کارآموزی ساختمان های بتنی و فلزی و مراحل اجرای کار

بخشی از مقاله

كارآموزي ساختمان هاي بتني و فلزي و مراحل اجراي كار

جزئیات اجرایی ساختمان های بتنی
ديوار چيني
1 - ديواري كه از آجر فشاري يا با سنگ مخلوط و يا با مصالح ديگر با ملات ماسه سيمان يا ماسه آهك ويا ملات باتارد چيده شده .
2 - نماي ديوار را مي توان از ابتدا با نما سازي خارجي پيوسته ساخته و به تدريج بالا ببرد بطوري كه هر رگ آجر چيني قسمت جلوي كار آجر تراشيده گذارده و پشت آنرا از آجر فشاري يا مصالح ديگر مي چينند.كه ضخامت و مقاومت هر ديوار بستگي به نوع كار بري آن دارد .كه در اين ساختمان بيشتر ديوار چيني هابه وسيله آجر لفتون و آجر فشاري انجام گرفته.

نحوه شمشه گيري
ابتدا بالاي يكي از گوشه هاي هر قسمت ساختمان را مقدم گرفته و يك كروم گچي به يك زاويه نصب مي شود، سپس شاغولي آن كروم را به پايين ارتباط داده كروم ديگري به پايين متصل مي سازد بعد خط گونيا 90 درجه را به زاويه هاي ديگر انتقال داده به طوري كه عمل كروم بندي چهار گوشه هر قسمت را زير پوشش دهد بعد ريسماني به بالاي هر قسمت روي كروم ها گرفته و هر

دو متر يك كروم به زير ريسمان به وجود آورده كه اين عمل پايين نيز انجام

مي شود بعد كروم هاي قسمت وسط و گوشه ها از بالا به پايين با شمشه چوبي يا آلومينيومي شمشه گچي گرفته روي كروم گچي كه سرتاسر ارتفاع ديوار را در چند قسمت گرفته از ملات گچ و خاك يا ماسه سيمان مي پوشانند.
فرش كف ساختمان
براي عمل فرش كف ابتدا در گوشه هاي هر قسمت يك قطعه سنگ ساييده شده يا موزائيك يك اندازه بطوريكه تراز روي چهار نقطه باشد قرارمي دهندسپس ريسماني نازك و محكم به اضلاع بسته و خط گونيا 90 درجه را به گوشه ها انتقال ميدهد.بعد ملات را كف آن پهن مي كنند و كف را فرش مي نمايند البته ريسمان ها را به ترتيب جا به جا مي كنند .
نحوه اجراي خط گونيا معماري
ابتدا از گوشه ها دو ريسمان عمود بر هم بسته و 60 سانتي متر به يك طرف نشان گذارده ضلع همجوار را80 سانتيمتر علامت گذاري مي كنيم در اين حالت خط ارتباط بين اين دو بايد 100 سانتيمتر كامل باشد كه در مغايرت ريسمان را جا بجا كرده تا نقطه 100 سانتيمتر تكميل گردد.كه در اين صورت زاويه 90 درجه درست مي شود .

قرنيز
بر روي فرش موزائيك يا سنگ قسمتهاي ساختمان قطعه سنگي به ديوارنسب مس شودكه قرنيز نا ميده مي شود . تا شستشوي كف و تنظيم گچ كاري ديوار ها آسان گردد.كه در بيشتر ساختمان ها اين قرنيز حدود 10 سانتيمتر استفاده مي شود كه در اين جا هم به همين صورت است.

سفيد كاري با گچ
هر بنا اول شمشه گيري آستر مي شود در اينصورت گچ آماده را پس از الك كردن با الكي كه سوراخ هاي آن نيم ميليمترمربع است الك نموده و سپس حدود سه ليتر آب سالم در ظرفي ريخته گچ الك شده را با دو دست آهسته در آب مي پاشند تا اينكه ضخامت گچ به روي آبها برسد بلا فاصله با دست گچ هاي داخل آن را مخلوط نموده كه اين عمل بدست شاگرد استاد كار انجام مي شود بعد به سرعت استاد كار خمير گچ را با ماله آهني روي ديوار آستر شده مي گشد و بلا فاصله يك شمشه صاف روي آن مي كشد تا ناهمواري هاي آن روي ديوار گرفته شود.

كاشيكاري

.هنگام شروع نصب كاشي به اين صورت اقدام مي گردد ابتدا خميري از خاك رس تهيه و آن را مي ورزند اين خمير در ظرفي نزديك دست استاد كار آماده مي ماند سپس با گچ يا سيمان يا ماسه يا خاك رس كوبيده شده زير رگه اول كاشي در يك ضلع كنار ديوار شمشه كاملا تراز به وجود مي آورد تا امكان چيدن رگه اول كاشي به وجود آيد.
دو عدد كاشي دو سر ضلع مو قتا با فاصله حداقل 1 سانتيمتر از ديوار قرار مي دهند سپس ريسماني نازك به بالاي آن متصل نموده جلوي كاشي ها را از گل ورزيده شده موقتا بست مي زنند بعد شمشه فلزي بسيار صاف جلوي كاشي در حال نصب قرار مي دهند و بقيه كاشي ها را پشت شمشه چيده بعد با ريسمان كنترل مي نمايند، جلوي بند ها را از گل ورزيده شده كروم موقت گذارده سپس دوغاب سيمان رابه صورت رقيق محلول شده از ماسه پاك و سيمان معمولي آماده با ملاقه به آهستگي پشت كاشي ها را پر مي كند تمام اضلاع را در رگ اول دور مي گردانندتا امكان كنترل تمام زاويه ها وضلع ها ،گوشه ها و نبشه ها به عمل آيدكه چنان چه كنار ضلعي تكه هاي غير استاندارد احتياج شود كاشي هاي رگه اول را جا بجا نموده و تكه ها به كنار منتقل شود و دوغاب ريزي پشت انجام گيرد پس از كنترل اضلاع هر بنا رگه هاي ديگر را از اول شروع و انقدر تكرار مي شود تا كاشيكاري در حد مطلوب به اتمام برسد پس از خودگيري كامل ملات كاشي ها

دوغابي از رنگ كاشي با سيمان سفيد ورنگ مشابه تهيه نموده و با پارچه يا گوني به لاي بند ها ماليده و بعد از خشك شدن سطح كاشي ها را كاملا نظافت مي نمايند ، در اين هنگام نصب كاشي هاي ديواري خاتمه يافته و آماده فرش سراميك كف مي شود.
سراميك كف
براي فرش كف سرويس هاپس از كنترل لوله گذاري ها و چك نمودن ايزو لاسيون و شيب سازي لازم براي آبروها زير سراميك يك پلاستر سيماني تعبيه مي شود تا اينكه 3 ميليمتر جاي ملات براي نصب سراميك باقي بماند سپس با توجه به اين كه پلاستر زير بنا نبايد خشك شود بايد هر چه زود تر دوغابي از سيمان معمولي به ضخامت نيم سانتيمتر روي پلاسترها قرار داده و قطعات سراميك آماده را در دوغاب غرق نموده تا شيره دوغاب به زير درزهاي سراميك نفوذ كند و از اين روي قطعا

ت به پلاستر زير چسبيده شود و روي سراميك ها با شمشه و چكش هاي لاستيكي كوبيده و هموار گردد ، 24 ساعت بعد كاغذ روي سراميك را نم زده و پس از خيس خوردن به وسيله پارچه اي جمع آوري و نظافت مي گردد، در اين حالت بايد كنترل شود كه چنان چه درزي از سيمان بر خوردار نشده و لاي درز باز مانده باشد مجددا از سيمان دوغاب پر مي شود ودرز ها با رنگ

سراميك به صورت دوغاب تزئين و چنان چه نياز به بتونه كاري باشد از سيمان سفيد و رنگ خميري تهيه و جاهاي ناهموار درز ها را پر و نظافت مي نمايد .
چيدن آجرنما
آجر سفيد يا رنگي زلال و اعلا كه معمولا از بهترين خاك رس خالص به قطرهاي 3، 4، 5، 6 ، شود و سپس استاد كار آجر تراش با چند نفر شاگرد كار آموخته به وسيله دستگاه برش و تراش آجر ها را بريده و سپس آنها را به ظرف آب موجود وارد مي كنند آجر ها حداقل دو ساعت درآب باقي مي مانندكه چنانچه مواد آهكي داشته باشد شكسته و با سيراب شدن آن مقاومت و استحكام آجر بالا رفته وثابت خواهد ماند و نيز براي ساييدن لبه هاي تراشيده شده آماده مي گردد. در خاتمه شاگردان با قطعه آجر ديگر روي نره هاي تراشيده شده را كاملا صيقل مي دهند در اين صورت

خميري زاييده شده از خود آجر به وجود مي آيد كه به آن بتونه آجر مي گويند با پركردن سوراخ هاي نره هاي آجر به وسيله همان بتونه و كشيدن قطعه آجر ديگر تيزي ها و گوشه هاي آجر را صاف و هموار مي كنند در اين صورت آجر براي چيدن جلوي ديوار آماده است ولي بهتر است مصرف آن را به روز بعد موكول كنند تا در اين فاصله كاملا خشك شود پس از خشك شدن آجرها شوره سفيدي روي آجر را مي گيرد كه مي توان پس از چيدن و خشك شدن شوره ها آن را با پارچه اي از روي آجرها برداشت.

بند كشي آجر
پس از اتمام كل نما سازي با آجر ابتدا ماسه بادي دانه دار پاي كار آماده داشته و به هر پيمانه ماسه دو پيمانه سيمان معمولي پرتلند اضافه مي كنند وبا مقداري آب به صورت خمير در آورده پس از نصب داربست براي زير پاي استاد كار بند كش خمير را در ظرفي نزديك كار برده با قلم فلزي باريك كه عرض آن حد اكثر 10 ميليمتر و ضخامت آن 2 ميليمتر و سر آن نيز منحني شده باشد ، وسط آن نيز زانويي خورده شده باشد پس از پوشاندن دستهاي استادكاربا دستكش هاي لاستيكي سالم

خمير را كم كم روي كف دست چپ قرار داده و قلم نام برده را به دست راست گرفته دست چپ به زير درز آجر از چپ به راست حركت مي كند و هم زمان دست راست با قلم فلزي خمير را به لاي درز جاي داده پس از پيش رفتن حدود يك متر طول عمل را به درزهاي زير انتقال مي دهد سپس از ابتداي هر درز با دست راست قلم را تا آخر ملات يكسره كشيده تا تشخيص داده شود درزها تميز بند كشي شده و با قطعه پارچه اي لبه هاي آجر را تميز مي نمايند.

نصب سنگ نما
براي تزيين سنگ نما ضمن آماده شدن سنگ مورد دلخواه استاد كاران ماهر ابتدا جلوي ديوار ها را با قطعه سنگي كروم بندي و اضلاع ديواررا به صورت صاف و گونيا ريسمان بندي مي كنند سپس رگه اول سنگ ها را شمشه گيري مي كند بعد از ريسما ن بندي بالا و كنترل شاغولي آن سنگ هاي رگه اول را نصب مي نمايد و با گچ ساخته شده جلوي آن هارا از كروم هاي گچي موقت متصل ميسازد ، سپس دوغاب سيمان ساخته شه از ماسه درجه يك و سيمان پرتلند را كه با آب نيز محلول شده با ظرف قاشقي شكل پشت سنگ ها را پر مي كنند. ترديد نيست در پشت سنگ ها اتصالات آهني به نام اسكوب نيز الزامي است چنانچه اسكوب انجام نگرفته باشد سنگ ها اتصال به ديوار آجري نداشته و امكان ريختن سنگ ها وجود دارد در اين صورت بايد رويل پلاك شود كه آن نيز از نظرشكل خارجي زيبا نخواهد شد .

نماي سيماني
براي تزيين نماي خارجي سيماني ساختمان در اولين مرحله ملاتي از ماسه پاك نه چندان درشت آماده كرده يعني چهار پيمانه ماسه و يك پيمانه سيمان معمولي پرتلند را با آب به صورت ملات مخلوط در آورده سپس همان گونه كه در قسمت شمشه گيري گفته شد ابتدا بالاي دو سر يك ضلع ديوار را كروم بندي و روي كروم ها را رسيمان كشيده وهر يك متر كروم به ديوار متصل مي نمايند ،
سپس شاغولي كروم ها را به پايين ديوار داده عمل بالا را در پايين نيز انجام مي دهند بعد فاصله كروم ها را از بالا به پايين با ملات ساخته شده فوق پركرده وروي آن را شمشه كش مي نمايند .
پس از اتمام كليه كارها كروم بندي ها فاصله دو كروم را با همان ملات پر كرده شمشه صافي را از پايين به بالا روي ملات ها كشيده تا روي شمشه صاف كردن اين عمل را آستر مي نامند ، پس از تمام شدن كل طول ديوار خاك و پودر سنگ را با سيمان بطور نصبي مخلوط نموده يعني براي سه

پيمانه از دو مخلوط يك پيمانه سيمان سفيد يا معمولي را با آب مخلوط كرده تاخميري نسبتا رقيق تهيه شود سپس خمير را با كمچه آهني يا چوبي روي آسترها ماليده و با پاشيدن آن به وسيله قلم مو روي آن را با تخته ماله هاي چو بي ماساژ داده تا زير تخته ها صاف و موج آن گرفته شود چنانچه بنا به تشخيص استاد كار احتياجي به خط كشي وبه فرم هاي مختلف داشته بايد پس از

اتمام نرمه كشي ذكر شده آماده خط كشي و شيار زني شده است پس از خاتمه يافتن كل آستر ونرمه كشي تزيين رويه آن با مصالح ورنگهاي مختلف امكان پذير است.
پاركت سازي
براي ساخت پاركت هاي چوبي يك بنا ابتدا روي موزائيك ها ويابتو ن زير پاركت را با دستگاه هاي كف ساب ساييده وكاملا صيقل مي نمايد ونيزلبه هاي موزائيك ها را همواره نموده سپس با خميري

نظير خميرهاي شيميايي يا چسبي يا سيماني يك قشرروي موزاييك ها را ماستيك نمودن و سپس با شمشه فلزي خيلي دقيق خمير را جا بجا كرده وشمشه را روي آنها گردانيده تا اطمينان حاصل شود زير پاركت ها كاملا صاف شده48 ساعت بعد روي خمير خشك شده را صيقل داده و كاملاصاف مي نمايند بعد پاركت هاي چوبي كه به قالب هاي 25 ×25 سانتيمتر با تكه هاي دو و نيم سانتيمتر از چوب ملچ، ممرز و افرا ،گردو ، راش ، چنار و چوب فوفل و غيره تهي شده را با در نظرگرفتن راه چوب يعني راه هاي راست و راه پود خلاف جهت يك ديگر در كارخانه نجاري و پاركت سازي به هم متصل گرديده وروي آن يك ورق كاغذ به طور موقت چسبانده آن را باچسبهاي شيميايي ويا گندمي روي كف مي چسبانند براي اطمينان در چسبندگي كامل غلطك هاي سنگين را بر روي آن حركت مي دهند تا اطمينان حاصل شود پاركت كاملا بر روي زمين چسبيده است 48 ساعت آن روي پاركت ها را به وسيله ماشين سمباده كه قطر قرص آن بزرگ باشد ساييده وتمام قطعات را با هم يكنواخت و يك رو ويك سطح مي نمايند. پس از تميز كردن روي پاركت ها و
برداشتن گردو خاك ناشي از كار روي آنها را كاملا با ماستيكي تركيب شده از خاك اره نرم از جنس و رنگ همان چوب و چسب سفيد يا سرشوم هم رنگ تنظيم شده است تمام سطح پاركت ها را پوشانيده به طوريكه تا نيم ميليمتر روي پاركت ها ماستيك بماند 44 ساعت بعد به وسيله ماشين سمباده كه قرص آن بزرگ و از قطعات پارچه ي برخوردار باشدو نام اين دستگاه پوليش قلمداد شده است با ماشين نام برده كاملا روي پاركت را صيقل داده تا اطمينان حاصل شود سطح پاركت ها كاملا يكنواخت و يك رنگ است .پس از برداشتن قشر روي آنها و نظافت سطح پاركت يك قشر سيلومات با تينر فوري 4. محلول گشته آنرا به منظور پركردن چشمه ها با دستگاه پيستوله روي پاركت مي باشندپس از خشك شدن سيلر مجددا با ماستيك گفته شده لكه گيري كرده و دوباره روي آن را پوليش مي نمايند تا تشخيص داده شود زبري و پرز چوب ها گرفته و چشمه هاي آن نيز

از سيلر پر شده است . براي پاشيدن قشر آخر رنگ لازم است در اولين مرحله درب ها وپنجره ها را بسته نگهداشت و كليه راه نفوذ گردو خاك را مسدود نموده و پس از نظافت كردن كامل موقع زير رنگ كيلر را با تينر فوري محلول ودر پيستوله هاي سالم ريخته و از يك سر پاركت به طور نازك يك قشر نيم ميليمتري روي كار مي پاشند پس از اتمام رنگ پاشي كل سطح براي 24 ساعت درها را بسته نگهداشته سپس با دستگاه پوليش كه دور قرص دايره آن از پارچه پوشيده شده باشد كل

سطح پاركت را پوليش وصيقل داده تا تشخيص داده شود سطح پاركت ها كاملا نرم و رنگ شيشه اي روي آنرا گرفته است .
از اين هنگام تا 48 ساعت نبايد روي پاركت ها عبور نمود وپس از 48 ساعت كف ساختمان پاركت شده براي بهره برداري آماده است .
ايزولاسيون
براي ساخت بام ابتدا روي سقف بتوني را از هر گونه گچ تميز كرده و نخست بايد محل نصب ناودانها مشخص و پس از نصب نرده و يا دوره چيني با پوكه معدني كه يك نوع خاك سبك وزن است ويا از

پوكه صنعتي كه از ضايعات كارخانجات است را با مخلوط نمودن 5 پيمانه پوكه و1 پيمانه سيمان معمولي مخلوط با آب كروم بنديها انجام مي پذپردو چنانچه پوكه در دسترس نبود ميتوان از خرده هاي آجر يا خاك شن دار پرمي كنند . مهندس ناظر ساختمان مواظب است مقاومت را با احتساب به وزن مصالحي كه براي شيب سازي مصرف مي نمايد قوي تر بگيرد .پس ازاتمام كروم بندي و در نظر گرفتن شيب آبروها وسط كروم ها را از همان پوكه وسيمان پر مي نمايند و روي آن را با

شمشه و ريسمان مسطح و كنترل مي كنند بعد از آماده شدن پشت بام تا 48 ساعت براي خود گيري سيمان مصرف شده آب پاشي لازم است .بعد از آماده شدن شيب سازي ايزالاسيون انجام مي شود .
ايزولاسيون قيري
بهترين ايزولاسيون براي بام ها در اين زمان مخصوصا وضع جوي ايزولاسيون گوني قيري مي باشد .قير را با حرارت لازم رقيق نموده و روي بام مي مالندسپس گوني هاي سالم درجه يك را از پائين به بالا چسبانيده مي شود .نصب اين گوني ها از بالا به طرف ناودانها هدايت مي شود .لايه گوني دوم خلاف جهت يعني چنانچه لايه زير طولي چسبانده شده باشد لايه رو عرضي انجام مي گيرد وگوني ها مجددا با قيرآغشته مي گردند و پس از كنترل كليه درز ها وبندهاي گوني ها در اين هنگام آماده آسفالت ريزي يا موزائيك مي باشد.

ايزوگام ورقي

ورق لاستيكي شكل به صورت لوله در بازار موجود است . پس از كنترل كلي و ريسمان كشي لوله ايزولاسيون را از يك سر روي بام مي چسبانند سپس با چراغ حرارت دهنده درزها را با هم جوش مي دهند و با خمير روي بام را لكه گيري نموده تا امكان آزمايش آبگيري بام را ميسر سازد .
آزمايش بام
براي اطمينان كامل در سلامت بام معمار مي توانددهانه ناودانها را با گل رس ورزيده شده يا ملاتي ديگر گرفته و روي بام را به صورت استخر آب گذارده 24 ساعت بع

د اگر رطوبت به زير سقف سرايت نكندايزولاسيون معتبر است .
تيرچه بلوك
براي اجراء سقف تيرچه بلوك ابتدا تيرچه هاي ساخته شده از ميله گرد آجدار و زير آن از فوندوله هاي سفال يا بتون است را به بالاي ساختمان حمل مي نمايند سپس زير تيرچه ها به فاصله هاي حداكثر
120سانتيمتر چوب كشي نموده و به وسيله شمعها فلزي يا چوبي بار سقف به زمين منتقل مي شودسپس بلوكه هاي كه از سفال يا سيمان و ماسه تهيه شده است در فاصله تيرچه ها چيده مي شود و وسط دهانه را مقداري كه نبايداز كل عرض دهانه كمتر باشد بالا گرفته اين بالازدگي به منظور خستگي بتون سقف در نظر گرفته مي شود و آن را در اصطلاح معماري چتر مي گويند چتر فوق پس از چند سال خستگي بتون و تحمل فشار به صورت صاف در خواهد آمد در پايان آرماتور تقسيم فشار در جهت خلاف تيرچه روي بلوكه ها با فاصله حداقل 40 سانتيمترنصب ورودي سقف را از بتون سالم پر مي سازند تا موقعي كه روي بلوكه ها بتون ريزي شود .هنگام بتون ريزي نيز ويبراتوربراي ارتعاش و دفع هواي بتون الزامي است و اگر نبود با قطعه چوبي به صورت تخماق به بتون ضربه مي زنندتا هواي بتون خارج شود و نيز فشرده گردد. بتون نام برده تا 12 روز نياز به آب پاشي دارد و هنگامي كه ترك هاي سطحي روي بتون ديده شود به وسيله دوغاب سيمان پر مي شود ترك ها نيز به مقاومت سقف آسيبي نمي رساند .
سقفهاي كاذب
سقف كاذب يعني سقف دوم كه در مقابل فشار ضعيف ساخته مي شود و معمولا زير طاق به وجود مي آيد زيرا كانال كشي ها لوله هاي برق و غيره از زير سقف عبور مي نمايد به اين منظور شاخه هاي فلزي از سقف به پائين ارتباط داده مي شودبعد ازاتمام وكنترل كليه كانالها لوله ها وغيره با آهن هاي سپري يا نبشي يك سقف كاذب زير كانالها به وجود مي آورندكه آنها نيز به نوبه خود به شاخه هاي پائين آمده متصل مي گردد. پس از كنترل آهن كشي ها تورفلزي مخصوص بنا

م رابيز را با سيم هاي نرم آرماتور بندي به آهن كشي هاي سقف كاذب پيوسته مي سازند در خاتمه روي آن را از يك قشر خاك و گچ به ضخامت حداقل يك سانتيمتر مي پوشاننددر اين صورت زير سقف كاذب شمشه كاري مي شود وسقف را براي سفيد كاري و گچ بري آماده مي سازند .
آگوستيك
براي ايجاد سقف آگوستيك يعني طاق دوم ابتدا ميله هاي فلزي را از سقف به پا ئين ارتباط مي دهندو سپس چوب هاي كه بايد از چوب روسي پخته شده تهيه گردد و آنها را با اندازه مشخصي به زيركانال ها با قطعات فلزي ارتباط مي دهندچون اندازه تقريبي آگوستيك ها 40 ×40 سانتيم

ر مي باشد پس فاصله چوب ها از وسط تا آكس به اندازه آگوستيك ها تقسيم مي شودو براي انجام اين كار از چوب ها ريسمان كشي شده كه كاملا دقت در عمل لازم است پس از كنترل آگوستيك هاكه معمولاجنس آنهاازمقوا ،پلاستيك، يونوليت،پلاستوفوم وغيره است و دراشكال گوناگون سوراخدارويانقشه هاي برجسته تهيه شده را با ميخ هاي سنجاقي بي كله زير چوب ها نصب مي نمايند.
اصطلاحات معماري
ترانشه ،پي كني و شيار زني ديوارها را ترانشه مي گويند.
شالوده ،شفته ريزي و پر كردن زيرديوارها راشالوده مي گو يند .
مثني ،سنگ چيني وبالاآوردن كف از روي زمين را مثني مي گويند
ازاره ،دور پائين هر ساختمان چه در داخل وچه در خارج تا يك متري ازاره ناميده مي شود .
درگا،به دربهاي ورودي چوبي درگاه مي گويند .
پاشنه ،لولا هاي زير و بالاي لنگه درب پاشنه نام دارد .

پكتفه ،قطعات آجرياخشت را براي يكنواخت كردن ديوار با ملاتي مناسب به ديوار مي چسبانند و روي آن را يكنواخت ميكنند را پكتفه مي گويند .
اندود ياپلاستر، به ملاتي كه روي ديوارها مخصوصا منابع ماليده مي شود اندود يا پلاسترمي گويندكه ازسيمان وخاكه سنگ وماسه تهيه مي شود .
آهك سياه ،ملات مخلوط شده از آهك شكفته و خاكستر ولوئي گياهي آبرا آهك سياه مي گويند كه بجاي ملات سيماني در منابع استفاده مي شود .
اسكوپ ، به قطعات فلزي كه به پشت سنگ متصل مي سازند وسنگ را به ديوار

مربوط مي كنند اسكوپ مي گويند.
كروم ، به قطعه نشان گچي يا گلي ويا سيماني كه براي منظم نمودن اضلاع ودستور شمشه گيري گذارده وسر مركز نما سازي ديوار وكف مي باشد كروم مي گويند .
ملات باتارد
از اختلاط آهك و سيمان وماسه ملاتي بدست مي آيدكه ملات باتارد مي گويند.مقاومت اين ملات در صورتي كه آجر آن كاملا شاداب وپس از انجام كار آب پاشي شده باشد بهترين ملات تشخيص داده شده است .براي تهيه ملات باتارد بهتر است تمام مواد متشكله را با هم مخلوط نموده و بعد آب به آن اضافه شود و پس از به هم زدن و اختلاط قابل استفاده است . آهك شكفته آن بايد الك شود و درملات سيمان از زمان اختلاط تا 3 ساعت قابل مصرف مي باشد و پس از اين زمان فاسد

شده و قابل مصرف نيست ولي ملات باتارد تا 5 ساعت خودگيرمي شودزيرا مواد آهني و گچي داخل سيمان ازبين مي رود ونقش ملات اين است كه بدون اين كه باعث تضعيف ساختمان شود فضاهاي خالي را پر مي كنددر ضمن سيمان بدون ماسه قابل مصرف نيست ولي وجودماسه براي خودگيري سيمان لازم است چون سيمان بدون شن وماسه خودگيري نخواهد شد چنانچه سيم

ان به تنهاي استعمال گردد پس از 24 ساعت به صورت ورقه ورقه در مي آيد و متلاشي مي گرددپس سيمان وماسه در مصرف با هم لازم هستند .
ترميم سازهاي بتوني
خوردگي يكي از مؤثرترين فاكتورها در تعيين عمراقتصادي براي ساختمانها مي باشد.خوردگي نتيجه يك سري فعل و انفعالات شيميايي در بتون و آرماتور ها مي باشد . در بتون آرماتورها توسط محا فظت مي گردد. (PH=13) بالا كه از خصوصيات بتون مي باشد PH بالا كاهش يابد، محافظت بتون از روي رماتورها حذف مي گردد و اين جزء از PH زماني كه اين مقاطع بتوني زنگ مي زند ،اين زنگ زدگي باعث افزايش حجم ميلگردها مي گردد كه اين موضوع موجب ايجاد ترك در مقطع به موازات ميل گردها خواهد شد. زمانيكه بتون ترك خورد ميل گرد به طور كامل در معرض اثرات جوي و عوامل خوردگي قرار مي گيرد كه اين خود باعث كاهش عمر ساختمان خواهد گرديد . از عوامل د يگرخوردگي در بتون يك واكنش شيميايي با نام كربناسيون در مقطع بتوني است كه عامل آن يون هاي فعال کلسیم كه ناشي از هيدراسيون سيمان است ، مي باشد. اين يون هاي فعال به سرعت با گازهاي جو و رطوبت هوا واكنش انجام داده و باعث ايجاد تركيبات شيميايي پيچيده مي گردد كه سبب تغييرات درمشخصات مقطع خواهد گرديد. اين زنجيره از واكنشهاي شيميايي به سرعت بتو ن را كاهش داده و بنابراين باعث شروع خوردگي در ميل گردها مي گردد. در ادامه PH سيمان نيز خواص خود را از دست مي دهد و قابليت تحمل خمش در آن به شدت كاهش مي يابد . در واقع يك روش ترميم بتون است كه براي مقاطع بتوني كه مقاومت خود را در اثر Izo-BTS

خوردگي از دست داده اند و يا آنكه در هنگام اجرا در اثر عدم دقت كافي به مقاومت مورد نظر نرسيده اند و يا در اثر زلزله دچار تخريب شده اند ، استفاده مي گردد . با توجه به مراحل كار در اين روش ابتدا قسمتهاي ضعيف مقطع بتوني كه مقاومت لازم را ندارند توسط روشهاي مكانيكي تخر

يب مي گردد كه لازمه آن، در ابتداي كار قبل از تخريب ، تعيين عمق دقيق نفوذ خوردگي در مقطع است كه توسط آزمايشات خاصي اين عمق و نواحي كه ترميم بايد در آن انجام شود مشخص مي گردد.ترميم مي گردد،اين ماده در مرحله بعد سطح بتون توسط ماده اي خاص با نام IZOMET-BRM داراي شباهت زيادي با بتون مي باشد اما قابليتها و خواص آن چه به لحاظ مشخصات ساختماني و چه به لحاظ مقاومت در برابر عوامل خوردگي بسيار بالاتر از بتونهاي معمولي است .

تقويت سازه هاي بتوني
هدف در اين روش مقاوم سازي ساز ه ها در مقابل زلزله و يا بالا بردن مقاومت سازه بنا به نياز )مواردي همچون تغيير كاربري ساختمان و يا اشتباه درمحاسبات اوليه طراح ) مي باشد . در اين روش علاوه بر بدست آوردن مشخصات مورد نظر به لحاظ ساختماني مسائل معماري ساختمان و زيبايي بنا نيز مد نظر است بدين صورت كه در اين روش بعد از اتمام كار سطح مقطع اجزا ساختمان تغييراتي نخواهد داشت . روش كار بدين صورت است كه يك سري ورقهاي فولادي با توجه به محاسبات انجام شده و مقاومت موردنظر ا ز خارج مقطع توسط يك نوع Steel-plates اپوكسي خاص به مقطع اضافه مي گردد. طراحي اين فولادها و مقادير آن با توجه به محاسبات اوليه ساختمان و نيز مشخصاتي از مقطع كه در نظر داريم به آن برسيم انجام مي گيرد. مراحل انجام كار و نيز مواد استفاده شده به صورتي است كه بعد از پايان مقطع جديد و قديم به خوبي با يكديگر كار مي كنند .
علل مختلفي كه باعث فرسودگي و تخريب سازه هاي بتني مي شوند
علل مختلفي كه باعث فرسودگي و تخريب سازه هاي بتني مي شوند - علائم هشدار دهنده كه كار مرمت را الزامي مي دارند.
1 - علل فرسودگي و تخريب سازه هاي بتني
(CAUSES OF DETERIORATIONS)
علل مختلفي كه باعث فرسودگي و تخريب سازه هاي بتني مي شود همراه با علائم هشدار دهنده ديگري كه كار تعميرات را الزامي مي دارند، در نخستين بخش از كتاب مورد

بررسي و تحليل قرار مي گيرند:
1-1- نفوذ نمكها
(INGRESS OF SALTS)
نمكهاي ته نشين شده كه حاصل تبخير و يا جريان آبهاي داراي املاح مي باشند و همچنين نمكهایی كه توسط باد در خلل و فرج و تركها جمع مي شوند، هنگام كريستاليزه شدن مي توانند فشار مخربي به سازه ها وارد كنند كه اين عمل علاوه بر تسريع و تشديد زنگ كز نمكها را شدت بخشد زيرا آب داراي املاح، پس از تبخير، املاح خود را به جا مي گذارد.

-1-2 اشتباهات طراحي
(SPECIFICATION ERRORS)
به كارگيري استانداردهاي نامناسب و مشخصات فني غلط در رابطه با انتخاب مواد، روشهاي اجرايي و عملكرد خود سازه، مي تواند به خرابي بتن منجر شود. به عنوان مثال استفاده از استانداردهاي اروپايي و آمريكايي جهت اجراي پروژه هايي در مناطق خليج فارس، جايي كه آب و هوا و مواد و مصالح ساختماني و مهارت افراد متفاوت با همه اين عوامل در شمال اروپا و آمريكاست، باعث مي شود تا دوام و پايايي سازه هاي بتني در مناطق ياد شده كاهش يافته و در بهره برداري از سازه نيز با مسائل بسيار جدي مواجه گرديم.
1-3 - اشتباهات اجرایی
(CON STRUCTION ERRORS)
كم كاريها، اشتباهات و نقصهایی كه به هنگام اجراي پروژه ها رخ مي دهد، ممكن است باعث گردد تا آسيبهايي چون پديدهء لانه زنبوري، حفره هاي آب انداختگي، جداشدگي، تركهاي جمع شدگي، فضاهاي خالي اضافي يا بتن آلوده شده، به وجود آيد كه همگي آنها به مشكلات جدي مي انجامند.
اين گونه نقصها و اشكالات را مي توان زاييدهء كارآئي، درجهء فشردگي، سيستم عمل آوري، آب مخلوط آلوده، سنگدانه هاي آلوده و استفاده غلط از افزودنيها به صورت فردي و يا گروهي دانست.
-1-4 حملات كلريدي
(CHLORIDE ATTACK)
وجود كلريد آزاد در بتن مي تواند به لايهء حفاظتي غير فعالي كه در اطراف آرماتورها قرار دارد، آسيب وارد نموده و آن را از بين ببرد.
خوردگي كلريدي آرماتورهايي كه درون بتن قرار دارند، يك عمل الكتروشيميايي است كه بنا به خاصيتش، جهت انجام اين فرآيند، غلظت مورد نياز يون كلريد، نواحي آندي و كاتدي، وجود الكتروليت و رسيدن اكسيژن به مناطق كاتدي در سل (CELL)خوردگي را فراهم مي كند.

گفته مي شود كه خوردگي كلريدي وقتي حاصل مي شود كه مقدار كلريد موجود در بتن بيش از 6/0 كيلوگرم در هر متر مكعب بتن باشد. ولي اين مقدار به كيفيت بتن نيز بستگي دارد.
خوردگي آبله رویی حاصل از كلريد مي تواند موضعي و عميق باشد كه اين عمل در صورت وجود يك سطح بسيار كوچك آندي و يك سطح بسيار وسيع كاتدي به وقوع مي پيوندد كه خوردگي آن نيز با شدت بسيار صورت مي گيرد. از جمله مشخصات (FEATURES ) خوردگي كلريدي، مي توان موارد زير را نام برد:
(الف) هنگامي كه كلريد در مراحل مياني تركيبات (عمل و عكس العمل) شيميايي مورد استفاده قرار گرفته ولي در انتها كلريد مصرف نشده باشد.
(ب) هنگامي كه تشكيل همزمان اسيد هيدروكلريك، درجه PH مناطق خورده شد

ه را پايين بياورد. وجود كلريدها هم مي تواند به علت استفاده از افزودنيهاي كلريد باشد و هم مي تواند ناشي از نفوذيابي كلريد از هواي اطراف باشد.
فرض بر اين است كه مقدار نفوذ يونهاي كلريدي تابعيت از قانون نفوذ FICK دارد. ولي علاوه بر انتشار (DIFFUSION) به نفوذ (PENETRATION) كلريد احتمال دارد به خاطر مكش موئينه (CAPILLARY SUCTION) نيز انجام پذيرد.
1-5- حملات سولفاتي
(SULPHATE ATTACK)
محلول نمكهاي سولفاتي از قبيل سولفاتهاي سديم و منيزيم به دو طريق مي توانند بتن را مورد حمله و تخريب قرار دهند. در طريق اول يون سولفات ممكن است آلومينات سيمان را مورد حمله قرار داده و ضمن تركيب، نمكهاي دوتايي از قبيل:THAUMASITE و ETTRINGITEتوليد نمايد كه در آب محلول مي باشند. وجود اين گونه نمكها در حضور هيدروكسيد كلسيم، طبيعت كلوئيدي(COLLOIDAL) داشته كه مي تواند منبسط شده و با ازدياد حجم، تخريب بتن را باعث گردد. طريق دومي كه محلولهاي سولفاتي قادر به آسيب رساني به بتن هستند عبارتست از: تبديل هيدروكسيد كلسيم به نمكهاي محلول در آب مانند گچ (GYPSUM) و ميرابليت MIRABILITE كه باعث تجزيه و نرم شدن سطوح بتن مي شود و عمل LEACHING يا خلل و فرج دار شدن بتن به واسطه يك مايع حلال، به وقوع مي پيوند.
1-6 - حريق
(FIRE)
سه عامل اصلي وجود دارد كه مي توانند مقاومت بتن را در مقابل حرارت بالا تعيين كنند. اين عوامل عبارتند از:

الف) توانايي بتن در مقابله با گرما و همچنين عمل آب بندي، بدون اينكه ترك، ريختگي و نزول مقاومت حاصل گردد.
ب) رسانايي بتن (CONDUCTIVITY)
ج) ظرفيت گرمايي بتن(HEAT CAPACITY)
بايد توجه داشت دو مكانيزم كاملاً متضاد انبساط (EXPANSION) و جمع شدگي مسؤول خرابي بتن در مقابل حرارت مي باشند. در حالي كه سيمان خالص به محض قرار گرفتن در مجاورت حرارتهاي بالا، انبساط حجم پيدا مي كند، بتن در همين شرايط يعني در معرض حرارتهاي (دماي) بالا، تمايل به جمع شدگي و انقباض نشان مي دهد. چون حرارت باعث از دست دادن آب بتن مي گردد، نهايتاً اينكه مقدار انقباض در نتيجه عمل خشك شدن از مقدار انبساط فراتر رفته و باعث مي شود جمع شدگي حاصل شود و به دنبال آن ترك خوردگي و ريختگي بتن به وجو مي آيد .به علاوه در درجه حرارت 400 درجه سانتي گراد، هيدروكسيد كلسيم آزاد بتن كه در سيمان پر تلند هيدراته شده موجود است، آب خود را از دست داده و تشكيل اكسيد كلسيم مي دهد. سپس خنك شدن مجدد و در معرض رطوبت قرار گرفتن باعث مي شود، تا از نو عمل هيدراته شدن حاصل شود كه اين عمل به علت انبساط حجمي موجب بروز تنشهاي مخرب مي گردد. هچنين انبساط و انقباض نا هماهنگ و متمايز (DIFFERENTIAL EXPANSION AND CONTRACTION)مواد تشكيل دهنده بتن

مسلح مانند آرماتور، شن، ماسه و ... مي توانند در ازدياد تنشهاي تخريبي نقش موثري داشته باشند.
1-7- عمل يخ زدگي
(FROST ACTION)
براي بتنهاي خيس، عمل يخ زدگي يك عامل تخريب مي باشد، چون آب به هنگام يخ زدن ازدياد حجم پيدا كرده و باعث توليد تنشهاي مخرب دروني شده و لذا بتن ترك مي خورد. تركها و درزهای

ي كه نتيجه يخ زدگي و ذوب متناوب مي باشند، باعث مي گردند سطح بتن به صورت پولكي درآمده و بر اثر فرسايش، خرابي عمق بيشتري يابد بنابراين عمل يخ ز دگي بتن و ميزان تخريب حاصله، بستگي به درجه تخلخل و نفوذپذيري بتن دارد كه اين موضوع علاوه بر تاثير تركها و درزهاست.
-1-8نمكهاي ذوب يخ
(DE-ICING SALTS)

اگر براي ذوب نمودن يخ بتن، از نمكهاي ذوب يخ استفاده شود، علاوه بر خرابيهاي حاصله از يخ زدگي، ممكن است همين نمكها نيز باعث خرابي سطحي بتن گردند. چون باور آن است كه خرابيهاي حاصل از نمكهاي ذوب يخ، در نتيجه يك عمل فيزيكي به وقوع مي پيوندد، غلظت نمكها، موجود بودن آبي كه قابليت يخ زدگي داشته باشد و در كل فشارهاي هيدروليكي و غشايي (OSMOTIC) نقش بسيار مهمي در دامنه و وسعت خرابيها ايفا مي كنند.
1-9 - عكس العمل قليايي سنگدانه ها
(ALKALI-AGGREGATE REACTION)
در اين قسمت مي توان از واكنشهاي "قليايي- سيليكا" و "قليايي- كربناتها" نام برد.
عكس العمل قليايي – سيليكا(ALKALI-SILICA) عبارتست از: ژلي كه از عكس العمل بين هيدروكسيد پتاسيم و سيليكاي واكنش پذير موجود در سنگدانه حاصل مي شود. بر اثر جذب آب، اين ژل انبساط پيدا كرده و با ايجاد تنشهايي منجر به تشكيل تركهاي دروني در بتن مي شود. واكنش قليايي –كربنات، بين قلياهاي موجود در سيمان و گروه مشخصي از سنگهاي آهكي (DOLOMITIC) كه در شرايط مرطوب قرار مي گيرند، به وقوع مي پيوندد. در اينجا نيز انبساط حاصله باعث مي شود تا تركهایی ايجاد شود يا در مقاطع باريك خميدگيهايي به وجود آيد.
-1-10 كربناسيون
(CARBONATION)
گاه لايه حفاظتي كه در مجاورت آرماتور داخل بتن موجود است، در صورت كاهش PH بتن اطراف، به كلي آسيب ديده و از بين مي رود. بنابراين نفوذ دي اكسيد كربن از هوا، عكس العملي را با بتن آلكالين ايجاد مي نمايد كه حاصل آن كربنات خواهد بود و در نتيجه درجه PH بتن كاهش مي يابد. همچنان كه اين عمل از سطح بتن شروع شده و به داخل بتن پيشروي مي نمايد؛ آرماتور بتن تحت تأثير اين عمل دچار خوردگي مي گردد. علاوه بر خوردگي، دي اكسيد كربن و بعضي اسيدهاي موجود در آب دريا مي توانند هيدروكسيد كلسيم را در خود حل كرده و باعث فرسايش سطح بتن گردند.

1-11- علل ديگر
(OTHER CAUSES)
علل بسيار ديگري نيز باعث آسيب ديدگي و خرابي بتن مي شوند كه در سالهاي اخير شناساییشده اند. بعضي از اين عوامل داراي مشخصات خاصي بوده و كاربرد بسيار موضعي دارند. مانند تأثير مخرب چربيها بر كف بتن كشتارگاهها، مواد اوليه در كارخانه ها و كارگاههاي توليدي، آسيب حاصله از عوارض مخرب فاضلابها و مورد استفاده قرار دادن سازه هايي كه براي منظورها و مقاصد ديگري ساخته شده باشند، نه آنچه كه مورد بهره برداري است. مانند تبديل ساختمان معمولي به سردخانه، محل شستشو، انباري، آشپزخانه، كتابخانه و غيره. با اين همه اكثر آنها را مي توان در گروههاي ذيل طبقه بندي نمود:

الف) ضربات و بارههاي وارده (ناگهاني و غيره) در صورتي كه موقع طراحي سازه براي اين گونه بارگذاريها پيش بينيهاي لازم صورت نگرفته باشد.
ب) اثرات جوي و محيطي
پ) اثرات نامطلوب مواد شيميایی مخرب
مشخصات قطعات پيش ساخته بتني داراي وزن متوسط
قطعات پيش ساخته بتني داراي وزن متوسط : اين قطعات بايد داراي شرايط JNW باشند يعني همان شرايطي كه قطعات توليدي شركت A. Jandris & Sons
بتونیر:
دستگاهی است که شن وماسه وسیمان وآب را به نسبتهای مورد نظر مخلوط کرده وبتن تولید می کند . دراستفاده از بتونیر حدوداً نصف آب مورد نیاز بتن رادرداخل دیگ بتونیز می ریزیم وبعد شن وماسه را به نسبتهای مورد نظر درون دیگ بتونیز ریخته وسیمان لازم رانیزمی ریزیم ودیگ بتونیز حرکت دورانی خودرا شروع کرده وبعد از مخلوط شدن آنها نصف دیگر آب بتن را ریخته و1تا 5/1 دقیقه بتونیز دوران حرکت دورانی می کند وبتن خلوط می شود.
بتونیز درظرفیتهای کم (125 لیتری ) برای ساختن ملات وبا ظرفیتهای 250 -500-750 لیتری جهت بتون ریزی مورد استفاده قرار می گیرد .
1- بتون ساز ثابت ( دستگاه مرکزی بتن ) این دستگاه جهت مصارف بسیار زیاد مورد استفاده ساختمانهای بزرگ بتنی زیر جاده ها ، باندهای فرودگاه ، سد سازی مورد استفاده قرار می گیرد.
کارخانه های مرکزی بتن در فرمهای مختلف وبا ظرفیتهای متغییرکه انواع مدرن آن با ظرفیتهای 36 تا46 مترمکعب درساعت ودربعضی موارد تا 120 متر مکعب درساعت قدرت بتن سازی دارند.

2- ماشین بتون کش گردان (تراک میکسر) ماشین های بتون کش گردان تا ظرفیت 2/10 متر مکعب درفرمهای مختلف جهت سریع کردن حمل بتون از کارخانه ها ی بتن سازی به محلولهای بتن ریزی مورد استفاده قرار می گیرد. تراک میکسر از یک مخزن گردنده که بر روی کامیون نصب شده است تشکیل شده است . تراک میکسر ها دارای مخزن آبی هستند که در حالت حمل مواد از مرکز تهیه ثبت خشک می توانند درمحل ریختن بتن توسط مخزن مزبور آب لازم به مواد اصلی بتن اضافه کرده ومخلوط رابا گردش درآب خود آماده نم

2- تلمبه هدایت بتن (پمپ بتن ) :
بتن را می توان با استفاده از پمپ بتن به فاصله وارتفاع منحد یلی پمپاژ کرد واز پمپ بتن جهت انتقال بتن به محل مصرف ،درساختمانهای بزرگ بتنی استفاده می شود.
پمپ بتن قادر است بتن را350 متر بطور افقی و30 متر بطور قائم هدایت کند. به استفاده از پمپ بتن از مواد روان کننده بتن استفاده می شود.
- دامپرور وسیله حمل ونقل مصالح در کارگاه های ساختمانی می باشد و کاربرد آن را می توان بمنزله کامیون اما درمقیاس کوچک دانست .

3- ویبراتورها : ویبراتور دستگاهی است که جهت یکنواخت کردن ومتراکم کردن بتن استفاده می شود. این عمل بوسیله نوسانات شدید میله یا صفحه ویبراتورکه به بتن منتقل می شود صورت می گیرد.
- ویبره دستی بوسیله میلگرد یا چکش لاستیکی که به بدنه قالب زده می شود صورت می گیرد زمانی ویبره کردن بتن خاتمه می یابد که حباب به سطح بتن نیایدویبراتور دو نوع است :
1- ویبراتور صفحه ای : این ویبراتور جهت صاف کردن سطح بتن وهمچنین متراکم کردن آن برای شانه پیاده روه ها ، جاده ها ونظایرآن مورد استفاده قرار می گیرد.
2- ویبراتور خرطومی : ویبراتور خرطومی بصورت موتور بنزینی وبرق موجود است که نوع برق آن سبک بوده وحمل آن راحت است وهمچنین کار کردن با آن نیز راحت است. ویبراتور خرطومی جهت متراکم کردن بتن ریخته شده در قالب پی ها وسایرقالبها استفاده می شود.
- درویبراتور خرطومی بنزینی عمل ویبره کردن بوسیله خرطومی که شیلنگ خرطوم وصل شده است وشیلنگ نیز به ویبراتوروصل شده است صورت می گیرد . نیروی حاصل از دستگاه ، حرکت جنبشی درخرطوم بوجود می آورد واین جنبش باعث متراکم شدن بتن می گردد.

- خرطوم ویبراتور درقطر های مختلفی مورد استفاده قرارمی گیرد که عبارتند از:
4/25 میلیمتری که برای ویبره کردن بلوکهای بتنی مورد استفاده قرار می گیرد .
38 ، 45- 50 میلیمتری که در محلهای مورد نظر استفاده می شود .
60 میلیمتری که جهت ویبره کردن بتن دربتونیز های با حجم زیاد مورد استفاده قرار می گیرد.
عمل آوردن بتن : عمل آوردن بتن عملی است که طی آن از رطوبت بتن جلوگیری به عمل می آید و دمای بتن درحدیرطوبت بخش حفظ می شود.
مراحل عمل آوردن بتن :

1- مراقبت : مرطوب نگه داشتن سیمان موجود در بتن بمدت کافی بطوری که حداکثر میزان آب جلوگیری آن چه در لایه های سطحی وچه در حجم آن مسیر باشد . عمل مراقبت کردن از بتن با آب دادن به آن صورت می گیرد که عمل آب دادن به بتن اززمانی آغاز می شود که آب داده شده به بتن ،بتن را خراب نکند.
2- محافظت : جلوگیری کردن از اثرنا مطلوب عوامل خارجی مانند شسته شدن بوسیله بلان یا آب جاری ، اثر باد های گرم وخشک ، سردشدن سریع یا یخبندان ، لرزش، ضربه خوردن ومشابه به اینها روی بتن جوان .
( بتن تازه ریخته شده رابتن جوان گویند )
3- پروراند ن : پروراندن بتن یعنی سرعت بخشیدن به کوفتن وسخت شدن بتن به کمک حرارت .
مدت عمل آوردن بتن :
مدت عمل آوردن بتن به نوع سیمان ،شرایط محیطی ودمای بتن بستگی دارد ودرطی آن دمای هیچ قسمت ازسطح بتن نباید از 5 درجه سانتی گراد کمتر شود. مدت عمل آوردن بتن بیاندازند مقادیر جدول زیرکمترباشد .
شرایط محیطی :
1- خوب : محیط مرطوب ( رطوبت نسبی بیش از80 درصد) ومحافظت شده دربرابر خورشید وباد.
2- ضعیف : محیط خشک ( رطوبت نسبی کمتر از 50 درصد) ومحافظت نشده دربرابر خورشید وباد.
3- متوسط : شرایطی بین دو حد خوب وضعیف .
-درصورتی که دمای سطح بتن اندازه گیری یا محاسبه نشود می توان

آن را معادل دمای هوای مجاور سطح بتن فرض کرد.
انبار کردن سیمان :
سیمان پرتلند نباید با رطوبت انبار گردد وباید به صورت خشک نگه داری شود. در مناطق خشک حداکثر 12 پاکت سیمان را می توان روی هم انبار کرد مشروط بر این که ارتفاع کل آنها 8/1 متر تجاوز نکند .
آشنایی با روش های قالب بندی

تعریف قالب :
قالب سا زه ای است موقتی که برای دربر گرفتن بتن قبل از سخت شدن وکسب مقاومت کافی برای خود بکار می رود تعریف قالب بندی ( کفراژ بندی ) : به کلیه عملیاتی که بعد از درست شدن بتن برای شکل دادن به آن بکار می رود قالب بندی یا کفراژبندی می گویند.
مجموعه اجزای تشکیل دهنده قالب بندی : مجموعه ای است که برای نگه داری بتن درشکل مورد نظر بکار می رود ومشتمل برروئه قالب بدنه قالب پشت بنده ها ، کلافه ها ، چپ وراستها ونظایر اینها .
داربست سازه ای موقتی است که برای نگه داری قالب بندی سکو ها ی کار وتحمل بارهای حین اجرا برپا می شود، که مشتمل است برشمع بندی پایه های قائم صفحات افقی بادبندها ، زیر سریها ونظایر اینها .
قالب بندی کارهای بتنی : یک قالب بندی خوب بایستی بطور خلاصه ای دارای مشخصات زیر باشد:
1- مصالح آن موجود ودر دسترس باشد
2- بدوم درز ومقاوم ومحکم باشد ( اگر درقالب درز داشته باشد دوغاب بتن از درز ها نشت کرده وسبب کر مو شدن سطح بتن می شود .)

3- تغییر شکل نداده وجابجایی نداشته باشد
4- در مقابل آب دیدن متورم نشده وتغییر شکل ندهد .
5- به آسانی قابل حمل ونقل بوده وپس از باز شدن قابل استفادهمجدد باشد.
6- قبل از بتن ریزی در درون قالب ، جدار داخلی قالب راروغن کاری می کنند که برای این کار از روغن های معدنی خنثی(بدون خاصیت اسیدی وبازی ) استفاده می کنند .در هر حال باید از روغنی استفاده نمود که در واکنش های سیمان دخالت نداشته باشد .
اصطلاحاً به روغن ماده رها ساز نیز می گویند چون باعث جداشدن قالب از بتون می شود.
دلایل روغن کاری کردن جدار داخلی قالب :
1- در موقع باز کردن قالب ، بتوان براحتی آن را از بتون جدا کرد .
2- اگر قالب چوبی بتشدد روغن کاری باعث می شود که چوب آب بتون را نم کرد ودرنتیجه دفعات استفاده از قالب چوبی افزایش یابد وبه عبارتی طول عمر قالب زیاد شود. (چون اگر چوب آب بتون را جذب کند زود فاسد می شود)

البته در مورد قالب فلزی ( فولادی ) نیز روغن از تماس شیره بتون با بدنه قالب فلزی به طور مستقیم جلو گیری می کند در نتیجه از پوسیدگی زود مدت قالب فولادی جلوگیری می کند.
فشار های وارد برقالب ها:
1- بارهای قائم برقالب بندی :
بارهای قائم شامل وزن بتون وآرماتور وهمچنین وزن خود قالب واجزای آن به اضافه سربارد بار زنله ناشی از افراد ووسایل وحمل ونقل بتون می باشد .

بارهای قائم در قالب بندی های افقی نظیر کف تیر ها ،بتونی وغیره محاسبه می شود.
2- بارها ی جانبی وارد بر قالب بندی :
بارها جانبی بار ناشی از بتون تازه ریخته شده درقالب برروی قالب بروی قالب دیوار ها ،ستونها ، پی ها ، در قسمتهای کناری تیر ها که به صورت عمود سطح قالب فشار جانبی وارد می کند،می باشد که می خواهد قالب را باز کند.

شمع (پایه):
شمع پایه چوب گردی است که به آن تیرچوبی هم می گویند وبرای داربست ونگه داری قالب های سقف از آن استفاده می شود. شمع ها به صورت فلزی تیز موجود می باشند .

شمع های چوبی به دو صورت با مقطع گرد (دایره ای ) وچهار تراش می باشند.
- قطرمتوسط شمعهای چوبی بامقطع دایره ای نباید از 10 سانتی متر کمتر باشد.
-شمعها تا ارتفاع 4متری بایستی به صورت یکپارچه باشد ولی از ارتفاع چهار متربه بالا می توان وصله دارنیز باشد ولی تعداد شمعهای وصله دار نباید از یک سوم کل شمعها بیشتر باشد.
- فاصله قراردادن شمعها باید طوری باشد که در موقع بتن ریزی قالبها ی تغییر شکل نداده قدرت تحمل بارهای وارد برقالب را داشته باشد وفاصله شمعها از یکدیگر نباید از حدود سانتی متر تجاوز کند.

- بهتر است در زیر شمعها ومخصوصاً در جاهایی که شمع روی زمین طبیعی قرار داده می شود، برای جلوگیری از داخل شدن شمع به زمین تخته چوبی به عرض 20 سانتی متر وضخامت 3الی 4 سانتی متر قرارداده شود ویا خاک زیرشمعها کوبیده شود تا شمعها کوبیده شود تا شمع نشست نداشته باشد. در قسمتهای فلزی معمولاً یک صفحه به ابعاد 15×15 سانتی متر
درزیر شمع قرارمی دهند.
- شمع یا پایه برای نگه داری قالب هایی که به صورت افقی قرارداده می شوند ( مانند قالب سقفها وقالب کف تیر ها) به کار برده می شود.

پایه های اطمینان:
بعد از برداشتن قالبهای افقی ( قالب سقفها وقالب سطوح زیرین تیرهای بتنی ) باید پایه هایی به عنوان پایه های اطمینان درزیر آنها باقی گذاشت تا از بروز تغییر شکلها یی که بمرورزمان پیش می آید جلوگیری شود.
پیش بینی پا یه های اطمینان برای تیر های با دهانه بزرگتراز5متر، تیر های کنسول به طول بیشتر از5/2 متر ، دالهای با دهانه بزرگتر از3متر ودالهای کنسول به طول بیشتر یک ونیم متر اجباری است ، تعداد پا یه های اطمینان باید طوری باشد که فاصله آنها بهر حال از 3متر تجاوزنکند.

جلوگیری از خم شدن قالب :
جهت جلوگیری از خم شدن قالب دراثر فشار بتن درقالب قائم ( مانند قالب دیوار های برشی – قالب ستونها – قالب پی ها ) از پشت بند بصورت افقی یا قائم که با سیم مفتول به قالب وصل می شود استفاده می کنند . ودرقالب های افقی (مانند سقفهای بتنی ،قالب تیرهای بتنی ) برای جلوگیری ازخم شدن قالب ازشمع یا پایه استفاده می شود .
جلوگیری از نشت قالب دراثروزن بتن ریخته شده :برای جلوگیری از نشت قالب تیرها وسقفها باید بتن ریزی درفواصل کم انجام شود اگر فاصله زیاد باشد دروسط قالب معمولا یک خیر 2الی 3 سانتی متری بطرف بالا به تیرمی دهند وزیر آن شمع می کوبند ، وبعد از بتن ریزی ، بتن خود به خود2الی 3 سانتی متر نشت پیدا می کند وبجای اولیه خود باز می گردد.
جهت به وجود آوردن خیز به سمت بالا ازگوه درزیر شمع استفاده می گردد.
مصالح قالب :
انواع مختلف قالبها از نظرجنس قالب عبارتند از:
1- قالب های چوبی
2- قالبهای فلزی ( فولادی وآلومینیومی )

3- قالبهایی که از مصالح بنایی مانند آجر وبلوک سیمانی ساخته می شوند .
4- قالبهایی که ازپلاستیک ومواد مصنوعی ساخته می شوند.
مانند فیبر گلاس وورقهای چند لایه ای وغیره .
1- قالب چوبی :
درایران معمولا از تخته هایی که به نام چوب نرادروسی معروف می باشد برای قالب بندی استفاده می شود. تخته هایی که جهت قالب بندی به کار می روند 2سانتی متر م

ی باشد برای بستن تخته های قالب چوبی بهم دیگر ودرست کردن قالب به شکل واندازه مورد نظر از چوبهایی که دراصطلاح قالب بندی به آنها پشت بند نیز می گویند نباید از8سانتی متر کمتر باشد . چهار تراشها را به فواصل نیم متری از هم قرار می دهند وآنها را بوسیله مفتول به چوبها وصل می کنند .چهار تراش ها را بصورت افقی یا عمودی ویا بصورت افقی وعمودی بکار می برند در حالتی که طول وعرض قالب بندی زیاد باشد مانند قالب دیوار های برشی یا دالهای بتن آرمه در سقفها از

چهار تراش های افقی به هم بسته می شوند تادرقالب خمیدگی ( شکم دادن ) بوجود نیاید .
- دربراورد هزینه ساختمان معمولا یک سوم قیمت تخته را برای هر بار قالب بندی منظور می کند ولی عملا از یک تخته بیش از 5الی 6بار نیز می توان استفاده کرد .
2- قالب فلزی :
قالب های فلزی به دو دسته صورت فولادی وآلومینیومی می باشد :
الف ) قالب فلزی ، فولادی :
صفحه قالب های پیش ساخته فلزی با عرض 50 سانتی متر وطولهای 5/0 – 1-5/1-2-5/2- متر می باشد . این صفحات دارای دو حسن می باشند :
1- چون فلزی است ودارای مقاومت زیاد ، از آن می توان بدفعات متوالی استفاده نموده است .
2- چون سطح قالب صیقلی است درموقع بتن ریزی دانه های بتن درسطح فلز اثری ندارند وباز کردن این قالب براحتی صورت می گیرد وهمچنین سطح روغنی قالب فلزی بتن رافوراً به طبقات پایین

قالب سرازیر می کند وهمچنین بتن بهتردراین قالبها ویبره می شود که در نتیجه سطح بتن کرمو نخواهد شد.
ب- قالبهای فلزی آلومینیومی :
جدید ترین صفحه قالبهای فلزی ، صفحات پیش ساخته آلومینیومی است . خدمات این صفحات تقریباً 4 میلیمتر بوده وبصورت مربعهای 60×60 ومستطیلهای 30×60 سانتی مترساخته می شوند .