مقاله در مورد دستگاه تراش

بخشی از مقاله

دستگاه تراش

روش کار:
پس از مشاهده محیط کار مصاحبه با کاربر دستگاه تراش در مورد سابقه کار و شرایط جسمی و ناراحتی هایی که در ارتباط با کار برای او بوجود آمده و همچنین جنبه روانی کار نظیر رضایت شغلی و میزان جذابیت کار برای وی سوال به عمل آمد.
کار مورد نظر به سه sub task اصلی تقسیم شده که هر یک نیز به چند Sub Task دیگر تقسیم می شوند ، پس از بررسی و زمان سنجی هر یک از sub task ها برای بدست آوردن میانگین زمانی هر یک و تهیه عکس های مربوطه ، با دو روش RULA و QEC مطالعه وضعیت های بدن (Posture) در انجام هر یک از وظایف انجام شد.

برای بررسی محیط کار پس از رسم پلان مغازه با در تظر گرفتن جای قرارگیری دستگاه تراش ، دستگاه دریل میزهای کار ، وسایل گرما زا ، پنجره و منابع نوری ، سعی در ایجاد تغییرات و اصلاخات در فضای کاری کاربر مورد نظر شد.

کاربر:
کاربر دستگاه تراش که در این مطالعه مهم ترین عامل مورد بررسی است ، فردی است 36 ساله که در یک مغازه کوچک در منطقه ای مسکونی مشغول فعالیت است ، وی 18 سال سابقه کار در این حرفه را دارد و مدت 6 سال است ، در محل فعلی به تولید قطعات فلزی مشغول است. کار این شخص تولید انواع قطعات تراش خورده مانند پایه های میز تلویزیون و ... می باشد. ساعت های کاری او از 9 صبح تا 7 شب است. وی کارگاه به تنهایی مشغول به کار است و وظایفی نظیر حمل قطعات آماده و تحویل به مشتری نیز به عهده اوست. زمان استراحت او یک ساعت در وقت ناهار است.

وظایف:
کار این شخص بطور کلی کار با دستگاه تراش است که به 3 Sub Task اصلی شامل قرار دادن قطعه اولیه در دستگاه ، آماده کردن دستگاه برای عملیات براده برداری و برداشتن قطعه تراشیده و آماده تقسیم می شود که هر کدام به چند زیر وظیفه تقسیم می شود.
کاربر مورد نظر در نواحی از بدن مانند پا ، کمر و گردن احساس درد و ناراحتی می کند که تاکنون بارها به پزشک مراجعه کرده و علت آن را کار مداوم و یکنواخت خود می داند.

به گفته خودش بارها سعی کرده با اختصاص زمان های بیشتری به استراحت ، از درد بدن خود بکاهد ولی بدلیل حجم بالای کار و فشار حاصل از آن موفق به ادامه این رویه نشده است و در پایان ساعت کاری خود احساس سرگیجه و سردرد نیز می کند.
وی در تمام ساعات کاری خود بصورت ایستاده کار می کند و بدلیل نداشتن دسترسی راحت و ارتفاع نامناسب سطح کار و تکرار پوسترهای نادرستی که شرایط کار به او تحمیل می کند و زمان طولانی کار ،او به اختلالات و آسیب های اسکلتی و عضلانی دچار شده است.

تجهیزات و وسایل:
از آنجا که کاربر دستگاه تراش به سه Sub Task اصلی تقسیم می شود ، تجهیزات هر Sub Task را به طور جداگانه نام می بریم:
1- قرار دادن قطعه در دستگاه و تنظیم مرغک:
شامل قطعات اولیه که داخل کارتن قرار دارند و بر روی دستگاه بوسیله آچار سه نظام قطعه ثابت و محکم می شود .
دستگاه تراش دارای دو Suport فوقانی و تحتانی می باشد که بوسیله دو کنترل گر چرخشی که در دو جهت مخالف می چرخند، حرکتی به سمت جلو و عقب را دارد و یک کلاچ هم در قسمت پایین تر کنترل گرها وجود دارد که پس از حرکت Support ها به طرف قطعه با خلاص کردن کلاچ به حالت درگیر دستگاه شروع به کار می کند و در حین براده برداری کاربر بوسیله کنترل گرها میزان

برداری را تنظیم می کند و پس از پایان کارتراش و خلاص کردن کلاچ با حرکت Support ها کار این بخش به پایان می رسد.
در بعضی مواقع دستگاه به شکل اتومات به کار براده برداری می پردازد ، به این صورت که بعد از حرکت Support ها به طرف قطعه داخل مرغک با حرکت دنده اتومات طبق تنظیمات کنترل گرها که از قبل تعیین شده اند ، دستگاه به براده برداری مشغول می شود و نیازی به تنظیم کنترل گرهای در حین براده برداری نیست.
کنترل گرهای دستگاه از نوع ادامه دار چرخشی و اهرمی هستند.
دستگاه دارای یک کنترل پنا کی باشد که در حین کار در سمت چپ کاربر قرار می گیرد و دارای دو کنترل گر برای تعیین گام دندنه و 2 کنترل دیگر در کنار آن برای تعیین سرعت پیشروی اتومات دستگاه می باشد که تنظیم آن ها قبل از شروع کار دستگاه انجام می شود.

یک کلید ایمنی که به رنگ قرمز می باشد و از نوع کنترل گرهای فشاری است در کنار کلیدی که جریان برق دستگاه را معلوم می کند، قرار دارد. دو نشانگر هم به منظور نمایش میزان روغن دستگاه یکی در کنار کلید ایمنی و دیگری در قسمت پایین تر دستگاه قرار دارد. این کنترل پنل در ارتفاع Cm 58 از سطح زمین کارگاه قرار دارد. این کنترل پنل در ارتفاع Cm58 از سطح زمین کارگاه قرار دارد.

3- برداشتن قطعه تراشیده و آماده شده بوسیله آچار سه نظام ، مرغک باز شده و قطعه را برداشته و در محلی که بر روی دستگاه قرار دارد ، داخل کارتن چیده می شود و پس از پایان کار به سمت چپ دستگاه بر روی زمین منتقل می شوند.
همچنین کارگاه مجهز به یک دستگاه دریل می باشد که در کنار دستگاه تراش قرار گرفته و یک میز در جلوی دستگاه که وسایلی بر روی آن قرار دارد و یک قفسه در انتهای کارگاه که انواع پیچ ها و چرخ دنده ها بر روی آن چیده شده است.
و از یک تک گاز یک تک گاز یک شعله برای ایجاد گرما در کارگاه استفاده می شود. و یک سکو

ی چوبی به ارتفاع Cm 10 در جلوی دستگاه قرار دارد که کاربر در حین کار بر روی آن می ایستد.
فضای کار شخصی:
این محیط کاری تشکیل شده است از یک فضاها با مساحتی به طول و عرض m 10×2 که وسایل و تجهیزات مربوط به کار دستگاه تراش در آن قرار دارد. دستگاه تراش در آن قرار دارد. دستگاه تراش در سمت چپ کارگاه قرار دارد و کاربر فضایی به اندازه Cm 90×270 را در جلوی دستگاه برای کار در اختیار دارد. او در حین کار در جلوی قسمت تراش دستگاه بصورت سوپا می ایستد و به کار مشغول می شود.
 کاربر باید بتواند میان نشستن و ایستادن انتخاب کند. اگر یکی از این وضعیت ها باید انتخاب شوند ، معمولاً نشستن بلر ایستادن مرجع است ، ایستادن هم ممکن است در جریان کار ضروری باشد.
ارتفاع سطح کار در زمان تنظیم Supportها و کنترل براده برداری برای کاربر مناسب نیست و او مجبور می شود که گردن خود را خم کند و بطور کلی از ناحیه کمر دچار خمش می شود.
 عمده ترین عامل مشخص کننده وضعیت بدن در کارهای دستی که بوسیله افراد ایستاده انجام می گیرد ، ارتفاع کار است.
اگر سطح کار بسیار کوتاه باشد تنه ، سر و گردن به طرف جلو خم می گردند که این امر باعث بروز فشارهای وضعیتی در ستون مهره ها و عضلات آن می شود. بنابراین برای انجام کار بایستی موقعیتی را در نظر گرفت که نه بسیار بلند و نه بسیار موتاه باشد تا بدین ترتیب شانه ها و پشت در معرض فشارهای وضعیتی شدید قرار نگیرند (فیزنت ، 1382)

کاربر مورد نظر برای اینکه به قسمت تراش نزدیک و به آن مسلط شود ، سکویی به ارتفاع Cm10 در زیر پای خود قرار داده است . این مسئله باعث ایجاد مشکلاتی در دسترسی او به کنترل گرها می شود . همچنین صفحه کنترل گرها که در سمت چپ او قرار دارد، در راستای سطح کار است و او به راحتی نمی تواند با آنها رابطه برقرار کند و کجبور است سر و تنه خود را به شدت به طرف آنها بچرخاند و یا بعد از قرار گرفتن در مقابل کنترل پنل روی دورانوی خود بنشیند که در این صورت فضای کافی برای انجام این کار ندارد.

بطور کلی کنترل گرها در حوزه دسترسی مناسب او قرار ندارد و برای استفاده از آنها با خمش و یا پیچش در قسمت های مختلفی از بدن مانند گردن ، کمر نامناسبی به خود می گیرد و باعث ایجاد درد و ناراحتی در این قسمت ها در طول زمان کار می شود.
همچنین کنترل گرهای دستگاه که عملکردی یکسان دارند، به راحتی قابل شناسایی نسیتند چرا که از نظر فرم و محل قرارگیری دارای شباهتهای بسیار هستند و کاربر را در زمان طولانی استفاده دچار مشکل و سردرگمی می کند.
جایی که تعداد کنترل ها بسیار زیاد است ترتیب قرار گرفتن آنها باید به گونه ای باشد تا از بروز ابهام و اشتباه جلوگیری شود تا ایمنی و عملکرد سریع را تضمین کند.
ترتیب صحیح کنترل ها می تواند بر اساس دسته بندی آنها باشد طبق وظیفه آن ها در فرآیند و یا به ترتیبی که مورد استفاده قرار می گیرند.
عمل کنترل ها باید به سادگی قابل تشخیص باشد تا از هر گونه سردرگمی جلوگیری شود. (چوبینه و موعودی 1382)
دسته کنترل گرهایی که بر روی supart ها قرار داد بسیار کوتاه است و براحتی در دست جای

نمی گیرد و در قسمتهای انتهایی دارای لبه تیز و خشن می باشد که باعث فرورفتن در کف دست و ایجاد نقاط فشار می شود. کنترل دستگاه ها باید در دسترس قرار گیرند و دستگیره ها باید متناسب با آناتومی دست باشد. (چوبینه و موعودی 1382)
کلید دستگاه به رنگ قرمز می باشد و در سمت چپ کاربرد قراردارد و در ارتفاع پایین تر از کمر وی قرار گرفته است. این کنترل گر از نوع منقطع و فشاری دستی می باشد و سطح مقطع آن به

نسبت بزرگ طراحی می شده که با توجه به مدل قرارگیری و اینکه کاربر مورد نظر راست دست می باشد، محل مناسبی ندارد.
تکمه فشاری باید دارای چفت مندی باشد و در هنگام فشار، یک پس خورد قابل لمس را ایجاد کند و یا ترجیحاً به کار انداختن آن همراه با ایجاد صدای«کلیک» باشد (بدین ترتیب اپراتور از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل می کند). برای بهبود پس خورد، استفاده از یک شاخص و یا لامپ داخل تکمه سودمند است. اصطکاک زیاد سطح تکمه و یا وسیع بودن سطح آن به کنترل انگشت در هنگام

عمل کمک می کند. در صورتی که سطح تکمه وسیع باشد باید بوسیله زنگهای مات پرداخت شود تا بدین ترتیب از انعکاس آزار دهنده نور از روی سطح تکمه جلوگیری شود. (فیزنت. 1382)
همچنین کنترل گرهای این دستگاه بصورت کلیدی است و با حرکت دادن آنها دور و سرعت دستگاه به هدفهایی خود می رسد و قابل تنظیم نیست و باعث به خطر افتادن ایمنی و سلامتی کاربر می شود.
نشانگردهای دستگاه که شامل صفحاتی در سمت چپ دستگاه می باشد، بیانگر اطلاعاتی از قبیل استانداردهای پیچ و چرخ دنده ها، میزان سرعت و دور دستگاه می باشد که نسبت به محل قرارگیری کاربر در پشت دستگاه در ارتفاع مناسبی قرار ندارند و نمی تواند به راحتی در حین کار از آنها استفاده کند. و نشانگرهای شماره ای نیط بر روی کنترل گرهای support ها قرار دارد که اعداد و درجه بندی آن بسیار پایینی نسبت به وضعیت قرارگیری سروگردن کاربر هستند، منجر به ایجاد پوسچر بسیار نا مطلوب در کاربر می شوند.
حداکثر فاصله دیده شدن نشانگر به وسیله اندازه جزئیات قابل نمایش بر روی آن نمایشگر تعیین می شود. به منظور دریافت واضح اطلاعات در مواردی که نشانگرها بصورت شماره ای هستند، نشانگر های باید در جایی قرار گیرند که سریع و به راحتی قابل رویت باشند. ترتیب قرار گرفتن آنها ممکن است بر اساس فرآیند تکنیکی و یا اهمیت بسامد استفاده از کنترل ها باشد. این موضوع می تواند با گروه بندی بر اساس نوع فرآیند، نوع اندازه گیری و غیره عملی شود. (چوبینه و

موعودی، 1382)
روغن دان دستگاه که بر روی صفحه کنترل پنل قرار دارد، هیچ شاخص تعریف شده ای ندارد و کاربر به گفته خودش بر اساس تجربه میزان آن را تصمین می زند.
و همچنین در جای بسیار نامناسبی قرار دارد و در معرض دید او نمی باشد.
در کنار کلید ایمنی دکمه ای جهت نمایش جریان برق دستگاه قراردرد و در هنگام وجود جریان برق، چراغ داخل آن روشن می باشد، روشنایی کلید شاخص مناسبی است اما به دلیل مکان قرارگیری نامناسب آن در معرض دید کاربر قرار ندارد و در هر لحظه نمی تواند از وجود جریان برق به راحتی اطلاع پیدا کند.
محدوده مناسب برای محل نشانگر های بصری از خط افق تا 30 درجه پایین آن امتداد می یابد و خط بهینه دید در وسط این محدوده قرار می گیرد. اگز خمش محدود گردن را نیز مجاز بدانیم 15 درجه دیگر به این مقدار اضافه خواهد شد. (فیزنت، 1382)
و ستون (1953) در مطالعه کلاسیک خود به روی خستگی بینایی ابراز داشت که عملاً دامنه حرکتی چشمها به طرف پایین به 24 تا 27 درجه محدود می شود، بعد از آن نقطه سر و گردن به سمت جلو خم می شوند. ماهیچه های گردن برای تحمل ورز سر تحت تنش قرار می گیرن.
پس از پایان کاربراده برداری هر قطعه، کاربر آن را بر روی دستگاه در کنار خود قرار می دهد که این باعث ادامه کار استا و یکنواخت وی می شود و در ساعات طولانی کار او به طور مداوم سرپا می ایستد و دستان و سروگردن او نیز به سمت کنترل گرها حرکتی یکنواخت دارد.
انسان در مقابل محیط های یکنواخت و یا شرایطی که او را اغنا نمی کند زود خسته می شود و با نوعی احساس عدم تمایل و نگرانی و کسالت از خود واکنش نشان می دهدو این مسئله موجب تقلیل در هوشیاری توجه و اختلال در اعمال و سرانجام حادثه خواهد شد.

می توان با قراردادن محل قرارگیری قطعه آماده شده در فاصله دورتر از دستگاه، کاربر را مجبور به حرکت و راه رفتن در کارگاه نمود تا بدین وسیله بخشی از حجم کار ایستا و یکنواخت وی تقلیل پیدا کند.
یک ایراد کلی که در تمام فضای کار مشاهده می شود بی نظمی و نامرنب بودن وسایل چیدمان کارگاه است و کثیفی دیوارها و کف کارگاه ظرایط نامطلوب و خسته کننده ای را برای کاربر فراهم کرده است.