بخشی از مقاله
چکیده
گرد وغبار از پدیدههای جوی است که مشکلات و نارساییهای متعدد را ایجاد میکند؛ برخی از این نارساییهای در حوزههای تخریب محیط زیست و اکوسیستم منطقه، ابتلا به انواع بیماریها از جمله نارساییهای قلبی و تنفسی و تهدید سلامت عمومی، نارضایتمندی اجتماعی و شهروندی، کاهش تولید و بهره وری، مهاجرت اجباری و در نهایت ایجاد نگاه منفی به دستگاههای رسمی به دلیل عدم توانایی در حل مساله را شامل میشود. هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل اثرات گرد و غبار بر روی زندگی ساکنان شهر سردشت در بخش سلامت - سلامت جسمی، سلامت روحی -روانی - میباشد. روش تحقیق نیز به صورت پرسشنامهای و بررسی های میدانی است،
روش تجزیه و تحلیل در این پژوهش به صورت تحلیلی، توصیفی میباشد. پرسشنامه استفاده شده از معیارهای موجود در مقاله کلیدی استخراج شده که در رابطه با بررسی تاثیرات بخش سلامت پدیده ریزگردها میباشد. برای سنجش پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شده که مقدار آن ./90 میباشد. نمونه آماری 300 نفر از شهروندان ساکن شهر سردشت بوده که به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدهاند. نتایج بیانگر آن است که پیامدهای گرد وغبار در بعد سلامت جسمانی بیشترین تاثیر را بر مشکلات تنگی نفس با 51/3 درصد و به ترتیب اثرات آن بر ایجاد سرفه 49 /7 درصد، ایجاد عفونت و حساسیت 47/7 درصد، تشدید بیماری ها نظیر آسم 45/3 درصد و تحریک و آب ریزش بینی 29/7 درصد بوده است. در بعد سلامت روحی - روانی بیشترین تاثیر گرد وغبار در ایجاد روحیه منفی با 44 درصد ، ناراحتی های عصبی - افسردگی 25 درصد و ایجاد روابط سرد 20/7 درصد میباشد.
-1 مقدمه:
ارتباط تنگاتنگ بین سلامت انسان و رخدادهای جوی بررسی این رخدادها را ضروری مینماید. پدیدهی گرد و غبار رخدادی طبیعی است که در بخشهایی از جهان که در مجاورت مناطق خشک و بیابانی هستند روی میدهد. بزرگترین منابع تولید غبار در کره زمین در نیمکره شمالی قرار دارند. این مراکز همچون کمربندی از غبار از سواحل شمال غربی آفریقا آغاز شده و ضمن عبور از خاورمیانه و آسیا مرکزی به چین میرسند. مراکز تولید غبارمعمولاً مناطق خشکی هستند که دارای بارش 200 تا 250 میلی متر بوده و به لحاظ توپوگرافی در مناطق پست واقع شدهاند. گرد و غبار مشکلات و نارساییهای متعدد ایجاد میکند، برخی از این نارساییها در حوزه تخریب محیطزیست و اکوسیستم منطقه، ابتلا به انواع بیماریها از جمله نارساییهای قلبی و تنفسی، نارضایتمندی اجتماعی و شهروندی، کاهش تولید و بهره وری، مهاجرت اجباری و در نهایت ایجاد نگاه منفی به دستگاههای رسمی به دلیل عدم توانایی در حل مسئله را شامل میشود.
کشور ایران در معرض وقوع پدیده گرد و غبار هم در مقیاس محلی و هم در مقیاس منطقهای و جهانی است. در این سالها خشکسالیهای مداوم، کاهش بارندگی به همراه تشدید فاکتورهای محیطی توسط انسان نظیر استفاده بیرویه از مناطق آبی بیابانها، از بین بردن نیزارها و وقوع جنگ سبب خشک شدن برخی تالابها و دریاچههای کشورهای سوریه و عراق گردیده است، نتیجه چنین وقایعی گسترش شدید گرد وغبار و ریزگردهای خاک شده است. در بخشهای غربی و جنوب غربی ایران این پدیده تاثیرات مخربی در محیط زیست، اقتصاد و سلامت ساکنین منطقه داشته است - شجاعی،. - 1389
-2 پیشینه تحقیق:
پدیده گردوغبار یکی از بلاهای مهم جوی در بسیاری از کشورهای جهان به ویژه درکشورهای واقع در مناطق خشک و نیمه خشک است. تخمین زده میشود که هر سال حدود5×108 تن گردوغبار در جو پخش میشود. برآوردها نشان میدهد که صحرای بزرگ آفریقا به تنها3/3×107 تن گردوغبار در جو رها میسازد که ./66 کل گردوغبار جوی میباشد. گردوغبار جوی میتواند تا 4000 کیلومتر دورتر از منشأ تشکیل نیز جابجا شود - کوتیل وفورمن،. - 2003 با توجه به اهمیت این پدیده جوی محققان زیادی از گذشته تا به امروز با دیدگاهها و اهداف گوناگون به تحقیق درباره منشأ، ماهیت، ویژگیها، مسیر جابجای و ترکیبات موجود در این طوفانها آثار و پیامدهای ناشی از گسترش این ریز گردها به فراز شهرها و روستاها پرداختهاند.
-3 مبانی نظری:
-1-3 ماهیت و مفهوم گرد و غبار
گردوغبار، به ذرات جامدی که در جریان فعالیتهایی نظیرسایش و پودرکردن مواد و ذرات کوچکتر از 2,5 میکرون را گردوغبار میگویند. گردوغبار تودهای از ذرات جامد ریزغبار و گاه دود و...است. پدیده غبار عبارت است از افزایش ذرات جامد معلق در جو به طوری که موجب تیرگی نسبی هوا شده و میزان دید افقی و یا دید عمودی کاهش یابد و رطوبت نسبی هوا کمتراز 80 درصد باشد. ذرات جامد به صورت معلق در جو زمین همواره وجود دارند اما تراکم این ذرات مانند هر متغیر جوی دیگر اگر از محدودهای فراتر رود به مثابهی یک حادثهی غیر مترقبه جوی ظاهر شده و خسارتزا و خطرناک خواهد بود.
