بخشی از مقاله
يك رگي كردن ساختمان
بعد از پي سازي و ايزولاسيون در ساختمانهاي آجري معمولا روي پي را طبق نقشه يك رگ آجر ني چينند و باصطلاح ساختمان را يك رگي مي نمايند. در موقع يك رگي كردن ساختمان بايد دقت كافي بعمل آيد كه اندازه ها كاملاً مطابق نقشه باشد. بعد از يك رگي ن ساحتمان مجددا ابعاد اطاقها و راهروها و سرويسها را كنترل نموده و مخصوصاًاز گونيا بودن تمام قسمتها بوسيله چپ و راست گرفتن مطمئن مي شويم. در اين مرحله عرض ئيوارها بايد مطابق نقشه باشد. سپس اقدام به ديوارچيني مي نمايند.
لايه هاي مختلف ديوارچيني
1- آجرچيني به پهناي مختلف
2- ملات
ديوار
براي جداسازي قسمتهاي مختلف ساختمان بكار مي رود. به اين نوع ديوارها پارتيشن يا جداكننده مي گويند. تيغه ديواري است به پهناي 5 يا 10 يا 20 سانتيمتر. تيغه هاي بلند و طويل را نمي توان به پهناي 5 يا 10 سانتيمتر ساخت زيرا تيغه هاي 5 يا 10 سانتيمتري با ابعاد زياد ايستا نخواهد بود. ملات تيغه هاي 5 سانتيمتري معمولا گچ و خاك است.
عرض ديوار
عرض ديوار معمولا بستگي به ارتفاع آن و باري كه روي آن قرار مي گيرددارد و معمولا ديوارهاي ساختمانهاي دو تا سه طبقه را 35 سانتي متري و و سه تا چهار طبقه را 45 سانتي متري مي سازند و مي توان در يك ساختمان چهار طبقه عرض ديوار را در طبقه اول 45 سانتي متر و در سه طبقه بعد 35 سانتي متر ساخت. براي ساختمانهاي يك طبقه اگر از ملات ماسيه سيمان و يا سيمان آهك استفاده نمايند مي توان ديوارهاي حمال را 22 سانتيمتري هم بچينند.
ملات
ملات ماده چسبنده اي است كه بين دو قشر از مصالح ساختماني قرار گرفته و آن دو قشر را به خود مي چسباند. ملات يكي از مهمترين مصال مصرفي در ساختمان است كه در همه جاي ساختمان به شكلهاي مختلف مصرف مي شود.
خواص ملات
1- ملات بايد داراي قوت چسبندگي باشد.
2- از نظر تحمل بار قدرت بايد حداقل مساوي مصالحي باشد كه در بين آنها قرار مي گيرد. زيرا در غير اين صورت ارزش مقاومت مصالح مصرفي را پايين مي آورد.
3- ملات بايد به صورت ارزان و فراوان در دترس باشد.
4- ملات بايد خاصيت شكل پذيري داشته و بخوبي روي ديوار پهن شده و سطح صافي ايجاد نمايد.
انواع ملات
ملاتهايي كه بيشتر در ايران مصرف دارند عبارتند از:
الف – ملات گل آهك
ب- ملات ماسه آهك
ج – ملات ماسه سيمان
د – ملات ماسه سيمان – آهك
ه – ملات گچ
و – ملات گچ و خاك
الف – ملات گل آهك
ملات گل آهك ارزانترين و ضعيفترين ملات بوده
ب – ملات ماسه آهك
ماسه مصرفي براي اين نوع ملات بايد ماسه خاكي باشد يعني ماسه اي كه درصد خاك آن بيشتر است. آهك مورد نياز در اين نوع ملات در حدود 300 الي 400 كيلوگرم آهك در متر مكعب ماسه است. اين ملات بيشتر براي آجرچيني استفاده شود.
ج – ملات ماسه سيمان
اين ملات كه مرغوب ترين نوع ملات در ساختمان مي باشد بايد با ماسه شكسته و يا ماسه رودخانه اي كاملا شسته تهيه شود. از اين ملات مي توان در تمام قسمتهاي ساختمان استفاده نمود مانند آجركاري – كاشي كاري – سيمانكاري – فرش كف – سنگ كاري و غيره.
د – ملات ماسه سيمان آهك
به اين ملات كه ملات باتارد و يا ملات حرامزاده مي گويند از ملاتهاي خوب و ارزان و محكم در ساختمان مي باشد. ماسه اين نوع ملات مي تواند ماسه رودخانه اي بوده و چند درصدي هم خاك داشته باتشد.
هـ - ملات كچ و كچ خاك
اين ملاتها بيشتر در موقع ساختن طاق ضربي و ديوارهاي تيغه اي 5 سانتيمتري به كار مي رود درصد خاك و گچ بستگي به سرعت گيرايي گچ دارد و معمولا حدود 50 درصد گچ و 50 درصد خاك رس مصرف مي شود.
لايه هاي مختلف ديوار اطاقها
1- ديوارسازي
2- شمشه گيري
3- گچ و خاك
4- سفيدكاري
5- كشته كشي
6- سنگ قرنيز
1- ديوارسازي
در مورد ديوارسازي و ابعاد آن در قسمتهاي قبل توضيح داده شده است.
2- شمشه گيري
پس از ديوارچيني با توجه باينكه ديوارهاي داخلي را بصورت گري (آجرچيني با آجر فشاري معمولي بدون شمشه ملات) ميچينند و دقت اين نوع ديوار چيني از لحاظ شاقول بودن و تراز بودن زياد نييست. بوسيلة شمشه گيري ديوار را در يك سطح قرار ميدهند.
3-كچ و خاك
خاك رس را الك كرده و يا گچ مخلوط مينمايند. هرقدر گچ زودگيرتر باشد به خاك بيشتري نياز دارد و معمولا نسبت تقريبي اين مخلوط پنجاه درصد مي باشد.
پس از مخلوط نمودن كچ و خاك، در ظرفهاي كوچكي كه به آن استانبولي ميگويند قدري آب ريخته و آنگاه اين مخلوط را روي آب ميپاشند تا بدينوسيله كلية دانه هاي گچ در تماس با آب باشد. آنگاه آنرا مخلوط كرده تا بصورت خميري يكنواخت درآيد. علت مصرف خاك در گچ خاك تينست كه هم ملات ارزانتر تمام ميشود و هم ملات ديرگيرتري بدست ميدهد و پلاستيك تر از ملات گچ ميباشد.
4- سفيدكاري
بعد از اتمام كاه گل و يا گچ خاك و خشك شدن آن اقدام به سفيدكاري ميكنند. به علت زودگير بودن ملات گچ آنرا مانند گچ و خاك به مقدار كم در استانبولي ميسازند. در موقع ساختن ملات گچ بايد پودر گچ را تيو آبي كه در استانبولي ميريزند بپاشند تا تمام ذرات كچ در مجاورت آب قرار گرفته و تر بشود. آنگاه با مالة روي كاه گل و يا گچ خاك ميمالند بطوريكه سطح كاملا صاف و يكنواختي ايجاد شود.
5- كُشته كشي
بعلت زودگير بودن گچ نميتوان سطح آنرا كاملا پرداختي و صاف نمود. بدين علت بعد از سفيدكاري و قبل از آنكه ملات گچ خشك شود روي آنرا يك ورقه كشته به ضخامت چند دهم ميليمتر ميكشند و با ماله خوب پرداخت ميكنند تا سطحي كاملا صاف و آمادة نقاشي بدست آيد.
كشته كلات گچي است كه ديگر سخت نميشود و آنرا بدين طريق تهيه مينمايند كه ابتدا پودر گچ را از الك بسيار ريزي گذرانيده و آنگاه آن را مانند تهية ملات كچ معمولي توي آب ميپاشند و بوسيلة هم زدن ملات با دست مانع سخت شدن آن ميشوند و عمل زدن را تا 10 الي 15 دقيقه ادامه داده تا گچ حداكثر ازدياد حجم خود را بدست آورد.
6- سنگ قرنيز
با توجه به اينكه كچ در مقابل رطوبت مقاوم نبوده و بسرعت فاسد ميشود. براي جلوگيري از رسيدن رطوبت به ديوار كچ كاري شده در موقع شستن كف، دور اطاقها را به ارتفاع 10 سانتيمتر يك رگ سنگ پلاك كار ميگذارند كه بآن اصطلاحاً قرنيز ميگويند. براي قرنيز ميتوان از سنگهاي مختلفي مانند سنگ تراورتن، باغ ابريشم و يا سنگ مرمر و غيره استفاده نمود. كلفتي سنگ قرنيز معمولاً يك سانتيمتر است. سنگ قرنيز را با سيمان كار ميگذارند.
كف سازي
كف سازي در آن قسمت از ساختمان اجراء ميشود كه سطح مفيد اطاقها – سالنها – سوريسها – انبارها و غيره را تشكيل ميدهد با توجه به محل استفاده، كف سازي انواع مختلف دارد. لايه هاي كف سازي در طبقه همكف و طبقات بالا بشرح زير است:
الف: لايه هاي مختلف كف سازي از پائين به بالا در طبقه هم كف؛
1- زمين كوبيده
2- بلوكاژ
3- بتن مگر
4- ملات
5- موزائيك و يا سنگ و يا سراميك
6- كف پوش در صورت لزوم
ب: لايه هاي مختلف كف سازي از پائين به بالا در طبقات بالا