بخشی از مقاله
چکیده :
تولید از مخازن گاز میعانی منجر به افت فشار و تشکیل مقداري میعانات گازي در مخزن می گردد. این امر موجب هدر روي این اجزاي ارزشمند درون مخزن و کاهش شدید در نرخ تولید چاه می شود. بر این اساس تزریق گاز به این مخازن با هدف جلوگیري از افت فشار، جاروب میعانات تشکیل شده به سمت چاه هاي تولیدي و یا تبخیر مجدد آن ها روشی کارامد محسوب می شود. تعیین بهترین
مکان جهت حفر چاه هاي تولیدي و تزریقی به منظور داشتن یک عملیات تزریق بهینه بسار پراهمیت می باشد. پس از مطالعه و شبیه سازي یکی از مخازن گاز میعانی واقع در جنوب ایران، مدل مخزن توسط نرم افزار ترکیبی تتصککژطئطغ ساخته و سپس تاثیر موقعیت چاه تزریقی در لذ سناریو مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که با افزایش فاصله چاه تزریقی از چاه تولیدي، میزان میعانات گازي نیز افزایش اما میزان تولید گاز کاهش یافته است. همچنین بررسی ها نشان داد که بیشترین و کمترین میزان تولید میعانات گازي به ترتیب مربوط به چاه تولیدي مایل و عمودي می باشد.
واژههاي کلیدي: بهینه ترین مکان ، حفاري ، چاه تولیدي ،چاه تزریقی ، میعانات گازي
مقدمه
درمخازن گازي میعانی در اثر کاهش فشار مخزن به زیر نقطه شبنم قسمتی از هیدروکربون هاي سنگین مخزن از فاز گاز به فاز مایع ، تغییر فاز می دهند که در اصطلاح به آنها میعانات گازي اطلاق می شود. رفته رفته در اثر افت فشار بیشتر مخزن ، حجم مولی این میعانات افزایش یافته تا جایی که به بیشترین حد ممکن که به آن صأق ژپطخ 2طأشطع عأعطxهق گفته می شود برسد . از این نقطه به بعد میزان حجم مولی میعانات رفته رفته کا هش می یابدبل,ذم. با توجه به ارزش اقتصادي فراوان این میعانات، در مدیریت مخازن گازي سعی بر این است که در درجه اول این میعانات در مخزن تشکیل نشوند در عوض سعی می کنیم که میعانات را در روي سطح تولید کنیم . جهت جلوگیري از تولید میعانات در مخزن باید همواره فشار مخزن را در بالاي نقطه شبنم نگاه داریم . از جمله روش هاي کاربردي و مهم در تحقق این امر تزریق گاز به مخزن می باشد بلم. فرآیند تزریق گاز جهت ازدیاد برداشت از مخازن گازي میعانی با اهداف زیر یا به صورت ترکیبی از اهداف زیر انجام می پذیرد:
• تزریق گاز جهت حفظ فشار مخزن دربالاي نقطه شبنم و جلوگیري از تولید میعانات در مخرن.
• تزریق گاز هاي سبک به مخزن که همچون حاملی براي میعانات عمل کرده و باعث حل شدن اجزاء سنگین سیال مخزن در خود می شود. که در نهایت منجر به افزایش تولید از مخزن و افزایش می گردد.
• تزریق گاز جهت هدایت میعانات تولیدشده در مخزن به سمت چاه تولیدي و افزایش بازده حجمی جهت افزایش برداشت میعانات در مخازن گازي میعانی، مکان یابی بهینه چاه تزریقی و تولیدي و انتخاب بهترین حالت و مکان حفر چاه، از جمله فاکتو هاي مهم و اثر گذاراست. در این پژوهش سعی بر این است تا با استفاده از شبیه سازي ترکیبی، مناسب ترین مکان جهت حفر چاه تزریقی و تولیدي را مشخص نماییم. تا اولا تعداد حفاري ها کمتر و به دنبال آن صرف وقت و هزینه عملیات کمتر شودثانیاً. بتوان با کمترین حفاري به بیشترین میزان تولید و بهره برداري دست یافت. هدف اصلی مکان یابی بهینه چاه هاي تزریقی و تولیدي در یکی از میادین گازي میعانی واقع در جنوب ایران، جهت افزایش برداشت میعانات از مخزن و پایین آوردن هزینه هاي حفاري است]ص.[ مدل مورد استفاده در شبیه سازي ترکیبی :
مدل حجمی مورد نظر جهت انجام شبیه سازي، یک مدل تک چاهی است. این مدل بوسیله شبیه ساز ترکیبی با استفاده از نرم افزار تتصغ – ککژطئطغ ساخته شده است. مخزنی گازي میعانی با سیستم جریانی جهت ظ هر کدام به ضخامت تخ فوت، 10 لایه در جهت ل هر کدام به ضخامت تص فوت، و خ قطاع در جهت Ѳ ، را در نظر می گیریم. تخلخل در سراسر مخزن زل% ، تراوایی در جهت ل، تذ میلی دارسی، درجهت Ѳ، ل میلی دارسی به صورت ساعت گرد و در جهت ظ، 5 میلی دارسی مفروض است.
چاه تولیدي در موقعیت ذچل و ذچѲ حفر ، و در سه حالت مجزا : عمودي از ذچظ تا خچظ ، افقی در لایه صچظ همچنین مایل از لایه لچظ تا خچظ تحت زاویه انحراف ذل درجه نسبت به خط عمود، مشبک شده است. - جدولذ - ترکیب اولیه سیال مخزن را نشان می دهد. در جهت افزایش برداشت از مخزن، ترکیبی از تص% مول نیتروژن و ت،% مول متان توسط یک چاه تزریقی به مخزن تزریق می گردد. چاه تزریقی به صورت عمودي بوده و از صچظ تا خچظ مشبک شده است - طول ناحیه مشبک تخ فوت - ح حال سعی بر این است تا با تغییر مکان چاه تزریقی بهترین مکان حفر چاه تزریقی ، در جهت افزایش برداشت میعانات را مشخص نماییم . - جدول ل - ، تغییر موقعیت چاه تزریقی در لذ سناریو طراحی شده را نشان می دهد.
