کار آموزی شرکت صنایع آذراب

بخشی از مقاله

کار آموزی شرکت صنایع آذراب

مقدمه:
شرکت صنایع آذراب که فعالیت خود را رسماً در سال 1368 آغاز نمود و با بهره برداری از 89 میلیون دلار ماشین آلات وارداتی و بیش از 50 میلیارد تجهیزات آموزش و بیش از 2 هزار کارشنا و تکنسین و کارگر ماهر در مدتی کوتاهتر توانست با هممکاری از طرحهای بزرگ ملی مانند ساخت دیگهای بخار نیروگاه حرارتی شهید رجائی، نیروگاه سیکل ترکیبی قم، نیروگاه شازند اراک همچنین ساخت مخازن، مبدلها و برجها در پروژه های واحد روغن سازی پالایشگاه اصفهان، پالایشگاه گاز کنگان، مجتمع پتروشیمی اراک و پالایشگاه اراک نقش ارزنده ای را در توسعه صنعتی ایران ایفا نماید.

شرکت صنایع از آب با استقرار نظاک کیفی منطبق با خواسته های استاندارد بین الکللی مدیریت کیفیت موفق شد که اولین گواهینامهISO9001 را در زمینه طراحی و ساخت محصولات پیشرفته صنعتی بدست آورد و اطمینان لازم را نسبت به کیفیت محصول در مدیریت و مشتریان خود فراهم سازد.

موقعیت کارخانه ی شرکت صنایع آذرآب:
کارخانه شرکت صنایع آذرآب در 5 کیلومتری اراک در کجاورت ضلع شرقی کارخانه ماشین سازی اراک واقع شده است.
این شرکت در شمال به خط راه آهن سراسری شمال- جنوب دسترسی دارد و جاده شو به منظور رفت و آمد کامیونها و تریلرها جهت سهولت در جابجایی تجهیزات سنگین و مواد اولیه از کاخانه به جاده ی اصلی احداث شده است.
در جنوب از اتوبان تهران می توان استفاده نمود. بدین ترتیب ارتباط مناسبی را با سایر نقاط کشور و بنادر خلیج فارس را دارا می باشد.
مساحت و زیربنای شرکت صنایع و آذرآب:
مساحت کلی این کارخانه در اراک 22 هکتار است و سطح زیر بنای کارگاهی و انبارهای این شرکت بیش از 12 هکتار می باشد.
اهداف صنایع آذرآب:
1- طراحی، مهندسی، ساخت، نصب و راه اندازی دیگهای بخار نیروگاهی، صنعتی و لوله آب یکپارچه.
2- ساخت تجهیزات معدن، تهویه و نیز ساخت کلیدی اسکلتهای فلزی صنعتی و ستونها.
3- ساخت تجهیزات مورد نیاز نیروگاهها، صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، سیمان و قند.
فعالیت ها:
شرکت صنایع آذرآب در زمینه ی طراحی، مهندسی ساخت، نصب و راه اندازیريال تجهیزات مورد نیاز صنایع کشور فعالیت داشته و عمدتاً محصولات ذیل را تولید می نماید.
- دیگهای بخار نیروگاهی با ظرفیت:390 – 2000T/H
- دیگهای بخار بازیاب حرارتی
- دیگهای بخار صنعتی با ظرفیت: 50 – 350T/H
- دیگهای بخار یکپارچه با ظرفیت: 20 – 100T/H
- تجهیزات و قطعات توربینهای نیروگاههای آبی
- تجهیزات ژنراتورهای نیروگاههای آبی
- انواع مخازن تحت فشار
- انواع مخازن ذخیره( سقف شناور، ثابت)
- انواع مبدل حرارتی
- برجهای تقطیر و خنک کننده
- تجهیزات کارخانجات سیمان
- کوره های صنایع پتروشیمی، کوره ی احیأ، فولاد، کوره های پالایشگاهی
- سازه های فلزی پالایشگاه، نیروگاه صنعتی
تجهیزات و ماشین آلات:
امکانات سخت افزاری آذرآب در خاومیانه بی نظیر و در جهان چشمگیر می باشد. این

تجهیزات به گونه ا ی است که علاوه بر تقویت توان اجرایی شرکت، آن را نسبت به سایر رقیبان در داخل کشور نیز برتری می بخشد.
اهم تجهیزات عبارتند از:
- ماشین بورنیگ و فرز: برای قطعات با وزن 200 تن و حداکثر طول 33000 میلیمتر
- ماشین های تراش عمودی: حداکثر قطر کارگیری 1200mm

- ماشین های تراش افقی: 40T وزن × 4000mm قطر × 11000mm طول
- ماشین های سنگین تراش افقی:
- دستگاه فرز عمودی2500mm ارتفاع × 6000mm عرض×30000mm طول
- ماشین های نورد ورق با عرض4000mm:
- نورد در حالت سرد حداکثر تا ضخامن 120mm و عرض 1500mm
- نورد در حالت گرم حداکثر تا ضخامت 260mm و عرض 1500mm
- ماشین چرخ دنده زنی:
چرخ دنده ی ساده با قطر 5000mm و چرخ دنده ی مورب تا قطر 4300mm چرخ دنده ساده و مورب.
- لوله خم کن 24in: High Frequeney pipe Bending
- ماشین الات خمکاری لوله: اتوماتیک و نیمه اتومکانیک.
- ماشین دریل هشت محوره ( کنترل CNC)
- ماشین پخ زنی ورق ه ابعاد 1200mm× 4000×150
- دستگاه های جوشکاری و خمکاری گروهی لوله: عرض پانل 1800mm
- دستگاههای جوشکاری پیشرفته در گروههایFCAW- AMAW –SAW –GMAW
- دستگاههای جوشکاری اتوماتیک سطوح و نازلهای مخازن تحت فشار
- Auto overly Welding(Cladding)& Nozzle Auto Welding
انواع دستگاههای تستهای غیر مخرب (NDT):
- یالن و دستگاه ه شتاب دهنده خطی: به قدرت 6 مگا الکترون وست برای عکسبرداری با اشعه X از ورقه های ضخیم فولادی
- کوره های تنش گیری با حداکثر حرارت 1000C و ظرفیت150TON در ابعاد ذیل:
6000mm (ارتفاع) × 6000mm (عرض) × 20000mm (طول)
- کوره ی بیش گرم کن ورق با حداکثر حرارت1100C . ظرفیت 100TON در ابعاد ذیل:
5500mm (ارتفاع) × 5000mm (عرض) × 12000mm (طول)
کنترل کیفیت:
- پیشرفته ترین امکانات و تجهیزات در بازرسی و آزمون
- پرسنل مجرب و کارآزموده و دارای گواهینامه از موسسات معتبر یبین المللی
- کنترل محصول از عقد قرارداد تا تحویل نهایی

- تامین نیازهای کیفی محصول فراتر از حداقل نیازهای خواسته شده از ویژگیهای کنترل کیفیت شرکت صنایع آذرآب اراک می باشد.
این واحد همگام با امور اطمینان از کیفیت (Q.A) دیگر واحدهای شرکت وظیفه ی حفاظت استقرار و بهبود نظام کیفی «ISO9001» را در شرکت عهده دار است.
در کنار فعالیت های داخلی شرکت، واحد کنترل کیفیت امکانات خود را در اختیار واحدهای دیگر صنعتی کشور عزیزمان نیز قرار داده است.

امکانات و خدمات بخش آزمایشگاه مرکزی:
نام تجهیزات دقت استاندارد محدوده ی کارایی
تست های مخرب دستگاه تست ضربه به روش شاربی با امکانات ایجاد برورت( سرمایش و گرمایش)

دستگاه تستت مکانیکی تنش به روشهای خمش، کشش ، فشار

دستگاههای سختی سنجی ثابت و متحرک به روشهای Equotip HB, HRB, HRC, HS, HV ASTM
ASE(-/+2)j

ASTM, ASME IN

ALL
STANDARD0.001% Max:300j

Max:1000KN

0-200HV
آنالیز دستگاه آنالیز کمی به روش شیمیایی ( پرتابل)

دستگاه آنالیز کربن - گوگرد تمام فلزات
اندازه گیری دستگاه اندازه گیری زبری سنجی همراه گراف عملیات تست DIN


کالیبراسیون اطلاق آزمایش ویژه کالیبراسیون

Grad I
Grad II
دستگاه کالیبراسیون ولت متر آمپر متر( وسایل الکتریکی)

دستگاه کالیبراسیون فشار سنج

DC:A-mv
AC: mA-mv

0.3Kg/cm2

~1000v-0 ~30A
~1600v-0 ~30A

~500kg/cm2
امکانات و خدمات بخش آزمایشگاه مرکزی( ادامه)...
نام تجهیزات دقت استاندارد محدوده ی کارایی
کالیبراسیون دستگاه کالیبراسیون ابعاد برای کولیس میکرومتر، اندازه گیری طولی با ریپوزتهای استانداردmetroscopy
تا680m3 برای کولیس و میکرومتر تا Som برای اندازه گیری طولی
کوره های دستگاه کالیبراسیون ترموکوپل Hatusay کوره ها تمام استانداردها
تمام استانداردها 0~1200c0
0~600c0
تجهیزات بخش NDT( تستهای غیر مخرب)
نام تست محدوده ی عملیات
تست رادیوگرافی R.T Thickness > 19mm
چشمه ایردیم Lr192 Th > 38mm
چشمه کبالت CO 60 Th > 6smm
دستگاه اشعه ی X 38mm < Th < 380 mm
دستگاه شتاب دهنده خطی Th < 30mm
تست التراسونیک U.T Th < 2500 mm
تست مایع نافذ P.T محدودیت ندارد
تست ذرات مغناطیسی MT ( یوک و پراد) Max Deep: 4mm

تجهیزات بخش بازرسی رنگ:
نام و کاربرد تست محدوده و ظرفیت عملیات
ضخامت سنج و پوششهای روی فولاد 0~1000pm
تست چسبندگی رنگها
تست وسیکوزیته
اندازه گیری سختی پوششهای روی فلزات 0 To 2000J
ترک یابی لوله ها و قطعات ایزوله شده 1S KW
انتقال تکنولوژی و همکاریهای فنی:
دانش فنی پیشرفته، کیفیت خوب محصولات، مهارت متخصصین و کارکنان شرکت صنایع آذرآّ حاصل آموزشهای مداوم در داخل و خارج کشور و نیز دستاوردهای قراردادهای موفق انتقال تکنولوژی لیسانس و همکاری با شرکتهای معتبر بین المللی زیر می باشد.
- شرکت I H I ژاپن در زمینه ی انتقال تکنولوژی طراحی و ساخت بویلرهای نیروگاهی صنعتی و یکپارچه تا ظرفیت 2200 T/H.

- شرکت JSW ژاپن در مورد دانش فنی طراحی، ساخت مخازن تحت فشار دمبرگهای حرارتی.
- شرکت FW فاستر . پلر اسپانیا در زمینه ی انتال تکنولوژی دیگهای بخار با بازیاب حرارتی و همکاری فنی در زمینه ی تولید دیگهای بخار یکپارچه و صنعتی
- شرکتHEC چین در زمینه ی همکاری فنی ساخت توربین های نیروگاهی آبی تا ظرفیت 250MW
- شرکت VOITH اتریش در زمینه ی همکاری فنی در ساخت توربینهای آبی.
- شرکت ABB گادلیوس در زمینه انتقال تکنولوژی طراحی ساخت و نصب و راه اندازی بیش کرمکنهای هوای نیروگاهی.
- شرکتLMZ روسیه در زمینه ی انتقال تکنولوژی طراحی، ساخت و ن

صب توربینهای فرابین با ظرفیت بیش از 20MW و نیز طراحی و ساخت و نصب شیرهای پروانه ای.
صنایع آذرآب در اجرای پروژه های بزرگ کشور تعم از طراحی، ساخت، نصب و راه اندازی با شرکتهای معتبر بین المللی WAGNER , BIRD , TPL , GIE , JGC و شرکت DEC چنین همکاری داشته است.

طراحی و مهندسی:
طراحی و مهندسی شرکت با کمک پرسنل متخصص و برگزیدگان دانشگاه های کشور و با استفاده از قراردادهای انتقال تکنولوژی و دانش فن و کسب تجارت از فرصتهای آموزشی در داخل کشور و خارج از کشور زمینه ی مساعدی را برای بومی کردن صنعت پیشرفته و اجرای فعالیتهای طراحی و مهندسی فراهم نموده است. این واحد از امکانات سخت افزاری، شبکه کامپیوتری و نرم افزارها ی طراحی دیگهای بخار به صورت انحصاری و نرم افزارهای طراحی دیگهای بخار به صورت انحصاری و نرم افزارهای طراحی معتبر CAE, CAM, CAD نظیر COSMOS , ALGOR , PVELLITE , PAFEC , AUTO VESEL , NISA ANSYS , NISA , SAP 90 , SUPERSAB , HFTS, TANKS و دهها نرم افزار عمومی کاربردی برخوردار است.
زمنیه ی فعالیت:
طراحی دیگهای بخاز یکپارچه، صنعتی و نیروگاههای، لوله آبی با چرخش طبیعی از ظرفیت محدود 20T/H تولید بخار به بالا و دامنه ی وسیع فشار و درجه حرارت، طبق درخواست مشتری بر اساس استاندار ASME.

طراحی و مهندسی مجموعه واحدهای تولید بخار (Steam Generation plant) شامل کلیه ی تجهیزات و سیستمهای جانبی برای تولید بخار بر اساس استانداردهای معتبر جهانی نظیر DIN , BS , NFPA , API , IEC.
طراحی مخازن تحت فشار، مخازن انباری سقف ثابت شناور، مبدلهای حرارتی، بر حسبهای پالایشگاهی بر اساس استانداردهای TEMA , ASME , DIN, BSSSOO , API , ASI , AO – MERKBLATTER طراحی سیستم خطوط لوله بر اساس استانداردهای ASME, ANSI طراحی سازه ها بر اساس استانداردهای بین الکللی نظیر Bs, AISC, UBC , ASCI , استانداردهای داخلی.
اتوماسیون و طراحی سیستمهای کنترلی و برقی بر اساس استانداردهای معتبر جهانی نظیر: ISA, ISO, IEEE, IEC , VDE, VPI , NFPA
طراحی دیگهای بخار بازیاب حرارتی«Heat Recovery Boilers» و توربینهای آب نیز در برنامه های کاری این واحد قرار دارد.
شرکت صنایع آذرآب از ابتدای فعالیتهای خود تا کنون قراردادهای مختلفی را در رابطه با صنعت نفت، گاز، پتروشیمی منعقد کرده که بسیاری از آنها به انجام رسیده است و تعدادی هم در دست اجرا می باشد.

بولیر:Boiler

بویلر مجموعه ای که با گرمایش آب موجب افزایش آنتسالپی و انرژی آن گردیده و از این انرژی در موارد لازم استفاده می شود.
میزان افزایش انرژی آب در بویلر وابسته به نوع مصرفی است که برای آن در نظر می گیریم که این مسئله می تواند منجر به تغییر فاز آب در بویلر از فاز مایع به بخار گردد. گرمایش ساختمان سیستمهای تهویه واستفاده در مولرهای نیروگاهی از موارد عمده استفاده از بویلرها می باشد. صنای شیمیایی، دارویی، غذایی، تولید کاغذ و تند و ... از دیگر صنایعی اند که در آنها به خوبی از بویلرهای استفاده می شود.
بویلر مجموعه ای است شامل: درام، سیستم چرخش طبیعی، سیستم چرخه ی اجباری، کوره سوپرهیتر، ری هیتر، چهار گرمکن هوا بوسیله بخار و نیز تجهیزات اشتغال سوخت و سیستم شستشو دهنده ی اتوماتیک می باشد.

کوره و ناحیه بازیابی حرارتی( H.R.A) از قسمتهای دیگر بویلر هستند که عمل احتراق در ناحیه کوره صورت می گیرد و محصولات احتراق با گذشتن از ناحیه ی بازیاب حرارتی بخار را سورپیت « Supper heat» کرده و نیز تجهیزاتی را که صرفه های اقتصادی دارند نظیر آلونامایرز را حرارت می دهند.
قسمتهای کف، سقف، جلو، عقب و دیواره های کناری بویلر که ناحیه (H.R.A) کوره را تشکیل می دهند از لوله هایی ساخته شده اند که آب در آنها جریان داشته و به دیواره های آبی«Wattor wall» معروفند. در دیوارهای جلویی 12 مشعل در دیواره های عقب کروه و 8 معل دیگر در ردیفهای چهار تایی بصورت عمودی جا سازی شده اند که عمل اشتغال سوخت را بر عهده دارند.

تقسیم بندی دیگهای بخار:
1- بر اساس این نوع سیال مصرفی:
این نوع از دیگهای بخار به دو دسته الف) دیگهای آب گرم ب) دیگهای بخار تقسیم می شوند که در دیگهای آب گرم دمای آب توسط ترموستات کنترل شده و زیر دمای اشباع در فشار مربوط نگهداری می شوند تا از تولید بخار جلوگیری شود.
2- براساس نوع سوخت:
الف) دیگهای بخار با سوخت مایع Oil fired boiler
ب) دیگهای بخار با سوخت زغال سنگ Coal fierd boiler
ج) دیگهای بخار با سوخت گاز Gas fierd boiler
3- بر اساس استاندارد BD101:
در این نوع تقسیم بندی بیشتر نوع ساختمانی بویلر ملاک است. این استاندارد بویلرها را به دو دسته ی اصلی تق سیم می کند.

الف) دیگها ی بخار استوانه ای «Cy landeri cad boiler»
1-الف) Vertical boiler: در این نوع بویلر دود از آتش دارن و از میان لوله های عمودی که با آب احاطه شده اند بالا رفته و آب را گرم می کنند. این نوع بویلربرای نصب راحت بوده و دارای مسیر دود کم و راندمان پایین است.

2- الف)Internal boiler:
در این نوع بویلر آتش از یک یا دو لوله ی افقی که توسط لوله آبی احاطه شده اند عبور نموده و آب را گرم می کند.
3- الف) Smok boiler:
در این نوع بویلر آتش دان از زیر لوله های آب قرار دارد و بوسیله ی «Boffle» مسیر دود منصرف و از میان لوله ها عبور نموده و ضمن گرم کردن آب خارج می شود.
4- الف) FireTube Boiler:

در این نوع بویلر آب در پشت لوله و شعله در داخل آن است است دود از مسیر اصلی عبور نموده و سپس از طریق لوله های کوچکتر برگشت داده می شود و خارج می شود این نوع بویلرها غالباً افقی بوده و به نامWet back یا Package boiler معروف می باشند و در فشارهای کمتر از 20 atm کار می کند.
ب) دیگهای بخار با دیواره های لوله ای Watter Tube Wall Boiler
1- Straight boiler
2- bend Tube boiler
3- دیگهای بخار و اترتیوب و فایبر تیوب: The Watter and fire Tube boilers.
گردش جریان آب برای تبخیر (Evaporation) در دیگهای بخار و اترتیوب از درون لوله های متعدد در بدنه بویلرهای بوده که به موازات هم و به تعداد زیاد در بویلرهای بطور عمود به کار گرفته شد ه اند. در این حال انتقال حرارت حاصله از احتراق ایجاد شده توسط مشعلهای بویلز اط بیزون لوله ها جریان می یابد و بخار تولید شده در حالت اشباع در Steam Dram تخلیه می گردد و گازهای احتراقی پس از انتقال حرارت به بویلر با دمای نزدیگ به 180c0 از بویلر خارج می شود و به طرف دود کش می روند.
این نوع بویلرهای عمدتاً در نیروگاه های حرارتی و در مجتمع های شیمیایی، پتروشیمی، پالایشگاهی سلولزی کاربرد دارند.

در بویلرهای فایبرتیوب جریان گازهای احتراقی متصاعد شده توسط مشعل از درون لوله های احتراق انتقال می یابد و آب در پشت لوله ها قرار دارد و بخار متصاعد شده از ناحیه ی بالای بویلر در حالت اشباع به بیرون انتقال می یابد.
دیگهای بخار فایرتیوب، یا لوله آتشی برای تولید آب داغ مورد استفاده در سیستمهای گرمایشی نیز کاربرد دارند و به صورت دو پاس و سه پاس و در نوع Wet back , Dry back طراحی می شوند کمترین ظرفیت که از این بویلرها به صورت دو پاسه ساخته می شوند نزدیک به بوده و بیشترین ظرفتی که تا کنون از نوع فایرتیوب طراحی و ساخته شده اند برای تولید بخار می باشد دیگهای تولید آب داغ با شرایط فشار 5 bar حداقل طراحی می شوند و دیگهای بخار فایبرتیوب برای تولید بخار اشباع تا حداکثر فشار و ساخته می شوند .
بیشترین ظرفیت تولید بخار در بویلرهای فایرتیوب می تواند کمترین ظرفیت تولید بخار در بویلرهای واتر تیوب فرض گردد و حداکثر فشار طراحی بویلرهای فایرتیوب نیز کمترین فشار طراحی در بویلرهای واترتیوب می باشد. و در این حالیست که دیگهای بخار واترتیوب یا لوله آبی تا ظرفیت تولید بخار بیش از برای تولید انرژی الکتریکی نزدیک به 700mwat طراحی و ساخته می شوند و از نظر فشار طراحی بیشت از و در شرایط فشار بحرانی «Supper critical pressur» طراحی می شوند.
درجه حرارت بخار خروجی از بویلرهای فایرتیوپ در حد اشباع بوده و درجه حرارت بخار خروجی از بویلرهای واترتیوب با توجه به شرایط فشار بالاتر و نیز امکان سوپر هیت کردن آن به می رسد. بویلرهای واترتیوب در شرایط برای تولید انرژی مدام در نیروگاهها و با استفاده مداوم از بخار آن در پروسه های شیمیایی، سلولزی، پالایشگاهی و پتروشیمی بکار می روند و بویلرهای فایرتیوب در شرایط غیر مد اوم به سهولت کاربرد دارند و از آن جمله تأسیسات گرمایشی و استفاده از آب گرم بصورت نا منظم می باشد.

راندمان حرارتی دیگهای حرارتی واترتیوب نزدیک به 95% بوده و راندمان حرارتی دیگهای بخار فایرتیوب حداکثر به 80% می رسد. نصب پیش گرمکن آب ورودی بویلرها در مسیر خروج دود از بویلرهای فایرتیوب این امکان را می دهد که چند درصدی راندمان حرارتی بویلر را افزایش می یابد.
الف) پارامترهای موثر درطراحی دیگهای بخار وایرتیوپ فشار عملکرد بویلر، درجه حرارت بخار خروجی، ظرفیت تولید بخار و نیز نوع سوخت یا سوختهای مصرفی از جمله پارامترهای مهم و موثر برای طراحی دیگهای بخار واترتیوپ هستند.
ب) آرایش مشعلهای بویلر: «Boilers burners arrangment»
نصب شعله های دیگ های بخار واترتیوپ بصورت موازی در یک دیواره یا در دیواره ی بویلر و بصورت آریش از گوشه های بویلر، از کف، سقف آن طراحی می گردد. در این آرا

یش موازی هیچگاه شعله به دیواره ی مقابل نمی رسد، شعله ها در طرفین بصورت سربه سر نخواهد بود.
ج) سیستم استقرار بویلرهای واترتیوپ: The supporting system of watter Tuble boiler
طراحی دیگهای بخار واترتیوپ تا ظرفیت تولید بخار و دارای درام آب و درام بخار بصورت خود نگهداری انجام می پذیرد و برای بویلرهای بالاتر از ظرفیت فوق به انسباط حرارتی لوله ها به صورت Hanging Support توسط اسکلت فلزی نگهدارنده طرح می شود و برین جهت بویلرهای نیروگاههای شهید رجایی که توسط شرکت صنایع آذرآب ساخته شده است. دارای اسکلت فلزی با وزن بیش از1100TON می باشد. و بخش عمده ای از اجزای اسکلت فلزی خاصه در مقاطع بزرگ به صورت Biult up است. ارتفاع بزرگترین مقطع بکار رفته در این پروژه به 3000mm می رسد. هر گونه انبساط حرارتی بویلر در حالت Self Support فقط به طرف بالا امکان پذیر است. در قسمتهای بعدی در مورد اسکلت فلزی بویلرهای نیروگاه بیشتر توضیح داده می شود.
د) انواع بویلرهای واترتیوپ: «King of watter Tube boiler»
تقسیم بندی بویلرهای واترتیوپ متناسب با ظرفیت تولید بخار این بویلرها و فشار کارکردی آنها می باشد.
انواع بویلرهای واترتیوپ:
1- بویلرهای نوع SOR:
این بویلرها با شرایط فشار بحرانی «Supper critical pressur» بیش از و ظرفیت بخار بیش از طراحی و ساخته می شوند و در نیروگاههای حرارتی فقط استفاده می شوند. نمونه ی این نوع بویلرها در نیروگاه حرارتی نکاء واقع در مازندران می باشد و ظرفیت هر کدام از بویلرهای این نیروگاه نزدیک به برای تولید انرژی الکتریکی 400M Watt در هر واحد می باشد بویلرهای نوع «SOR» دارای سیستم استقرار از نوع Hanging Support بودهو نیز دارای مجموعه ی ری هیتر می باشند. در ای

ن بویلرها طراحی لوله های تشکیل دهنده بدنه ی دیگ بخار بصورت افقی یا شیب ملایم بطرف بالا می باشد. این نوع بویلرها دارای آب گرم و درام بخار نمی باشند و بخار خروجی از Evaporator قبل از ارسال به سوپر هستید به یک جدا کننده Separator می رودپس از جدایش ذرات آب همراه بخار به طرف سوپرهیتر انتقال پیدا می کند. سیسم انتقال آب به بویلر از ناحیه تحتانی بوده در حالیکه در بویلرهای طرح SD , SR , SC از ناحیه ی فوقانی بویلر از سیستم درام توسط لوله هایPown com pipe به ناحیه ی تحتانی بویلر به صورت طبیعی جریان می یابد.
2- بویلرهای نوع SR:
این نوع بویلرها با فشار زیر فشار بحرانی و کمتر از و ظرفیت تولید بخار طراحی و ساخته می شوند. فرآین دتولید بخار در این بویلرها بصورت گردش جریان طبیعی بوده که به دلیل اختلاف دانیسته

جرمی آب و بخار اشباع صورت می پذیرد. و این روش فقط تا فشارهای زیر فشار بحرانی آب و بخار اشباع امکان پذیر است.
نمونه ی این نوع بویلرها در نیروگاه شهید رجایی می باشند ظرفیت هر کدام از این نوع بویلرها برای تولید 250M watt انرژی الکتریکی در هر کدام بوده و سیستم استقرار بویلر از نوع hanging support بوده و بویلر دارای مجموعه ری هیتر می باشد لوله های بخار و آب تشکیل دهنده ی بدنه دیگ بصورت کاملاً عمودی و بویلر فقط دارای درام بخار است.
3- بویلرهای نوع SD:
این نوع بویلرها در ظرفیت حرارتی حداقل و فشار حداکثر طراحی و ساخته می شوند. از این نوع بویلرها در نیروگاههای حرارتی با ظرفیت متوسط و نیز به طور عمده در مجتمعهای پالایشگاهی- پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرد. درجه حرارت بخار خروجی این بویلرها تا می رسد سیستم استقرار این نوع بویلرهای بصورت خود نگهدارندSelf Support بوده و دارای دو درام آب و درام بخارند فرآیند تولید بخار در این بویلرها و روش جریان طبیعی صورت می پذیرد در این بویلرها ری هیتر وجود ندارد و طرح آنها بر اساس تولید بخارخشک معینی با داشتن سوپرهیتر و یا بر اساس تولید بخار اشباع معینی بدون داشتن سوپر هیتر ساخته می شوند.
4- بویلرهای نوع SC:
بویلرهای نوع «SC» بویلرهای واترتیوپ هستند که حتی المقدور در کارگاه سازنده منتاژ کامل گردیده و به مقصد حمل می شوند و اصطلاحاً این نوع بویلرها«Packaged» می باشند. ظرفیت آنها حداقل و تا می رسد این بویلرها دارای دو درام آب و بخار بوده و فرآیند تولید بخار در آنها به روش جریان طبیعی تولید بخار صورت می پذیرد سیستم استقرار این بویلرها خود نگهدارنده Self Support بوده و طرح آنها بر اساس تولید بخار خشک( دارای سوپر هیتر هستند) ساخته می شوند درجه حرارت بخار خروجی از این بویلرها با داشتن سوپر هیتر به « » می رسد و فشار طراحی این بویلرها به می رسد از این بویلرها به وفور در صنایع غذایی، لاستیک سازی، مجتمعهای پتروشیمی و پالایشگاه هی و شیمیایی استفاده می گردد.

5- بویلرهای سیکل ترکیبی: «Combine Cicle boilers»
این نوع بویلرها در نیروگاههای سیکل ترکیبی( گازی حرارتی) مورد استفاده قرار می گیرند و جریان گاز داغ حاصل از احتراق توربین گازی با عبور دسته لوله های نین دار موجب انتقال حرا

رت به روش Convection همرفتی یا جابجایی با آب بحار محتوی لوله ها گردیده و نهایتاً موجب تولید بخار خشک برای استفاده در توربین های گازی ( بخاری) می گردد.
طرح این دسته لوله هاف فین دار به صورت افقی در بویلرهای سیکل ترکیببی نیروگاه گیلان و بصورت عمودی در بویلرهای سیکل ترکیبی قم ساخته شده اند.
فرآیند تولید بخار در دیگهای( بویلر) واترتیوپ:
همانطور که قبلاً اشاره گردید تولید بخار در دیگهای بخار واترتیوپ به روش جریان طبیع

ی تولید بخار و روش جریان اجباری تولید بخار صورت می گیرد.
روش جریان طبیعی تولید بخار که در بویلرهایSD , SC , SR بکار می روند تولید بخار زیر حد فشار بحرانی و حداکثر امکان پذیر می باشد و این مطلب بدلیل اختلاف دانسیته جرمی آب اشباع و بخار اشباع صورت می گیرد. در روش جریان اجباری تولید بخار که در بویلرهای نوعSOR استفاده می شود فشار عملکرد در حد فشار بحرانی یا بالاتر از آن می باشد و این مطلب بدلیل آن است که در فشارهای فوق اختلاف دانسیته جرمی آب و بخار اشباع ناچیز بوده و عملاً گردش طبیعی جریان آب و بخار در بویلر برقرار نخواهد بود.
در بویلرهای نوع SC , SD , SR مخزن اصلی بخار بعنوان جزء اصلی و بسیار مهم بویلر در سیستم جریان طبیعی علاوه بر اینکه جدایش آب و بخار اشباع بویلر را انجام می دهد عمل تغذیه ی آب به مجموعه ی بدنه دیگ بخار یا Evaporator را نیز به عهده دارد در حالیکه جدایش آب و بخار در سیستم جریان اجباری در جداکننده «Seporator» انجام می پذیرد.
در این سیستم بحار جدا شونده از ناحیه ی بالایی جدا کننده برای گرم کردن به سوپر هیتر منتقل می گردد و آب اشباع جدا کننده از ناحیه ی پایین مخزن توسط پمپ به بویلر باز می گردد.
شرح تولید بخار:
جریان آب تغذیه در فشار و در درجه حرارت معین توسط پمپ از طریق لوله ی اصلی انتقال آب بویلر«main feed watter pipe» به مجموعه ی اکونامایزر بویلر منتقل می گردد. در این کجموعه که در مدخل گازهای خروجی بویلر قرار دارد دمای آب ورودی ضمن بازیابی از حرارت گازهای خروجی به روش انتقال حرارت کنوکسیون افزوده می شود سپس به درام بخار منتقل شده و انتقال آب از درام بخار که در شرایط اشباع قرار دارد به درام آب بویلر توسط لوله ی «Down Comer pipe» و بخشی از لوله های Back Tube در بویلرهای SC , SD جریان می یابد و سپس به لوله ی تشکیل دهنده ی بدنه ی دیگ بخار پخش می گردد.

استفاده و کاربرد دیگهای بخار در تولید انرژی الکتریکی در نیروگاهها و فرآیندهای شیمایی پالایش و پتروشیمی در مجتمع های مربوط و نیز در تأسیسات گرمایش به حدی فراوان است که امروزه طراحی و ساخت آنها جایگاه خاصی در صنعت سنگین پیدا کرده است و این بخش از صنعت و تکنولوژی آن تا یکدهه ی گذشته بصورت کامل در اختیار کشورهای پیشرفته ی صنعتی و محدود به کشورهای در حال توسعه بود و اکنون کشورهای دیگر از حمله ایران توانسته اند به تکنولوژی طراحی و ساخت، مهندسی و عملیات ساخت دیگهای بخار سنگین و نیمه سنگین دست یابند و تلاش برای دستیابی به تکنولوژی طراحی و مهندسی و ساخت دیگهای بخار فوق سنگین که از نوع «Once through» و یا «Supper critical preddur» می باشد نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
آنچه سبب گسترش این صنعت می گردد توسعه صنعتی کشورها و نیز تعداد و تنوع محصولات جدید در بخش های پتروشیمی، پالایشگاهی، شیمیایی و سلولزی است و نیز افزایش روز افزون نیاز به انرژی الکتریکی با توسعه نیروگاههای جدید حرارتی و استفاده از بویلر می باشد.
تولید بخار در دیگهای بخار در شرایط خشک و داغ «Supper heat Steam» عمدتاً برای چرخش توربین های بخاری و تولید انرژی مکانیکی از آن است و تولید بخار به صورت اشباع «

Saturated» عمدتاً برای استفاده در پوشش می باشد.
دیگهای بخار واترتیوب و فایرتیوب:
«Tge watter Tube and Fire Tube Boilers»
گردش جریان آب برای تبخیر«Evaporation» در دیگهای بخار واترتیوب از درون لوله های متعدد در بدنه ی بویلر بوده که به موازات هم و به تعداد زیاد در بویلر به طور عمودی بکار رفته اند در این حال انتقال حرارت حاصل از احتراق متصاعد شده توسط مشعلهای بویلر از بیرون لوله ها جریان می یابد و بخار تولید شده در حالت اشباع در «Steam srum» تخلیه می گردد و گازهای احتراقی پس از انتقال حرارت به بویلر در دمای نزدیک به از بویلر خارج و به طرف دود کش می روند این نوع بویلرهای بطور عمده در نیروگاههای حرارتی در مجتمع های پتروشیمی، پالایشی و سلولز ی کاربرد دارند. در بویلرهای فایرتیوپ جریان گازهای احتراق متصاعد شده توسط مشعل از درون لوله ها انتقال می یابد و آب در پشت لوله ها قرار دارد و بخار متصاعده از ناحیه ی بالاتر بویلر در حالت اشباع به بیرون انتقال می یابد.