بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله خطر زمین لرزه در شهر بابل بر اسا س روش تعینی و احتمالاتی برآورد شده و منطقه از نظر خطر نسبی زمین لرزه پهنه بندي شده است. محدوده مورد مطالعه من طقه اي محصور بین 52 درجه 30 دقیقه طو ل شرقی و 36 درجه و 5 دقیقه عر ض شمالی است نه چشمه بالقوه لرزه زا - شش چشمه سطحی و سه چشمه خطی - در منطقه شناسایی و مدل شد. پس از برآورد پارامترهاي هر چشمه شامل مقادیر a، b و بیشینه بزرگی مورد انتظار، شتاب حاصل از فعالیت چشمه ها به روش احتمالات ی برآورد شد.
بر اساس نتایج به دست آمد ه، منطقه از نظر سطح خطر به پنج بخش تقسیم م یشود: سطح خطر بسیار پایین، که شتاب مورد انتظار کمتر از 0.1g، منطقه با سطح خطر پایین و شتاب 0.15> PGA> 0.1، منطقه با سطح خطر متوسط و شتاب 0.15 0.2> PG A>، و منطقه با سطح خطر نسبتاً بالا که شتاب مو رد انتظار در آن 0.3> P GA> 0.2 و سطح خطر بالا که شتاب مورد انتظار در آن بیش از 0. 3g است.
-1 مقدمه
سرزمین ایران در مسیر کوهزایی نوار آلپ – هیمالیا، قرار گرفته اس ت و سطح بالای ی از فعالیتهاي لرزهاي را در خود نشان میدهد، بطوریکه تا به حال 130 زلزله به بزرگی 7/5 ریشتر را تجربه کرده است . - Ghafory-Ashtiany, 1999 - در طی سالهاي 1900 تا 2000 این سرزمین جزء شش کش وري بوده که دچار تلفات انسانی ناشی از وقوع زمینلرزه بوده است
از نظر لرزه زمین ساختی ایرا ن را میتوان به نوار چین خور ده زاگرس، البرز، کپه داغ و ایران مرکزي و دشت لوت تقسیم نمود
برآورد خطر زمینلرزه برآوردي از اندا هگیري جنبش نیرومند زمین است که انتظار میرود در یک نقطه خاص رخ دهد. این مرحله در بررسی مقاومت یک سازه در برابر خطر زمین لرزه یا ایمنی سازههاي مهم مثل تأسیسات هستهاي، پلها، ساختمان-هاي بلند و ... ضروري اس ت. دو راهکار براي برآورد خطر زمینلرزه وجود دارد، در راه کار تعینی به هر چشمه بیشترین بزرگی زلزله مورد انتظار را نسبت میدهد و با ای فرض که این زلزله در نزدیک ترین محل به نقطه مورد بررس ی رخ میدهد با استفاده از روابط کا ندگی جنبش زمین برآورد م یشود
در راهکار احتمالاتی جمع احتمالات رخداد یک سطح خاص از پارامتر جنبش زمین در محدوده اطراف نقطه مورد بررسی در طی یک دوره زمانی مورد نظر است
در این مقاله از رو ش احتمالاتی براي برآورد زمین لرزه در شهر بابل استفاده شده است.
-2 روشها
منطقه مورد مطالعه و دادههاي استفاده شده
براي مطالعه خطر زمینلرزه در آن، منطقه محصور بین 52 درجه 30 دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 5 دقیقه عرض
شمالی انتخاب شد، مساح ت شهر بابل حدود 2295 هک ار و در 210 ک یلومتري شما شرقی تهران واقع شده است. این شهر در استان مازندران واقع شده است که از شمال به شهرستان بابلسر و دریاي خزي، از جنوب به رشته کوههاي البرز، از غرب به شهرستان آمل و از شرق ببه شهرستان قائمشهر و ساري مرتبط است
شعاع در نظر گرفته شده 150 کیلومتر مربع بود، تعداد دادههاي مورد استفاده در ای پروژه براي بزرگاي بالاي 4 برابر 148 عدد میباشد. که از سال 1924 تا 014 بهدست آمده است. با توجه به لرزه زمین ساخت منطقه و گسلهاي موجود، مدل چشمه هاي لرزه زا 3 - چشمه خطی و 5 چشمه سطحی لرزه زا - انتخاب گردید
داده هاي بالا براي برازش خطی کل ناحیه مورد استفاده ق رار گرفتهاند و براي هر ناحیه نسبت به زمان و مساحت ناحیه نرمالیزه شدهاند.
چشمه هاي بالقوه لرزه زا
با مطالعه زمین ساخت منطقه، الگوهاي لرزهخیزي خاك و سایر اطلاعات در دسترس مانند نقشه مغناطیس هوایی از گسلهاي و داده هاي زمین شناسی چشم بالقوه لرزهزا در منطقه شناسایی شد.
چشمه هاي لرزه اي:
نه چشمه که شش چش مه سطحی و سه چشمه خطی که بعد از پیاده کردن دادهها روي نقشه گسل در نظر گرفته شدهاند.
چشمه خطی یک : - L1 -
این چشمه شامل قسمتی از گسل م شا که بخاطر نس بت طول به عرض زیاد بهصورت خطی در نظر گرفته شده است، که مشخصات آن در جدول 1 خلاصه شده است.
چشمه خطی شماره دو : - L2 -
این چشمه شامل قسمتی از گسل ایوانکی میباشد که به خاطر نس بت طول به عرض زیاد و دور بودن از سایت بهصورت خطی در نظر گرفته شده است، که مشخص ات آن در جد ل 1 خلاصه شده است:
چشمه خطی شماره سه : - L3 -
این چشمه شامل قسمتی از گسل گ مسار میباشد که به خاطر نس بت طول به عرض زیاد و دور بودن از سایت بهصورت خطی در نظر گرفته شده است، که مشخص ات آن در جدول 1 خلاصه شده است:
چشمه سطحی شماره یک : - A1 -
این چشمه شامل قسمتی از گسلها ي کندوان و ش مال البرز و قسمتی از گسل خزر میباشد. مشخصات آن در جدول 1 خلاصه شده است. موقعی ت جغرافیایی این چشمه در عرض جغرافیای ی 52,3 5~51,011 و طول جغرافیایی 36,7~ 3 6,11 میباشد.
چشمه سطحی شماره دو : - A2 -
این چشمه شامل قسمتهاي میانی از گسلهاي شمال البرز و خزر میباشد. مشخصات آن در جد ول 1 خلاصه شده است.
موقعیت جغرافیایی این چشمه در عرض غرافیایی 52,35~5 3,25 و طول جغرافیایی 3 6,01~ 36,45 میباشد.
چشمه سطحی شماره سه : - A3 -
این چشمه شامل قسمتی از گسلهاي خزر میباشد. مشخصات آن در جدول 1 خلاصه شده است . موقعیت جغرافیایی این چشمه در عرض جغرافیایی 52,8~53,25 و طول جغرافیایی 36,6 5~ 36,45 میباشد.
چشمه سطحی شماره چهار : - A4 -
این چشمه شامل قسمتهاي از گسلهاي شمال البرز و خزر و گسل هاي آستانه و دامغان میباشد. مشخصات آن در جدول 1 خلاصه ش ده است. موقعیت جغرافیایی این چشمه در عرض جغرافیایی 54,15~53,25 و طول جغرافیایی 36,01~ 36,82 میباشد.
چشمه سطحی شماره پنج : - A5 -
این چشمه شامل قسمتهاي از گسلهاي آستانه و عطاري میباشد. مشخصات آن در جدول 1 خلاصه شده است . موقعیت جغرافیایی این چشمه در عرض جغرافیایی 54~52,95 و طول جغرافیایی 36,01~ 35,65 میباشد.
چشمه سطحی شماره شش : - A6 -
این چش مه شامل قسمتهایی از گ ل شمال تهران میباشد. مش خصات آن در جدول 1 خلا صه شده است . موقعیت جغرافیایی این چشمه در عرض جغرافیایی 51,8~51,22 و طول جغرافیایی 3 , 01~ 36 میباشد.