بخشی از مقاله
بررسی رهایش دارو از میکروکپسول های کلاریترومایسین در محیط اسیدی
چکیده
در این تحقیق برآنیم تا رهایش دارو از میکروکپسول های حاوی داروی کلاریترومایسین در محیط اسیدی، که شبیه ساز شرایط معده می باشد، را بررسی کنیم. میکروکپسولاسیون فرآیندی است که در این مطالعه به منظور افزایش حلالیت و دسترسی زیستی داروی کم محلول کلاریترومایسین مورد استفاده قرار گرفته است. هدف دیگر ما از بکارگیری روش میکروکپسولاسیون، تولید ذرات داروی پوشش دار شده ای می باشد که دارای قابلیت رهایش طولانی مدت بوده و محتویات خود را در مدت زمان طولانی تری آزاد می سازند. این موضوع می تواند نیاز به استفاده از دارو با دوزهای متعدد و بالا را کاهش داده و در نتیجه عوارض جانبی کمتری در بیماران ایجاد کند. آماده سازی میکروکپسول ها در این مطالعه با استفاده از روش تبخیر حلال و با بکارگیری اتیل سلولز به عنوان پلیمر پوشش دهنده زیست تخریب پذیر، دی کلرو متان به عنوان حلال پلیمر و دارو، و پلی وینیل الکل به عنوان عامل امولسیون کننده انجام پذیرفت. سپس رهایش دارو از میکروکپسول های حاوی کلاریترومایسین در محیط اسیدی بررسی گردید. در نهایت جهت تعیین شکل کپسول های تولیدی از دستگاه میکروسکوپ الکترونی پویشی (SEM) بهره گرفته شد که تصاویر حاصل از این بررسی تولید میکروکپسول های کروی این دارو را نشان دادند.
واژههای کلیدی: رهایش- کلاریترومایسین- تبخیر حلال- میکروکپسولاسیون- اتیل سلولز
-1 مقدمه
امروزه داروهای بسیاری در نتیجه تحقیق و توسعه در حال ظهور هستند، ولی از طرف دیگر داروهای موجود به ویژه آنتی بیوتیک ها به علت استفاده نامعقول و بعضا کارایی اندک متحمل مشکلات فراوانی می باشند. از اینرو تغییر در عملکرد آنها بوسیله ایجاد دگرگونی در رهایش دارو راهی مناسب و بهینه جهت تولید داروهایی موثرتر می باشد . رهایش طولانی مدت (مداوم) به شکل نویدبخشی امکان کاهش عوارض جانبی داروها، از طریق ممانعت از تغییرات غلظت درمانی دارو در بدن را میسر می سازد . مدت زمانی است که در صنایع دارویی، مزیت توزیع دوز منفردی از دارو که در طول یک مدت زمانی طولانی آزاد می گردد، در مقابل دریافت دوزهای متعدد، کاملا آشکار است. به علت افزایش پیچیدگی و قیمت در تجارت موجودیت های دارویی جدید، توسعه رهایش مداوم و رهایش کنترل شده در سیستم های دارورسانی بسیار بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. [1]
یکی از راه های نوین افزایش حلالیت داروها و نیز تولید داروهایی با پوشش پلیمری که رهایش طولانی مدت دارو را نتیجه می دهند، روش میکروکپسولاسیون است. میکروکپسولاسیون فرآیندی است که در آن جامدات، مایعات و یا حتی گازها می توانند در میان ذرات میکروسکوپی محصور شوند که در این حالت روکش نازکی از مواد دیواره در اطراف ماده اصلی را تشکیل می دهند . [2] این کپسول ها محتویات خود را در مدت زمان طولانی تری بسته به هدف اختصاصی استعمال رها می سازند. تمامی سه حالت جامد، مایع و گاز ممکن است کپسول سازی شوند و در اندازه و شکل کپسول ها اثر بگذارند. اگر جامد و یا مواد کریستالی به عنوان هسته مورد استفاده قرار گیرند، کپسول حاصله ممکن است به صورت نامرتب شکل بگیرد. در صورتی که اگر ماده هسته مایع باشد، کپسول های کروی ساده محتوی یک ریز قطره کپسولی شده می توانند پدید آیند. [3]
داروی کلاریترومایسین که در این تحقیق به عنوان داروی نمونه انتخاب گردیده است، یک آنتی بیوتیک است که از لحاظ طبقه بندی فارماکولوژیک در گروه ماکرولیدها قرار می گیرد. موارد استعمال آن در درمان عفونت های باکتریایی استروپتوککی نظیر سینوزیت ماگزیلاری، اوتیت حاد میانی، برونشیت و فارنژیت می باشد. [4]
در تحقیق حاضر فرآیند میکروکپسولاسیون در جهت افزایش حلالیت داروی کم محلول کلاریترومایسین و نیز تولید میکروکپسول هایی که رهایش مداوم و طولانی مدت دارو را موجب می شوند، مورد استفاده قرار گرفت. به این منظور ابتدا میکروکپسول های کلاریترومایسین توسط تکنیک تبخیر حلال و با استفاده از پلیمر اتیل سلولز تولید شدند. پس از آن رهایش دارو از میکروکپسول های تولیدی در بستری که شبیه ساز محیط اسیدی معده بود، مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت با کمک دستگاه میکروسکوپ الکترونی پویشی(SEM) 1 تصاویر میکروکپسول های تولیدی حاصل شد که این تصاویر نشان دهنده تولید کپسول هایی کروی، حاوی داروی کلاریترومایسین به عنوان هسته و روکشی از جنس پلیمر اتیل سلولز می باشند.
-2 بخش تجربی
-2-1 آماده کردن میکروکپسول ها
آماده سازی میکروکپسول های داروی کلاریترومایسین توسط تکنیک تبخیر حلال صورت گرفت. به این ترتیب که مقدار معینی از داروی کلاریترومایسین به همراه مقدار معینی اتیل سلولز در حجم مشخصی از حلال دی کلرو متان حل شدندکه این محلول به عنوان فاز داخلی عمل می کند. فاز خارجی از حل شدن مقدار مشخصی پلی وینیل الکل در 150 میلی لیتر آب مقطر تولید شد. سپس فاز داخلی به صورت قطره قطره به فاز خارجی در حال هم خوردن با سرعت مناسب اضافه گردید و مخلوط حاصل تا تبخیر کامل حلال آلی بر روی هم زن مغناطیسی قرار گرفت. میکروکپسول های به دست آمده توسط کاغذ صافی مناسب جدا شده و سپس به منظور خشک شدن به مدت 24 ساعت در دمای اتاق قرار گرفتند.
