بخشی از مقاله
توضيحاتي در مورد دستگاه تراش تبريز
طول كارگير مفيد 5/1 متر است و از اجزاي مختلف همانطور كه بيان مي شود تشكيل يافته است . دو تا پايه ، ريل كشويي و دستگاهي كه ساپورت و مرغك روي آن حركت مي كنند و ...
سه نوع ساپورت داريم :
ساپورت طولي كه در طول حركت مي كند و روي كار را مي تراشد و ساپورت عرضي كه كف تراشي مي كند و ساپورت بالايي يا فوقاني كه در زماني كه خط مندرج روي صفر باشد حدود 6 الي 7 سانتي متر كار روتراشي براي ما انجام مي‌دهد. يك سري اعداد روس ساپورت فوقاني وجود دارد كه براي زدن مخروط از آن استفاده مي‌شود . 2 نوع مخروط تراشي داريم . يك نوع مخلوط كامل و ديگري مخروط ناقص كه با ساپورت فوقاني مي توان انجام داد .
بر روي ساپورت فوقاني قسمتي به نام رنده‌گير دستگاه وجود دارد كه بر 2 نوع هستند كه يك نوع آن بگونه اي است كه فقط يك نوع ابزار مي توان در آن گذاشت (يك طرفه) و ديگري 4 طرفه مي باشد .
در ساپورت طولي ورنيه بر حسب mm1 است و در ساپورت عرضي ورنيه 0 تا 5/0 ميليمتر است و در ساپورت فوقاني ورنيه آن بر حسب mm 2/0 است .
مرغك مركز با سه نظام مي باشد و نگاه دارنده قطعه كار است كه يك طرف قطعه را سه نظام و طرف ديگر را مرغك مي گيرد . مرغك بر دو نوع است . يك نوع ثابت كه همراه با كار نمي چرخد و نوع ديگر متحرك است كه همراه با كار مي چرخد .
سه نظام سه تافك دارد كه هر سه فك با هم باز و بسته مي شود و براي گرفتن كارهاي دايره اي شكل استفاده مي شود . سه تافك روي يك صفحه اي به نام صفحه حلزوني مي‌چرخد و باز و بسته شدن فك ها توسط آچاري به نام آچار سه نظام مي‌باشد .
2 نوع پارچه داريم : پارچه رو و پارچه وارو .
ماكسيمم كاري كه مي تواند توسط دستگاه انجام شود قطعه اي به قطر mm 250 است .
4 نظام بر دو نوع است . يكي منظم و ديگري نامنظم كه هر كدام از فكها جدا جدا باز مي شود .
دستگاه دو جدول براي سرعت در سه نظام دارد .
جدول جدول سمت راست كه كمترين دور آن 45 دور در دقيقه و بيشترين ان rpm2000 است .
و اگر جاي دو چرخ دنده عوض شود كمترين دور rpm 4/22 مي باشد و بيشترين دور rpm 1000 است .
2 تا ميله وجود دارد كه يكي از آنها ميله هادي و ديگري ميله اتومات است كه براي راه اندازي ساپورت طولي و عرضي استفاده مي شود . اگر اهرم روي اتومات باشد ساپوت طولي بوسيله يك اهرم قفل مي شود . اگر به سمت افقي اهرم را جابجا كنيم ساپورت در جهت افقي جا به جا مي شود و اگر رو به بالا اهرم را جابجا نماييم ساپورت به سمت سه نظام حركت مي كند و به سمت پايين نيز عكس اين است .
براي پيشروي اتومات دستگاه يك سري اهرم وجود دارد كه از صفر تا شش روي آن مندرج شده است و ديگري به صورت ABC است و هر كدام از اينها سرعت اتومات را كم و زياد مي‌كند .
پله زني
براي پله زني بايد ابتدا كف تراشي شود و پس از عمل كف تراشي توسط ساپورت عرضي خود را آماده براي پل زني كنيم كه به ساپورت عرضي بار مي دهيم و ساپورت طولي را حركت مي دهيم . بدين روش آن مقداري از كار را كه مي خواهيم قطرش را تغيير مي دهيم .
مخروط تراشي
براي مخروط تراشي نيز ابتدا كف تراشي كنيم و پس از آن براي ساختن مخروط ناقص از انتها به ابتدا مي‌آييم و براي ساختن مخروط كامل از ابتدا به انتها مي رويم و در مخروط كامل درجه روي ساپورت فوقاني را به سمت راست قرار مي دهيم و با ساپورت فوقاني سر و كار داريم.
ساختن لولا :
براي ساختن لولا ابتدا يك قطعه كار را از فاصله معيني بريده و نركي و مادگي مي‌سازيم و ابتدا مادگي را مي سازيم به اين دليل كه اگر در ساخت نركي دچار اشكال شويم بتوان اندازه ها را مانور داد . براي ساخت مادگي ابتدا كف كارها را صاف كرده و توسط مته مرغك يك سوراخ ريز تا ته مي زنيم و پس از آن مته مورد نظر را برداشته و به اندازه مشخص قطعه كار را سوراخ كرده و حال مي رويم سراغ نرگي براي نركي هم بايد به ترتيب عمليات پله را انجام دهيم كه وقتي انگشت خود را روي سوراخ مادگي مي گذاريم و اين 2 را از هم بيرون مي كشيم صدايي خاص شنيده شود.
انواع ماشين هاي افزار N-C
كاربردهاي مختلفي در صنعت جهت استفاده از N-C نظير قابليت سوراخكاري ، داخل تراشي ، فرزكاري ، فرزكاري ، موجود است كه هر يك جداگانه توضيح داده خواهد شد .
ماشين هاي داخل تراشي ، اصولاً داخل تراشي به عملي گفته مي شود كه طي آن ، عمل تراشكاري بوسيله تغيير مكان ابزار برش در داخل يا خارج قطعه صورت مي‌گيرد كه در بعضي حالات ابزار برش دور قطعه كار حركت مي كند و در بعضي اوقات ابزار ثابت و قطعه كار دوران حركت مي كند .
1-ماشين داخل تراشي افقي - در اين ماشين يك محور افقي وجود دارد كه داراي حركت چرخشي است و ابزار روي آن قرار مي گيرد . قطعه كار روي ميز قرار گرفته كه مي تواند در جهت محور X يا محور Y حركت نمايد و در بعضي موارد نيز بر روي يك ميز قابل چرخش قرار مي گيرد . معمولاً روي ماشين هاي N-C حركت د جهات X و Y و Z وجود دارد بعنوان نمونه يك قطعه مي تواند در صفحه XY فرزكاري شود . خود محور ماشين عمل داخل تراشي را بوسيله ابزار انجام مي دهد .
روي اين ماشين نه تنها مي توان داخل تراشي كرد ، بلكه مي توان عمليات مته كاري را نيز انجام داد . هنگامي كه يك ميز دوار N-C نيز به آن ملحق شود اين ماشين مثل يك مركز ماشين كار عمل مي كند(مركز ماشين كاري بعداً توضيح داده خواهد شد) .
يك ماشين داخل تراشي افقي را نشان مي دهد كه داراي بعد وسيعي از حركات خطي است ، علاوه بر آن نيز داراي دستگاه سر عمودي ، ميز و زين مي باشد كه مي توان آنرا تحت زواياي مختلف تا 360 درجه انحراف داده و براي عمليات مختلف استفاده كرد . اين ماشين داراي محوري با قطر 3 اينچ است كه مي تواند حدود 24 اينچ بار بوسيله آن برداشته شود و دستگاه سر عمودي مي تواند تا 48 اينچ روي ستون حركت نمايد . و ميز اصلي داراي حركت عرضي در حدود 48 و حركت طولي 29 اينچ است كه بوسيله زين انجام مي شود . كليه حركات با استفاده از كنترل عددي صورت مي‌گيرد .
هنگامي كه يك بار شعاعي جهت فرزكاري به ماشين داده مي شود اين ميز مي تواند بطور پيوسته به حركت چرخشي خود ادامه دهد . تا قبل از اينكه سيستم N-C توسط كمپاني Sibley Machine Foundry ساخته شود عمليات مذكور بوسيله يك ماشين با يك ميز دوار الكتريمي و با مدت زمان 5/5 ساعت صورت مي گرفت . استفاده از سيستم فوق باعث كاهش زمان هاي حقيقي ماشين كاري مي شود چون زمان هاي بيكاري پنهاني متعددي وجود دارد كه استفاده از اين زمان بطور پيوسته ماشين هاي N-C امكان پذير مي باشد و نيز هزينه زيادي قيد و بندها و نگهدارنده‌ان مصرف نمي‌شود .
مته كاري ، قلاويز كاري و داخل تراشي روي قسمت هاي مختلف قطعه كار بوسيله چرخش قطعه كاردر محل خود و سپس انجام عمليات مربوطه صورت مي گيرد . ميزان زمان صرفه جوئي شده در اين سري از كارها از 25 درصد تا 200 درصد بوده و بسته به نوع و تركيب قطعه مي باشد . قطعات بزرگ و سنگين و يا استثنائي بوسيله يك داخل تراش با ميز ثابت Floor type ماشين كاري مي شود كه در آن قطعه كار روي ايستگاه مربوطه (روي يك سطح) قرار مي گيرد و ستون نگهدارنده محور ماشين به سمت قطعه كار حركت مي كند و اين قابليت تغييرناپذيري در مكانهاي مختلف محور ماشين باعث مي شود كه عمليات بطوربسيار وسيعي انجام مي شود .
2-ماشين هاي داخل تراشي دقيق ، - يكي از معمولي ترين كاربردهاي N-C در ماشين (مته دقيق) داخل تراشي دقيق مي باشد . اين ماشين يك ماشين افزار فوق العاده نيست اما براي دقت بالا مورد استفاده مي باشد . يك ماشين مته دقيق معمولاً براي داخل تنراشي سوراخهاي دقيق مورد استفاده قرار مي گيرد . ( و اصولاً بر همين اساس نام‌گذاري شده است ) . بعلت تغيير در ضريب انبساطهاي مواد و با تغيير درجه حرارت دقت اين دستگاه كم مي شود و براي اينكه دقت آن مطلوب باشد ، معمولاً آن را در يك اتاق با درجه حرارت كنترل شده نگهداري مي كنند . به تجربه ثابت شد است كه اگر يك دستگاه ماشين مته دقيق به سيستم N-C مجهز شود در خيلي از هزينه ها صرفه جوئي خواهد شد .
انجام عمليات با ماشين مته دقيق بسيار خسته كننده مي باشد و بواسطه دقيق بودن آن امكان اشتباه در ماشين كاري وجود دارد و به همين دليل لازم و صلاح است كه ماشين مته دقيق به سيستم N-C مجز شود . يك ماشين دقيق معمولاً به عنوان يك ماشين افزار محكم و دقيق در نظر گرفته مي شود اما با مجهز شدن آن به سيستم N-C اين ماشين مي تواند با سرعت و دقت زياد و با عمليات فرزكاري و مته كاري به يك ماشين توليد سريع تبديل شود . بنابراين مي تواند در يك خط توليد وقتيكه در قطعات دقت بالايي مورد لزوم است مورد استفاده قرار گيرد .
يك ماشين مته دقيق N-C مي تواند در توليد تجهيزات مربوطه به ماشين هاي N-C مورد استفاده قرار گيرد و از اين جهت است كه به عبارت N-C bailt - N-C اطلاق مي گردد . يك ماشين مته دقيق داراي قابليت هاي متفاوتي نظير سوراخكاري و فرزكاري مي باشد و در بعضي اوقات داراي ضمائم بخصوص نظير دستگاه سنگ زني است . اين ماشين مي تواند با دو ، سه ، چهار محور حركت مجهز شود كه بستگي به كاربرد مورد نظر دارد .
