بخشی از مقاله
چکیده
هدف این نوشتارتبیین ریشه های تربیتی واقعه کربلا از زمان بعثت پیامبر تا هجرت می باشد که به روش تحلیلی توصیفی و ابزار کتابخانه ای به منظور دستیابی به اهداف پژوهش؛ منابع مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این نوشتار برخی از شاخص های قیام کربلا شامل دعوت، انذار و تبشیر، جهاد، عدالت، حق و باطل، شجاعت، تجهیز اهل ایمان، زنان حمایتگر از دین خدا، ظلم ستیزی و مبارزه با فساد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و پس از تجزیه و تحلیل کیفی اطلاعات،.نتایج نشان داد که تمامی شاخص های مورد نظر در این مقطع تاریخی وجود داشته و بروز و نمود آن متفاوت بوده است هریک از این آیتم ها در این مقطع زمانی مورد بررسی قرار گرفت و بر اساس منایع مشخص گردید.لذا در مقطع تاریخی بعثت تا هجرت دعوت ، سری یا خصوصی،خویشاوندان و عمومی و علنی است و جهاد به صورت فکری فرهنگی و تبلیغاتی بوده و بروز داشته است؛
-1طرح مسأله
بقاء، توسعه و پیشرفت هر جامعه ای، متضمن فعالیت مستمر نهاد هایی همچون خانواده، مذهب، دولت، اقتصاد وتعلیم و تربیت است. در این میان، نهاد تعلیم وتربیت به خاطر کارکرد های گوناگون علمی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی اش، جایگاه اساسی در میان نهاد های مربوط دارد و به دلیل کارکرد های گوناگون و متنوع آن است که امروزه نظام های سیاسی و حکومت ها، حمایت های همه جانبه سیاسی، مالی و اداری از نهاد تعلیم و تربیت به عمل می آورند، چرا که هیچ جامعه ای بدون داشتن یک نهاد آموزشی و پرورشی جامعه و کارامد، نمی تواند پیشرفت نماید - شمشیری، 1392، صص. - 38-37لذا این نوع تعلیم و تربیت که در چارچوب نظام اجتماعی، فرهنگی و...، ارزش های رایج هر جامعه صورت می گیرد، دارای ابعاد مختلفی هست، به گونه ای که برای مثال، نسل نو تدریجاً با مفاهیمی همچون نظام سیاسی، اقتدار، مشروعیت، مشارکت، همبستگی، وحدت ملی و مانند اینها آشنا و آماده انطباق با آنها می گردند. در این بین قابل ذکر است که براساس پژوهش ها ومطالعات انجام شده در حوزه تربیت کاستی های جدی وآشکاری وجود دارد و فرزندان این مرز وبوم با وجود میراث غنی اسلامی شرایط مناسب تربیتی و اجتماعی را تجربه نمیکنند و این کاستی ها در رفتار افراد جامعه به ویژه جوانان آشکار می باشد؛ مسائلی از قبیل بحران هویت، فقدان مهارت های ارتباطی و اجتماعی،دین گریزی وبی اعتنایی به ارزشها و باورهای اسلامی نمود بیشتری دارد وآسیب های جبران ناپذیری به نظام اجتماعی وارد ساخته است، این مسئله لزوم توجه و عزم جدی متخصصان علوم تربیتی و روانشناسی را می طلبد تا به شکل علمی به پژوهش در این خصوص بپردازند - مذبوحی، . - 1390 قیام عاشورا یکی از این منابع غنی است که در بعد تربیت، در حد شایسته سخن به میان نیامده و حال آن که این حرکت، نکات تربیتی قابل توجه و ماندگاری را در خود مستتر دارد. عاشورا هم موقعیت بسیار »عظیم دین« را در »عالم انسان«نشان می دهد و هم موقعیت بسیار اهمّ و اعظم وجود اقدس امام را در عالم اسلام مشخص می سازد . لایه های پنهان این فاجعه، چنان دست نیافتنی است که ژرفای آن جز با علم شهودی از قلمرو کاوش بیرون می نماید، زیرا بر عزیزترین آفریده های آفرینش سترگ ترین ستم تاریخ به کار زده شده است. - ضیاء آبادی، محمد ، - 1381 درباره واقعه عاشورا از زوایا و ابعاد مختلف
سخن به میان آمده است، به نظرمی رسد برای دست اندرکاران وادی تعلیم و تربیت و پژوهشگران آن نیز جالب توجه و آموزنده خواهد بود که از قهرمانان این واقعه و روابط آنان با نیروهای خود و حتی در برابر دشمن و ... درس های بزرگی در راستای رشد تربیتی و اخلاقی انسان ها و جوامع دریافت کنند. واقعه ی عاشورا به مثابه ی دانشگاهی است که واحدهای تربیتی فراوانی در سرفصل رشته های تحصیلی اش وجود دارد. مکتب عاشورا با رویکردی تربیتی، حرفهای زیادی برای گفتن دارد، مکتبی که هر عقل منصف و آزادیخواه را متاثر از خود ساخته است. با عنایت به واقعه ی عاشورا می توان به نیکوترین و والاترین تربیت - تربیت نبوی و تربیت علوی - دست یافت آن هم تربیتی که با گذشت زمان نه تنها کم رنگ نشده بلکه بر رونق و جلوه ی آن افزوده شده است. بررسی درس های تربیتی حماسه عاشورا و اثرات ثانویه آن از این جهت اهمیت وافری دارد؛ زیرا باید مشخص شود که چرا بنای مستحکم جامعه اصول گرایی که پیامبر - ص - آن را پی ریزی کرده بود، پس از نیم قرن به گونه ای فرو ریخت که امام حسین - ع - ناچار شد برای بازسازی آن اقدام کند. به عنوان مثال در جنبه ی توحیدی و عبادی امام حسین - ع - به حق الگویی والا از تجسم عینی اظهار عجز و عبودیت در برابر خالق هستی و امیدواری به حق، در عین بلایا برای تمام بشریت است. زیرا در قلب امام حسین - ع - جز ذات حق راه ندارد. نیتش خالصانه و صادقانه است، با وجود مصائب فراوان، حمله ی دشمن و .... جز به رضای معبود به چیز دیگری نمی اندیشیدضرورت پرداختن به این موضوع، حرکت بخشیدن و پویایی به عاشورا و خارج کردن این واقعه از انزوا است زیرا که تمام خطر
