه‌ايكه برروي ركابهاي فلزي تكيه دارند محافظت شده و اين ركابها به طنابها و زنجيرهاي آويز متصل شوند.

ماده 195- در هيچ زماني طناب مياني نبايد بيشتر از هريك از دو طناب كناري آن كشيده شود. ماده 196- پلات‌فورم‌ها بايد بر روي تسمه‌ها ياركابهائي از فولاد ملايم يا آهن سخت با سطح مقطع مناسب سوار شوند. تسمه و ركابهاي فلزي بايستي حداكثر بفاصله5/3 متر از يكديگر قرار گيرند. ماده 197- ركابهاي پلات‌فورم بايستي از زرتخته‌هاي جايگاه عبوركرده و بطور محكلم بآنها بسته شوند. راه‌اندازي ماده 198- نبايد بيش از دو نفر كارگر و در يك زمان بر روي جايگاه داربست معلق با راه‌اندازي دستي كار نمايند. ماده 199- جايگاه دو يا چندين داربست معلق بار راه‌اندازي دستي نبايد بوسيله تخته يا وسايل ديگر بهم اتصال داده شوند.

ماده 200- در مواقعيكه داربست معلق با راه‌اندازي دستي كار نمي نمايد بايستي به ساختمان بسته شود يا به سطح زمين پائين آورده شده و ابزار و ساير مصالح وآت آشغال از روي آن برداشته شود. ماده 201- داربست‌هاي معلق با راه‌اندازي دستي قبل از بكارگيري بايستي بوسيله دوبار بارگيري در مسافت كوتاه آزمايش شود. ماده 202- در داربست‌هاي معلق با راه‌اندازي دستي كه كارگران برروي جايگاه آن نشسته كار ميكنند بايستي وسايلي پيش‌بيني شود تا جايگاه را دست كم در 45 سانتي‌متر نگهدارد تا هنگام تكان‌خوردن داربست، مانع برخورد زانوهاي كارگران با ديوار گردد. بخش ششم – داربست‌هاي معلق با راه‌اندازي ماشيني جايگاه ماده 203- تيرهاي پيش‌آمده: تيرهاي پيش‌آمده بايد تماماًبا مقررات مواد 182 تا 185، 187 و 188 تطبيق داشته‌باشد. ماده 204- فقط تحت شرايط بينهايت استثنائي بايد از وزنه‌هاي تعادل بعنوان وسايل نگهدارنده تيرهاي پيش‌آمده استفاده شود. كابلهاي آويز ماده 205- فقط كابلهاي آويز فولادي كه با مقررات ماده 189 (ب) منطبق است بايستي در داربستهاي معلق با راه‌اندازي ماشيني جايگاه برده‌شود. 

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید