بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
تعریف تقارن تقارن symmetry یعنی یکی شدن
تصویر یک شئ با خود آن شئ وقتی
یک تبدیل روی آن صورت می گیرد.
به عبارتی اگر یک شئ با انجام یک
تبدیل به خودش تبدیل شود می گوییم
نسبت به آن تبدیل تقارن دارد.
تقارن يك حالت ويژه از تعادل مي باشد.
اسلاید 2 :
انواع تقارنتقارن در واقع یک ویژگی هندسی اجسام است. البته در نگاه اول! هنگامی می‌گوییم چیزی متقارن است که وقتی یک تبدیل روی آن انجام می‌دهیم، مثلاً آنرا می‌چرخانیم باز هم همان شکل یا جسم قبلی باشد.
سه دسته تقارن اصلی داریم:
تقارن انعکاسی
تقارن دورانی
تقارن انتقالی و ...
تقارن انعکاسی: در تقارن انعکاسی در واقع جسم در دو طرف یک محور خاص کاملاً یکسان است و فقط منعکس شده یعنی اینکه انگار نیمی از جسم تصویر نیم دیگر جسم در آینه است بنابراین به این تقارن تقارن آینه ای نیز می‌گویند.
یک شکل می‌تواند چند محور تقارن داشته باشد مثلاً یک مربع چهار محور تقارن آینه ای دارد.
اسلاید 3 :
تقارن دورانی: در این نوع تقارن در واقع اگر جسم را حول یک نقطه بچرخانیم دوباره مثل خودش می‌شود مثلاً یک مثلث را در نظر بگیرید یک مثلث متساوی الاضلاع ... اگر آنرا حول نقطه وسط آن 60 درجه بچرخانیم دوباره خودش می‌شود...
تقارن انتقالی: این تقارن شاید کمی بنیادی تر باشد و در خیلی جاها از ریاضی و فیزیک ظاهر می‌شود . در واقع جسمی را تحت انتقال متقارن می‌گوییم که اگر آن را مقداری خاصی جابه جا کنیم یا بر روی آن مقدار خاصی جابجا شویم هیچ چیزی عوض نشود
اسلاید 4 :
جنین جانوران دارای تقارن شعاعی
جنین همه جانوران دارای تقارن شعاعی یعنی به صورت کره‌ای توپر و یا توخالی و متشکل از تعدادی سلول است. بعضی از گروههای جانوری مانند عروس دریایی این تقارن شعاعی را تا مرحله بلوغ حفظ می‌کنند، اما در بقیه پس از مدتی جنین تقارن شعاعی ثانویه (مانند ستاره دریایی) و یا تقارن دو طرفی می‌یابد.
اسلاید 5 :
تقارن های هندسی آشنا ترین تقارن ها هستند. در این این گونه تقارن ها شئ مورد نظر یک فرم هندسی (یک مجموعه نقطه) است و تبدیل نیز یک تبدیل هندسی (تبدیل نقاط در یک فضای مختصات) است. مثلا یک خط مستقیم دارای تقارن جابه جایی است که تبدیل تقارن در آن جابه جایی به اندازه ی محدود است. در چنین حالتی می گوییم شئ مورد نظر یعنی خط مستقیم نسبت به تبدیل یعنی جابه جایی همگن است، یا در واقع فرقی نمی کند خط را کجا قرار داده باشیم.
اگر به جای خط مستقیم یک شکل متناوب مانند خطوط راه آهن را در نظر بگیریم تبدیل هایی که شکل را به خودش می نگارند محدودتر می شود. دقیق تر این که فقط به ازای بعضی جابه جایی ها با اندازه ی مشخص شکل به خودش تبدیل می شود ولی شکل هنوز متقارن است و تقارن متناوب دارد.
اسلاید 6 :
مبنای نظری تقارن در معماری استفاده از تقارن در معماري ، داراي دو مبناي نظري با ماهيتي متفاوت است :
1) تقارن به مثابه اصلي زيبا شناختي : در تقارن محوري از اشغال كردن مركز با عنصري صلب و پر پرهيز مي گردد. ... از دوران مصري ها تا رنسانس و تا قرن هجدهم ، تقارن مركزي يا دو طرفه عمدتاً براي ساختمانهاي مذهبي و آنهايي كه در پي نمود بخشيدن به قدرت دنيوي بودند ، مورد استفاده قرار مي گرفت. ... استفادة بيش از حد از تقارن محوري احتمالاً نقشي غير مستقيم در كمرنگ شدن يا به عبارتي بي اعتباري آن در دورة معاصر داشته است.
2) تقارن به عنوان اصلي در ساخت و ساز: تقارني است كه در اثر ايجاد چارچوب ها ، تاغ ها ، گنبدها ، دهانه هاي ساده و ... ايجاد مي شود. ... اين تقارن اغلب نوعي معذب شدن عجيب و غريب را دامن مي زند ، و اين حتی در كارهاي استادان بزرگ نيز مشاهده مي شود. آنچه در اين ميان آزار دهنده است ، نه خودِ تقارن ، بلكه رويكرد محوري نسبت به آن است ، كه در اغلب مواقع حكمِ پيامد منطقي آن را دارد.
اسلاید 7 :
مفهوم تقارن در معماري
تقارن شامل بر هم قرار گيري يك به يك اجزاي يك بنا يا مجموعه در دو طرف خط تقارن محوري بنا يا مجموعه است. به عبارت ديگر " اگر درموقعيتي خاص ، يك معمار عوامل حاكم بر ايجاد طرح را در يك زمان و از بيرون اعمال كند ، مسأله تقارن معمولاً در كلية جهت هاي ساختمان رعايت مي شود."
همچنين بايد در نظر داشت كه " واژة تقارن بدون در نظر گرفتن مجردات ديگر از قبيل تعادل و توازن و همچنين بدون وجود تناسب در معماري به معناي كامل خود نمي رسد و قابليت نقد و بررسي واقعي را پيدا نمي كند ؛ چنانچه توازن با ريتم و تواتر همراه و توأم است ، تناسب نيز تابع مقياس است."
تقارن در معماري بخاطر خاصيت ويژة خود كه به نوعي الگو گرفته از پديده هاي طبيعي است جاي بحثي براي منتقد نمي‌گذارد ، به ديگر معني اگر در اين معماري (معماري متقارن ) معماري خالي از هر ارزش معمارانه ديگر باشد و به اصطلاح يك معماري تك بنياني باشد كه بر اساس تقارن شكل گرفته ، هندسه و تركيب بندي متقارن آن اثر امري بديهي و بدون دليل نمايان مي كند و مورد قبول قرار مي گيرد و نيازي به ارائة دلايل و توجيهات براي اين تركيب نداريم.
اسلاید 8 :
تقارن در معماری اسلامی
یکی از گرایش های مهم در معماری اسلامی تقارن است.بسیاری از الگوها مانند چهار ایوانی چهار صفه هشتی و...بر مبنای تقارن ساخته شده اند.تقارن نیز مانند بسیاری از جنبه های معماری ایران از قدیمی ترین انتظام های فضایی شناخته شده توشط بشر است وریشه ان به شناخت ابتدایی بشر از اندام خویش و سایرپدیده های طبیعی باز می گردد.
برخی ازاندیشمندان تقارن را لازمه استواری وقوام در یک فرهنگ می داند.برخی تقارن را در سه حوزه تقارن در سطح پلان تقارن درحجم و تقارن در نما از هم تفکیک می کند.تقارن سطحی می تواند یک محوری (دو طرفه)ویا(دو محوری)ویا (چهارطرفه)ویا(چهار محوری)(هشت محوری)
باشد.تقرن معماری کلیسایی عمد تا یک محوری است وحال انکه معماری اسلامی گاهی تقارن سطحی دوویا چهار محوری همه دارد.
مقصود از تقارن حجمی در معماری اسلامی بیشترتقارن فضای داخلی است اما مسئله تقارن کالبدی در این معماری بیشتر از طریق نماسازی دنبال می شود.معماران اسلامی از این شیوه هندسی حداکثر استفاده را می کنندودرکاربرد این مفهوم ان را مطلق نمی کنند وبه جای تقارن از تکامل هندسی سخن می گویند. به باور انها کامل بودن کل بدون ایجاد محدودیت برای کل مشخصه مهم معماری ایرانی است.بنابر این در فضا های معماری ایرانی ما همواره با یک نظام هندسی کامل روبرو هستیم که اگر در جایی تقارن کامل نداشته باشد حداقل به صورت متعالی همخوانی دارد و هر فضا با فضای دیگرش با انعطاف بیشتری ترکیب می شود.
اسلاید 9 :
نگاه انسان پیشا مدرن به طبیعت، کلیتی با نظم متقارن بود و انطباق ذهنیت با محیط پیرامون چنان تاثیری در عرصه زیبایی شناسی گذارد که تقارن، وضوح و خوانایی معیارهای زیبایی شناسی شدند. پالادیو در رنسانس به این مساله معترف است و می گوید:آنچه در طبیعت و هستی پیرامون ما خلق شده متقارن است و کالبد فیزیکی انسان ها نیز متقارن خلق شده پس تقارن کمال است و بایست در هنر و معماری به عنوان یک الگو متجلی شود. در معماری سنتی ایران نیز زیبایی شناسی بر مبنای همین اصل سامان می یافت؛ آنچه در کالبد بناهای برجای مانده از گذشته هویداست تقارن، وضوح و شفافیت است که استفاده از هندسه اقلیدسی نیز به پیشبرد آن کمک شایان توجهی کرده است.
امروز تقارن در برخی زمینه ها، در واکنش به افراط گراییهای گذشته از مد افتاده در دوره ویکتوریا معماران عامدانه شروع به ساختن بناهای نامتقارن کردند تا جایی که در دهه 1920 عدم تقارن به ویژگی بارز معماری مدر نیستی تبدیل شد. اما در این ساختمان ها هم عدم تقارن فقط در معماری اصلی رعایت شده بود، و صدها تقارن جزئی تر کماکان در آنها دیده می شد.
اسلاید 10 :
انواع تقارن دریک ترکیب معماری
در حالی که وضعیت محوری می تواند بدون وجود تقارن تحقق یابد وضعیت تقارن نمی تواند بدون وجود محور یا مرکزی که حول ان شکل می گیرد وجود داشته باشد.یک محور به وسیله دو نقطه ایجاد می شود.لازمه وضعیت تقارن تر تیب متعادل اشکال مشابه فرم و فضا حول یک خط (محور) یا یک نقطه مشترک (مرکز ) می باشد .
در یک ترکیب معماری به دو طریق می تواند از تقارن برای سازندهی فرم ها و فضا ها استفاده نمود:
1.سازندهی کل بنا می تواند قرینه باشد.
2.وضعیت تقارن می تواند فقط برای قسمتی از بنا وجودداشته باشد وشکل با منظم فرم ها وفضا های اطراف خود را سازمان دهد.مورد دوم به بنا امکان می دهد که با شرایط استثنائی سایت یا برنامه خود را تطبیق دهد. وضعیت منظم و قرینه به فضا های مهم وقابل توجه در سازماندهی می تواند اختصاص داده شود.تقارن دریک ترکیب معماری
