کارآموزی عمران - شرکت فنی و مهندسی گیلان مساح - ساختمان بتنی

بخشی از مقاله

کارآموزی عمران - شرکت فنی و مهندسی گیلان مساح - ساختمان بتنی

مکان کارآ موزی:
شرکت فنی و مهندسی گیلان مساح

موضوع :
ساختمان بتنی

فهرست
عنوان .................................................................................................................................. صفحه
آشنایی با مکان کارآ موزی............................................................................................. 6
عملیات کلی ساختمان بتنی ...............................................................................................6
مشاهده زمین و تهیه نقشه های معماری و اجرایی ........................................... 7
آزمایشات مکانیک خاک برای تعیین تیپ خاک و تایید کفایت خاک........... 8
پی کنی و گود برداری.........................................................................................................9
شمع کوبی (pier )...............................................................................................................11
انواع پی ....................................................................................................................................12
آرماتوربندی پی .................................................................................................................15
قالب بندی پی .......................................................................................................................17
بتن ریزی پی .........................................................................................................................17
آرماتوربندی ستون ها ................................................................................................... 18
قالب بندی ستون ها ......................................................................................................... 19
بتن ریزی ستون ها ........................................................................................................... 19
آرماتور بندی تیرها ......................................................................................................... 20
قالب بندی ستون ها ........................................................................................................ 21
بتن ریزی تیرها .................................................................................................................. 22
اجرای دیوار برشی ............................................................................................................ 22
آرماتور بندی دیوارهای برشی .................................................................................. 23
قالب بندی دیوارهای برشی ......................................................................................... 24
اجرای راه پله ........................................................................................................................ 24
انواع سقف ...............................................................................................................................25
نازک کاری و نما کاری......................................................................................................32
نماکاری ....................................................................................................................................32

آشنایی کلی با مکان کارآ موزی :

مکان کارا موزی ساختمان های مسکونی120 واحده واقع در شهرستان کوچصفهان گیلان می باشد. پروژه مذکور از 6 بلوک تشکیل شده با اسکلت بتنی می باشد که 3 بلوک 6 طبقه و هر طبقه 4 واحدی و3 بلوک دیگر 4 طبقه هر طبقه 2 واحدی اجرا می شود. پی ساختمان گسترده میباشد. سیستم سازه ای ساختمان در هردو جهت قاب خمشی بدون دیوار برشی می باشد. سیستم سقف ساختمان تیرچه بلوک می باشد و پرکننده ها نیز یونولیت می باشند. تیرچه ها در داخل کارگاه ساخته می شوند .
ساختمان ها از 4 طرف نما دارند(سیمان کاری به همراه کنیتکس) و درز انقطاع در مورد انها کاملا اجرا شده است(3 بلوک 6 طبقه ای ).

عملیات کلی ساختمان بتنی به ترتیب مرحله اجرا عبارتند از :
- مشاهده زمین و تهیه نقشه های معماری و اجرایی
- آزمایشات مکانیک خاک برای تعیین مقاومت خاک محل و تیپ بندی خاک - پی کنی و گود برداری و شمع کوبی در صورت لزوم
- اجرای پی ساختمان( شامل مراحل ارماتوربندی و قالب بندی و بتن ریزی) - اجرای ستون ها و تیرها ( شامل آرماتوربندی و قالب بندی و بتن ریزی و شمع بندی )

- اجرای دیوارهای برشی ( شامل مراحل ارماتور گذاری و قالب بندی و بتن ریزی )
- اجرای راه پله ( شامل ارماتور بندی و قالب بندی و بتن ریزی دال بتن )
- اجرای انواع سقف اعم از تیرچه بلوک ، دال یکطرفه و دوطرفه ، کامپوزیت و سقف کاذب ( شامل ارماتورگذاری و قالب بندی و بتن ریزی )
- نازک کاری اعم از گچ و خاک و گچ کاری و...
- نما کاری ساختمان
نکته : مراحل بالا خاص ساختمان بتنی می باشد و ترتیب مراحل اجرای ساختمان فولادی مانند بالاست و تنها در موارد تیر و ستون و اجرای پله متفاوت می باشد و ان هم نه از جنبه ترتیبی بلکه از لحاظ اجرا.

مشاهده زمین و تهیه نقشه های معماری و اجرایی :
اولین مرحله قبل از انجام هر کاری مشاهده موقعیت زمین از لحاظ ارتباط با ساختمان های مجاور و معابر و خیابان ها و متراژ زمین و تهیه کروکی های لازم می باشد.
با توجه به نوع منطقه و همچنین نظر مالک اسکلت سازه انتخاب شده و نقشه های معماری و سازه با توجه به نظر طراح و شرایط خاک محل تهیه می شود.

شاید اساسی ترین مسائلی که بر روی انتخاب نوع اسکلت ( بتنی یا فولادی بودن ) تاثیرگذار می باشد سرمایه نقدی کارفرما و شرایط جوی منطقه می باشد. البته مسایل دیگری نیز در این امر موثرند که انها نیز به دو مورد بالا برمی گردند.
نکته: در تهیه نقشه ها بایستی به مساله درز انقطاع در سمت همسایه نیز توجه کرد.

آزمایشات مکانیک خاک برای تعیین تیپ خاک و تایید کفایت خاک :
قبل از تهیه نقشه های سازه ای بایستی نوع خاک محل مشخص شود برای این منظور ابتدا نمونه هایی از خاک گرفته می شود و آزمایشات مکانیک خاک بر روی ان انجام می گیرد اگر مقاومت خاک در حد مطلوب بود که پی ساختمان را بر روی همان بستر خاک بنا می کنیم در غیر این صورت باید از لایه های پایین تر توسط گمانه زنی نمونه برداری کرد تا به خاک مطلوب برسیم .
اگر بستر خاک مناسب چندان پایین نبود می توان با خاک برداری به سطح مورد نظر برسیم در غیر این صورت با ایجاد چاهک و شمع کوبی پی سطحی خود را مستحکم می کنیم .

از کارهای دیگری که در آزمایشگاه مکانیک خاک انجام می گیرد تعیین مقاومت فشاری نمونه های بتنی می باشد .
از هر طرح اختلاط سه نمونه برداشته می شود یک نمونه 7 روزه یک نمونه 28 روزه و یک نمونه هم شاهد می باشد که برای مواقع ضروری در آزمایشگاه نگهداری می باشد.
در ایین نامه بتن ایران ، ابا ، مقاومت فشاری با علامت fc نیوتن بر میلیمتر مربع بیان می شود که در واقع مقاومت مشخصه نمونه استواانه ای بتن به ارتفاع 30 و قطر قاعده 15 سانتی متر در سن 28 روزه است.

نکته: البته از روی نمونه 7 روزه نیز می توان طبق فرمول زیر مقاومت 28 روزه را تخمین زد.
fc(28)=fc(7) + 2.5√ fc(7)

پی کنی و گود برداری :
در این مرحله عملیات خاکی بسته به نوع خاک انجام می گیرد . ممکن است پی سطحی باشد در این صورت خاک برداری به صورت دستی توسط کارگر انجام می شود . در این روش ابتدا محل پی کنی توسط گچ ریزی مشخص می شود و سپس کارگران شروع به کندن زمین می کنند که معمولا تا عمق 1 متر انجام می گیرد. خاک کنده شده را معمولا در کنار محل می ریزند.

اما در مواقعی لازم است که خاک برداری وگودبرداری به منظور رسیدن به بستر مناسب خاک انجام گیرد در این مواقع خاک برداری با دست نه تنها ممکن نمی باشد بلکه به صرفه نیز نمی باشد و بایستی از ماشین الات مکانیکی استفاده شود. در این حالت کل زیربنای ساختمان خاک برداری می شود. در این نوع خاک برداری بایستی به تمام مسایل ایمنی در هنگام خاک برداری دقت نمود. از ایستادن افراد در بالای تل خاکی که در حال گود برداری است اکیدا خودداری شود زیرا هر ان احتمال فروریختن ان قسمت وجود دارد .
مهار بندهای پشت دیوار بایستی کاملا محکم و استاندارد باشند.

.

در صورتی که پی همسایه منفرد است بایستی تمهیدات خاص در مورد خاک برداری توسط مهندس ناظر و یا طراح اندیشیده شود تا از نشست نا همسان پی جلوگیری شود.بهتر است قسمت های کنار دیوار همسایه با دست خاک برداری شود تا ضربه بیل مکانیکی یا لودر به دیوار همسایه ضربه وارد نکند. خاکهای کنده شده توسط کامیون به نقاط خارج از شهر منتقل می شوند.

شمع کوبی (pier ) :
در مواقعی بستر مناسب خاک در لایه های پایین تر وجود دارد در این مواقع خاک برداری و گود برداری چندان اقتصادی به نظر نمی رسد پس بایستی راه حل مناسب تری پیشنهاد شود این راه حل مناسب تر می تواند ایجاد چاهک و شمع کوبی باشد. برای شمع کوبی ابتدا چاهک هایی به قطر محاسبه شده (مثلا حدود 80 سانتی متر ) حفر می گردد سپس شبکه میل گرد بافته شده را در ان قرار می دهند و اقدام به بتن ریزی ان می کنند.

دقت شود که بتن ریزی بایستی با وسایل مخصوص خود انجام شود تا از جدا شدگی مخلوط بتن جلوگیری شود.

انواع پی :
الف- پی تک یا منفرد: معمولا برای ساختمان های زیر دو طبقه اجرا می شود. در این پی ها اتصال میان پی ها توسط شناژها انجام می گیرد .استفاده از این پی ها در سمت دیوار همسایه توصیه نمی شود زیرا به دلیل خروج از مرکزیت ایجاد شده این پی ها چندان مطلوب نمی باشند.

مشکلات پی تک :
1. نشست نا همسان 2. خاک برداری همسایه

ب- نواری یکطرفه: در یک جهت نوارهایی است که توسط شناژهایی به یکدیگر متصل می باشند.
این پی چندان مطلوب نمی باشد و استفاده از این پی توصیه هم نمی شود.

ج- نواری دوطرفه:
این پی بسیار مناسب است مشکل خاک برداری هم ندارد.
در نواری دوطرفه ابعاد کمتر از نواری یکطرفه است و به همین دلیل از نظر اقتصادی چندان با هم فرق ندارند.

د- پی گسترده یا را دیه :
گاهی اوقات پی های نواری در مقابل وزن ساختمان جواب نداده و بایستی ابعاد انها را بزرگتر کنیم این افزایش ابعاد و اندازه ها باعث تداخل و ترکیب شدن پی ها می گردد و پی به صورت گسترده یا رادیه اجرا می شود.
از انجا که این پی ها نیازی به قالب بندی ندارند هزینه ان با پی های نواری تقریبا برابر می شوند.

تذکر: اگر پی های بالا جواب ندهند بایستی از شمع کوبی به عنوان اخرین راه حل استفاده نمود.

اولویت استفاده از پی :
نواری دوطرفه – گسترده – نواری دوطرفه با شمع – گسترده با شمع
نکته: در بعضی موارد دیده می شود که پی ها ترکیبی از انواع پی های بالا اجرا می شود.

پی پروژه از نوع گسترده می باشد.

نکته: در پی ها درز انقطاع نداریم و درز انقطاع از بالای پی شروع می شود.

آرماتوربندی پی :
پس از خاک برداری وپی کنی یک لایه ی بتن مگر با عیار 150 کیلوگرم بر مترمربع بر روی سطح خاک ریخته و سپس بر روی ان شروع به ارماتوربندی می نماییم .
تمام میلگردها اعم از میل گرد طولی و عرضی ، خاموت ها ، میلگردهای خرک و . . . طبق نقشه های اجرایی قطع شده و خم می شوند و آماده کار گذاشتن می شوند. سپس کارگران ارماتوربند اقدام به ارماتوربندی و کار گذاشتن انها در پی می کنند.

از spacer ها جهت حفظ فاصله پوششی میل گرد ها (cover‌ ) استفاده می شود.
میلگردهای ریشه کاملا توسط سیم های مفتولی به میلگردهای پی چفت و بست می شوند تا از جابجایی انها در هنگام بتن ریزی جلوگیری شود.
نکته : خرک ها معمولا هر 1 متر اجرا می شوند.

نکته : در پای ستون ها میل گرد تقویتی نیاز می باشد و تراکم میلگردها در ان نقاط بیشتر است.

نکته : در اکثر پروژه ها دیده می شود که از اجر و یا امثال ان جهت spacer استفاده می شود .
نکته : در پروژه از بتن های قالب گرفته شده در ظروف لیوانی یکبار مصرف بر اساس نظر مهندس ناظر استفاده شده است علت این امر همسانی
بتن پی و spacer ها عنوان شده است – این spacer ها بر اساس ارتفاع لیوان می تواند 5 تا 7 سانتی متر باشد - .

نکته : ارماتور ریشه معمولا تا ارتفاع 70 تا 80 سانتی متربالاتر از سطح پی ادامه پیدا می کنند همچنین قسمت پایینی انها جهت تامین طول مهاری خم می شوند .

قالب بندی پی :

در پی ها هم می توان از قالب اجری استفاده کرد ( دیوار چینی دور پی ) و هم می توان از قالب های چوبی با پشت بند استفاده کرد . در حالت اول که عمومی تر نیز می باشد بایستی کمی خاک برداری اضافه تر جهت تعبیه فضای قالب ( حدود 12.5 سانتی متر از هر طرف ) نسبت به ابعاد پی انجام گیرد .
و این خاک برداری در قالب های چوبی بسته به زاویه پشت بند بیشتر اجرا می گردد .
نکته : از پلاستیک جهت قالب استفاده می گردد تا شیره بتن جذب دیوار همسایه نگردد .

تذکر : در پروژه از قالب اجری استفاده شده است .

قالب اجری می تواند پس از پایان مرحله بتن ریزی تخریب شود یا باقی بماند.

بتن ریزی پی :
پس از قالب بندی نوبت به ان می رسد که بتن ریزی با عیار مناسب (حدود 250 کیلوگرم بر متر مکعب ) انجام گیرد بایستی دقت شود که بتن ریزی

کاملا ارام و پیوسته و از ارتفاع مناسب ریخته شود تا باعث جداشدگی مصالح و ترکیبات بتن نشود. برای جلوگیری از خارج شدن شیره بتن بایستی در صورت استفاده از قالب چوبی درزهای ان کاملا گرفته شود و یا از پلاستیک جهت بستن درزها استفاده می شود این امر به باز کردن راحت تر قالب ها نیز کمک می کند.

آرماتوربندی ستون ها :
برای ارماتوربندی ستون ها ابتدا بایستی میل گردهای موردنیاز و خاموت ها طبق نقشه های اجرایی بریده شده و خم شوند . سپس برای سرعت بخشیدن به عملیات اجرایی و جلوگیری از بروز اشتباه انها را به صورت دسته هایی منظم روی هم تلنبار می کنند.
از انجا که اجرای میل گردهای 12 متری بسیار سخت و حتی غیرممکن می باشد و باعث ایجاد تغییر شکل های خارج از حد الاستیک می شود که تنش های پس ماند را موجب می شود انها را در تراز 70 تا 90 سانتی متر بالا تر از طبقات وصله می کنند .
میل گردها و خاموت با فواصل مناسب بسته می شوند .بایستی دقت شود که در ابتدا و انتها ی ستون به خاطر شکل پذیری بیشتر فاصله خاموت ها

کمتر شده و تعداد خاموت ها بیشتر می شود حال انکه برش در ارتفاع ستون یکسان است.
نکته : بهتر است محل گره خاموت ها به طور یک در میان تغییر کنند.

قالب بندی ستون ها :
برای قالب بندی ستون ها از قالب های فلزی استفاده می شود . این قالب ها را بایستی کاملا با پیچ و مهره محکم کرد تا در هنگام بتن ریزی بر اثر نیروی ناشی از وزن بتن قالب ها از هم فاصله نگرفته و ستون به اصطلاح شکم ندهد.ارتفاع این قالب ها 1.5 متری است.
بتن ریزی ستون ها :
پس از قالب بندی ستون ها نوبت به بتن ریزی ستون ها می رسد . برای بتن ریزی ستون ها بتن را از ارتفاع 1.5 متری ریخته تا از جداشدگی اجزای

بتن جلوگیری شود .پس از پایان بتن ریزی با چکش های پلاستیکی به ارامی ضرباتی به قالب ها می زنیم تا بتن فضاهای خالی را پر کند. شدت ضربات نبایست به قدری باشد که احیانا قالب ها جابجا شوند . سپس شروع به ویبره کردن بتن ستون کرده تا هوای بتن کاملا گرفته شود . نوع ویبراتور با توجه به اسلامپ بتن و فاصله میل گردها انتخاب می شود.

آرماتور بندی تیرها :
ارماتور بندی تیرها نیز مانند ستون هاست . با این تفاوت که در تیرها نیازی به وصله ارماتورها نیست .
در نقاط تکیه گاه از میل گردهای تقویتی استفاده می شود. فاصله خاموت ها در نقاط نزدیک تکیه گاه به دلیل کنترل برش کمتر می شود.

قالب بندی ستون ها :
برای قالب بندی ستون ها از قالب های چوبی استفاده می شود سطح داخلی این قالب ها را بایستی با پلاستیک کاملا بپوشانیم تا از خروج شیره بتن از درزهای قالب جلوگیری شود همچنین این عمل از چسبیدن بتن به قالب در هنگام برداشتن قالب نیز کمک می کند.

همچنین بایستی شمع های زیر تیرها نیز قرار داده شود و پای انها کاملا محکم شود تا بر اثر وزن ناشی از بتن ریزی سر نخورند و باعث ایجاد خطر برای کارگران نکند.

بتن ریزی تیرها :
بتن ریزی تیرها به دو صورت انجام می گیرد یا تیرها به صورت مجزا بتن ریزی می شوند و یا با سقف به طور پیوسته بتن ریزی می شوند که استفاده از هریک از این دو به نظر طراح بستگی دارد .

تذکر : در پروژه تیرها به صورت مجزا بتن ریزی شده اند.

اجرای دیوار برشی :
دیوار های برشی دیوارهای بتن مسلحی هستند که لزوما جهت تحمل نیروی برشی ناشی از زلزله در ساختمان تعبیه می شوند این دیوار ها بر چهار قسم اجرا می شوند دیوار برشی مستطیلی شکل با ارماتور گذاری

یکنواخت ، دیوار برشی مستطیلی شکل با ارماتور گذاری متمرکز در دو انتها ، دیوار برشی دمبلی شکل و دیوار برشی کوپله دار که در بین انها دیوار برشی کوپله دار بهترین عملکرد را در مقابل زلزله از خود نشان می دهد .
عملکرد دیوارهای برشی در قاب خارجی نسبت به قاب های داخلی به علت افزایش بازوی لنگر مقاوم به مراتب بهتر است.

آرماتور بندی دیوارهای برشی :
آرماتور بندی دیوارهای برشی مانند ستون هاست فقط ذکر این نکته در مورد ارماتوربندی دیوار برشی کوپله دار ضروری است که به ارماتور بندی طولی و عرضی و قطری قسمت spandrel ها دقت شود .

قالب بندی دیوارهای برشی :
از قالب های فلزی جهت قالب بندی دیوار برشی استفاده می شود. تمام نکات و تذکرات در مورد قالب بندی ستون ها بایستی در مورد دیوارهای برشی نیز رعایت شود.
در مورد دیوار برشی کوپله دار (بازشودار ) بایستی قسمت تحتانی spandrel بالایی نیز قالب بندی شود.
بتن ریزی دیوار برشی : بتن ریزی دیوار برشی مانند بتن ریزی تیر و ستون می باشد ونکته خاصی ندارد.

اجرای راه پله :
پله ها از حیث مصالح ساخت به دو دسته پله های فولادی و پله های بتنی تقسیم می شوند پله های بتنی تنها در ساختمانهای بتنی اجرا می شوند حال انکه پله های فولادی را می توان علاوه بر ساختمان های فولادی در ساختمان های بتنی نیز استفاده کرد از نظر سرعت اجرا نیز راه پله فولادی دارای امتیاز است. راه پله فولادی تشکیل شده است از دو عدد تیر اهن IPE ( معمولا نمره 16 ) که مابین انها با سیستم طاق ضربی پوشانده شده است لذا اجرای ان نکته خاصی ندارد و تنها نکته مهم در ان جوش اتصالات می باشد.

اما اجرای راه پله بتنی شامل مراحل ارماتور بندی و قالب بندی و بتن ریزی می باشد که نکات اجرایی ان مشابه اجرای تیر وستون ها می باشد.
نکته : راه پله پروژه از نوع بتنی دو رمپی می باشد

انواع سقف :
سقف طاق ضربی :
این نوع سقف از قدیمی ترین سقف هاست که اجرا می شده است وامروزه به دلیل عملکرد ضعیف انها در هنگام زلزله کاملا منسوخ شده است و جز در موارد بسیار ناچیز در ساختمان های بنایی دیگر کاربردی ندارند.
عامل مقاومت در برابر نیروهای ثقلی شکل قوسی طاق ضربی می باشد.

ویژگی های سقف طاق ضربی :
- وزن زیاد نسبت به سایر سقف ها
- انعطاف پذیرتر بودن نسبت به سایر سقف ها
- لزوم استفاده از مصالح پرکننده در قسمت رو و زیر سقف به دلیل شکل قوسی
- سرعت اجرای پایین

- طاق ضربی در ساختمان های با مصالح بنایی و اسکلت های فلزی قابل اجراست.
نحوه اجرا به این صورت است که ابتدا پروفیل های IPE ( معمولا نمره 14 ) را به فواصل 80 تا 110 سانتی متری بر روی سقف قرار داده و فضای مابین انها را با طاق ضربی پر می کنند. در دهانه های انتهایی بایستی با میل مهار (میل گردهای نمره 10 و 12) تیر اخری را به تیر یکی مانده به اخر محکم نمود.
سقف تیرچه بلوک :
این نوع سقف در ایران بسیار متداول است . نحوه انتقال بار در این نوع سقف به صورت یکطرفه و در امتداد تیرچه هاست که به تیرهای اصلی منتقل می شود.لزوم اجرای پوکه در طبقات به منظور پوشش لوله های تاسیساتی در کف و در بام به منظور شیب بندی جهت هدایت اب باران می باشد.
ویژگی های سقف تیرچه بلوک :
- وزن نسبتا کم به خصوص در صورت استفاده از بلوک های یونولیتی
- عایق صوتی و حرارتی مناسب به واسطه به کاربردن انواع بلوک ها
- سرعت بالای اجرای در هر طبقه و سادگی اجرا