بخشی از مقاله
-1 مقدمه
جنگل ها تقریباً یک سوم از سطح خشکیها را میپوشانند و زیستتوده موجود در جنگلهاي مناطق شمالی، معتدل و جنگلهاي نواحی گرمسیريتقریباً 89% از کل زیستتوده موجود در سطح خشکی را شامل میشود.
در سنجشازدور، تخمین زیستتوده بر اساس سیگنال بازگشتی یا تابیدهشده از یک توده گیاهی انجام میشود. تابش طیفی دریافت شده از یک توده گیاهی بهطور عمده متأثر از چند عامل است: هندسه سنجنده و نحوه تابش، پوشش گیاهی و جهت آن، شکل تاج پوشش گیاهی، تراکم، قطر برابرسینه، شاخص سطح برگ و رنگ و بافت خاك است.
توانایی داده هاي رادار با روزنه مجازي در تخمین زیست توده وابسته به فرکانس - باندهاي C، L و - x، پلاریزاسیون امواج - VH، VV، HH و - HV و نوع جنگل است.به علت برخورد امواج ماکرویو با بخش هاي مختلف توده گیاهی، اطلاعات زیادي می توان در مورد پوشش گیاهی از این داده ها استخراج کرد. که در این تحقیق با استفاده از فرکانس هاي X - و L و - C از سنجنده هاي ALOS PALSAR و TERRASAR وتفاضل مدل هاي رقومی ارتفاعی با دقت 1/9متر به دست آورده و در ادامه با استفاده از حجم هر قطعه نمونه ، وزن 1 مترمکعب ماده خشک در هرگونه درختی ، میزان درصد کربن هر مترمکعب ماده خشک و ایجاد ارتباط ببن آنها حجم زیست توده را در منطقه مورد مطالعه محاسبه نموده شده است.
-2 مواد و روشها
-1-2 موقعیت جغرافیایی منطقه مورد مطالعه
سري 2 معروف به سري لونک از حوزه آبخیز شنرود با حداقل ارتفاع 300 متر و حداکثر1400 متر ، در فاصله 8 کیلومتري اداره منابع طبیعی سیاهکل واقع شده است . سري مذکور از نظر تقسیمات اداري زیر نظر اداره منابع طبیعی شهرستان سیاهکل از حوزه اداره کل منابع طبیعی گیلان بوده و در حوزه آبخیز شماره 25 واقع شده است.
محدوده طرح در عرض جغرافیایی 36درجه و55 دقیقه تا37 درجه و 10 دقیقه - از 4093235 تا - UTM4100055 وطول جغرافیایی 49 درجه و50دقیقه تا49 درجه و 57 دقیقه - از396363 تا - UTM402103 قراردارد ، سري مذکور از شمال به سري 4 شیرقلایع و سري یک توتکی و ، ازجنوب به سري 6 شنرود ، ازطرف غرب به سري 7 و از شرق به سري 5 و6 محدودمی گردد . - شکل شماره - 1
شکل1 موقعیت جغرافیایی منطقه مورد مطالعه
-2-2 دادههاي زمینی GPS
دادههاي زمینی مورداستفاده در این پژوهش به وسیله سازمان جنگل ها و مراتع کشور با توجه به نقشه هاي زمینی موجود و مختصات درختان بوسیله GPS برداشت گردید. - شکل شماره - 2
شکل 2 نقشه نقاط کنترلی محدوده
-3 ارتفاع درخت
پس از اخذ دادهها با استفاده از نرمافزار SARSACAPE و تکنیک تداخل سنجی تفاضلی راداري براي تصویر هاي باندهاي X و L مدل رقومی ارتفاعی تولید گردید.در مرحله اول اینترفرومتري میزان بیس لاین در تصاویر مورد نظراندازه گیري می شود تا اندازه بیس لاین هاي مکانی و زمانی بررسی شود.
-1-3 تفاضل مدل رقومی ارتفاعی تولیدشده از باند X وL
مدل رقومی ارتفاعی تولیدشده از روش تداخل سنجی که در شکل - 3 - مشاهده میکنیم، چون نفوذ باند X رادار کم هست و توانایی عبور از تاج پوشش درخت را ندارد بهمحض برخورد پالس تولیدشده از سنجنده به سطح پوشش گیاهی و تاج پوشش درخت پالس ارسالی به سمت سنجنده برگشت داده میشود که این روند براي تمام سطح منطقه ادامه دارد که منجر به تشکیل یکلایه ارتفاعی از سطح منطقه میشود که حاصل این روند همان لایه سطحی منطقه است و عدد درجات خاکستري هر پیکسل نشاندهنده ارتفاع موجود در آن پیکسل است و در خصوص باند L رادار چوننفوذ باند نسبتاً بالا هست و توانایی عبور از تاج پوشش درخت را دارد بهمحض برخورد پالس تولیدشده از سنجنده به سطح پوشش گیاهی و تاج پوشش درخت پالس ارسالی از سطح عبور کرده و به سطح بستر برخورد و سپس به سمت سنجنده برگشت داده میشود که این روند براي تمام سطح منطقه ادامه دارد که منجر به تشکیل یکلایه ارتفاعی از سطح بستر منطقه میشود که حاصل این روند همان لایه سطح بستر منطقه است و عدد درجات خاکستري هر پیکسل نشاندهنده ارتفاع موجود در آن پیکسل است .
شکل3نقشه مدل رقومی ارتفاع درخت حاصل از تفاضل تداخل سنجی باند X وL
-2-3 صحت سنجی مدل رقومی ارتفاعی تولیدشده از باند X وL
بهمنظور بررسی و ارزیابی نتایج اعمال الگوریتم بر رويدادههاي TERRA SAR و محاسبه ارتفاع درخت از دادههاي ایستگاههاي زمینی استفاده گردید. با توجه به زمان دادههاي اندازهگیري شده GPS در سطح زمین تصاویر مربوط به آن، تاریخها انتخاب و ارزیابی صورت میگیرد. در بین دو تاریخ تصویربرداري از منطقه موردمطالعه با داده هاي GPSدقیق بهمنظور بررسی دقت مدل رقومی ارتفاعی از یک اندازهگیري استفاده گردید و نتایج حاصله از آن نشاندهنده دقت1,9 متر است.
نمودار4همبستگی تفاضل بین مدلهاي رقومی ارتفاع - X,L - و دادههاي اندازهگیري زمینی ارتفاع درخت
-4 محاسبه زیست توده
بااستفاده از شبکه آماربرداري سیستماتیک با فواصل 200* 150 و با قطعات نمونه 1000 مترمربعی میزان کربن سرپا جنگل را براي درختان قطر بالاي 12/5 متر محاسبه شده است. در ادامه با استفاده از حجم هر قطعه نمونه ، وزن 1 مترمکعب ماده خشک در هرگونه درختی ، میزان درصد کربن هر مترمکعب ماده خشک و ایجاد ارتباط بین ارتفاع متوسط درختان - که از طریق تصاویر راداري و نرم افزار - Sar Scape و وزن کربن در هر قطعه نمونه مدل رگرسیونی - معادله آلومتري - که در آن وزن کربن بعنوان متغیر پیش بینی شونده.
