بخشی از مقاله
چکیده
گل ورد با داشتن رتبه نخست فروش در بین گلهاي بریدنی داراي اهمیت تجاري خاصی است. یکی از دلیلهاي مهم عمرگلجایی کوتاه گل ورد گرفتگی انتهاي ساقه می باشد. با توجه به اهمیت ویژه و عمرگلجایی کوتاه این گل، پژوهشی براي بررسی غلظتهاي مختلف تیمار پالس نانونقره 25 - ، 50 و 75 میلیگرم بر لیتر - و تیمارهاي پیوسته سیتریک اسید و اتانول به ترتیب با غلظتهاي 300 - ، 600و 900میلیگرم بر لیتر - و 2 - ، 4 و6 درصد - بر افزایش عمرگلجایی دو رقم ورد‘Avalanche’ و ‘Dolce Vita’ در مقایسه با تیمار شاهد - آب یون زدایی شده - ، انجام گرفت.
این آزمایش بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح به طور کامل تصادفی با 4 تکرار و 3 زیر تکرار جهت ارزیابی صفت هایی مانند عمرگلجایی، باکتري هاي انتهاي ساقه و جذب محلول انجام شد. نتایج نشان داد که تیمارهاي 300، 600 و 900 میلیگرم بر لیتر سیتریک اسید و2، 4 و 6 درصد اتانول، نه تنها سبب افزایش عمرگلجایی دو رقم یاد شده نشدند بلکه سبب کاهش طول عمرگلجایی هر دو رقم نسبت به تیمار شاهد شدند.
برخلاف دو محلول گجایی یاد شده، تیمار نانونقره، عمرگلجایی را در هر دو رقم نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. بیشترین افزایش عمرگلجایی در رقم ‘Dolce Vita’ در غلظت 25 میلیگرم بر لیتر بود که اختلاف معنیداري با تیمار شاهد داشت.این تیمار همچنین با کاهش معنیدار رشد باکتريهاي انتهاي ساقه سبب افزایش معنیدار جذب محلول شد.
مقدمه
گل ورد - Rosa hybrid L. - ، از تیره وردسانان میباشد. ورد بریدنی در میان گلهاي بریدنی از اهمیت ویژه اي برخوردار است، مصرف بالایی دارد و رتبه نخست فروش در بین گلهاي بریدنی را دارد
گلهاي بریدنی ورد با وجود زیبایی، عمرگلجایی بسیار کوتاهی دارند و پس از جدا شدن از گیاه مادري فرآیند پیري به سرعت در آنها رخ میدهد. عمر گلجایی کوتاه، با پژمردگی زودهنگام و خمیدگی گردن تشخیص داده میشود
پایان عمرگلجایی وردهاي بریدنی در نتیجه تنش آبی میباشد
نشانه هاي کمبود آب در نتیجه گرفتگی آوندي در انتهاي ساقه در نظر گرفته میشود، که فراهم آوردن آب مورد نیاز گل و برگها را محدود میکند. گرفتگی انتهاي ساقه سه نوع میباشد: میکروبی که در نتیجه رشد باکتريهاست، تغییرات فیزیولوژیکی به واسطه زخمو تشکیل حباب هوا . به نظر میرسد در وردها دلیل اصلی گرفتگی آوندي رشد باکتریایی باشد
افزایش شمار باکتريهاي بیرونی در محلول گلجایی منجر به کاهش سریع هدایت هیدرولیکی و جذب محلول میشود . - Li et al., 2012 - کاهش شمار باکتريها در محلول گلجاي با ترکیبهاي ضد میکروبی، گرفتگی آوندي ساقه را بهبود بخشیده و عمر گلهاي بریدنی ورد را افزایش داده است
نانونقره به دلیل نسبت سطح به حجم بالا و دیگر ویژگی هاي فیزیکی و شیمیایی، تماس مناسبی با ریزانداموارهها برقرارمیکند و گندزداي بسیار مناسبی میباشد
سیتریک اسید یکی دیگر از ترکیبهاي تجاري میباشد که بهطور گستردهاي براي کاهش پرآوري میکروبی و افزایش کیفیت و عمر گلجایی گلهاي شاخه بریده بهکارگیري میشود
همچنین در پژوهشهاي پیشین نشان داده شده است که اتانول، از گرفتگی آوندي جلوگیري کرده و جذب محلول را افزایش میدهد
این پژوهش به منظور بررسی اثر ضدباکتریایی تیمار پالس نانونقره با تیمار پیوسته سیتریک اسید و اتانول بر افزایش عمر گلجایی دو رقم ورد ‘Dolce vita’ و ‘Avalanche’ انجام شد.
مواد و روشها
گلهاي مورد نیاز این پژوهش، از یک گلخانه آبکشتی ورد در حومه شیراز در تاریخ 2 مرداد سال 1392 تهیه شد و به آزمایشگاه پس از برداشت منتقل شدند. براي انجام آزمایش گلهایی استفاده شد که از نظر ظاهري یکسان بودند و عاري از هر گونه عارضهاي بودند. پیش از قرار دادن گلها در محلولهاي گلجایی گلها در زیر آب شهري باز برش خوردند و اندازه ساقه به 30سانتیمتر رسانده شد. برگها از روي ساقه جدا شدند و تنها 4 برگ مرکب از بالاترین برگها بر روي ساقه باقی ماند.
عمر گلجایی: در طول عمر گلجایی، شاخصهاي کیفی و ظاهري گلها، به صورت روزانه بررسی می شدند. در این پژوهش عمر گلجایی از زمان برداشت تا زمانی که %50 گلبرگها پژمرده میشدند یا زمان ریزش برگ و گلبرگها و یا افتادگی گردنگل انجام گرفت
جذب محلول نگهدارنده: اندازه گیري میزان محلول جذب شده براساس فرمول - W0-Wt - اندازه گیري شد،که W0 وزن کل ظرف گلجایی بدون شاخه گل در روز صفر و Wt وزن کل ظرف گلجایی بدون شاخه گل در روزهاي انجام آزمایش است
شمارش باکتريهاي انتهاي ساقه: براي اندازهگیري باکتريهاي انتهاي ساقه زمانی که گلها نشانههاي تغییر را نشان دادند، نمونهگیري از انتهاي ساقه انجام شد. آزمایش بر اساس روش بالسترا1 با اندکی تغییر انجام شد
تجزیه آماري با نرم افزار SAS نسخه 9/1 انجام شد و میانگینها با استفاده از آزمون LSD و در سطح %1 با یکدیگر مقایسه شدند.
نتایج و بحث
نتایج نشان داد که بیشترین افزایش عمر گلجایی در تیمار 25 میلیگرم برلیتر نانونقره در رقم ‘Dolce Vita’ بود - شکل - 1، که از نظر آماري اختلاف معنیداري با تیمار شاهد داشت، اما بین غلظتهاي مختلف نانونقره در هر دو رقم اختلاف معنیداري از نظر عمر گلجایی مشاهده نشد. به احتمال افزایش عمر گلجایی در این تیمار مربوط به کاهش پرآوري باکتري هاي انتهاي ساقه - شکل - 2 و افزایش معنی دار جذب محلول - شکل - 3 می باشد. اگرچه با افزایش غلظت تیمار نانونقره، پرآوري باکتریایی کاهش یافت اما بیشترین عمر گلجایی در کمترین غلظت این تیمار دیده شد به احتمال، کاهش عمر گلجایی با افزایش غلظت، به دلیل مسمومیت گیاهی می باشد. نتیجه همسویی در پژوهشی بر روي گل ژربرا پیشنهاد میکند که غلظتهاي بالاي تیمار نانونقره پالس یا غلظت کم در تیمار پیوسته ممکن است براي ژربرا سمی میباشد
در این پژوهش عمر گلجایی هر دو رقم در محلولگلجاي سیتریک اسید در تمام غلظتها، کمتر از تیمار شاهد بود که، با توجه به رشد قارچ Penicillium sp. در تمام غلظت هاي محلول گجاي سیتریک اسید این کاهش عمر توجیه پذیر است. به احتمال افزایش پاتوژن ها در محلول گلجاي سبب افزایش تولید اتیلن و کاهش عمرگلجایی شده است.
در این پژوهش همچنین کاهش عمر گلجایی تمام تیمار هاي اتانول نسبت به تیمار شاهد مشاهده شد. در پژوهشی در سال 2014، عمرگلجایی گل میخک زیر اثر تیمار %1 اتانول 12/8 روز گزارش شد که در مقایسه با تیمار شاهد افزایش چشمگیري داشت . - Pun et al., 2014 - به احتمال کاهش عمرگلجایی دو رقم ورد زیر اثر تیمار اتیلن در این پژوهش در نتیجهي حساسیت رقم به غلظت می باشد.
شکل-1تاثیر تیمار نانونقره، سیتریک اسید و اتانول بر عمر گلجایی - روز - دو رقم ورد
شکل-2تاثیر تیمار نانونقره، سیتریک اسید و اتانول بر شمار باکتریایی - - log10 CFU ml-1 انتهاي ساقه دو رقم ورد