بخشی از مقاله
آئيننامه اجرايي قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان
فصل اول ـ
كليات ماده 1- در اين آئيننامه عبارتهاي زير در معاني مشروح مربوط بكار ميروند: قانون ـ قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان ـ مصوب 1374. مهندسي ساختمان ـ امور فني و مهندسي، معماري و شهرسازي، بخشهاي ساختمان و شهرسازي. سازمان ـ سازمان نظام مهندسي ساختمان نظام مهندسي استان ـ سازمان نظام مهندسي ساختمان استان. پروانه اشتغال ـ پروانه اشتغال به كار مهندسي، كارداني، تجربي. رشتههاي اصلي ـ رشتههاي مرتبط با رشتههاي اصلي. ماده 2- اشتغال اشخاص حقيقي و حقوقي براي امور طراحي، محاسبه، نظارت، اجرا و ساير خدمات فني در بخشهاي مهندسي ساختمان در محلهايي كه تاكنون در اجراي قوانين قبلي به وسيله وزارتخانههاي مسكن و شهرسازي و كشور تعيين و اعلام شده و همچنين در شهرها و شهرستانها و محلهايي كه به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي با كسب نظر از وزارت كشور مشخص و آگهي خواهد شد، داشتن مدرك صلاحيت حرفهاي ضروري است. تبصره 1) صلاحيت موضوع اين ماده در مورد اشخاص حقيقي و حقوقي به ترتيب زير احراز ميشود.
الف ـ در مورد مهندسان از طريق پروانه اشتغال به كار مهندسي. ب ـ در موردكاردانهاي فني از طريق پروانه اشتغال به كارداني. پ ـ در مورد معماران تجربي از طريق پروانه اشتغال به كار تجربي. ت ـ در مورد استاد كاران و كارگران ماهر از طريق پروانه مهارت فني. ث ـ در مورد اشخاص حقوقي از طريق پروانه اشتغال به كار مهندسي (حقوقي). ج ـ در مورد اشخاص حقوقي از طريق پروانه اشتغال به كارداني فني (حقوقي). تبصره 2) پروانه مهارت فني به وسيله وزارت كار و امور اجتماعي و ساير پروانههاي اشتغال به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي صادر ميشود. ماده 3) شهرداريها و مراجع صدور پروانه ساختمان، پروانه شهركسازي و شهرسازي و همچنين مراجع صدور مجوزهاي مربوط به تفكيك اراضي و ساير مراجع صدور مجوزهاي مربوط به كنترل، نظارت و نظاير آن در محلهاي مندرج در ماده (2) براي صدور پروانه يا مجوزهاي مذكور تنها نقشههايي را خواهند
پذيرفت كه توسط اظخاص حقيقي و حقوقي دارنده پروانه اشتغال و در حدود صلاحيت و ظرفيت مربوط امضاء شده باشد و براي انجام فعاليتهاي كنترل و نظارت نيز فقط از خدمات اين اشخاص در حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال آنها ميتوان استفاده نمود. تبصره ) نقشه تفكيك اراضي كه توسط شهرداريها تهيه ميشود ازمفاد اين ماده مستثنا است. فصل دوم ـ پروانه اشتغال به كار مهندسي، حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال الف ـ پروانه اشتغال به كار مهندسي ماده 4) دارندگان مدرك تحصيلي كارشناس و بالاتر در هريك از رشتههاي اصلي يا رشتههاي مرتبط ميتوانند از طريق تقاضاي صدورپروانه اشتغال به كار مهندسي با توجه به مدارك تحصيلي و سوابق كار و تجربه در يك يا چند زمينه خدمات مهندسي از قبيل طراحي، محاسبه، نظارت، اجرا، بهرهبرداري، نگهداري، كنترل و بازرسي امور آزمايشگاهي، مديريت ساخت و توليد، نصب، آموزش و تحقيق درخواست تشخيص صلاحيت نمايند. ماده 5 ) براي صدور پروانه اشتغال علاوه بر دارا بودن مدرك تحصيلي، گواهي اشتغال به كارآموزي و گواهي قبولي در آزمونهاي مربوط و سابقه كار حرفهاي در رشتههاي تخصصي و فني مربوط، بعد از تاريخ اخذ مدرك به شرح زير ضروري است:
الف ـ دارندگان مدرك علمي دكتري با حداقل (1) سال كارآموزي يا سابقه كار. ب ـ دارندگان مدرك كارشناسي ارشد با حداقل (2) سال كارآموزي يا سابقه كار. پ ـ دارندگان مدرك كارشناسي با حداقل (3) سال كارآموزي يا سابقه كار. ماده 6 ) گواهي اشتغال به كار و تجربه عملي و سابقه كار متقاضي در صورتي معتبر شناخته خواهد شد كه توسط واحدهاي فني وزارتخانهها، سازمانهاي دولتي يا وابسته به دولت، شهرداريها، شخصيتهاي حقوقي شاغل در رشتههاي موضوع قانون، شركتهاي ساختمانمي يا مهندسان مشاور كه داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي شخص حقوقي ميباشند و يا توسط دو نفر از مهندسان با بيش از ده سال سابقه كار و داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي و يا توسط نظام مهندسي استان تأييد و صادر شده باشد. در گواهي اشتغال مذكور موارد زير بايد درج شود: الف ـ نام، محل و مشخصات پروژهاي كه متقاضي در آن اشتغال داشته است. ب ـ مدت اشتغال متقاضي با ذكر تاريخ شروع و خاتمه كار. پ ـ نام و مشخصات تحصيلي متقاضي. ت ـ نام، مشخصات، سمت و شماره پروانه اشتغال شخص حقيقي يا حقوقي صادركننده گواهي. ماده 7) متقاضي پروانه اشتغال بايد تقااضي كتبي خود را طبق فرم مخصوصي كه توسط وزارت مسكن و شهرسازي تهيه شده و حاوي نكات ضروري كه متقاضي بايد تعهد و رعايت نمايد نيز ميباشد، تكميل نموده همراه با مدارك زير تسليم نمايد: الف ـ فتوكپي مصدق مدرك تحصيلي كه ارزش دانشگاهي و رشته و درجه علمي آن صريحاً توسط وزارت فرهنگ و آموزش عالي مورد تصويب و تأييد قرار گرفته باشد، به كيفيتي كه اطمينان به صحت آن براي مرجع صادركننده پروانه اشتغال محرز شود.
ب ـ گواهي اشتغال به كار به ترتيبي كه در ماده (6) اين آئيننامه مقرر شده است. پ ـ گواهي قبولي در آزمون. ت ـ فتوكپي كارت كد اقتصادي متقاضي. ث ـ فيش بانكي مربوط به پرداخت عوارض صدور پروانه اشتغال. ج ـ مدارك عضويت نظام مهندسي استان مربوط. چ ـ مدارك هويت به ترتيبي كه در فرم تقاضاي پروانه اشتغال تعيين و مقرر شده است. ح ـ ساير مداركي كه ارائه آنها به موجب مقررات اين آئيننامه و يا قوانين حاكم بر صدور اينگونه مدارك الزامي باشد. ماده 8 ) وزارت مسكن و شهرسازي پس از بررسي تقاضاي پروانه اشتغال و مدارك ضميمه آن در صورت كامل بودن، حداكثر ظرف يك ماه از تارخي وصول، پروانه اشتغال مورد درخواست را صادر خواهد نمود و در صورت كافي نبودن مدارك، مراتب را ظرف (15) روز با ذكر نواقص به طور كتبي به متقاضي اعلام خواهد نمود. تبصره ) وزارت مسكن و شهرسازي در استانهايي كه شرايط را مقتضي تشخيص دهد، وصول تقاضاي پروانه اشتغال و مدارك مربوط را به عهده نظام مهندسي استان محول خواهد كرد. نظام مهندسي استان در اين حالت پس از بررسي و تأييد و تنظيم پرونده، آن را براي صدور پروانه اشتغال به وزارت مسكن و شهرسازي ارسال خواهد كرد. ماده 9 ) اشخاص حقيقي داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي در رشته و تخصصي كه تشخيص صلاحيت شدهاند به طور فردي يا به طور مشترك با مسووليت مشترك ميتوانند اقدام به تأسيس دفترمهندسي بنمايند. دفاتر مهندسي قائم به شخص يا اشخاص حقيقي داراي پروانه اشتغال ميباشد و امتياز آن قابل واگذاري نيست.
اشخاص مذكور موظف به نگهداري دفاتر قانوني براساس ماده (96) قانون مالياتهاي مستقيم مي'اشند. دفاتر مهندسي مذكور ميتوانند با توجه به حدود صلاحيت افراد دارنده پروانه اشتغال كه عضو دفتر ميباشند از وزارت مسكن و شهرسازي درخواست صلاحيت بنمايند. ماده 10) اشخاص حقوقي با دارا بودن شرايط و ارائه مدارك به شرح زير ميتوانند در يك يا چند رشته، مشروط بر اين كه حداقل دو نفر از مديران آن داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي يا كارداني باشند تقاضاي صدور پروانه اشتغال شخص حقوقي بنمايند. الف ـ فتوكپي پروانه اشتغال به كار مهندسي يا كارداني اشخاص حقيقي فوقالذكر. ب ـ يك نسخه فتوكپي اساسنامه و روزنامه رسمي حاوي آگهي تأسيس و آخرين تغييرات و يك نسخه از صورتجلسه مجمع عمومي و مدارك مربوط به ثبت آن در مورد انتخاب مدير يا مديران و كساني كه داراي حق امضاء ميباشند. پ ـ مدارك مربوط به احراز صلاحيت از سازمان برنامه و بودجه و ساير مراجع ذيربط در صورت وجود. ت ـ فتوكپي كارت كد اقتصادي متقاضي. ث ـ فيش بانكي مربوط به پرداخت عوارض صدور پروانه اشتغال
. ج ـ ارائه مدارك عضويت در نظام مهندسي استان. چ ـ هر نوع مدارك ديگري كه در فرم تقاضاي پروانه اشتغال اشخاص حقوقي تعيين و مقرر شده باشد. تبصره ) تغييرات اساسنامه يا تركيب مديران بايد ظرف حداكثر يك ماه به مرجع صادركننده پروانه اشتغال اطلاع داده شود و در صورتي كه تغييرات مذكور به موقع اطلاع داده نشود و يا مديراني كه داراي پروانه اشتغال شخص حقيقي ميباشند از مديريت شخص حقوقي خارج شوند، وزارت مسكن و شهرسازي ميتواند حسب مورد پروانه اشتغال مديران يا شخصيت حقوقي يا هر دو را لغو كند. ب ـ حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال ماده 11ـ پروانه اشتغال به كار مهندسي در چهار درجه پايه (3)، پايه (2)، پايه (1) و ارشد صادر ميشود. براي متقاضيان پروانه اشتغال، با داشتن سوابق تجربي يا كارآموزي به ميزان مندرج در ماده (5) پروانه اشتغال پايه (3) صادر ميشود. جهت ارتقاء از پايه (3) به پايه (2) داشتن (4) سال و از پايه (2) به پايه (1)، (5) سال و از پايه (1) به ارشد (6) سال سابقه كار حرفهاي در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است.
تبصره 1) اشخاصي كه در حال حاضر داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي در رشتههاي اصلي ميباشند و يا با داشتن سوابق كار بيشتر از ميزان مندرج در ماده (5) اين آئيننامه، متقاضي دريافت پروانه اشتغال هستند، چنانچه ظرف يك سال از تاريخ ابلاغ اين آئيننامه جهت تعويض يا دريافت پروانه اشتغال مراجعه نمايند، با احتساب سنوات تجربه حرفهاي طبقهبندي و بدون آزمون در يك درجه پائينتر قرار خواهند گرفت و در صورتي كه بعد از ضربالاجل مذكور مراجعه نمايند درجچه پروانه اشتغال با توجه به سنوات تجربه حرفهاي و موفقيت در آزمون هريك از درجات مذكور تعيين خواهدشد. تبصره 2) در ظرف يك سال موضوع تبصره (1) اين ماده جهت انطباق اشخاص به درجه مهندسي ارشد، شوراي مركزي سوابق و شرايط متقاضيان را بررسي و پس از تأييد صلاحيت حرفهاي، آنها را جهت اخذ درجه مهندسي ارشد به وزارت مسكن و شهرسازي معرفي ميكند. اشخاص مذكور ميتوانند تا سير تشريفات مذكور، با اخذ پروانه اشتغال پايه (1) به كار خود ادامه دهند. پس از پايان مهلت مذكور، انطباق درجه متقاضيان مهندسي ارشد يا احراز درجه مذكور نيز تابع شرايط عمومي مندرج در اين آئيننامه خواهد بود.
تبصره 3) وزارت مسكن و شهرسازي موظف است با توجه به تعداد متقاضيان هر درجه و رعايت تناسب موردنياز جامعه به آن، به طور مستمر در فواصل زماني معين نسبت به برگزاري آزمونهاي مربوط اقدام كند. تبصره 4 ) تعيين حدود صلاحيت و ظرفيت اشخاص حقوقي كه به وسيله سازمان برنامه و بودجه تشخيص صلاحيت و تعيين ظرفيت شده يا ميشوند، مطابق دستورالعملي خواهد بود كه به طور مشترك توسط وزارت مسكن و شهرسازي و سازمان برنامه و بودجه تهيه و ابلاغ ميشود. ماده 12) به منظور تعيين حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال دارندگان پروانه اشتغال در مهندسي ساختمان، فعاليتهاي مهندسي براساس پيچيدگي عوامل و حجم كار به چهار گروه «الف»، «ب»، «ج» و «د» تقسيم ميشود. تبصره) براي تعيين فعاليتهاي مهندسي در بخش ساختمان، ساختمانها به چهار گروه به ترتيب زير تقسيم ميشوند: گروه «الف» با مقياس كاربري محله (1) تا (2) طبقه ارتفاع از روي زمين يا حداكثر زير بناي (600) مترمربع. گروه «ب» با مقياس كاربري ناحيه (3) تا (5) طبقه ارتفاع از روي زمين يا حداكثر زير بناي (2000) مترمربع. گروه «ج» با مقياس كاربري منطقه (6) تا (10) طبقه ارتفاع از روي زمين يا حداكثر زير بناي (5000) مترمربع. گروه «د» با مقياس كاربري شهر بيش از (10) طبقه ارتفاع از روي زمين يا بيش از (5000) مترمربع. تبصره 2) تهيه طرح معماري و انجام محاسبات سازه و همچنين نظارت معماري و نظارت سازه براي تمام گروههاي ساختماني مندرج در تبصره (1) اين ماده الزامي و به شرح جدول موضوع اين ماده ميباشد . طبقهبندي صلاحيت براي هريك از گروههاي ساختمان در محلهايي كه مهندس معمار يا عمران به تعداد كافي نباشد طبق نظر وزارت مسكن و شهرسازي حسب مورد از خدمات مهندسي رشتههاي مرتبط يا رشتههاي ديگر يا كاردانهاي داراي صلاحيت استفاده ميشود.
تبصره 3) گروهبندي ساير فعاليتهاي مهندسي موضوع قانون و همچنين تعيين حدود صلاحيت ساير دارندگان پروانه اشتغال به موجب دستورالعملي كه به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي تهيه و ابلاغ ميشود تعيين ميگردد. ماده 13) ظرفيت اشتغال دارندگان پروانه اشتغال در رشتههاي مختلف و در هر استان به پيشنهاد نظام مهندسي استان و تصويب وزارت مسكن و شهرسازي تعيين ميشود. تبصره ) دارندگان پروانه اشتغال و كليه مراجع صادر كننده پروانه ساختمان و ساير مجوزهاي مربوط موظفند حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال مندرج در پروانه اشتغال را رعايت نمايند. ماده 14 ) حدود صلاحيت دارندگان پروانه اشتغال شخص حقوقي در رشته و تخصص مورد تقاضا از طريق بررسي و ارزيابي سوابق شخص حقوقي طبق دستورالعمل صادر شده توسط وزارت مسكن و شهرسازي صورت خواهد گرفت و در مواردي كه نقشههاي تسليمي به شهرداريها و ساير مراجع صدور پروانه ساختمان و تفكيك اراضي توسط اشخاص حقوقي امضاء و يا تعهد نظارت ميشود بايد برحسب الزامي بودن هريك از موارد، تهيه طرح معماري و نظارت بر اجراي آن، انجام محاسبات سازه و نظارت بر اجراي آن، تهيه طرحهاي تأسيسات مكانيكي و برقي و نظارت بر اجراي آنها و نظاير آن و نقشهها و محاسبات فني توسط مهندسان داراي پروانه اشتغال تهيه، امضاء و يا تعهد نظارت شود.
ماده 15) در مورد شركتهاي دولتي و وابسته به دولت، موسسات و نهادهاي عمومي غيردولتي به استثناي شهرداريها كه به طور قانوني وظيفه تهيه و يا تأييد نقشه و انجام كارهاي اجرايي ساختماني به عهده آنها ميباشد و اقدام به تأسيس واحدهاي سازماني فني خاص، چه در مركز و چه در هريك از نقاط مختلف كشور براي انجام اين قبيل امور نموده باشند، مشروط بر اين كه تشكيلات سازماني آنها به تصويب مراجع صلاحيتدار رسيده و مسؤول واحد فني آنها داراي پروانه اشتغال شخص حقيقي باشد، با ارائه مدارك و مجوزها و مصوبات مراجع صلاحيتدار براي هريك از واحدهاي سازماني فني تابع آنها به ترتيب مقرر در اين آئيننامه پروانه اشتغال شخص حقوقي صادر خواهد شد. ماده 16) مسؤوليت صحت طراحي و محاسبه، اجرا، نظارت و نظاير آن به عهده مديرعامل يا رئيس مؤسسه و در مورد اشخاص موضوع ماده (15) اين آئيننامه به عهده مسؤولان واحدهاي فني مربوط كه داراي پروانه اشتغال شخص حقيقي بوده و به امضاي آنها رسيده است خواهد بود و اين مسؤوليت قائم به شخص امضاءكننده بوده و با تغيير سمت وي، ساقط نخواهد شد. همچنين امضاي وي رافع مسؤوليت مهندس طراح، محاسب و ناظر كه در رشته مربوط امضاء يا تعهد نظارت كردهاند نخواهد بود.
ماده 17-با توجه به اصلاحيه تبصره (1) ماده (1) قانون نظامي صنفي ـ مصوب 1368 ـ تعاملات مراجع ذيصلاح در خصوص اشخاص حقوقي شامل شركتهاي ساختماني، شركتهاي پاسخ به ؟؟؟ تأسيساتي و تجهيزاتي و شركتهاي مهندسان مشاور و شركتهاي خدمات مهندسي و ساير مؤسساتي كه ارائه خدمات و فعاليت آنها مستلزم داشتن پروانه اشتغال ميباشد، و همچنين پاسخگويي به مسايل صنفي آنها با نظام مهندسي استان است كه وفق دستورالعمل وزارت مسكن و شهرسازي عمل خواهد نمود. ــ كليه اشخاص حقيقي و حقوقي غير ايراني جهت انجام خدمات مووضع قانون، ضمن رعايت ماده18 ساير قوانين و مقررات مربوط و احراز كليه شرايط مقرر در مورد اشخاص حقيقي و حقوقي ايراني بايد پروانه اشتغال موقت از وزارت مسكن و شهرسازي دريافت دارند. در پروانه اشتغال موقت مدت اعتبار، صلاحيت متقاضي و ساير شرايط حسب مورد بايد درج شود. ماده 19 ) امضاي مجاز اشخاص حقيقي و حقوقي ذيل نقشهها و اسناد تعهدآور همراه با مهري خواهدبود كه در آن نام كامل و شماره پروانه اشتغال و شماره عضويت نظام مهندسي، رشته و كداقتصادي درج شده باشد. ماده 20) براي متقاضياني كه در بيش از يك رشته داراي شرايط اخذ پروانه اشتغال ميباشند
يا بعداً صلاحيت جديد كسب نمايند فقط يك پروانه اشتغال صادر ميشود و در پروانه اشتغال مذكور رشتهها و تخصصهايي كه دارنده پروانه اشتغال صادر ميشود و در پروانه اشتغال مذكور رشتهها و تخصصهايي كه دارنده پروانه اشتغال در آن تعيين صلاحيت شده است با قيد تاريخ احراز و ظرفيت اشتغال آنها درج خواهد شد. ماده 21) وزارت مسكن و شهرسازي ميتواند، در مورد تمامي يا بعضي از رشتهها و تخصصها صدور يا تجديد يا تمديد پروانه و همچنين ارتقاي پايه مهندسي را موكول به گذراندن آزمونهاي عمراني و تخصصي نمايد. ماده 22) پروانه اشتغال براي مدت سه سال در سراسر كشور، در رشته و تخصص تعيين شده معتبر است. وزارت مسكن و شهرسازي مكلف است در صورت درخواست متقاضي و دارا بودن شرايط لازم ظرف يك ماه نسبت به تجديد يا تمديد پروانه اشتغال اقدام و در صورت رد تقاضا يا وجود نواقص، مراتب را به طور كتبي با ذكر دلايل به متقاضي اعلام نمايد. تاريخ تجديد يا تمديد پروانه اشتغال بايد در محل مخصوصي از متن پروانه اشتغال درج شود. تبصره 1) در صورتي كه اعتبار يك يا بعضي از مدارك لازم جهت صدور يا تجديد يا تمديد پروانه اشتغال محدود به مدت معيني كمتر از (3) سال باشد، در اين صورت مدت اعتبار پروانه اشتغال با توجه به محدوديتهاي زماني مدارك مذكور تعيين و درج خواهد شد. تبصره 2) در صورتي كه دارنده پروانه اشتغال بخواهد در خارج از محدوده استاني در نظام مهندسي استان آن عضو است، از پروانه اشتغال خود استفاده نمايد، مكلف است مراتب را به طور كتبي به اطلاع نظام مهندسي استان هر دو استان برساند.
ماده 23) در موارد زير پروانه اشتغال حسب مورد فاقد اعتبار شناخته شده و يا اعتبار آن معلق يا اساساَ ابطال خواهد شد: الف ـ فوت دارنده پروانه اشتغال. ب ـ حجر دارنده پروانه اشتغال تا زماني كه رفع حجر نشده باشد. پ ـ عدم تمديد يا تجديد يا عدم پرداخت وجوه و عوارض مقرر ظرف مدت يك ماه از تاريخ انقضاي مهلت. ت ـ محكوميت قطعي دارنده پروانه اشتغال به مجازاتي كه كيفر تبعي آن محروميت از حقوق اجتماعي باشد تا انقضاي مدت محروميت از حقوق اجتماعي. ث ـ در صورتي كه دارنده پروانه اشتغال به موجب رأي قطعي شوراي انتظامي استان يا شورايانتظامي نظام مهندسي محكوم به محروميت از كار شود، در مدت محروميت از كار. ج ـ تصميم وزير مسكن و شهرسازي در صورت عدم توجه به ابلاغيهها و اطلاعيهها قانوني وزارت مسكن و شهرسازي. چ ـ قطع عضويت از نظام مهندسي استان يا اخراج از آن. ح ـ انحلال يا فقدان شرايط لازم در خصوص اشخاص حقوقي. تبصره) دارنده پروانه اشتغال در مدتي كه پروانه اشتغال او فاقد اعتبار شده يا اعتبار آن معلق شده است، حق استفاده از پروانه اشتغال را جز براي ادامه كارها و مسؤوليتهايي كه قبل از آن به عهده گرفته است (آن هم مشروط به رعايت مقررات و رفع تخلفات موجود) نخواهد داشت. ماده 24) چنانچه پروانه اشتغال مفقود شود، صاحب پروانه اشتغال ميتواند تقاضاي صدور المثني بنمايد و مرجع صادركننده موظف خواهد بود پس از انقضاي مدت سه ماه از تاريخ تقاضا، در صورتي كه يابنده آن را به مرجع مذكگور ارسال ننموده باشد، نسبت به صدورالمثني اقدام نمايد. ماده 25) با توجه به ماده (1287) قانون مدني، پروانه اشتغال يك سند رسمي دولتي است و كليه آثار و تبعات اسناد رسمي را دارا است. بالا فصل سوم ـ پروانه اشتغال به كار كارداني و تجربي ماده 26 ) براي دارندگان مدرك تحصيلي كارداني فني، ديپلم فني و همچنين معماران تجربي در صورت قبول شدن در آزمون علمي و عملي مربوط در يكي از رشتههاي موضوع قانون
ـحسب مورد ـپروانه اشتغال در سه درجه پايه (3) پايه (2) و پايه (1) به شرح زير صادر ميشود: الف ) براي دارندگان كارداني فني مورد تأييد وزارت فرهنگ و آموزش عالي در يكي از رشتههاي موضوع قانون با: ــ داشتن (5) سال سابقه كار و تجربه مفيد پس از دريافت مدرك كارداني در رشته مربوط، پروانه اشتغال به كارداني پايه (3). ــ جهت ارتقاء از پايه (3) به پايه (2) داشتن (4) سال و از پايه (2) به پايه (1) داشتن (6) سال سابقه كار در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است. ب ) براي دارندگان مدرك كارداني فني ساير وزارتخانهها و مؤسسات دولتي در يكي از رشتههاي موضوع قانون با: ــ داشتن (6) سال سابقه كار و تجربه مفيد پس از دريافت مدرك كارداني در رشته مربوط، پروانه اشتغال به كارداني پايه (3). ــ جهت ارتقاء از پايه (3) به پايه (2) داشتن (4) سال و از پايه (2) به پايه (1). داشتن (6) سال سابقه كار در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است. پ ) براي دارندگان مدرك ديپلم فني در يكي از رشتههاي موضوع قانون با: ــ داشتن (7) سال سابقه كار و تجربه مفيد پس از دريافت ديپلم در رشته مربوط، پروانه اشتغال به كار تجربي پايه (3). ــ جهت ارتقاء از پايه (3) به پايه (2) داشتن (5) سال و از پايه (2) به پايه (1) داشتن (6) سال سابقه كار در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است. ت ) براي دارندگان ساير مدارك تحصيلي و معماران تجربي در يكي از رشتههاي موضوع قانون با : داشتن (8) سال سابقه كار و تجربه مفيد براساس مدارك تحصيلي و تجربي در رشته مربوط، پروانه اشتغال به كار تجربي پايه
(3). ــ جهت ارتقاء از پايه (3) به پايه (2) داشتن (5) سال و از پايه (2) به پايه (1). داشتن (6) سال سابقه كار در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است. تبصره ) سابقه و تجربه مفيد حسب گواهيها و مدارك مندرج در ماده (6) اين آئيننامه و ساير مستندات مورد قبول وزارت مسكن و شهرسازي احراز ميشود. ماده 27) متقاضيان موضوع اين فصل از آئيننامه بايد تقااضي كتبي خود را همراه با مدارك زير در تهران به وزارت مسكن و شهرسازي و در استانها به سازمان مسكن و شهرسازي استان تسليم نمايند: الف ) تصوير مصدق مدرك تحصيلي كه به تأييد مراجع ذيصلاح رسيده است و در مورد كاردانها با تعيين و تصريح رشته و گرايش آن. ب ) گواهي سابقه و تجربه مفيد به شرح مذكور در ماده (6) اين آئيننامه. پ ) ارائه مدرك قبولي در آزمون علمي و عملي. ت ) فتوكپي كارت كد اقتصادي متقاضي. ث ) فيش بانكي مربوط به پرداخت عوارض صدور پروانه اشتغال. ج ) مدارك عضويت در تشكل حرفهاي مربوط در صورت تأسيس تشكيلات مذكور. چ ) ارائه مدرك هويت به ترتيبي كه در فرم تقاضا قيد شده است. ــ ساير مداركي كه ارائه آنها به موجب قوانين و مقررات مصوب ضروري است. ماده 28) نحوه برگزاري آزمون و سؤالات علمي و تجربي و عنداللزوم مصاحبه حضوري در سراسر كشور يكسان و متحدالشكل ميباشد.
سؤالات به صورتي كتبي به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي تهيه و در اختيار سازمانهاي مسكن و شهرسازي استان قرار ميگيرد، تا با نظارت مستقيم و همكاري نظام مهندسي استان آزمون برگزار شود. تصحيح اوراق و اعلام اسامي پذيرفتهشدگان و عنداللزوم انجام مصاحبه حضوري در تهران با وزارت مسكن و شهرسازي و در استانها با سازمان مسكن و شهرسازي استان است. پس از تأسيس تشكيلات حرفهاي در برگزاري آزمونها از همكاري تشكيلات مذكور استفاده خواهد شد. ماده 29) به منظور تعيين حدود صلاحيت حرفهاي و ظرفيت اشتغال كاردانها و معماران تجربي، فعاليتهاي فني مهندسي در بخش اجراي ساختمان براساس يچيدگي عوامل و حجم كار و موقعيت جغرافيايي به سه گروه «الف» ، «ب» و «ج» تقسيم ميشود. سپس با توجه به پايه پروانه اشتغال و مدرك تحصيلي و سوابق كار حرفهاي و توانايي متقاضي و ساير عوامل مؤثر، حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال دارنده پروانه اشتغال طبق دستورالعملي كه به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي تهيه و ابلاغ ميشود تعيين و در پروانه اشتغال درج ميشود.
ماده 30) مدت اعتبار پروانه اشتغال به كار كارداني يا كار تجربي (3) سال است و در انقضاي مدت، در صورت وجود شرايط لازم قابل تمديد است. ماده 31) كليه امور مربوط به پروانه اشتغال اعم از فقدان اعتبار يا معلق شدن اعتبار و ساير موارد از جمله تفويض اختيار در مورد صدور و غير اينها تابع مقررات مصوب مربوط به دارندگان پروانه اشتغال به كار مهندسي است. ماده 32) مرجع و نحوه رسيدگي به تخلفات حرفهاي و انضباطي دارندگان پروانه اشتغال به كار كارداني و تجربي نيز مانند دارندگان پروانه اشتغال به كار مهندسي است، لكن پس از تأسيس تشكيلات حرفهاي مربوط، شوراي انتظامي استان و مرجع تجديدنظر با همكاري و هماهنگي تشكيلات مذكور اقدام خواهند كرد و موارد خاصي كه در مورد اين گروه بايد مورد توجه مراجع رسيدگيكننده قرار گيرد و يا بايد از آن استثناء شود با توجه به پيشنهادات تشكيلات حرفهاي مربوط طي دستورالعملي به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي به شوراي انتظامي استان و مرجع تجديدنظر ابلاغ خواهد شد. بالا فصل چهارم ـ نظارت و كنترل ساختمان ماده 33) مسؤوليت نظارت عاليه بر اجراي ضوابط و مقررات ملي ساختمان در طراحي و اجراي تمامي ساختمانها و طرحهاي شهرسازي و شهركسازي و عمران شهري كه اجراي ضوابط و مقررات مزبور در مورد آنها الزامي است، برعهده وزارت مسكن و شهرسازي است و وزارت مذكور با انتشار اعلاميه و اطلاعيهها، آگاهيهاي لازم را به افراد جامعه خواهد داد.
ماده 34) شهرداريها موظفند در متن تأييديه نقشههاي تفكيك زمين و متن پروانه هاي ساختماني و متن پاسخ به هرگونه استعلام درباره كاربري و تراكم اراضي، مشخصات مصوبات طرحهاي جامع، تفصيلي و هادي را كه شامل نام مرجع تصويبكننده، تاريخ تصويب و شماره و تاريخ ابلاغيه قانوني است ذكر نمايند. ماده 35) مالكان و كارفرماياني كه اقدام به احداث ساختمان ميكنند موظفند از نخستين روز شروع عمليات اجرايي، يك نسخه از نقشه ساختمان ممهور شده به مهر شهرداري و يك نسخه از پروانه ساختمان را در تمام مدت اجراي ساختمان در محل كارگاه نگهداري نمايند تا در صورت مراجعه مأموران كنترل ساختمان در اختيار آنها گذاشته شود. ماده 36) كليه اشخاص حقيقي و حقوقي و سازمانها و دستگاههاي دولتي و غير دولتي ميتوانند در هر موردي كه با تخلف مواجه شده يا احتمال تخلف از ضوابط و مقررات شهرسازي و مقررات ملي ساختمان ميدهند، شكايت يا اطلاعات خود را به وزارت مسكن و شهرسازي در تهران و سازمان مسكن و شهرسازي در استان ارسال يا تسليم نمايند. ماده 37 ) وزارت مسكن و شهرسازي يا سازمان مسكن و شهرسازي استان، ساختمانها را رأساً به صورت كنترل نمونهاي، سرزده و موردي يا پس از دريافت شكايت مورد رسيدگي و بازرسي قرار ميدهد،
در صورت احراز تخلف از مقررات مذكور در مواد (34) و (35) قانون و مواد مندرج در اين فصل، با ذكر دلايل و مستندات، دستور اصلاح يا جلوگيري از ادامه كار را به شهرداريها و مراجع صدور پروانه ساختماني و مهندس مسؤول نظارت ذيربط ابلاغ مينمايد. ماده 38) به منظور اعمال نظارت موضوع ماده (35) قانون، مراجع و اشخاص ياد شده در ماده (34) موظفند در صورت درخواست، حسب مورد اطلاعات و نقشههاي فني لازم را در اختيار وزارت مسكن و شهرسازي قرار دهند و در صورتي كه وزارت ياد شده به تخلفي برخورد نمايد با ذكر دلايل و مستندات دستور اصلاح يا جلوگيري از ادامه كار را به مهندس مسؤول نظارت و مرجع صدور پروانه ساختماني ذيربط ابلاغ نمايد و تا رفع تخلف، موضوع قابل پيگيري است. در اجراي اين وظيفه كليه مراجع ذيربط موظف به همكاري ميباشند. ماده 39) سازمان مسكن و شهرسازي استان موظف است با همكاريهاي نظام مهندسي استان و شهرداري در محلهايي كه مشمول ماده (4) قانون نميباشند، در اجراي ماده (36) قانون نسبت به تهيه طرحهاي همسان (تيپ) در زمينه طراحي و اجراي ساختمان اقدام نمايد. شهرداريها نقشههاي مذكور را در اختيار متقاضيان قرار ميدهند و چنانچه متقاضي براساس نقشه همسان، درخواست پروانه ساختمان بنمايد، شهرداريها موظفند با رعايت ساير مقررات، پروانه ساختماني را صادر و رأساً اعمالنظارت نمايند.
ماده 40 ) به منظور مطالعات و تحقيقات موردنياز براي توسعه نظام مهندسي و اصلاح سيستم كنترل در مهندسي ساختمان و گسترش آن در سطح كشور، متناسب با امكانات و مقتضيات محلي و ارتقاي كيفي مهندسي ساختمان از طريق پيشنهاد اصلاح قوانين، تدوين آئيننامههاي قانوني شورايي مركب از (7) عضو تحت عنوان «شوراي توسعه نظام مهندسي و كنترل ساختمان» دروزارت مسكن و شهرسازي تشكيل ميشود. اعضاء و رييس شوراي مذكور توسط وزير مسكن و شهرسازي انتخاب و دبيرخانه شوراي مذكور در وزارت مسكن و شهرسازي تشكيل ميشود