بخشی از مقاله
مقاله: بررسی علل سرطان ریه راه هاي درمان آن
مقدمه همه ي اشکال سرطان موجب 12 درصد از مرگ و میرها در سراسر جهان می باشد که در اثر رشد نا
به هنجار سلول ها و توانایی تهاجم و دست اندازي به بافت هاي مجاور، به وجود می آیند. از میان انواع سرطان ها، سرطان ریه مهم ترین علت مرگ از سرطان ها و شایع ترین سرطان در سراسر جهان است.
سرطان ریه از اواخر قرن نوزدهم در کارگران کارخانه هاي صنعتی شناخته شده است، ولی از سال هاي 1930 به عنوان یک مشکل بهداشت عمومی، به صورت برجسته، در کشورهاي غربی در آمد. سرطان ریه نخست در مردان و بعد(در دهه ي (1960 در زنان، به دنبال افزایش سیگار کشیدن روي داده است. بین سال هاي 1960 تا 1980 روند بالا رونده ي سرطان ریه در مردان 76 درصد و در زنان 135 درصد افزایش داشته است.
در حال حاضر سرطان ریه از مهم ترین علل مرگ و میر مردان در بسیاري از کشورهاي پیشرفته است و اگر روند کنونی ادامه یابد به احتمال زیاد این بیماري در 10 سال آینده شایع ترین سرطان کشنده ي زنان خواهد شد و از سرطان پستان هم بیشتر می شود.
سیر و منشأ بیماري سرطان ریه:
منشأ بیش از 90 درصد از سرطان هاي ریه، یاخته هاي بازال اپی تلیال ریه یا لایه ي پوششی ریه است. همین طور که سرطان ریه ایجاد می شود، با گذشت سال ها تغییرهاي چندي روي می دهد. این تغییرها شامل افزایش تعداد یاخته ها؛ تغییرهاي ساختمانی در یاخته هاي اپی تلیال خاصی که باعث عملکرد غیر طبیعی می شوند؛ ظهور علایم و نشانه هاي بیماري و انتشار سرطان می باشند. انواع یاخته ي اصلی سرطان ریه، سرطان یاخته سنگفرشی (حدود %29 موارد)، آدنوکارسینوم(حدود %28 موارد)، سرطان یاخته هاي کوچک(حدود%18 موارد)، و سرطان یاخته هاي بزرگ(حدود%9 موارد) است.
علل به وجود آمدن سرطان ریه علت ایجاد سرطان در همه جاي بدن یکسان است که در سیستم کنترل تقسیم سلول هاي قسمتی
از بدن اختلال ایجاد می شود. این اختلال ممکن است به صورت خود به خودي یا در اثر عوامل ناشناخته و یا در بیشتر موارد به علت تماس سلول با یک سري عوامل مخرب و زیان بار که به عوامل سرطان زا مشهور هستند، ایجاد شود. مهم ترین عوامل سرطان زایی که سبب تغییرات بافت ریه و تقسیمات نابجاي سلولهاي آن می شوند، عبارتند از:
-1مصرف سیگار: مصرف سیگار هنوز هم مهم ترین عامل خطر ابتلا به سرطان ریه محسوب می شود. دود سیگار بیش از 4000 نوع ماده شیمیایی دارد که اغلب آنها سرطان زا می باشند. خطر ابتلا به سرطان ریه با افزایش مقدار و مدت تماس با دود تنباکو افزایش می یابد و هر چه سن شروع مصرف سیگار پایین تر باشد، خطر ابتلا بیشتر است. دانشمندان از حاصل ضرب تعداد پاکت سیگار مصرف شده در روز در تعداد سال هایی که فرد سیگار کشیده است ، استفاده می کنند. به عنوان مثال کسی که به مدت 20 سال روزي یک پاکت سیگار کشیده است از نظر خطر ابتلا به سرطان ریه با کسی که به مدت 10 سال روزي 2 پاکت سیگار کشیده است، برابر است. این مقدار براي فردي که به مدت 20 سال روزي 2 پاکت سیگار مصرف کرده است، به 70 برابر می رسد.
مطالعات متعدد هم چنین نشان داده اند که خانم هاي سیگاري بیشتر از آقایانی که همان مقدار سیگار می کشند به سرطان ریه مبتلا می شوند. این افزایش ممکن است به دلیل حساسیت بیشتر خانم ها به مواد سرطان زاي موجود در دود سیگار باشد.
به علاوه باید گفت که بسیاري از مواد شیمیایی موجود در دود سیگار حتی براي کسانی که به طور غیر مستقیم در معرض آن قرار دارند می تواند خطرناك باشد و منجر به سرطان ریه شود. هر وسیله دیگري نظیر پیپ یا قلیان نیز شرایطی مشابه سیگار دارد.
-2گاز رادون: رادون گازي بی رنگ و بی بو است که از تجزیه ي طبیعی اورانیوم در آب، خاك و مصالح ساختمانی قدیمی در زیر زمین ساختمان هاي قدیمی تولید می شود. تنفس گاز رادون با افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه شناخته شده است. این گاز به راحتی می تواند از جدار خانه ها و از طریق لوله ها و فاضلاب شهري انتشار پیدا کند و از آنجایی که فرد نمی تواند این گاز را ببیند یا بوي آن را احساس کند، تنها راه ارزیابی فرد با این گاز، اندازه گیري آن می باشد. تماس با رادون همراه با کشیدن سیگار به میزان قابل ملاحظه اي شانس ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهد.
-3آلودگی هوا: آلودگی هواي شهرهاي صنعتی از دیگر عوامل مؤثر در بروز سرطان ریه است. مطالعات انجام شده در ایران نشان داده است که میزان بروز سرطان هاي ریه غیر وابسته به سیگار در ایران بیشتر از آمار سایر کشورهاست. محققین علت احتمالی این تفاوت را آلودگی هواي
شهرهاي بزرگ ایران و وجود مقدار بیشتر مواد سرطان زاي ناشی از سوخت هاي غیر استاندارد می دانند.
-4مواد شیمیایی: علت دیگر بروز سرطان ریه تماس با مواد شیمیایی موجود در محیط هاي کاري می باشد. از این میان آزبستور، از جمله مواد شناخته شده در این گروه می باشد. اما علاوه بر آن به مواد دیگري مانند اورانیوم، آرسنیک، کلرید وینیل، نیکل، کروم و بعضی از مشتقات نفتی نیز باید اشاره نمود. زمانی که تماس هاس شغلی همراه با مصرف سیگار باشد، شانس ابتلا به سرطان ریه چند برابر خواهد شد.
-5 فاکتورهاي ایمنولوژیک(ایمنی): نارسایی در فرایند ایمنی بدن فاکتوري فزاینده در پدیداري سرطان ریه شناخته شده است.
-6 رژیم غذایی: مطالعات زیادي نشان داده اند رژیم هاي غذایی که میوه ها و سبزیجات خاصی(مثل بتاکاروتن) را کم دارند، خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهند.
-7 عوامل ژنتیکی: داشتن پیشینه دچار شدن به سرطان ریه میان خویشاوندان نزدیک خانواده درصد ابتلا به این سرطان را افزایش می دهد.
معرفی ژن مؤثر در بروز سرطان ریه در افراد غیر سیگاري:
را کشف کردند که علت بروز سرطان ریه در GPC5محققان ژنی به نام
غیر سیگاري ها را توضیح می دهد. دانشمندان امیدوارند با انجام تحقیقات بیشتر روي این ژن روش جدیدي براي درمان افراد مبتلا به سرطان ریه و پیشگیري از آن در افرادي که در معرض خطر جدي هستند، پیدا کنند. اما محققان سرطان انگلستان معتقدند که کار بیشتري باید انجام شود تا علت دقیق این ارتباط کشف شود. در گزارش مؤسسه تومورشناسی لنست آمده است که نزدیک به یک چهارم سرطان هاي ریه در سطح جهان براي افرادي اتفاق می افتد که هرگز سیگار نکشیده اند. در کشور انگلستان هم 10 درصد از سرطان هاي ریه در افرادي رخ می دهد که سیگاري نیستند. محققان معتقدند که سرطان ریه در غیر سیگاري ها در حال افزایش است، اما هنوز هم دلیل اصلی بروز این بیماري در این افراد شناسایی نشده است.
745 نفر را که در طول دوران DNAبه همین منظور دانشمندان نمونه
زندگی خود کمتر سیگار کشیده بودند، بررسی کردند تا به تفاوت ژنتیکی که ممکن است باعث بروز خطر سرطان ریه شود، پی ببرند. بعد از در نظر گرفتن فاکتورهایی مانند قرار گرفتن در معرض دود سیگار افراد دیگر و سوابق ابتلا به سرطان ریه در خانواده، دو قسمت از ژنوم هاي این افراد را کشف کردند که می تواند به توضیح علت بروز سرطان ریه در غیر سیگاري ها کمک کند.
GPC5دانشمندان با انجام تحقیقات بیشتر متوجه شدند که فعالیت ژن
در شایع ترین فرم سرطان تا 50 درصد کمتر است، و احتمال می دهند همین فعالیت کمتر این ژن خاص می تواند به بروز سرطان ریه در غیر سیگاري ها کمک کند.
الگوهاي درمانی سرطان ریه در درمان سرطان ریه مهم ترین مشکل عدم پذیرش بیماري توسط خود بیمار می باشد که پزشک
را مجبور می کند از نظر بررسی بیماري عقب بماند. ولی خوشبختانه با تکنیک هاي خاصی که امروزه موجود می باشد تا حد زیادي چنان که بیماران در مراحل اولیه به پزشک مراجعه کنند، می توان از درمان هاي مطلوبی استفاده نمود و نتایج خوبی از نظر بهبودي به دست آورد.
وقتی شخصی دچار سرطان ریه شود عملا نمی توان آن را درمان کرد و بهترین راه پیشگیري در این زمینه می باشد. اگر بیماري در مراحل اولیه تشخیص داده شود امکان درمان تا حد زیادي بالا می رود، ولی هر چه فاصله زمانی بین تشخیص سرطان ریه و شروع درمان بیشتر باشد اوضاع وخیم تر خواهد شد و امکان درمان تا حد زیادي پایین می آید.
با توجه به اینکه سرطان ریه از نظر بافت شناسی انواع مختلفی دارد، درمان نیز بر اساس نوع سرطان متفاوت است.
الگوهاي درمانی سرطان ریه بستگی به نوع سرطان، وضعیت بیماري در شروع درمان، سن، سلامت عمومی و چگونگی واکنش بیمار به نوع درمان دارد.
سرطان ریه معمولا به دلیل غنی بودن سیستم خون رسانی و لنفاوي ریه، به راحتی می تواند به اندام هاي دیگر بدن سرایت کند. با توجه به سن و وضعیت سلامت بیمار ممکن است الگوهاي درمانی زیر به کار گرفته شود:
