بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر پلاسمای غنی شده با پلاکت بر ترمیم ضایعات تجربی عصب محیطی رادیال دست خرگوش بود. در این آزمایش، دوازده قطعه خرگوش بالغ استفاده شد. خرگوشها به گونهی کاملا تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. در هر خرگوش بعد از نمایان کردن عصب رادیال دست راست، توسط پنس خون بند چشمی عصب مذکور ضایعه ایجاد شد. برای یکسان کردن شرایط، عصب مورد نظر تا دندانهی شمارهی دو، در هر دوازده قطعه خرگوش له شد. به محل ایجاد ضایعه در خرگوشهای گروه آزمایش PRP دست ساز تزریق شد، اما برای خرگوشهای گروه کنترل هیچ گونه درمانی انجام نشد. تمام خرگوشها به مدت 35 روز در شرایط مکانی یکسان نگهداری شدند و تغییر رفتارهای حیوانات مشاهده و ثبت شد. پس از 35 روز حیوانات به شیوهی انسانی معدوم شدند و از موضع آسیب دیده نمونهگیری و برای بررسیهای آسیبشناسی به آزمایشگاه فرستاده شد. در بررسی آسیب شناسی، در گروه کنترل آثار تخریب، حذف میلین و سلول های شوان، آکسونهای متورم و حضور سلولهای التهابی تکهستهای مشاهده شد. در گروه درمانی وضعیت و انسجام بافتی عصب بهتر شده بود، مقداری غلاف میلین تشکیل شده و سلولهای شوان افزایش یافته بود. سلولهای التهابی بسیار کم شده و به ندرت آکسون متورم دیده شد.
کلمات کلیدی: سیستم اعصاب محیطی ، پلاسمای غنی از پلاکت، خرگوش
مقدمه و هدف
سیستم اعصاب محیطی بخشی از سیستم عصبی بدن موجود زنده است که وظیفه دریافت، انتقال و پاسخ گویی به محرکهای محیطی را بر عهده دارد. اعصاب محیطی از سیستم اعصاب مرکزی منشا میگیرند و در تمام نقاط بدن وجود دارند. آسیب به هر قسمت از این اعصاب منجر به اختلال در عملکرد عضو مربوطه می-شود. نوروپاتی محیطی اختلال نسبتا شایعی است که در آن اعصاب محیطی آسیب میبیند. مهمترین علل نوروپاتیهای محیطی شامل پارگی 1عصب محیطی، فشار 2به عصب محیطی، ضربه ها3، زخمها و سوختگی-های شدید، نوروپاتی های عفونی4، نوروپاتیهای عروقی، سرمای طولانی مدت، نوروپاتی های ناشی از توکسینها5، نوروپاتی های متابولیکی و تغذیهای، نوروپاتیهای ژنتیکی، نوروپاتیهای ناشی از تومورها6 و ...
هستند - میناگر و وثوق آزاد ،. - 1386 پلاسمای غنی از پلاکت7 یا PRP، یک محصول بیولوژیک مشتق از پلاکتی که از سانتریفیوژ خون کامل به دست آمده، میباشد. اولین گزارش استفاده از آن از شخصی به نام فراری در سال 1987 است که آنرا از مشتقات خون تهیه کرد و در عمل جراحی قلب باز از آن استفاده کرد. امروزه از PRP در زمینه های بسیاری مانند اصلاح و ترمیم شکستهبندی8، طب ورزش9 ، دندانپزشکی10، بیماریهای حلق وگوش و بینی11، ترمیم زخم12، زیبائی 13، جراحی فک وصورت14 و ... استفاده میشود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر PRP بر ترمیم عصب محیطی در مدل تجربی عصب رادیال در دست خرگوش است. در این مطالعه، اثر PRP بر نشانههای بالینی و حرکتی حیوانات نیز بررسی خواهد شد.
مواد و روشها
دوازده قطعه خرگوش بالغ، با جثههای مشابه، قبل از عمل به مدت 3 هفته در مکان ثابت به منظور سازگاری با محیط و اطمینان از سلامت حیوانات نگهداری شدند. خرگوش ها 12 ساعت قبل از عمل پرهیز غذایی داده شدند. در روز عمل، خرگوشها به دو دسته شش تایی شامل گروه کنترل و گروه آزمایش تقسیم شدند.
تهیه ی PRP خودی: خون تهیه شده از خرگوشها به لولههای حاوی ماده ضد انعقاد منتقل شد. ابتدا با دور 2000 به مدت 5 دقیقه، سانتریفیوژ شد تا بر اساس جرم حجمی اجزاء خون، سه لایهی جداگانه تشکیل شود که شامل پلاسما - در سطح - ، بافیکوت که حاوی گلبولهای سفید و پلاکتها میباشد - در میانه - و حجم فشردهی گلبولهای قرمز - در زیر - میباشد. در این مرحله لایهی میانی - بافیکوت - ، توسط سمپلر جمع آوری و به میکروتیوب منتقل شد و برای بار دوم با دور 5000 به مدت 2 دقیقه، سانتریفیوژ شد تا پلاکتها تهنشین شوند. لایه در سطح که پلاسمای فقیر از پلاکت است، خارج گردید. حدود 0/3 میلیلیتر پلاسمای غنی از پلاکت به دست آمد و به صورت تازه استفاده شد.
عمل خرگوشها و تیمار کردن آنها پس از عمل
بیهوشی باتزریق عضلانی داروی کتامین و زایلازین القا شد و 5 میلیلیتر خون برای تهیه PRP از قلب حیوانات گروه آزمایش گرفته شد، سپس روی میز جراحی به صورت پشتی-شکمی ثابت شدند. پوست دست راست از ناحیه آرنج 15 تا مچ16 به سمت کف دست با موزن برقی تراشیده شد، پس از آن ناحیه با بتادین اسکراب و الکل ضد عفونی شد. موضع عمل بر روی دست راست با شان چاکدار از سایر قسمت های بدن جدا شد، سپس توسط تیغ استریل برشی به طول تقریبی10 سانتی متر به صورت طولی در وسط محدوده اسکراب شده روی سمت داخلی دست زده شد. بعد از کنار زدن پوست، در مرحله بعد به صورت بلانت، فاشیا و عضلات کنار زده شدند تا عصب رادیال نمایان شود. سپس بوسیله نخ پرولن 4/0 به موازات عصب رادیال روی عضله در دو نقطه به فاصله حدود 1 سانتی متر دو بخیه ساده تکی زده شد. سپس به وسیله پنس موئی چشمی، در وسط فاصله دو بخیه روی عصب رادیال، تا دندانه شماره 2، عصب له شد. در ادامه، در گروه کنترل به ترتیب عضلات و زیر پوست و پوست توسط نخ بخیه جذب شوندهی پلی پروپیلن 4/0 بخیه شدند. در این مرحله در خرگوشهای گروه آزمایش قبل از اتمام بخیه پوست یک آنژیوکت استریل شماره 18 به داخل موضع وارد گردید، به طوریکه نوک آن به محل ایجاد ضایعه در عصب برسد، و فاشیا در اطراف نوک آنژیوکت به صورت پاکتی دوخته شد تا PRP تزریقی به صورت متراکم در محل ایجاد ضایعه باقی بماند. پس از اینکه دوخت پوست کامل شد، به میزان 0/3 میلی لیتر از PRP تهیه شده در محل تزریق شد، سپس آنژیوکت
