بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله مجموعه ای از منابع لرزه زا و داده های تاریخی و دستگاهی با پوشش زمانی از سال958 میلادی تا به امروز در شعاع 200 کیلومتری به کار گرفته شده است.با توجه به کمبود داده های مناسب لرزه خیزی و دقت کم اطلاعات موجود،پارامترهای لرزه خیزی به روش kijko - 2000 - برآورد شده است.
تعیین بیشینه شتاب بر روی سنگ بستر - PGA - با 2 رابطه کاهندگی Ghodrati et al - 2007 - , ambraseys et al - 1996 - که با روش درخت منطقی و با ضرایب وزنی به ترتیب 0/5 و 0/5 ترکیب شده اند ، به کار گرفته شده است .تحلیل خطر احتمالاتی زلزله به کمک نرم افزار SEISRISK III - 1987 - انجام و نتایج آن توسط نقشه های هم شتاب برای احتمال رویداد %10 و % 2 در 50سال ارائه شده است.
-1 مقدمه
شهر رشت با طول جغرافیایی49/36و عرض جغرافیایی 37/16،مرکز استان گیلان است. شهر رشت دارای مساحت 180 کیلومتر مربع است که از شمال به دریای خزر و از جنوب به استان زنجان و قزوین و شرق به استان مازندران محدود می باشد. ارتفاع این شهر از سطح دریا 5 متر است.جمعیت این شهر در سر شماری سال 1390 ،639951 نفربوده است.
این شهر به دلیل وجود مراکز مهم تاریخی و صنعتی از شهرهای مهم کشور به شمار میرود که با درنظر گرفتن سابقه لرزه خیزی و فعالیت گسلهایی مانند منجیل، ماسوله ، تالش ، لاهیجان و ... جزو مناطق لرزه خیز ایران محسوب می گردد.در این مطالعه سعی شده است تا علاوه بر شناسایی و مدلسازی دقیق تر گسل های منطقه ،از روابط کاهندگی متعدد و متناسب با شرایط منطقه جهت اطمینان بیشتر استفاده شده است.[1]
-2 لرزه زمین ساخت
منطقه گیلان به دلیل وجود گسل های جوان در پیرامون خود از مناطق فعال لرزه ای کشور محسوب می گردد.در این تحقیق به منظور ارزیابی دقیق خطرات لرزه ای منطقه ،همه منابع لرزه زای شعاع 200 کیلومتری جمع آوری و تعدادی از آن ها در جدول زیر آورده شده است.[1]
جدول - - 1 :گسل های اصلی شعاع 200 کیلومتری شهر
در شکل زیر برخی از گسل های فعال گستره طرح آورده شده است.
شکل - 1 - :نقشه گسل های اصلی محدوده طرح
-3 لرزه خیزی
تاریخچه زلزله های گذشته در هر پهنه نشانگر وضعیت لرزه خیزی آن منطقه است.بدین منظور لیست کاملی از زلزله های رویداده در شعاع 200 کیلومتری شهر رشت شامل زمین لرزه های تاریخی و دستگاهی تهیه و مورد استفاده قرار گرفته است.
-1-3 زلزله های تاریخی
زلزله های تاریخی منطقه بر اساس کتب تاریخی که در آن از میزان تخریب سازه ها و تلفات آن ،بزرگای زلزله ها تایین شده است ،استخراج شده که تعدادی از آن ها به شرح زیر است [4]:
- زمین لرزه 958 میلادی با بزرگای 7/7ریشتر
- زمین لرزه1903 میلادی با بزرگای 5/9 ریشتر
- زمین لرزه 1990 منجیل و رودبار با بزرگای 7,4 ریشتر
-2-3 زلزله های دستگاهی
این زلزله ها شامل زمین لرزه های رویداده بعد از سال 1900 میلادی و شامل دو گروه دستگاهی آنالوگ و دستگاهی دیجیتال که از سال 1964 به بعد مرسوم گردید ،می شود . لیست کامل این زمین لرزه ها از سایت پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله تهیه شده است.[3]
-3-3بزرگای زلزله ها
در این تحقیق از بزرگای موج سطحی Ms در محاسبات استفاده شده است.به دلیل اینکه بزرگاهای جمع آوری شده همه از نوع Ms نیست بایستی آن ها را به بزرگای موج سطحی تبدیل کرد.به این منظور از جداول و روابط زیر استفاده شده است.[5]
رابطه - 1 - Ms= 1.21mb -1.29
که در این رابطه mb بزرگای موج حجمی و Ms بزرگای موج سطحی است.
جدول شماره - 2 - :رابطه بین بزرگا Ms,Ml,Mw
-4 پارامتر های لرزه خیزی محدوده رشت
پارامتر های لرزه خیزی ، و Mmax از مشخصه های اصلی لرزه خیزی یک منطقه اند.پس از تهیه لیست کاملی از زلزله های رویداده در منطقه و با حذف پیش و پس لرزه جهت حفظ استقلال رویداد زمین لرزه ها از یکدیگر از روش پنجره زمانی - مکانی به صورت دستی و همچنین به کمک نرم افزار نوپوف استفاده شده است.
-1-4 برآورد پارامتر های لرزه خیزی
برای برآورد پارامتر های لرزه خیزی با توجه به کمبود داده ها و دقت کم اطلاعات و همچنین عدم قطعیت در اطلاعات از روش kijko [7] استفاده شده است.در این روش می توان خطای بزرگای زلزله ها در دوره های مختلف را به صورت جداگانه منظور نمود.نتایج حاصل از نرم افزار kijko - 2000 - در جدول زیر ارائه شده است.
جدول شماره - 3 - :نتایج نرم افزار کیکو