بخشی از مقاله
بررسي ارريابي اثرات ريست محيطي احداث سد گتوند عليا
چکيده
در اثر احداث سدها و بالا آمدن آب درياچه پشت آنها ، محيط دگرگون شده ، برخي از فرصتهاي شغلي و منابع در آمد غير منقول ، مانند کشاورزي از دست رفته و حتي مناطق مسکوني نيز تحت تأثير آب قرار مي گيرند ناگزير برخي از سکنه مناطق مجـاور سـدها ، کـه منبع درآمد خود را از دست داده اند ، جهت سکونت و ايجاد منبع جديد درآمدي مهاجرت خواهند کرد. سد گتوند عليا يکي از پروژه هاي توليد برقابي است که در منطقه گتوند در استان خوزستان در دست احداث است . يکي از حيطه هـاي درآمـد زايـي بـراي مـردم منطقـه اکوتوريسم است . اکوتوريسم شکلي از توريسم است که تأثير مخرب کمي روي طبيعت وارد مي نمايد و به صورت مستقيم و غير مـستقيم از طريق تأمين درآمد براي اهالي محلي باعث حفظ ميراث طبيعي و حيات وحش آن منطقه مي گردد اکوتوريسم پايدار زماني امکانپـذير است که سياستها و برنامه توسعه توريسم با سياستهاي زيست محيطي سازگاري و هم خواني داشته باشد. وجود درياچه پشت سد جديد و قديم ، چشم اندازهاي طبيعي ، آثار تاريخي ) طبيعي و غير طبيعي (فرهنگي ، مي تواند نقش مهمـي در توسـعه همـه جانبـه و توسـعۀ پايدار اين منطقه ايفا نمايد.در اين بررسي از مدل اکولوژيکي گردشگري براي انتخاب مکان هاي تفرجي استفاده شده است که در اين مدل انواع تفرج به دو دسته تفرج متمرکزو گسترده تقسيم بندي مي شود..بر اساس اين مدل مناطق مجاور بيشه زارها،منطقه امام زاده زيد(ع ) ، سواحل و درياچه سدتنظيمي، روستاي گراب ، منطقه آبکاسه ، سواحل رود شور در شمال لالي، نواحي مسطح جنگلي مـسجد سـليمان و...
براي تفرج متمرکز و بيشه زارها ، جزاير داخل درياچه جديدو مناطق کوهستاني بالا دسـت بـراي تفـرج گـسترده ، قـرق و مجموعـا بـراي حفاظت پيشنهاد شد.با توجه به پيشنهادات مذکور بايد در رابطه با جنگل هاي منطقه که از شرايط مطلوبي برخوردار نمي باشند ، اقدامات اصلاحي و حفاظتي لازم به عمل آيد. با توجه به فاصله از مراکز جمعيتي مناسب ترين منطقه جنگلي براي تفرج منطقه امـام زاده زيـد(ع ) مي باشد. حيات وحش منطقه نيز به عنوان يکي از جاذبه هاي گردشگري معرفي شده شده است .
واژه هاي کليدي: سد گتوند عليا - اکوتوريسم -زيست محيطي- گردشگري - خوزستان
١
١-مقدمه
تفريح و تفرج و توريسم ، بدون شک يکي از راههاي فرار از زندگي خسته کننده و يکنواخت روزمـره تلقـي مـي شـود . از سوي ديگر مي توان از توريسم و جاذبه هاي طبيعي به عنوان منابعي براي اشتغال زاييياد کرد . بـه دلايـل فـراوان ، از جملـه مسأله اشتغال و ايجاد در آمد به نظر مي رسد که توسعه گشت و گذار و جهانگردي همچنان در آينده بـه عنـوان يـک فرصـت مطرح خواهد بود که عللي مانند: افزايش اوقات فراغت ، مناسب بودن در آمد مردم و اميد به زنـدگي پـس از بازنشـستگي و.... ، ارزيابي ، شناسايي و معرفي قابليت هاي گردشگري رابه جهت کسب در آمد ضروري مي سازد، که از عوامل مثبت مربوطـه تغييرات ناشي از احداث سدها مي باشد.سدها به منظور توليد انـرژي پـاک (برقـاب ) ، در نتيجـه پيـشگيري از آلـودگي هـاي محيط زيست ، تأمين آب کشاورزي و شرب و براي کنترل سيلاب احداث مي شـوند . در اثـر احـداث سـدها و بـالا آمـدن آب درياچه پشت آنها ، محيط دگرگون شده ، برخي از فرصتهاي شغلي و منابع در آمد غير منقول ، مانند کشاورزي از دسـت رفتـه و حتي مناطق مسکوني نيز تحت تأثير آب قرار مي گيرند.سد گتوند عليا يکي از پروژه هاي توليد برقابي اسـت کـه در منطقـه گتوند در استان خوزستان در دست احداث است . مجريان پروژه حاضر نيز به منظور به حداقل رساندن اثرات منفي سد و بـراي جبران در آمد از دست رفته کشاورزان ساکن مناطق تحت تأثي%
